KAMU HARCAMALARI VE MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: BRICS-T ÜLKELERİ

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 100 - 118, 30.06.2022

M. Said Ceyhan , Hazal Akdağ

https://doi.org/10.24013/jomelips.1063886

Öz

Makroekonomik dinamikler ülkelerin makroekonomik performansının değerlendirilmesinde baz alınır ve bu değişkenlerin birbirleri ile etkileşim içerisinde olması olasıdır. Bu çalışmada kamu harcamaları ile büyüme, enflasyon, işsizlik ve toplam tasarruflar arasındaki nedensellik ilişkisi incelenmiştir. Bu ilişki Dumitrescu Hurlin Panel Nedensellik Testi ile sınanmış olup bu araştırma için BRICS-T ülkeleri seçilmiştir. Ampirik çalışma neticesinde 1995-2019 yılları arası büyüme ve kamu harcamaları arasında %5 anlam düzeyinde tek yönlü, %10 anlam düzeyinde çift yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. İşsizlik ve kamu harcamaları arasında tek yönlü bir nedensellik bulunmuştur. Enflasyon ile kamu harcamaları arasında istatistiksel olarak bir nedensellik ilişkisi görülmemektedir. Toplam tasarruflar ile kamu harcamaları arasında ise çift yönlü nedensellik ilişkisi saptanmıştır. Kamu harcamaları ile ekonomik büyüme, enflasyon, işsizlik ve toplam tasarruflar gibi değişkenlerin nedensellik ilişkisini tek çalışmada inceleyen sınırlı sayıda araştırma bulunmaktadır. Bu nedenle çalışmanın, göreli kapsamlılığı ve orijinalitesi açısından literatüre katkı sağlaması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Makroekonomi, Kamu Harcamaları, Büyüme, Enflasyon, İşsizlik, Tasarruflar, BRICS-T

