BEDEN EĞİTİMİ ÖĞRETMENLERİNİN FİZİKSEL AKTİVİTE, KENDİNİ SABOTAJ VE BENLİK SAYGISI DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 1 - 14, 31.12.2021

Sevcan Tüzün Yetkin Utku Kamuk

Öz

Bu çalışma, beden eğitimi öğretmenlerinin fiziksel aktivite (FA), kendini sabotaj ve benlik saygısı düzeylerinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma, Çorum’da görev yapan olan 104 erkek ve 87 kadın beden eğitimi öğretmeninin gönüllü katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma için Hitit Üniversitesi Girişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurulu’ndan izin alınmıştır. Çorum İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün yazılı onayı ve katılımcıların gönüllü olurları da alınarak çalışma gerçekleştirilmiştir. İstatistiksel analizlerin yapılabilmesi için SPSS 25.0 paket programı (IBM, ABD) kullanılmıştır. Verilerin normal dağılıma uygun olmaması nedeniyle, gruplar arası farkları incelemek üzere; ikili gruplarda Mann-Whitney U testi, çoklu gruplarda ise Kruskal-Wallis H testleri kullanılmıştır. Katılımcıların FA düzeylerinin ölçümünde Uluslararası Fiziksel Aktivite Ölçeği, benlik saygısı düzeylerinin ölçülmesinde Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ve kendini sabotaj düzeylerinin ölçülmesinde ise Kendini Sabotaj Ölçeği kullanılmıştır. Analizler sonucunda, katılımcıların FA düzeylerinin düşük olduğu, benlik saygısı ile kendini sabotaj düzeyleri arasında negatif yönlü düşük düzeyde ilişkinin bulunduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Beden Eğitimi, Fiziksel aktivite, Kendini sabotaj, Benlik saygısı

Destekleyen Kurum

Yoktur.

Proje Numarası

Yoktur.

Teşekkür

Yoktur.

