Biyolojik-Biyoteknik Mücadele Desteklemeleri Hakkında Üretici Görüşlerinin Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 2, 344 - 358, 01.05.2021

Betül Sayın , Alamettin Bayav , Tuba Beşen , Meltem Emre , Mehmet Ali Çelikyurt , Dilek Karamürsel , Musa Kuzgun , Şerife Gülden Yılmaz , Selda Arslan

https://doi.org/10.33462/jotaf.800087

Cited By: 3

Öz

Araştırma ile biyolojik ve biyoteknik (B/BT) mücadele destekleme türlerinin dağılımı, ürünler itibarıyla B/BT mücadele desteklerinden yararlanma durumu ve desteğe başvurulan alanların yıllara göre değişimi, üreticilerin B/BT mücadele desteklerine başvuru nedenleri, B/BT desteklerinden memnuniyet durumu ve destekten yararlanmaya devam etme kararları gibi bilgileri elde etmek, destekleme olmaması durumunda bile üreticilerin B/BT ürünlerini kullanmaya devam etme olasılığını tahmin etmek amaçlanmıştır. Araştırma, üreticilerin B/BT destek uygulamalarına yaklaşımını incelemesi bakımından özgündür. Araştırma alanı olarak seçilen Antalya, Isparta ve Burdur İllerinde tabakalı örnekleme yoluyla seçilen 108 üretici ile anket yapılmıştır. Araştırma kapsamında görüşülen üreticiler arasında, B/BT mücadele uygulamalarını, destekleme yapılmadan önceki yıllarda da bilen ve uygulayanlar olduğu gibi desteklemeden sonra haberdar olan ve uygulamaya başlayanlar olduğu anlaşılmıştır. B/BT uygulaması yapılan üretim alanları yıllar içinde artış göstermiştir. Üreticilerin %69.4’ü B/BT mücadele desteklemelerinden memnun olduğunu, %85.2’si desteklemeden yararlanmaya devam edeceğini, %77.8’i ise destekleme olmasa bile B/BT mücadele uygulamasına devam edeceğini ifade etmektedir. Bu uygulamaların benimsenmesi ve sürdürülmesinde etkili ana faktörler, B/BT uygulamalarının zararlı kontrol performansı ve B / BT kontrol yöntemleri ile üretilen ürünlerin piyasada daha yüksek fiyatla satılabilmesidir. B/BT mücadele yapan üreticilerin destekleme olmasa bile uygulamalara devam etme olasılıklarına etki eden unsurları belirlemek için yürütülen logistik regresyon analizinde, modele dahil edilen bağımsız değişkenlerden; eğitim, desteklemeden memnun olma durumu ve danışmanlık hizmeti alma durumu istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. B / BT kontrol ürünlerini kullanmaya devam etme kararını bildirmenin en güçlü öngörüsü eğitim düzeyidir. B/BT mücadele desteğine devam edilmeli, uygulamalara yönelik teknik destek ve eğitim-yayım çalışmaları yürütülmeli ve bu yöntemle üretilen ürünlere yönelik bilinçli bir tüketici yaklaşımı geliştirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Biyolojik mücadele, Biyoteknik mücadele, Tarımsal destekler, Logistik regresyon, Entegre mücadele

Destekleyen Kurum

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü

Determining Producer Opinions on Biological-Biotechnical Control Supports

Öz

In this study, types of biological and biotechnical (B/BT) control support, the status of benefiting from B/BT control support by products and the size of the area to which support was applied were examined. Moreover, with this study, producers' reasons for applying to B/BT control supports, satisfaction with B/BT supports, and decisions to continue using support were determined. In addition, the possibility of producers to continue using B/BT products even without support explored. The research is unique in that it examines manufacturers' approach to B/BT support practices. A survey was conducted with 108 producers selected through stratified sampling in Antalya, Isparta and Burdur provinces selected as the research area. It was determined that the vast majority of producers have been using B/BT products every year without interruption and have benefited from B/BT control supports every year, production areas where B/BT application applied also increased. 69.4% of the producers stated that they are satisfied with the support of B/BT control, 85.2% will continue to benefit from support, and 77.8% will continue to implement B/BT control even if there is no support. The main factors in adopting and sustaining these practices are the pest control performance of B/BT applications and the possibility to sell in higher price the crops which applied B/BT control methods, in the market. It was investigated by logistic regression analysis which factors influence the probability of producers to continue B / BT control applications even without support. The producers’ education, satisfaction level of support and consultancy service have an effect on the producers' continued B/BT implementation even if they do not receive support. The strongest predictor of reporting a decision to continue using B /BT control products is the level of education. B/BT control support should continue, technical support and training-publication studies should be carried out for applications, and a conscious consumer approach should be developed for products produced with this method.

Anahtar Kelimeler

Biological control, Biotechnical control, Agricultural supports, Logistic regression, Integrated pest management

Kaynakça

• Abay, C., Türkekul, B., Ören. M.N., Gürer, B., Özalp, B. (2017). Türkiye’de üreticilerin tarımsal desteklerden faydalanma durumu üzerine bir inceleme, Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 03(1): 130-136.
• Anonim, (2010). Bitkisel Üretimde Biyolojik ve/veya Biyoteknik Mücadele Destekleme Ödemesi Uygulama Tebliği, 08.12.2010 Tarih ve 27779 Sayılı Resmi Gazete
• Anonim, (2011). Bitkisel Üretimde Biyolojik ve/veya Biyoteknik Mücadele Destekleme Ödemesi Uygulama Tebliği (Tebliğ No: 2011/38), 27.08.2011 Tarih ve 28038 Sayılı Resmi Gazete
• Anonim, (2012). Bitkisel Üretimde Biyolojik ve/veya Biyoteknik Mücadele Destekleme Ödemesi Uygulama Tebliği (Tebliğ No: 2016/24), 10.08.2012 Tarih ve 28380 Sayılı Resmi Gazete
• Anonim, (2013). Bitkisel Üretimde Biyolojik ve/veya Biyoteknik Mücadele Destekleme Ödemesi Uygulama Tebliği (Tebliğ No: 2013/30), 02.06.2013 Tarih ve 28665 Sayılı Resmi Gazete
• Anonim, (2014 a) Bitkisel Üretimde Biyolojik ve/veya Biyoteknik Mücadele Destekleme Ödemesi Uygulama Tebliği (Tebliğ No: 2014/23), 03.06.2014 Tarih ve 29019 Sayılı Resmi Gazete
• Anonim, (2014 b) Kalkınma Bakanlığı 10. Kalkınma Planı Bitkisel Üretim ÖİK Raporu. s:26-28
• Anonim, (2015 a). Bitkisel Üretimde Biyolojik ve/veya Biyoteknik Mücadele Destekleme Ödemesi Uygulama Tebliği (Tebliğ No: 2015/22), 05.06.2015 Tarih ve 29377 Sayılı Resmi Gazete
• Anonim, (2015 b). Ülkemizde Zirai Mücadele Girdilerinin Değerlendirilmesi, https://arastirma.tarimorman.gov.tr/zmmae/Belgeler/SolMenu/Yayınlar/ÜlkemizdeZiraiMücadeleGirdilerininDeğerlendirilmesi.pdf (Erişim tarihi: 01.02.2019)
• Anonim, (2016). Bitkisel Üretimde Biyolojik ve/veya Biyoteknik Mücadele Destekleme Ödemesi Uygulama Tebliği (Tebliğ No: 2016/24), 28.06.2016 Tarih ve 29756 Sayılı Resmi Gazete
• Anonim, (2017). Bitkisel Üretimde Biyolojik ve/veya Biyoteknik Mücadele Destekleme Ödemesi Uygulama Tebliği (Tebliğ No: 2017/36), 17.09.2017 Tarih ve 30183 Sayılı Resmi Gazete
• Anonim, (2018). Bitkisel Üretimde Biyolojik ve/veya Biyoteknik Mücadele Destekleme Ödemesi Uygulama Tebliği (Tebliğ No: 2018/22), 08.05.2018 Tarih ve 30415 Sayılı Resmi Gazete
• Atasoy, D. (2001). Lojistik regresyon analizinin incelenmesi ve bir uygulaması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• Ateş, A., Sayı,n C. 2008. Antalya ilinde örtüaltı yetiştiriciliğinde özel tarımsal danışmanlık hizmetleri üzerine bir araştırma. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(2): 251- 263.
• Bayramoğlu, Z., Oğuz, C., Arısoy, H., Karakayacı, Z. (2014). Türkiye’de uygulanan tarımsal desteklerin tarım işletmelerinin ekonomik sürdürülebilirliğine etkisi: Konya ili örneği, TÜBİTAK Proje Sonuç Raporu, 173 s.
• Çiçek, A., Erkan, O. (1996). Tarım ekonomisinde araştırma ve örnekleme yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 12, Ders Notları Serisi No: 6, Tokat
• Daugbjerg, C., Tranter,R., Jones, P., Little, J., Costa, L., Knapp, T., Sottomayor, M. and Swinbank, A. (2005). The visibility of agricultural subsidies and market illusions in the common agricultural policy: Some evidence from farmers' views in Germany, Portugal and The United Kingdom, European Journal of Political Research 44 (6): 749–766 OCT .
• Demir, N., Yavuz, F. (2010). Hayvancılık destekleme politikalarına çiftçilerin yaklaşımlarının bölgelerarası karşılaştırmalı analizi, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41 (2), 113-121,
• Erdal, G., Erdal, H., Gürkan, M. (2013). Türkiye’de uygulanan tarımsal desteklerin üretici açısından değerlendirilmesi (Kahramanmaraş İli örneği). International Journal of Social and Economic Sciences 3 (2): 92 -98.
• Karaturhan, B., Boyacı, M., Yaşarakıncı, N. (2005). Ege Bölgesinde entegre mücadelenin yayımında karşılaşılan sorunlar: Örtü altı sebze yetiştiriciliği örneği, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42(2):155-166.
• Kutlar, İ., Ceylan, C. (2008). Antalya İli Merkez İlçesinde entegre mücadele yönteminin yayılması ve benimsenmesi, Bahçe 37 (1): 25 – 33
• Oğuz, C., Direk, M., Yiğit F. (2000). Konya İlinde elma üreticilerinin tarım ilacı kullanımı ve çevresel etkileri, IV. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi 6-8 Eylül 2000 Tekirdağ.
• Özkan, A., Akıncı, A.R ve Soysal, A. (1991). Antalya İlinde çiftçilerce zararlı mücadelesinin kavranması ve uygulamaları konulu sürvey. Derim. 8(2):56-75.
• Pallant, J. (2015). SPSS kullanma kılavuzu - SPSS ile adım adım veri analizi, Çevirenler: Berat Ahi , Sibel Balcı, Anı Yayınları. 384 s.
• Polat, K., Dellal, İ. (2016). Göksu Deltası’nda çeltik yetiştiriciliği yapan üreticilerin iklim değişikliği algısı ve iyi tarım uygulamaları yapmalarında etkili faktörlerin belirlenmesi, Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 2(2):46-54.
• Sayın, B., Çelikyurt, M.A., Kuzgun, M., Aydın, B., (2015 b). Antalya İlinde örtüaltı yetiştiriciliği yapan üreticilerin iyi tarım uygulamalarına yaklaşımı, Derim, 32(2):171-186.
• Sayın, B., Bayav, A., Beşen, T., Karamürsel, D., Çelikyurt, M.A., Emre, M., Kuzgun, M., Yılmaz, Ş.G., Arslan, S. (2020). Üreticilerin biyolojik ve biyoteknik mücadele uygulamalarına bakışı ve çevre duyarlılıklarının belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 23 (2), 453-466.
• Sayın, C., Gülçubuk, B., Bozoğlu, M., Koçak, A., Özalp, A., Sav, O., İlbasmış, E., Ceylan, M. (2015 a). Türkiye’de tarımsal yapıda değişim ve izlenen politikalar, Türkiye Ziraat Mühendisliği VIII. Teknik Kongresi, Bildiriler Kitabı-1, 12-16 Ocak, TMMOB Ziraat Mühendisliği Odası, s:9-32.
• Temel, N., Yarpuzlu, F., Tüfekli, M., Tireng Karut, Ş., Portakaldalı, M., Seçer, A. (2017). Sürdürülebilir tarımda biyolojik mücadelenin yeri konusunda çiftçilerin bilgi düzeyinin belirlenmesi, Türk. Biyo. Mücadele Derg. 8 (1): 71-82
• Topuz, E., Tekşam, İ., Karataş, A. (2016). Batı Akdeniz Bölgesi’nde Tuta Absoluta (Meyrick) (Lepidoptera:Gelechiidae)’nın biyoteknik mücadele olanaklarının araştırılması, Bitki Koruma Bülteni 2016, 56(3): 239 – 258.
• Uygun, N., Karaca, İ., Ulusoy, M.R. (1992). Türkiye'de turunçgil zararlılarına karşı entegre savaş çalışmaları. Uluslararası Entegre Zirai Mücadele Sempozyumu Bildirileri, 15-17 Ekim 1992, İzmir. 95-108.
• Yamane T (2001). Temel örnekleme yöntemleri. Çevirenler: Alptekin Esin, Celal Aydın, M. Akif Bakır, Esen Gürbüzsel, Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Yanar, D., Yanar, Y., Erdal, H., Erdal, G., Poyraz, E. (2018). Antalya ilinde örtü altı yetiştiriciliğinde karşılaşılan bitki koruma sorunları ve üretici bilinç düzeyi. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 7(3) : 38-48
• Yavuz, F., Tan, S., Tunalıoğlu, R. ve Dellal, İ. (2004). Tarımsal destekleme politikalarının FEOGA çerçevesinde OTP uyumu üzerine bir çalışma. Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi, 16-18 Eylül 2004, Tokat, 44-52.