Çocuklarını Spora Gönderen Ebeveynlerin Ders Dışı Sportif Etkinliklere Karşı Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi: Kocaeli İli Örneği

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 82 - 95, 30.12.2022

Muhammed Zahid Örel Nurgül Tezcan

Öz

Bu araştırmanın amacı, rekreatif olarak çocuklarını spora gönderen ebeveynlerin ders dışı sportif etkinliklere karşı tutumlarını incelemektir. Amaca paralel olarak, araştırma kapsamında ebeveynlerin fiziksel aktivite düzeylerinin tespiti hedeflenmiştir. Araştırmanın içeriğine uygun olarak kolayda örnekleme metodu ile seçilen araştırma grubunu Kocaeli ilinde yaşayan ve çocuklarını spor faaliyetine gönderen 81 erkek ve 149 kadın toplam 230 gönüllü ebeveyn oluşturmaktadır. Araştırma çerçevesinde veriler 2 aşamada toplanmıştır. 1. aşamada ilgili grubuna tanımlayıcı verilerini almak üzere araştırmacı tarafından geliştirilen bilgi formu, ikinci aşamada ise ebeveynlerin fiziksel aktivite düzeylerini belirlemek üzere Yılmaz ve Güven (2015) yılında geliştirdiği 17 soru, 3 faktör ve 5’li likert tipindeki ‘Ders dışı sportif etkinliklere yönelik ebeveyn tutum ölçeği’ uygulanmıştır. İlgili ölçeğin güvenirlik değeri .91’dir.Elde edilen veriler SPSS 26.0 programına aktarılarak analiz edilmiştir.Uygulanan normallik testi sonucunda veriler normal dağılım göstermediğinden parametrik istatistiklere uygun olmadığı tespit edilmiş ve bu nedenle çalışmada nonparametrik testlerden yararlanılmıştır. Bu kapsamda çalışmada, ikili karşılaştırmalar da Mann Whitney U, üç ve üzeri değişkenli karşılaştırmalardaiseKruskall Wallis testleri kullanılmıştır. Yapılan analizlerin sonrasında ebeveynin cinsiyeti, katıldığı spor dalı, spor süresi ve spor geçmişi parametrelerine bakıldığında ders dışı sportif etkinliklere yönelik tutumlarının anlamlı bir farklılık göstermediği görülmektedir.Diğer taraftan ebeveynlerin yaşı, eğitim ve gelir durumunun ders dışı sportif etkinliklere karşı tutumlarına etki ettiği sonucu ortaya çıkmıştır. Araştırma sonuçlarına göre genç üniversite mezunu ve gelir durumu yüksek olan ebeveynlerin, çocuklarını ders dışı sportif etkinliklere katılımı daha fazla desteklediği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Rekreatif Etkinlik, Ebeveyn Tutumu, Spor.

Kaynakça

• Akdoğan, B. (2017). Lise öğrencilerinin ve ebeveynlerin Beden Eğitimi dersine ilişkin tutumları. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ayhan, B., Özel, B. (2020). Examining The Relationship between leisure attitudeand life satisfaction levels of university students. International Journal of Sport Culture and Science, 8(3), 154-166.
• Baxter-Jones, ADG. ve Maffulli, N. (2003). Parental influence on sport participation in elite young athletes. The Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, 43, 250-55
• Brockman, R., Jago, R., Fox, K.R., Thompson, J.L., Cartwright, K., and Page, A.S., (2009)."Get off the sofa and go and play": family and socioeconomic influences on the physical activity of 10-11 year old children. BMC Public Health, 9, 253.
• Dinç, Z.F. Uluöz, E. ve Sevimli, D. (2010). Ailelerin çocuklarını spor ve fizisel aktiviteye yönlendirmelerine ilişkin görüşleri. SSN:1306-3111 e-Journal of New World Sciences Academy, 6(2), 93-102.
• Durmuş, D. (2020). Ebeveynlerin ders dışı sportif etkinliklere olan bakış açılarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Güllü, M.Şarvan Cengiz, Ş. Öztaşyonar, Y. ve Kaplan, B. (2016). Ortaokul Öğrencilerin Beden Eğitimi ve Spor Dersine İlişkin Tutumlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi (Şanlıurfa İli Örneği). Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 49-61.
• Hutchinson, S. L., Baldwin, C. K., & Caldwell, L. L., (2003). Differentiating parent practices related adolescent behavior in the free time context, Journal of Leisure Studies, 35(4), 396-422.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. (17. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaya, Ç. (2016). Okul Öncesi Çağı Çocuklarının Fiziksel Aktivitelerinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü̈, İstanbul.
• Keskin, V. (2006). Çocuklarını spora yönlendiren anne ve babaların beklentileri. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyon.
• Kotan, Ç.Hergüner, G. ve Yaman, Ç. (2009). İlköğretim okullarında okuyan sporcu öğrencilerin spor yapmalarında okul ve aile faktörünün etkisi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 49-58
• Orhan, R. (2019). Çocuk gelişiminde fiziksel aktivite ve sporun önemi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (KÜSBD) Cilt 9, Sayı 1, Sayfa 157-176.
• Öncü, E. ve Güven, Ö. (2011). Ana-Babaların çocuklarının beden eğitimi dersine katılımına yönelik tutumları. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 2(2), 28-37.
• Pehlivan, Z. (2009). Spora Katılan çocuklara yönelik ailelerin beklentileri, çocuklarda gözlenen davranış değişimleri ve spora katılımın önündeki engeller. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, VII (2) 69-76.
• Rohkohl, S. (2017). Ab wann sollten Kinder Sport machen? https://www.dak.de/dak/gesundheit/ ab-wann-sport-fuer-kinder-1655304.html. Erişim Tarihi: 09.08.2017.
• Topal, Ç. (2019). Ortaokul ve lisede öğrenim gören öğrencilerin ebeveynlerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumlarının fiziksel aktivite düzeylerine göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi. İstanbul.
• Yılmaz, A. (2018). Parent expectations towards participation to extracurricular sport activity of high school students. Pedagogics Psychology Medical-Biological Problems of Physical Training and Sports, 22(4), 216-225.
• Yılmaz, A. ve Güven, Ö. (2015). Ders dışı sportif etkinliklere yönelik ebeveyn tutum ölçeği. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(2), 244-258.
• Yüksel,M. (2019). Ailenin Spora Katılımı ile Çocuklarının Elit Spora Yönelmesi Arasındaki İlişki. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 9(2), 319-326.