PERAKENDE SEKTÖRÜNDE ENTROPİ TEMELLİ COPRAS YÖNTEMİ İLE FİNANSAL BAŞARI ÖLÇÜMÜ: CARREFOURSA ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 8 - 24, 28.06.2020

Elif Şenkal , Ahmet Öztel

https://doi.org/10.24013/jomelips.702821

Cited By: 9

Öz

Bu çalışmada Türkiye’de perakende sektöründe faaliyet gösteren Carrefoursa market zincirinin 2014-2018 periyodunda finansal performansı incelenmiştir. Değerlendirme kriteri olarak 12 finansal oran kullanılırken, oranların önem düzeyi Entropi ağırlıklama yöntemi ile tespit edilerek, COPRAS yöntemi ile sıralama belirlenmiştir. Özkaynak Karlılığı önem düzeyi en yüksek finansal oran olurken Özkaynak Devir Hızı en düşük önem düzeyine sahip oran olmuştur. Analiz sonunda 2015 yılı en başarılı yıl seçilirken 2017 yılı en başarısız yıl olmuştur. Finansal başarısızlığa en büyük etkinin Özkaynak Karlılığı oranında yaşanan aşırı düşüş olduğu gözlenmiştir. Buna da Net Kârdaki azalma sebep olmuştur. Tabiî olarak 2016 yılındaki askeri darbe girişimi sonrasında görülen ekonomik göstergelerdeki kötüleşmenin sonucu olduğu söylenebilir. Özellikle 2016 yılında GSYH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) düşüşü ve tüketim harcamalarındaki daralma 2017 yılındaki başarısızlığı hazırlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Perakende Sektörü, Finansal Performans Ölçümü, Entropi, COPRAS, Çok Kriterli Karar Verme

