Sulama Suyu Açısından Bor İçeriğinin Değerlendirilmesi: Uluabat Gölünü Besleyen Orhaneli, Emet Ve Mustafakemalpaşa Çayları

Yıl 2014, Cilt: 11 Sayı: 1, 98 - 105, 01.03.2014

G. D. Semiz

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Sulama Suyu Açısından Bor İçeriğinin Değerlendirilmesi: Uluabat Gölünü Besleyen Orhaneli, Emet Ve Mustafakemalpaşa Çayları

Öz

Bu çalışmada Susurluk havzasında bulunan Emet, Orhaneli ve Mustafakemalpaşa çayları sulama sularının bor içeriği açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Orhaneli çayı ve Emet çayı birleşerek Mustafakemalpaşa çayını oluşturmakta ve son derece önemli bir Ramsar sahası olan Uluabat gölüne dökülmektedir. Bu amaçla Elektrik İşleri Etüt İdaresinin Emet çayına ait 1995-2008, Mustafakemalpaşa çayına ait 1984-2008, Orhaneli çayı üzerinde iki ayrı istasyona ait 1992-2008 ve 2005-2008 ve Uluabat Gölüne ait 2005-2008 yılları arasındaki verilerinden faydalanılmıştır. Orhaneli çayı üzerinde iki ayrı noktadan yapılan gözlemlerde ortalama bor içeriği 0.13 ve 0.18 ppm olarak ölçülmüş ve sulama suyunda bor içeriği açısından güvenli bulunmuştur. Emet çayında bor içeriğinin 2004 yılından sonra son derece yükseldiği görülmektedir. 2004 yılına kadar ortalama bor içeriği 4.68 ppm iken, 2004 yılından sonra 28.24 ppm’e yükselmiştir. Sulama suyunda bor içeriği açısından Emet çayının 2004 yılından önce de kullanılamayacak durumda olduğu, 2004 yılından sonra ise hem insan hem de hayvan sağlığına zararlı olabileceği anlaşılmaktadır. Mustafakemalpaşa çayında 2004 yılına kadar sulama mevsiminde (Mart-Eylül) ortalama bor içeriği 0.90 ppm iken, 2004 yılından sonra ortalama bor içeriği 3.22 ppm’e yükselmiştir. Orhaneli çayı gibi düşük bor içeriğine sahip bir akarsuyla karışarak Mustafakemalpaşa çayını oluşturan Emet çayındaki kirlilik, bu akarsuyun da sulama suyu kalitesini düşürmüştür. Uluabat gölünde 2004’den önceki bor içeriği değerleri bulunamadığından dolayı karşılaştırma yapılamamıştır. 2005-2008 yılları arasındaki örnek sonuçlarına göre ortalama bor içeriği 2.94 ppm iken sulama mevsiminde (Mart-Eylül) 5.60 ppm’e çıkmaktadır. Bu koşulda Uluabat gölündeki suyu sulama suyu olarak kullanmak bor açısından uygun değildir.

Anahtar Kelimeler

Mustafakemalpaşa çayı, Orhaneli Çayı, Emet Çayı, Uluabat gölü, Sulama suyu kalitesi, Bor