Psikoakustik ve Film Sesinde Algısallık

Yıl 2006, Cilt: 4 Sayı: 3, 138 - 145, 19.11.2013

Reha Ergül

Öz

Ses, algı olmaksızın akademik bir kavramdır. Psikoakustik, işitilen dünyaya öznel bir tepkiyi açıklamada kullanılır. Psikoakustiğin temel sorunu, sese gösterilen tepki olması nedeniyle, akustik kavramlarda son derece arabulucu bir rol oynar. Psikoakustik, akustik uyarıcı ve onları çevreleyen bilimsel, objektif ve fiziksel özelliklerle uyumlu olmayı araştırır. Psikoakustik çok basit olarak işitmenin psikolojik bir çalışması olarak tanımlanabilir. Diğer bir deyişle, kulağa gelen seslerin kulak tarafından nasıl algılandığı ve beyne ses bilgilerinin nasıl ulaştırıldığını ortaya çıkarmaktır. Günlük yaşantımızda işittiğimiz seslere karşı edindiğimiz tecrübeler, bize sesi algılamamız hakkında bilgiler içerir. Gerçek yaşamdaki bu sesler aynı zamanda da film sesinin kullanımının merkezini oluşturur. Film sesinin algısal özellikleri şu şekilde tanımlanabilir: ses yoğunluğu, ses perdesi ve ses rengi.

Filmi kodlayan ve kodu çözen de insan olduğuna göre, insan üzerine araştırma yapan bilimlerin ya da disiplinlerin çıktılarından ya da önerilerinden yararlanmak, film yapımını daha da zenginleştirebilir.  Ses de görüntü gibi filmin başrol oyuncusudur.

 

Anahtar Kelimeler

Psikoakustik; ses algısı; film sesi; işitme.

Kaynakça

• Belton J (1985) Film Sound: Theory And Practice, Elisabeth W and John B (eds), Columbia University Press, New York.
• Bordwell D and Thompson K (2004) Film Art: An Introduction, 7th ed., McGraw-Hill Companies, Inc. New York.
• Ergül R R (1998) Ses: Film, Televizyon ve Radyo Uygulamalarında, T.C. Anadolu Üniversitesi Eğitim Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalıştırmaları Vakfı Yayın No:133, Eskişehir.
• Holman T (1997) Sound for Film and Television, Focal Press, USA.
• Jacops L (1973) The Movies as Medium, Octogon Books, New York.
• Lewis B (1984) Jean Mitry and The Aesthetics of Cinema, Michigan: UMI Research Press.
• Lyver D (1999) Basics of Video Sound, Focal Press, Oxford.
• Monaco J (2001) Bir Film Nasıl Okunur?, Ertan Yılmaz (çev), Oğlak Bilimsel Kitaplar, İstanbul.
• Pohlmann K C (1995) Principles of Digital Audio, McGraw-Hill, New York.
• Primentas G (2003) The Musical Aspects of Sound (pitch, dynamics, timbre) as the Core Element for Interaction in Sound Based Computer Games, Degree of Master of Arts, London College of Printing.
• Sonnenschein D (2001) Sound Design: The Expressive Power of Music, Voice, and Sound Effects in Cinema, Michael Wiese Productions, Michigan.
• Talbot-Smith M (1997) Audio Explained, Focal Press, Great Britain.
• Treays R (1999) Beş Duyu, Dilek Soykök (çev), TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları 120. Ankara.
• Turner A (2002) The Basics of Psychoacoustics with Respect to Localization, http://illumin.usc. edu/article.php?articleID=45&page=4, Erişim 24.04.2006.