HÜRRİYET A.Ş. ÖRNEĞİNDE YENİ MEDYA SEKTÖRÜ VE ÇOKULUSLAŞMA PRATİKLERİNİN TEMEL EĞİLİMLERİ*

Yıl 2012, Cilt: 7 Sayı: 3, 173 - 190, 19.11.2013

Emre Canpolat

Öz

Yeni medya araçları ve ortamının yarattığı olanaklar, sermaye faaliyetlerinin zaman ve mekana yönelik sınırlılıkları aşmasına olanak sağlamış ve esnek birikim pratiklerinin yaygınlaşmasına neden olmuştur. Bu bağlamda, kitlesel üretim/tüketimden çok esnek üretim/tüketim süreçleri ve ulusal ölçekle beraber bölgesel ve küresel faaliyet ölçekleri daha da ön plana çıkmıştır. Yaşanan dönüşüm, kapitalizmin tarihinde gözlemlenen farklı birikim rejimlerinin ve düzenleyici kuruluşların dönüşümü açısından ele alınmıştır. Geleneksel medya kuruluşları, söz konusu dönüşümle beraber,
artan yoğunlaşma pratikleriyle faaliyet alanlarını geliştirerek yeni medya sektörünün başat aktörleri arasında yer almışlardır. Çalışmada, bir aile şirketi olarak yayın hayatına başlayan Hürriyet gazetesinin, birikim rejimlerinde yaşanan dönüşüm çerçevesinde yeni medya sektöründe
üstlendiği rolü ve bu kapsamda geliştirdiği çokuluslaşma pratikleri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yeni medya; iletişim teknolojileri; çokuluslaşma; birikim rejimleri; Hürriyet; TME.

Kaynakça

• Adaklı G (2006) Türkiye’de Medya Endüstrisi, Neoliberalizm Çağında Mülkiyet ve Kontrol İlişkileri, Ütopya Yayınları, Ankara.
• Aydoğan A (2005) İnternette Geleneksel Medya, F Başaran ve H Geray (der), İletişim Ağlarının Ekonomisi. Siyasal Kitabevi, Ankara, 259-285.
• Başaran F (2005) Uzun Dalgalar ve Bilgi, İletişim Teknolojileri Paradigması, F Başaran ve H Geray (der), İletişim Ağlarının Ekonomisi, Siyasal Kitabevi, Ankara, 59-72.
• Bulut S (2009) Osmanlı’dan 1980’li Yıllara Basının Mülkiyet Yapısı, S Bulut (der), Sermayenin Medyası Medyanın Sermayesi, Ütopya Yayınları, Ankara, 61-74.
• Castells M (2008) Ağ Toplumunun Yükselişi, Enformasyon Çağı: Ekonomi Toplum ve Kültür, Ebru Kılıç (çev), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Cohn H T (2005) Global Political Economy, Pearson Longman, USA.
• Çınar M (1993) Küresel Sermaye ve UlusDevlet Üzerine Etkileri, Toplum ve Bilim Derg, 62, 78-92.
• Dağtaş E ve Yıldızgörür M (2008) Sembolik Bir Seçkin Olarak Ertuğrul Özkök’ün Düşüncelerindeki Kırılmaların Dönemin Popüler Kültürü Çerçevesinde Değerlendirilmesi, Levent Yaylagül ve Nilüfer Korkmaz (der), Medya, Popüler Kültür ve İdeoloji, Dipnot Yayınevi, Ankara, 213-264.
• Emiroğlu K, Danışoğlu B ve Berberoğlu B (2006) Ekonomi Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
• Geray H (1994) Yeni İletişim Teknolojileri, Kılıçaslan Yayınları, Ankara.
• Geray H (2002) İletişim ve Teknoloji Uluslararası Birikim Düzeninde Yeni Medya Politikaları, Ütopya Yayınları, Ankara.
• Geray H (2005a) İktisat ve İletişim İlişkisi Üzerine, F Başaran ve H Geray (der), İletişim Ağlarının Ekonomisi, Siyasal Kitabevi, Ankara, 9-33.
• Geray H (2005b) Birikim Düzenleri, Yeniden Yapılanma ve Küreselleşme, Funda B ve Haluk G (der.). İletişim Ağlarının Ekonomisi, Siyasal Kitabevi, Ankara, 35-57.
• Geray H (2005c) Telekomünikasyon Ekonomisi, Funda B ve H Geray (der), İletişim Ağlarının Ekonomisi, Siyasal Kitabevi, Ankara, 75106.
• Gökalp İ (1984) Ekonomide Düzenleme Kavramı?, Yapıt Derg, 49, 5-19.
• Jessop B (2005a) Birikim Stratejileri, Devlet Biçimleri ve Hegemonik Projeler, Betül Y ve Alev Ö (der), Y Karahanoğulları (çev), Hegemonya, Post-Fordizm ve Küreselleşme Ekseninde Kapitalist Devlet, İletişim Yayınları, İstanbul, 153-187.
• Jessop B (2005b) Ulusal Ekonomi ve Ulusal Devletin Geleceğini Anlatılamak? Düzenlenmenin Yeniden Haritalandırılması ve Yönetişimin Yeniden İcadı Üzerine Düşünceler, Betül Y ve Alev Ö (der), Y Karahanoğulları (çev), Hegemonya, Post-Fordizm ve Küreselleşme Ekseninde Kapitalist Devlet, İletişim Yayınları, İstanbul, 301-342.
• Jessop B (2005c) Küreselleşme ve Mantık(sızlık)ları Üzerine Düşünceler, B Yarar ve A Özkazanç (der), Y Karahanoğulları (çev), Hegemonya, Post-Fordizm ve Küreselleşme Ekseninde Kapitalist Devlet. İletişim Yayınları, İstanbul, 267-299.
• Low L (2002) Economics of Information Technology and The Media Singapore University Press, Singapore.
• Koloğlu O (2006) Osmanlı’dan 21. Yüzyıla Basın Tarihi, Pozitif Yayıncılık, İstanbul.
• Ozanich G ve Wirth M O (2006) Structure and Change: A Communication Industry Overview, A F Alexander, ve ark (ed), Media Economics: Theory and Practice. Mahwah, Lawrance Erlbaum, New York, 69-84.
• Şeni N (1981) Ekonomik Kriz ve Yeni Birikim Modeli Senaryosu Üzerine, Toplum ve Bilim Derg, 14, 44-63.
• Taş O (2006) İletişim Alanında Yöndeşme Eğilimleri Teknoloji, Pazar ve Düzenleme, Kültür ve İletişim Derg, 9, 33-62.
• Topuz H (2003) Türk Basın Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Törenli N (2003) EİT Dolayımında Kapitalist Üretim İlişkilerinin Yeniden Yapılandırılması: Enformasyon Toplumu ve Düşündürdükleri, SBF Derg, 58, 191-219.
• Törenli N (2005) Yeni Medya Yeni İletişim Ortamı Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
• Van Dijk J (1999) The Network Society, Sage Publications, London.
• Dayan S A (2009) Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş., Yatırım İlişkileri Koordinatörü.
• Dayan S A (2011) Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş., Yatırım İlişkileri Koordinatörü.
• Kibar Y Ş (2011) Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Sektörel Araştırma ve Stratejiler Dairesi Başkanlığı.
• Özer A (2009) Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş,. Strateji ve İş Geliştirme Grup Başkanı.