Kaynakça

• Abdullah, L., & Otheman, A. (2013). A New Weight for Sub-Criteria in Interval Type-2 Fuzzy TOPSIS and Its Application. I. J. Intelligent Systems and Applications, 25-33.
• Apan, M., Öztel, A., & İslamoğlu, M. (2018). Comparative Empirical Analysis of Financial Failures of Enterprises with Altman Z-Score and VIKOR Methods: BIST Food Sector Application. Australasian Accounting, Business and Finance Journal, 12(1), 77–101.
• Aydemir, D., Alsan, M., Altuntas, E., & Oztel, A. (2019). Mechanical, thermal and morphological properties of heat-treated wood-polypropylene composites and comparison of the composites with PROMETHEE method. Plastics, Rubber and Composites, 1–12.
• Aytekin, S., & Sakarya, Ş. (2013). BİST’de İşlem Gören Gıda İşletmelerinin TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi İle Finansal Performanslarının Değerlendirilmesi. Yönetim Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 11(21), 30-47.
• Bağcı, H., & Caba, N. (2018). Entropi ve COPRAS Yöntemleri Kullanılarak Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıklarının Nakit Düzeylerinin Kıyaslanması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 64-83.
• Bülbül, S., & Köse, A. (2011). Türk Gıda Şirketlerinin Finansal Performansının Çok Amaçlı Karar Verme Yöntemleriyle Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 25, 71-97.
• Çakır, S., & Perçin, S. (2013). AB Ülkeleri’nde Bütünleşik Entropi Ağırlık-TOPSIS Yöntemiyle Ar-Ge Performansının Ölçülmesi. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1), 77-95.
• Demir, M., & Tuncay, M. (2012). Türk Gıda Sektörünün Faaliyet ve Karlılık Oranları Açısından Analizi: İMKB Gıda Sektöründe İşlem Gören İşletmeler Üzerinde Bir Araştırma (2000-2008 Dönemi). Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 367-392.
• Deste, M., & Halifeoğlu, M. (2019). PERAKENDE TİCARET SEKTÖRÜNDEKİ İŞLETMELERİN TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ AÇISINDAN FİNANSAL PERFORMANS KRİTERLERİNİN BELİRLENMESİ: BIST’DE BİR UYGULAMA. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 751-774.
• Geyikçi, U. B., & Bal, V. (2015). Veri Zarflama Analizi İle Borsa İstanbul A.Ş.’De Faaliyet Gösteren Toptan Ve Perakende Ticaret Sektörü Firmalarının Etkinlik Analizi. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 21-41.
• Gökalp, F. (2009). Perakende Sektöründe Performans Ölçümü: Türkiye Üzerine Bir Model Denemesi. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Işık, Ö. (2019). Entropi ve TOPSİS Yöntemleriyle Finansal Performans İle Pay Senedi Getirileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Kent Kültürü ve Yönetimi Hakemli Elektronik Dergisi, 12(1), 200-213.
• Kaklauskas, A., Zavadskas, E. K., Naimavicienė, J., Krutinis, M., Plakys, V., & Venskus, D. (2010). Model For A Complex Analysis of Intelligent Built Environment. Automation in Construction, 19, 326-340.
• Kamuyu Aydınlatma Platformu. (2019, 11 12). 11 12, 2019 tarihinde https://www.kap.org.tr/ adresinden alındı
• Korkmaz, S., Eser, Z., & Öztürk, S. A. (2017). Pazarlama: Kavramlar-İlkeler-Kararlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Külter, B., & Demirgüneş, K. (2007). Perakendeci Firmalarda Karlılığı Etkileyen Değişkenler Hisse Senetleri İMKB’de İşlem Gören Perakendeci Firmalar Üzerinde Ampirik Bir Çalışma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 445-460.
• Nijkamp, P. (1977). Stochastic quantitative and qualitative multicriteria analysis for environmental design. Papers of the Regional Science Association, 39(1), 174–199. https://doi.org/10.1007/BF01936213 Özbek, A. (2016). BİM MAĞAZALAR ZİNCİRİNİN 2008-2015 DÖNEMİ FİNANSAL PERFORMANSININ ELECTRE III YÖNTEMİ İLE ÖLÇÜMÜ. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 273-290. Özdağoğlu, A. (2013). İmalat işletmeleri için eksantrik pres alternatiflerinin COPRAS yöntemi ile karşılaştırılması. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 4(8), 1-22.
• Özer, A., Öztürk, M., & Kaya, A. (2010). İşletmelerde Etkinlik ve Performans Ölçmede VZA, Kümeleme ve TOPSIS Analizlerinin Kullanımı İMKB İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 233-260.
• Özgüven, N. (2011). Kriz Döneminde Küresel Perakendeci Aktörlerin Performanslarının TOPSIS Yöntemi İle Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 25(2), 151-162.
• Sekreter, M., Akyüz, G., & Çetin, E. (2004). Şirketlerin Derecelendirilmesine İlişkin Bir Model Önerisi: Gıda Sektörüne Yönelik Bir Uygulama. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(8), 139-155.
• Temür, S. A., İşler, İ. İ., & Temür, G. (2017). Finansal Performansın Topsis Yöntemi İle Değerlendiriilmesi: Bist Perakende Ticaret İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. Kesit Akademi Dergisi, 3(11), 712-729.
• Turgutlu, T. (2006). Perakende Sektöründe Veri Zarflama Analizi Ve Analitik Hiyerarşik Süreç Yaklaşımlarıyla Tedarikçi Performans Değerlendirmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
• Türkmen, S. Y., & Çağıl, G. (2015). İMKB’ye Kote Bilişim Sektörü Şirketlerinin Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi İle Değerlendirilmesi. Maliye Finans Yazıları, 1(95).
• Uğuz, N. (2015). Türkiye’de Perakende Sektörünün Analizi Ve Borsa İstanbul’da İşlem Gören MİGROS ve BİM Örneği, Yüksek Lisans Tezi. Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Uyguntürk, H., & Korkmaz, T. (2016). Borsa İstanbul’da İşlem Gören Perakende Ticaret Sektörü Firmalarının Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi İle Belirlenmesi. BJSS Balkan Journal of Social Sciences, 6(12), 411-427.
• Yavuz, S., & İşçi, Ö. (2013). Veri Zarflama Analizi İle Türkiye’de Gıda İmalatı Yapan Firmaların Etkinliklerinin Ölçülmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 36(36), 157-174.
• Yavuz, H., & Öztel, A. (2017). Entropi tabanlı COPRAS yöntemi ile ölçek bazında finansal performans analizi: Bilgi ve iletişim sektöründe bir uygulama.
• Yıldırım, M., Altan, M. İ., & Gemici, R. (2018). KURUMSAL YÖNETİM İLE FİNANSAL PERFORMANS ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ENTROPİ AĞIRLIKLANDIRMALI TOPSIS YÖNTEMİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ: BİST'TE İŞLEM GÖREN GIDA VE İÇECEK ŞİRKETLERİNDE BİR ARAŞTIRMA. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 11(2), 130-152.
• Zavadskas, E. K., & Kaklauskas, A. (1996). Systemotechnical evaluation of buildings (Pastatų sistemotechninis įvertinimas). Vilnius: Technika, 280.
• Zeleny, M. (1974). Linear multiobjective programming (Vol. 95). Springer Science & Business Media. Zhang, X., et al. (2014). Assessment Model of Ecoenvironmental Vulnerability Based on Improved Entropy Weight Method. The Scientific World Journal.