Turizm Fakültesinde Eğitim Alan Öğrencilerin Çevresel Tutumlarının ‘‘Yeni Çevresel Paradigma’’ Bağlamında Değerlendirilmesi: Eskişehir Örneği*

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 2, 347 - 363, 30.07.2022

Sıla Karacaoğlu Duran Cankül

Öz

Gezegenin geleceğinin şekillenmesinde yeni neslin çevresel dünya görüşü oldukça önemlidir. Bu bağlamda, üniversitelerin pek çok farklı programında olduğu gibi Turizm Fakültelerinde verilen sürdürülebilirlik ve çevreyle ilişkili derslerin öğrencilerin çevresel tutumlarını ve davranışlarını nasıl etkilediğinin anlaşılması gerekmektedir. Buradan hareketle bu araştırmada, Eskişehir’deki üniversitelerin bünyesinde bulunan Turizm Fakültelerinde eğitim gören öğrencilerinin çevresel dünya görüşünü tespit etmek amaçlanmaktadır. Söz konusu çerçevede öğrencilerin eğitim aldıkları bölüm türüne göre çevresel tutumlarında anlamlı bir farklılık olup olmadığı incelenmiş ve öğrencilerin çevresel tutumlarını etkileyen sosyo-demografik unsurlar araştırılmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği kullanılmıştır. Hazırlanan çevrimiçi anket; Eskişehir’deki üniversitelerin bünyesinde bulunan Turizm Fakültelerinde eğitim gören öğrencilere 2020-2021 eğitim-öğretim yılı bahar yarıyılında 15.05.2021-15.06.2021 tarihlerinde ilgili bölümlerin öğretim elemanlarının yardımıyla kolayda örnekleme tekniğiyle uygulanmıştır ve toplamda 246 kullanılabilir veri elde edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra faktör analizi, t-testi ve ANOVA testi kullanılmıştır. Faktör analizi sonuçları Yeni Çevresel Paradigma ölçeğinin “çevre merkezli yaklaşım”, “dengeli büyüme yaklaşımı” ve “insan merkezli yaklaşım” olmak üzere üç boyutta toplandığını göstermektedir. ANOVA testi sonuçlarında ise katılımcıların çevre tutumları ile eğitim aldıkları bölümler arasında anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Bulgular; Turizm Rehberliği öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının Turizm İşletmeciliği ile Gastronomi ve Mutfak Sanatları öğrencilerinden daha yüksek olduğuna işaret etmektedir. Bununla beraber, sosyo-demografik değişkenlerin öğrencilerin çevresel tutumlarını belirlemede herhangi bir etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çevresel Tutum, Yeni Çevresel Paradigma, Turizm Fakültesi, Öğrenciler, Eskişehir

Kaynakça

• Albrecht, D., Bultena, G., Hoiberg, E., & Nowak, P. (1982). Measuring environmental concern: The new environmental paradigm scale. The Journal of Environmental Education, 13(3), 39-43.
• Alazaizeh, M. M., Jamaliah, M. M., Mgonja, J. T., & Ababneh, A. (2019). Tour guide performance and sustainable visitor behavior at cultural heritage sites. Journal of Sustainable Tourism, 27(11), 1708-1724.
• Arcury, T. A., Johnson, T. P., & Scollay, S. J. (1986). Ecological worldview and environmental knowledge: The “new environmental paradigm”. The Journal of Environmental Education, 17(4), 35-40.
• Bamberg, S., & Möser, G. (2007). Twenty years after Hines, Hungerford, and Tomera: A new meta-analysis of psycho-social determinants of pro-environmental behaviour. Journal of Environmental Psychology, 27(1), 14-25.
• Benckendorff, P., Moscardo, G., & Murphy, L. (2012). Environmental attitudes of Generation Y students: Foundations for sustainability education in tourism. Journal of Teaching in Travel & Tourism, 12(1), 44-69.
• Benton Jr, R., & Funkhouser, G. R. (1994). Environmental attitudes and knowledge: An international comparison among business students. Journal of Managerial Issues, 6(3), 366-381.
• Bernstein, J. M. (2017). Renewing the New Environmental Paradigm Scale: The Underlying Diversity of Contemporary Environmental Worldviews. Doctoral Dissertation, University of Hawaiʻi at Mānoa, United States of America. Blaikie, N. W. (1992).
• Blaikie, N. W. (1992). The nature and origins of ecological world views: An Australian Study. Social Science Quarterly, 73(1), 144-65.
• Bogenç, Ç. (2021). Bireylerde doğa bilincinin gelişmesinde çevre eğitiminin rolü. Journal of Humanities and Tourism Research, 11 (2), 396-407. Buckingham, S. (2020). Gender and Environment, Second Edition, London: Routledge.