Kaynakça

• Abacı, R., Akın, A. (2011). Kendini sabotaj: İnsanoğlunun Sınırlı Doğasının Bir Sonucu, Ankara: Pegem Akademi.
• Abu-Omar, K., Rütten, A., Robine, J. M. (2004). Self-rated health and physical activity in the European Union. Soz. Praventivmed, 49, 235–242. doi: 10.1007/s00038-004-3107-x.
• Akın, A. (2012). Kendini sabotaj ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 37(164).
• Alpözgen, A. Z., Özdinçler, A. R. (2016). Fiziksel aktivite ve koruyucu etkileri: Derleme. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 3(1), 66-72.
• Altıntaş, S., (2016) Bazı değişkenlere göre üniversite öğrencilerinin cep telefonu kullanımı ve kendini sabotaj düzeyi (Yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Samsun.
• Anlı, G., Akın, A., Şar, A. H., Eker, H. (2015). Kendini sabotaj ile psikolojik iyi olma arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(54).
• Anlı, G. (2011). Kendini sabotaj ile psikolojik iyi olma arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Sakarya.
• Arabacı, R., Çankaya, C. (2007). Beden eğitimi öğretmenlerinin fiziksel aktivite düzeylerinin araştırılması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 1-15.
• Berglas, S., Jones, E. E. (1978). Drug choice as a self-handicapping strategy in response to noncontingent success. Journal of personality and social psychology, 36(4), 405.
• Büyükgöze, H., Gün F., (2015). Araştırma görevlilerinin kendini sabotaj eğilimlerinin incelenmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2).
• Demir, F. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin fiziksel aktivite ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Bursa.
• Demirtürk, F., Günal, A., Alparslan, Ö. (2017). Sağlık bilimleri öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyinin tanımlanması. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 5(3), 169-178.
• Deniz, M. (2011). Yetişkinlerde fiziksel aktivite düzeyi ile sosyoekonomik durum arasındaki ilişkinin araştırılması (Yüksek lisans tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Bursa.
• Erdoğan, B., Revan, S. (2019). Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 1-7.
• Güldür, B. B., Göktepe M. M., Özkan, A. (2020). Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyi ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 112-126.
• Gülüm, V., Bilir, P. (2011). Beden eğitimi öğretim programının uygulanabilme koşulları ile ilgili beden eğitimi öğretmenlerinin görüşleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(2), 57-64.
• Güven, İ. (2014). Türk Eğitim Tarihi. Ankara: Pegem Akademi.
• Kangalgil, M., Hünük, D., Demirhan, G. (2006). İlköğretim, lise ve üniversite öğrencilerinin beden eğitimi ve spora ilişkin tutumlarının karşılaştırılması. Spor Bilimleri Dergisi, 17(2), 48-57.
• Kara, H. (2018). Öğretmen Adaylarının Fiziksel Aktivite Düzeyleri ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Akademik Başarı İle İlişkisi (Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Trabzon.
• Kılıç, T., Uğurlu, A., Doğan, A. (2017) Öğretmenlik Bölümlerinde Öğrenim Gören Öğrencilerinin Fiziksel Aktivite Düzeylerinin İncelenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 38-43.
• Kim H, Lee K, Hong Y. (2012). Claiming the validity of negative in-group stereotypes when foreseeing a challenge: a self-handicapping account. Self and Identity, 11(3), 285-303.
• Korkmaz, N. H., Deniz, M. (2013). Yetişkinlerin fiziksel aktivite düzeyleri ile sosyo-ekonomik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. NWSA-Sport Sciences, 8(3), 46-56.
• Köse, H. (2019). Üniversite öğrencilerinin insan ilişkilerinde manipülasyon ve kendini sabotaj düzeyleri ilişkisi (Yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Samsun.
• Mollaoğulları, H., Alptuğ, E. C. (2013). Spor Yapan ve Yapmayan Üniversite Öğrencilerinin Benlik Saygısı ve Atılganlık Düzeylerinin İncelenmesi (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Örneği). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 135-143.
• Öztürk, M. (2005). Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde uluslararası fiziksel aktivite anketinin geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Özüdoğru, E. (2013). Üniversite personelinin fiziksel aktivite düzeyi ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Burdur.
• Rhodewalt, F. (1990) Self-handicappers: Individual differences in the preference for anticipatory, self-protective acts. R. Higgins, C. R. Snyder (Editörler), Self-handicapping: The Paradox That Isn’t içinde (s. 37-65). ABD:Plenum Press.
• Rosenberg M. (1965). Society and the adolescent self-image. 1st ed. Princeton: Princeton university Press;1965.
• Seki, T., Dilmaç, B. (2020). Benlik Saygısı ve İlişkisel Faktörler: Bir Meta-Analiz Çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(2), 349-369.
• Self, E. A. (1990). Situational influences on self-handicapping. R. Higgins, C. R. Snyder (Editörler), Self-handicappig: The Paradox That Isn’t içinde (s. 37-65). Abd:Plenum Press.
• Sertel, G. (2019). Yönetici ve öğretmenlerin kendini sabotaj düzeyleri ile okullardaki örgütsel iklim algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Denizli.
• Şanlı, E., Güzel, N. A. (2009). Öğretmenlerde fiziksel aktivite düzeyi-yaş, cinsiyet ve beden kitle indeksi ilişkisi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(3), 23-32.
• Şişman, M. (2007). Eğitim Bilimine Giriş. Üçüncü Basım. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Taş, R. (2017). Üniversite öğrencilerinin romantik ilişkilerinde kişilerarası yetkinlik düzeylerinin kendini sabotaj eğilimine olan etkisinin incelenmesi.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Tice, D. M. (1991). Esteem protection or enhancement? Self-handicapping motives and attributions differ by trait self-esteem. Journal of personality and social psychology, 60(5), 711.
• Tukuş, L. (2010). Benlik saygısı değerlendirme ölçeği kısa formu Türkçe güvenilirlik ve geçerlilik çalışması (Tıpta Uzmanlık Tezi). Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kocaeli.
• Ünlü, H., Aydos, L. (2010). Beden eğitimi öğretmenlerinin yeterlilikleri üzerine bir derleme. Milli Eğitim Dergisi, 39(187), 172-192.
• Ünvanlı, Y. (2021). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin kendini sabotaj ve benlik saygısı düzeylerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Hitit Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Çorum.
• Üzbe, N., Bacanlı, H. (2013). Başarı hedef yönelimi, benlik saygısı ve akademik başarının kendini engellemeyi yordamadaki rolü. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(1), 33-50.
• Warner, S,, Moore S. (2004). Excuses, excuses: self-handicapping in an Australian adolescent sample. Journal of Youth and Adolescence, 33(4), 271-281.
• Yalnız, A. (2014). Algılanan anne baba tutumları, kendini sabotaj ve öz-yeterlik arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Eğitimi Bilimleri Enstitüsü. Sakarya.
• Yazıcıoğlu, Y., Erdoğan, S. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri-SPSS Uygulamalı. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yıldırım, O. (2020). Takım ve bireysel spor yapan bireylerin kendini sabotaj düzeylerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. İstanbul.