Öğretmenler Açısından Hukuksal Farkındalığın Psikolojik Tacize Etkileri

Yıl 2016, Sayı: 2, 177 - 201, 10.03.2016

Furkan Fahri Altıntaş , Abdullah Karakaya

Öz

Bu çalışmada, psikolojik taciz kavramı, kamu kurumlarında psikolojik tacizin oluşma

koşulları, öğretmenlerin işyerinde psikolojik tacizle karşılaşmaları durumunda bununla nasıl

mücadele edecekleri veya hangi hukuki yollara başvurabilecekleri, hangi hukuki yolların farkında

oldukları ve bu farkındalıkların psikolojik yıldırmanın (mobbing) etkisinin azaltılmasındaki rolü

incelenmiştir. Ayrıca hukuki farkındalıklar veya psikolojik tacize karşı hukuki başvuru yöntemleri

aralarında anlamlı bir fark olup olmadığı, meslek süreleri dikkate alındığında öğretmenler arasında

psikolojik yıldırma etkisinin azaltılması açısından anlamlı bir farklılık olup olmadığı ortaya

konulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın örneklemini Kastamonu ili Araç ilçesi orta öğretim

okullarında görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Anket tekniği kullanılarak yapılan

çalışmadan nicel sonuçlar elde edilmiş ve sosyal bilimler için kullanılan istatistiki yöntemlerle

analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre öğretmenlerin psikolojik tacize karşı başvurulan

hukuki yöntemlerin farkında oldukları, kullanılan bu yöntemlerin bazılarının psikolojik tacizin

azalması açısından kendileri için anlamlı olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik taciz (mobbing, psikolojik yıldırma), hukuksal farkındalık

Kaynakça

• Akıncı, M. (1999). Bağımsız İdari Otoriteler ve Ombudsman, İstanbul: Beta Yayınları. Arap, İ, Yılmaz, L. (2006). Yeni Kamu Yönetimi Anlayışının Yeni Kurumu: Kamu Görevlileri Etik Kurulu, Amme İdaresi Dergisi, 39 (2): 2. Bayram, F. (2007). Türk İş Hukuku Açısından İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing), İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 4 (14): 551-574. Cowie, H, Naylor, P, Rivers, I, Smith P., Pereira, B. (2002). Measuring Workplace Bullying, Agression and Violent Behavior, 7 (1): 33-51. Çataloğlu, M. (2003). Genç Hukukçuların Hukuk Okumaları, ''Soruşturma Evresinin Fonksiyonu, Amacı ve Başlaması, İstanbul. Davenport, N, Schwartz R, D, Elliott, G P. (2005). Mobbing Emotional Abuse in the American Workplace, Ames, Iowa. Dursun, H. (2011). Türkiye’de Ombudsmanlığın Etkin Olarak İşleyebilme Yetisi Yoktur, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (95): 396. Erhürman, T. (1995). Dünyada ve KKTC’de Ombudsman, Lefkoşa: Işık Kitabevi Yayınları. Grossi, D, Lambe`r R, Frank D. (2007). Organizational Structure and Responsibility An Analysis in A Dynamic Logic of Organized Collective Agency, Artif Intell Law (15): .223-249. Kalaycı, Ş. (2014). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayın. Karahasan, M. (1996). Tazminat Hukuku, İstanbul: Beta Yayınevi. Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Noel Yayın. Karslıoğlu, G. (2013) Mobbing İşyerinde Psikolojik Taciz, Türkmetal Yayınları, Ankara: Ziraat Grup Matbaacılık. Kasapoğlu, T, M. (2013). Kamu Görevlileri Bakımından İşyerinde Psikolojik Taciz(Mobbing) ve Korunma Yolları, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 105: 93. Kestane, D. (2006). Çağdaş Bir Denetim Organizasyonu Olarak Ombudsmanlık (Kamu Denetçiliği), Maliye Dergisi, 151 (2): 128-142. Kırel, Ç. (2007). Örgütlerde Mobbing Yönetiminde Destekleyici ve Risk Azaltıcı Öneriler, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (2): 317-334. Koca, M. ve Üzülmez, İ. (2009). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Seçkin Yayınevi. Köse, S. ve Şener, U. (2010). Kamu Personelinin Yıldırma (Mobbing) ve Boyutları Hakkındaki Düşünceleri Üzerine Bir Çalışma: Manisa Tarım İl Müdürlüğü Örneği, Celal Bayar Ünv. Sosyal Bilimler Dergisi 8 (1): 261-276. Leymann, H. ve Gustafsson, A. (1996). Mobbing at Work and the Development of Post-Traumatic Stress Disorders, European Journal of Work and Organizational Psychology, 5 (2): 251-275. Leymann, H. (1990), Mobbing and Psychological Terror at Workplaces, Violence and Victims, 5 (2): 119-126. Lorho, F. ve Hilp, U. (2001). European Parliament Directorate-General For Research Working Paper, Bullying At Work, Social Affairs Series, Soci 108 EN, Luxembourg, 7. Özbek, V. (2006). Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara: Seçkin Yayınevi. Özgenç, İ. (2006). Türk Ceza Kanunu Gazi Şerhi, Adalet Bakanlığı, 3: 319. Savaş, F, B. (2008). Haksız Fiil Tazminatının Tabi Olduğu Zaman Aşımı Süresinin İşlemeye Başlama Anı, Türkiye Barolar Birliği Dergisi,74: 2. Seçer, İ. (2013). SPSS ve LİSREL ile Pratik Veri Analizi Analiz ve Raporlaştırma, Ankara: Anı Yayıncılık. Sheehan, M. (2004). Workplace Mobbing: a Proactive Response Paper Presented at thebWorkplace Mobbing Conference, Australia, 1-11. S, O.(1966). İdare Hukukunun Umumi Esasları, İstanbul: Hak Kitapevi. Temizel, Y. (2013). Mobbing ve Türk Hukuk Sistemindeki Yeri, Adalet Dergisi, 45: 206. Tınaz, P. (2006). İşyerinde Psikolojik Şiddet (Mobbing), İstanbul: Beta Basım. Ulusoy, Z, D. (2013). Mobbing Suç Tipi için Bir Analiz Denemesi, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 105: 166. Ural, A. Kılıç, İ. (2013). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi, Ankara: Detay Yayıncılık. Yıldız, S. ve Kılkış, İ. (2010). Psikolojik Taciz Olgusuna 4857 sayılı İş Kanunu Açısından Bir Bakış, 88. 29 Ekim 2015 tarihinde htpp://www..calismailiskileri.org/download_ pdf.php?id=4&f=4_rev1.pdf adresinden erişildi. Zapf, D. ve C, Gross. (2001). Conflict Escalation and Coping with Workplace Bullying: a Replication and Extention, Europan Journal of Work and Organizational Psychology, 10 (4): 497-552.