Kaynakça

• Akçacı, T. ve Kocağ, E. K. (2013). Kamu harcamalarının enflasyonist etkisinin ekonometrik analizi. The Journal of Academic Social Science Studies. 6(8): 1-18.
• Bakırtaş, İ. (2003). Kamu harcamalarının temel makroekonomik göstergelerle ilişkisi ve nedenselliği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9:41-66.
• Bektaş, A. (2020). Türkiye'de kamu yatırımı harcamaları ile işsizlik arasındaki nedensellik ilişkisi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1): 1-29.
• Bölükbaş, M., ve Alp, M. (2018). Türkiye’de enflasyon ve kamu harcamaları arasındaki ilişki:1960-2017 dönemi için bir analiz. IV. International Caucasus-Central Asia Foreign Trade And Logistics Congress, September, 7-8, Didim-Aydın, 1121- 1132. https://ulk.ist/media/kitap/IV-UKODTLK/turkiyede-enflasyon-ve-kamuharcamalari-arasindaki-iliski-1960-2017-don_D8kJaJs.pdf adresinden alındı.
• Cengiz, O. & Manga, M. (2020). Küreselleşme ve Kamu Harcamaları Bileşenleri Arasındaki İlişki: AB Ülkeleri Örneği. Alanya Akademik Bakış, 4 (3), 807-819. DOI: 10.29023/alanyaakademik.658540.
• Cheng, B. S., ve Lai, T. W. (1997). Government expenditures and economic growth in South Korea: A VAR approach. Journal of Economic Development, 22(1): 11-24.
• Çelikay, F. (2017). İşsizlik, kamu harcamaları ve iç göçler arasındaki nedensellik ilişkileri: Türkiye üzerine bir inceleme. Maliye Araştırmaları Dergisi, 3(2): 205-219.
• Dikmen, N., ve Çakır, Ö. (2020). Türkiye’de kamu harcamaları ve işsizlik arasındaki nedensellik ilişkisi. Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Dergisi, 3(12): 987-1009.
• Dumitrescu, E. I., ve Hurlin, C. (2012). Testing for Granger non-causality in heterogeneous panels. Economic modelling, 29(4): 1450-1460.
• Dursun, S. (2021). Doğrudan yabancı yatırımlar ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: BRICS-T ülkeleri üzerine bir analiz. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 353-368. DOI: 10.31463/aicusbed.882540.
• Gökalp, M., ve Avcı, M. (2002). Türkiye ekonomisinde mali disiplinsizlik olgusu. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(7). https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/217388 adresinden alındı.
• Iniguez-Montiel, A. J. (2010). Government expenditure and national income in Mexico: Keynes versus Wagner. Applied Economics Letters, 17(9): 887-893. İrge, N. F. (2001). Küreselleşmenin Yarattığı Gerilim. Marmara İletişim Dergisi, 11(11), 65-83.
• Jiranyakul, K. (2013). The relation between government expenditures and economic growth in Thailand. Available at SSRN 2260035, 1-7. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2260035 adresinden alındı.
• Kanca, O., ve Bayrak, M. (2015). Kamu harcamaları bileşenleri ile işsizlik arasındaki ilişki (Türkiye örneği). Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 1(2): 55-74.
• Kanca, O. C., ve Bayrak, M. (2016). Kamu harcamalarının Türkiye’de bazı makro ekonomik değişkenler üzerine etkisi. Maliye ve Finans Yazıları, (106):169-242.
• Kartal, M. (2022). BRICS-T ülkelerinde sağlık harcamaları ve ekonomik büyüme: panel veri analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 21(1): 59-73. DOI: 10.21547/jss.945360.
• Kılıç Y. (2020). Finansal piyasalarda balon varlığının test edilmesi: BRICS-T ülkeleri örneği. Bankacılık ve Sermaye Piyasası Araştırmaları Dergisi, 4(9): 11-22. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bspad/issue/55354/747719.
• Magazzino, C. (2011). The nexus between public expenditure and inflation in the Mediterranean countries. Munich Personal RePEc Archive, (28493):1-19. https://mpra.ub.uni-muenchen.de/28493/1/MPRA_paper_28493.pdf adresinden alındı.
• Nazlioglu, S., ve Karul, C. (2017). A panel stationarity test with gradual structural shifts: Re-investigate the international commodity price shocks. Economic Modelling, 61:181–192.
• Ojarikre, O. J., Ezie, O., ve Torka, M. (2015). Public Expenditure Growth and Inflation in Nigeria: The Causality Approach. SSRG International Journal of Economics and Management Studies, 2(2), 1-6.
• Özek, Y. & Bayat, T. (2021). Türkiye’de Maliye Politikası şoklarının çıktı üzerindeki asimetrik etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31 (2), 943-951. DOI: 10.18069/firatsbed.863275.
• Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. University of Cambridge, Faculty of Economics, Cambridge Working Papers in Economics No. 0435.
• Pesaran, M.H., ve Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of econometrics, 142(1): 50-93.
• Sagdic, E. N., Sasmaz, M. U., ve Tuncer, G. (2020). Wagner versus Keynes: Empirical evidence from Turkey’s provinces. Panoeconomicus, 67(5): 657-674.
• Saraç, M. (2021). İktisadi büyüme ve ekonomik özgürlükler arasındaki ilişki: OECD ülkeleri için ekonometrik veri analizi (2000-2021). Yüksek Lisans Tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı. Niğde, 198 s.
• Swamy, P. A. (1970). Efficient Inference in a Random Coefficient Regression Model. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 38(2): 311-323.
• Şahin, D. (2018). BRICS-T ülkelerinde ekonomik özgürlükler ve doğrudan yabancı sermaye yatırımları arasındaki ilişki: Bootstrap panel nedensellik testi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16): 285-294. DOI: 10.29029/busbed.389932.
• Şahin, M., ve Özenç, Ç. (2007). Kamu harcamaları ile makro ekonomik değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri. Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(2): 177-200. https://dergipark.org.tr/tr/pub/comuybd/issue/4113/54142 adresinden alındı.
• Tanzi, V. (2020). Advanced Introduction to Public Finance. Edward Elgar Publishing.
• Tatoğlu, F. Y. (2018). Panel Zaman Serileri Analizi. Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. İstanbul.
• Xiujun, X. (Ed.). (2020). The BRICS Studies: Theories and Issues. Routledge.
• Yenisu E. (2019). BRICS-T ülkelerinde işgücü verimliliği ve ekonomik büyüme ilişkisi: panel veri analizi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 35-60.