Determination of Adult Population Fluctuation, Infection Rate of European Grapevine Moth [Lobesia botrana (Denis & Schiffermüller) (Lepidoptera: Tortricidae)] in the Vineyards of Hazro District (Diyarbakır)

Yıl 2024, , 166 - 176, 30.01.2024

Ramazan Sermen , Mehmet Kaplan

https://doi.org/10.33462/jotaf.1254136

Öz

Grape is an important fruit consumed both fresh and dried in human nutrition. However, grapes are an important export product for the Turkish economy. There are many harmful insect and disease factors in terms of plant protection in vineyards. The main harmful insect species that affects the yield and quality negatively by feeding on flowers and clusters in vineyards is European Grapevine Moth [Lobesia botrana Denis & Schiffermüller (Lepidoptera: Tortricidae)]. This study was carried out by using sexual attractive traps in two vineyards of 10 decares each between the years 2021-2022 in Diyarbakir Province Hazro District, where the mazruni grape variety is grown intensively. It was aimed to determine the first emergence time, adult population change, the period of active presence in nature, the number of progeny and the infestation rate of the clusters in the vineyards of the cluster moth, which is the main pest in the vineyards. As a result of the study, it was determined that the adult flights of L. botrana were first detected in the traps on 18 April, ended on 21 November, and they were active in nature for about 8 months. A total of 296 adults/traps were counted in the Hürriyet neighborhood in 2021, the maximum weekly population density was 21 October (21 adults/traps), and a total of 1844 adults/traps were counted in Yazgı neighborhood, and the maximum weekly population density was 8 July (198 adults/traps). ) was detected on in 2022, a total of 663 adults/traps were counted in Hürriyet neighborhood, the maximum weekly population density was 27 June (80 adults/trap), and a total of 2055 adults/traps were counted in Yazgı neighborhood, and the maximum weekly population density was 20 June (233 adults/traps). trap) was detected. Depending on the population density, it has been determined that the pest creates 4 peaks per year, three before harvest and one after harvest, and can give an estimated 4 generations under natural conditions. In the vineyard in Hürriyet neighborhood, the rate of pest and infestation of the clusters was determined to be 5% and 23%, respectively, and in the vineyard in Yazgı neighborhood, the ratio of L. botrana to the pest and infestation was 25% and 45%, respectively.

Anahtar Kelimeler

European Grapevine Moth, Infestation rate, Population fluctation, Vineyard

Hazro İlçesi (Diyarbakır) Bağ Alanlarında Salkım Güvesi [Lobesia botrana (Denis & Schiffermüller) (Lepidoptera: Tortricidae)]’ nin Ergin Popülasyon Değişimi ve Bulaşma Oranının Belirlenmesi

Öz

Üzüm hem taze hem de kuru olarak insan beslenmesinde tüketilen önemli bir meyvedir. Bununla birlikte Türkiye ekonomisi için üzüm önemli bir ihraç ürünüdür. Bağlarda bitki koruma açısından birçok zararlı böcek ve hastalık etmeni bulunmaktadır. Bağ alanlarında çiçek ve salkımda beslenerek verim ve kaliteyi olumsuz etkileyen ana zararlı Salkım güvesi Lobesia botrana Denis & Schiffermüller (Lepidoptera: Tortricidae)’dir. Bu çalışma, mazruni üzüm çeşidinin yoğun olarak yetiştirildiği Diyarbakır ili Hazro ilçesinde bağlarında 2021-2022 yılları arasında her biri 10’ar dekar olan iki bağda eşeysel çekici tuzaklar kullanılarak yürütülmüştür. Bağlarda ana zararlı olan Salkım güvesi’nin erginlerinin doğaya ilk çıkış zamanı, ergin popülasyon değişimi, aktif olarak doğada bulunduğu süre, döl sayısı ile bağlardaki salkımların bulaşıklık oranının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma sonucunda L. botrana ergin eşeysel çekici tuzaklarda ilk olarak 18 Nisan tarihinde ve erginlerin son olarak ta 14 Kasım tarihinde tespit edilmiştir. L. botrana ergin uçuşlarının bağ alanlarında yaklaşık 8 ay süreyle doğada aktif oldukları saptanmıştır. Zararlının 2021 yılında Hürriyet mahallesinde toplam 296 ergin/tuzak sayılmış olup, en fazla haftalık popülasyon yoğunluğu 21 Ekim (21 ergin/tuzak), Yazgı mahallesinde ise toplam 1844 ergin/tuzak sayılmış olup, en fazla haftalık popülasyon yoğunluğu 8 Temmuz (198 ergin/tuzak) tarihinde tespit edilmiştir. 2022 yılında ise, Hürriyet mahallesinde toplam 663 ergin/tuzak sayılmış olup, en fazla haftalık popülasyon yoğunluğu 27 Haziran (80 ergin/tuzak), Yazgı mahallesinde ise toplam 2055 ergin/tuzak sayılmış olup, en fazla haftalık popülasyon yoğunluğu 20 Haziran (233 ergin/tuzak) tarihinde tespit edilmiştir. Popülasyon yoğunluğuna bağlı olarak zararlının bölgede hasattan önce 3, hasat sonrası ise 1 olmak üzere yılda 4 tepe noktasını oluşturduğu ve doğa şartlarında tahmini olarak 4 döl verebildiği belirlenmiştir. Hürriyet mahallesindeki bağda salkımların zararlı ile bulaşık oranının yıllara göre sırasıyla %5 ve %23, Yazgı mahallesindeki bağda ise salkımların zararlı ile bulaşık oranının yıllara göre sırasıyla %25 ve %45 oranında olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bağ, Bulaşma oranı, Popülasyon değişimi, Salkım güvesi

Kaynakça

• Altındişli, F.Ö. ve Kısmalı, Ş. (1996). Ege Bölgesi’nde Salkım Güvesi (Lobesia botrana Den. & Schiff.) (Lepidoptera: Tortricidae) ile Mücadelede Kitle Halinde Tuzakla Yakalama Yönteminin Uygulanma Olanakları. 3. Entomoloji Kongresi, 24-28 Eylül, Ankara, Türkiye.
• Anonim (2008). Zirai Mücadele Teknik Talimatları, Meyve ve Bağ Zararlıları, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müd., Cilt 4, Ankara, 388 s.
• Anonim (2021a). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Müdürlüğü. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge (Erişim Tarihi: 11.03. 2022)
• Anonim (2021b). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Diyarbakır İl Tarım ve Orman Müdürlüğü. [Ziyaret Tarihi: 11 Mart 2022].
• Anonim (2022). Türkiye İstatistik Kurumu. https://www.tuik.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 3.10. 2022).
• Aslan, M.M. ve Candan, G. (2018). Farklı üzüm çeşitlerinde salkım güvesi Lobesia botrana (Den. & Schiff.)’nın zarar durumunun belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 21(4): 482-488.
• Çakmak, S. (2019). Besni (Adıyaman) Bağlarında farklı üzüm çeşitlerinde ve farklı terbiye sistemlerinde Lobesia botrana Den. & Schiff. (Lepidoptera: Tortricidae)’nın popülasyon gelişimi ve bulaşıklık oranının belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi) Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa.
• Güleç, F. (2014). Ahmetli ve Turgutlu (Manisa) ilçelerindeki bağlarda Lobesia botrana Den. & Schiff. (Lepidoptera: Tortricidae)’nın popülasyon değişimi ve bulaşık oranın saptanması. (Yüksek Lisans Tezi) Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Kaplan, M. (2020). Determining the Adult Population Fluctuation and Infestation Rate of European Grapevine Moth (Lobesia Botrana (Denis & Schiffermüller) (Lepidoptera: Tortricidae)) in the Vineyards in Turkey. Erwerbs-Obstbau, 62(1): 69–73.
• Kaplan, M. ve Bayhan, E. (2017). Mardin ili bazı bağ alanlarındaki Thysanoptera türlerinin zarar oranlarının belirlenmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 14(1): 1-8.
• Kaplan, M., Özgen, İ. ve Kılıç, M. (2016). Mazıdağı İlçesi (Mardin) Bağlarında Salkım güvesi [Lobesia botrana (Denis & Schiffermüller) (Lepidoptera: Tortricidae)]’nin ergin popülasyon değişimi ve salkım bulaşıklığının belirlenmesi. Meyvecilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. ISSN: 2148-0036 3(1), 10-16.
• Kara, A. ve Ata, E. ( 2021). Tekirdağ İli bağ alanlarında görülen yabancı ot türleri, yoğunluk ve rastlama sıklıklarının belirlenmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(2): 333-343.
• Karataş, D. D., Karataş, H. ve Özdemir, G., (2015). Diyarbakır İli Bağcılığın Sektürel Durum Analizi, Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Diyarbakır, 109s.
• Karnıbüyükler, R. M. (2014). Meram (Konya) ilçesinde salkım güvesi [Lobesia botrana Den. & Schiff. (Lepidoptera: Tortricidae)] popülasyon gelişiminin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi) Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Kısakürek, Ö. R. ( 1972). Güney Anadolu Bölgesi bağlarında salkım güvesi [lobesia botrana (Den.& Schiff.) (Lep.:Tortricidae)]’nin yayılışı, bulaşma oranı, parazitoid ve predatörleri üzerinde ön çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni, 12 (3): 183-186.
• Mamay, M. ve Çakır, A. (2014). Şanlıurfa Merkez ilçe bağlarında salkım güvesi [Lobesia botrana Denis & Schiffermüller (Lepidoptera: Tortricidae)]’nin ergin popülasyon değişimi ve bulaşma oranının belirlenmesi. Bitki Koruma Bülteni, 54(2): 103-114.
• Özdem, A., Aydar, A. and Sabahoğlu, Y. (2022). Investigation of flight activity and damage status of European grapevine moth Lobesia botrana (Denis & Schiffermuller)(Lepidoptera: Tortricidae), Journal of Agricultural Sciences, 28(4): 704-710.
• Öztürk, N. ve Canıhoş, E. (2002). Doğu Akdeniz Bölgesi Bağlarında Görülen Önemli Hastalık ve Zararlılar ile Mücadele Yöntemleri, Türkiye V. Bağcılık ve Şarapçılık Sempozyumu, 05-09 Ekim, Nevşehir, Türkiye.
• Saeidi, K. and Kavoosi, B. (2011). Seasonal the grape flight activity of berry moth, Lobesia botrana Den. & Schiff. (Lepidoptera: Tortricidae) in Sisakht Region, Iran. African Journal of Agricultural Research 6(15): 3568-3573.
• Şekerden-Çağlar, Y. (2009). Hatay İli bağ alanlarındaki zararlılar, yayılışları parazitoit ve predatörler ile bağ salkım güvesi, Lobesia botrana (Denis & Schiffermüller) (Lepidoptera: Tortricidae)’nın popülasyon gelişmesinin belirlenmesi. (Doktora Tezi) Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Ünlü, L. ve Güleç, F. (2018). Ahmetli ve Turgutlu (Manisa) ilçelerindeki bağlarda salkım güvesi [Lobesia botrana Den. & Schiff. (Lepidoptera: Tortricidae)]’nin popülasyon değişimi ve bulaşıklık oranının saptanması. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 33(3): 191-201.