Türk Devlet Geleneğinde Bir Halkla İlişkiler Mekanizması Olarak Vakıf Müessesesi

Yıl 2019, , 465 - 474, 30.01.2019

Fuat Ustakara

https://doi.org/10.18094/josc.461968

Öz

İslam medeniyetinin değerli bir
unsuru olan vakıf müessesesi, yüzyıllar boyunca Türk devlet geleneğinin de
içerisinde önemli bir yer edinmiştir. Öyle ki, “Osmanlı Vakıf Medeniyeti” sözü
zihnimize kazınmıştır. Bu çalışma, İslam medeniyetine dahil olmuş Türk
devletlerinin, tarihsel akış içerisinde, vakıfları sosyal yaşamın her yönüne
yansıtmasından yola çıkarak, vakıf müessesesinin Türk devlet geleneği açısından
bir halkla ilişkiler mekanizması işlevini gördüğü savını ileri sürmektedir.
Çalışma, Türk devletleri tarihine yönelik kapsamlı bir literatür taramasına
dayandırılmakta ve halkla ilişkiler literatüründe daha önce üzerinde durulmamış
bir konuyu gündeme getirmeyi amaçlamaktadır. Vakıfların, Türk devletleri
tarihinde, sosyal sorumluluk bilinciyle harekete eden Türk devlet yöneticileri
ve yakınları için olumlu bir imaj kaynağı oldukları düşüncesi
savunulmaktadır.     

Anahtar Kelimeler

Vakıf, İslam Medeniyeti, Türk Kültürü, Halkla İlişkiler

THE INSTITUTE OF THE FOUNDATION AS A PUBLIC RELATIONS MECHANISM IN TURKISH GOVERNMENTAL TRADITION

Öz

The institute of the foundation as a worth component of İslam civilization has also settled into Turkish governmental tradition. Thus, the statement of “Ottoman Foundation Civilization” has gotten inside the mind of Turkish people. The study begins from the idea which the Turkish states in İslam civilization have spread the foundations in social lives, and suggests that the institute of the foundation has had a function as a public relations mechanism in the historical flow. The study is based on a wide literature search about the history of the Turkish states, and it aims to revive a subject which the researchers have not studied in the public relations literature sufficiently yet. We notice that the foundations have been positive image resources for the Turkish governors and their kinsmen who act with the awareness of social responsibility in the history of Turkish states.

Anahtar Kelimeler

Foundation, Islam Civilization, Turkish Culture, public relations

Kaynakça

• AnaBritannica (1994) Genel Kültür Ansiklopedisi, Ana Yayıncılık, İstanbul.
• Ayverdi İ (2006) Misalli Büyük Türkçe Sözlük, Cilt: 3 (o-z), Kubbealtı Neşriyatı, İstanbul.
• Biber A (2004) Halkla İlişkilerde Teorik Bir Çerçeve, Vadi Yayınları, Ankara.
• Büyük Ansiklopedi (1990) Cilt: 15, Milliyet Yayınları, İstanbul.
• Büyük Larousse (1986). Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, Cilt: 19 (tığ-Venedik), Gelişim Yayınları, İstanbul.
• Ertem A (2012) Açılış Konuşması, Balkanlarda Osmanlı Vakıfları ve Eserleri Uluslararası Sempozyumu, 9-11 Mayıs 2012, İstanbul-Edirne, 5-7.
• Güngör E (1995) Tarihte Türkler, Ötüken Neşriyat, İstanbul.
• Ilıcak Aydınalp G (2011) Halkla İlişkiler Ekseninde Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• İnalcık H (2012) Osmanlılarda Vakıf ve Vakfiye, Balkanlarda Osmanlı Vakıfları ve Eserleri Uluslararası Sempozyumu, 9-11 Mayıs 2012, İstanbul-Edirne, 11-12.
• Kazancı M (2005) Türklerde Devletle İlişkiler Üzerine Bazı Notlar, İletişim Araştırmaları Dergisi, 3 (1-2), 5-40.
• Kazancı M (2009) Kamuda ve Özel Kesimde Halkla İlişkiler, Turhan Kitabevi, Ankara.
• Kazıcı Z (1985) İslami ve Sosyal Açıdan Vakıflar, Marifet Yayınları, İstanbul.
• Kazıcı Z (2003) Osmanlı Vakıf Medeniyeti, Bilge Yayınları, İstanbul.
• Merçil E (2000) Müslüman-Türk Devletleri Tarihi, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
• Özakpınar Y (1999) İslam Medeniyeti ve Türk Kültürü, Ötüken Neşriyat, İstanbul.
• Özkan Y (2007) Türkçe Sözlük, Kare Yayınları, İstanbul.
• Özüpek M N (2011) Sosyal Sorumluluk, Halkla İlişkiler, A Kalender ve M Fidan (Ed), Tablet Yayınları, Konya, 251-288.
• Püsküllüoğlu A (2007) Çağdaş Türkçe Sözlük, Arkadaş Yayınevi, Ankara.
• Turğut V (2015) Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Coğrafyasında Vakıflar ve Şehirleşme (16. yy. - Bilecik ve Çevresi), Bilecik Şey Edebali Üniversitesi Yayınları, Bilecik.
• Türkiye Gazetesi Yayınları Ansiklopedi Grubu (2005) Türk ve İslam Devletleri 1, Türkiye Gazetesi Yayınları, İstanbul.
• VGM (Vakıflar Genel Müdürlüğü) (2018) Bir Medeniyetin İzdüşümü ve Vakıflar, https://www.vgm.gov.tr/kurumsal/tarihçe/tarihtevakıflar, Erişim Tarihi: 17.09.2018
• Yavuz C (2006) Halkla İlişkiler, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Yazıcı N (2013) İlk Türk-İslam Devletleri Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara.
• Yıldız N (2010) Halkla İlişkilerde Kavramlar, Sınırlar, Sorunlar, Selçuk İletişim Dergisi, 6 (2), 24-32.