Solar drying is known as the oldest and most common traditional food preservation method. However, if the product is indirectly contacted with the sun light, there is negative effect in the color and nutrient values of the product. Solar dryers have been developed to utilize the heat effect of the sun to solve these problems. It can be used in combination with osmotic dehydration to increase the efficiency of the solar drying process. Osmotic dehydration is applied as a pretreatment technique in the drying process. The pretreatments to be applied before drying have important effects on the quality and operating cost of the product to be dried. In addition, the osmotic dehydration pretreatment enables to shorten the drying time and increase the drying potential. In this study, bananas with high drying temperature and high moisture content were sliced into 3 mm rings, then osmotic dehydration pre-drying was applied, and then they were dried in a solar tray dryer. Sucrose and citric acid solution in 2.5%, 5%, 7.5% and 10% (w/v) concentrations were used for osmotic dehydration treatment. In addition, samples without osmotic dehydration were dried in a solar dryer to determine the effect of pretreatment. The input variables of the drying process are solution concentration (0%, 2.5%, 5%, 7.5% and 10%), type of solution (sucrose solution and citric acid solution), osmotic dehydration time (10, 30, 60 and 90 min) and sun drying time (60, 120, 180, 240 and 300 min). Output variables were chosen as moisture ratio and shrinkage rate. The results clearly showed that both the moisture ratio and the shrinkage ratio have increased due to increased solar dryer time, solution concentration and immerse time. Osmotic dehydration was found to be effective in dried banana rings in the solar tray dryer. Gradient Boosting Machine (GBM) was used to model the drying conditions and the model was successful. The correlation coefficient (R2) values of the GBM model were respectively found as 0.94 and 0.83 for the moisture ratio and the shrinkage ratio.
Drying Osmotic dehydration Solar tray dryer Osmosolar dehydration Gradient boosting machine
Güneşte kurutma, en eski ve en yaygın geleneksel gıda koruma yöntemidir. Bununla beraber, eğer ürün doğrudan güneş ışınına maruz bırakılırsa ürün rengi ve besin değerine olumsuz etkisi olur. Bu sorunları çözmek için güneşin ısıtma etkisinden faydalanan güneş enerjili kurutucular geliştirilmiştir. Güneş enerjili kurutma işleminin verimini arttırmak için ozmotik dehidrasyon ile beraber kullanılabilir. Ozmotik dehidrasyon, kurutma işleminde ön işlem tekniği olarak uygulanmaktadır. Kurutulacak ürünün kalitesi ve işletme maliyeti üzerine kurutma öncesi uygulanacak ön işlemlerin önemli etkileri bulunmaktadır. Ayrıca ozmotik dehidrasyon ön işlemi kurutma süresini kısaltmayı ve kurutucu potansiyelini arttırmayı sağlar. Bu çalışmada, yüksek kurutma sıcaklığı ve yüksek nem içeriğine sahip olan muz 3 mm halka şeklinde dilimlendikten sonra ozmotik dehidrasyon ön kurutma işlemi uygulanmış daha sonra güneş enerjili raflı kurutucuda kurutulmuştur. Ozmotik dehidrasyon işlemi için %2.5, %5, %7.5 ve %10 (w/v) derişimlerinde sakkaroz ve sitrik asit çözeltileri kullanılmıştır. Ayrıca ön işlemin etkisini belirlemek için ozmotik dehidrasyon uygulanmamış örnekler de güneş enerjili kurutucu da kurutulmuştur. Kurutma işleminin giriş değişkenleri çözelti derişimi (%0, %2.5, %5, %7.5 ve %10), çözelti türü (sakkaroz çözeltisi ve sitrik asit çözeltisi), osmotik dehidrasyon süresi (10, 30, 60 ve 90 dk) ve güneşte kurutma süresi (60, 120, 180, 240 ve 300 dk) dir. Çıkış değişkenleri ise su kaybı ve büzülme oranı olarak seçilmiştir. Sonuçlar, hem nem kaybı hem de büzülme oranının güneş enerjili kurutucudaki kurutma süresi, çözelti derişimi ve çözeltide bekleme süresi ile arttığını göstermiştir. Gradyan Artırma Makine (GAM) yöntemi kurutma koşullarının modellemesinde kullanılmış ve model başarılı olmuştur. GAM modeli için korelasyon katsayısı (R2) su kaybı ve büzülme oranı için sırasıyla 0.94 ve 0.83 olarak bulunmuştur.
Kurutma Ozmotik dehidrasyon Güneş enerjili raflı kurutucu Ozmosolar dehidrasyon Gradyan artırma makine
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 31 Mayıs 2022 |
Gönderilme Tarihi | 24 Temmuz 2020 |
Kabul Tarihi | 16 Kasım 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |