Investigation of Prepared Food Consumption Preferences of Associate Degree Students: Namık Kemal University Example

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 3, 578 - 590, 27.05.2024

Serap Kayişoğlu Aysel İçöz

https://doi.org/10.33462/jotaf.1268923

Öz

The aim of this study is to determine the frequency of fast-food consumption of university students, the reasons for consumption, the factors affecting the reasons for consuming ready-made food, and to determine the interaction rates of age groups and housing conditions with these factors. Students studying at Namık Kemal University Vocational School of Technical Sciences constitute the sample of the research. For this purpose, a face-to-face survey study was conducted with 326 students in the period covering December-January of the 2022-2023 academic year. According to the results of the research, a statistically significant relationship was found between the age groups of the participants and the frequency of consumption of ready-made food, the reason for consumption, the age of starting ready-made food consumption, the rate of preference for discounted products, and their comments on whether ready-made food is produced according to food legislation. In addition, the participants' accommodation status and the way of obtaining ready-made food, the rate of consumption of ready-made food during the examination period, the consumption of ready-made food, the evaluation of the price of ready-made food, the rate of preference for discounted products, their comments on whether additives are used in ready-made food, gender, Height mass index (BMI)) was found to be statistically significant. Students generally stated that they consume ready-made food because it is practical, saves time, has a reasonable price, finds it delicious, consumes it with pleasure, because it has a large variety and for its nutritional value. In recent years, the increasing importance of time and the change in eating habits have increased the fast-food consumption of university youth. In our study, students in the 18-25 age group consumed ready-made food more frequently, while students over 50 stated that they consumed ready-made food once a month. This shows that nutritional preferences vary significantly with age range. It is very important to provide students with healthy eating habits, to improve their level of nutrition knowledge, and to reduce the risk of obesity. In our study, we aimed to determine the frequency of fast-food consumption of university students, the reasons for consumption, the factors affecting the reasons for consuming ready-made food, and to determine the interaction rates of age groups and housing conditions with these factors.

Anahtar Kelimeler

Prepared food, Consumption, Nutrition, Health, Student

Proje Numarası

-

Ön Lisans Öğrencilerinin Hazır Gıda Tüketim Tercihlerinin Araştırılması: Namık Kemal Üniversitesi Örneği

Öz

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin hazır gıda tüketim sıklıklarını, tüketim nedenlerini, hazır gıda tüketme nedenlerine etki eden faktörleri belirlemek ve yaş gruplarının, barınma koşullarının bu faktörlerle etkileşim oranlarını belirlemektir. Namık Kemal Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulunda ön lisans öğrenimi gören öğrenciler araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Bu amaçla 2022-2023 öğretim yılının Aralık-Ocak aylarını kapsayan süreçte, 326 öğrenci ile yüz yüze anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre katılımcıların yaş grupları ile hazır gıda tüketim sıklığı, tüketim nedeni, hazır gıda tüketimine başlama yaşı, indirimli ürünleri tercih etme oranları, hazır gıdaların gıda mevzuatına göre üretilip üretilmediği hakkındaki yorumu arasında istatistikî olarak önemli ilişki saptanmıştır. Ayrıca katılımcıların barınma durumları ile hazır gıda temin etme şekli, sınav döneminde hazır gıda tüketim oranı, hazır gıda tüketim öğünü, hazır gıdaların fiyatının değerlendirilmesi, indirimli ürünleri tercih etme oranları, hazır gıdalarda katkı maddesi kullanılıyor mu hakkındaki yorumu, cinsiyet, Beden kitle indeksi (BKİ) arasında istatistikî olarak önemli ilişki saptanmıştır. Öğrenciler genel olarak hazır gıdayı, pratik olması, zaman tasarrufu sağladığı için, fiyatının uygun olmasından dolayı, lezzetli bulduğundan, severek tükettiği için, çeşidinin fazla olduğu ve besin değeri için tükettiklerini ifade etmişlerdir. Son yıllarda zamanın giderek artan önemi ve beslenme alışkanlıklarının değişmesi özellikle üniversite gençliğinin fast-food tüketimini arttırmaktadır. Çalışmamızda 18-25 yaş gruplarında bulunan öğrenciler daha sık hazır gıda tüketirken, 50 yaş üstü öğrenciler ayda bir hazır gıda tükettiklerini belirtmişlerdir. Bu da yaş aralığı ile beslenme tercihlerinin önemli oranda değiştiğini göstermektedir. Öğrencilere sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmak, beslenme bilgi düzeyini geliştirmek ve dolayısıyla obezite riskini azaltmak oldukça önemlidir. Çalışmamızda üniversite öğrencilerinin hazır gıda tüketim sıklıklarını, tüketim nedenlerini, hazır gıda tüketme nedenlerine etki eden faktörleri belirlemek ve yaş gruplarının, barınma koşullarının bu faktörlerle etkileşim oranlarını belirlemeyi amaçladık.

Anahtar Kelimeler

Hazır gıda, Tüketim, Beslenme, Sağlık, Öğrenci

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• Ağır, H. B. ve Akbay, C. (2021). Tüketicilerin fast food tüketim sıklığını etkileyen faktörlerin analizi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(3): 436-445.
• Alyaaqoubi, S. J. M., Sani, N. A., Abdullah, A. and Rahman R. D. A. (2009). Microbiological quality of selected ready-to-eat food at Hulu Langat district, Malaysia. Prosiding Seminar Kimia Bersama UKM-ITB VIII: 421-433.
• Anonim (2010). Dünya Sağlık Örgütü [World Health Organization] . Global strategy on diet, physical activity and health: Childhood over weight and obesity. http://www.who.int/dietphysicalactivity/childhood/en/
• Anonim (2022) https://www.nkfu.com/hazir-gida-nedir-hazir-gidalar-nelerdir-ozellikleri-ve-hakkinda-gercekler
• Badrie, N., Joseph, A. and Chen, A. (2004). An observational study of food safety practices by street vendors and microbiological quality of street purchased hamburger beef patties in Trinidad, West Indies. International Journal of Food Safety, 3: 25–31.
• Banna, J., Richards, R. and Brown, L. B. (2017). College students' perceived differences between the terms real meal, meal, and snack. Journal of Nutrition Education and Behavior, 49(3): 228-235.
• Bayhan, M., Soba, M. ve Bildik, T. (2015). Hızlı hazır yemek (Fast-Food) sektöründe hizmet veren işletmelerin analitik hiyerarşi prosesi ile değerlendirilmesi: Pamukkale Üniversitesi Örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13(1): 36-47.
• Brady, K. M., Robertson, C. J. and Cronin, J. J. (2001). Managing behavioral intentions in diverse cultural environments: An investigation of service quality, service value and satisfaction for American and Ecuadorian fast food customers. Journal of International Managenıe, 11(7): 1 29-1 49.
• Cömert, M. (2014). Gençlerin fast food tüketim alışkanlıkları. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6): 423-427.
• Dal, B., Yüzbaşıoğlu, R. ve Kızılaslan, H. (2019). Öğrencilerin gıda tercihlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma (Almus Meslek Yüksekokulu Örneği). Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 8(2): 76-84.
• Durmaz, H., Sağun, E. ve Tarakçı Z. (2002). Yüksekokul öğrencilerinin içme sütü tüketim alışkanlıkları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 13(1): 69-73.
• Dülger, H. ve Mayda, A. S. (2016). Bartın üniversitesi sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinde beslenme alışkanlıkları ve obezite prevalansı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(3):173-177.
• Engin, H. B. (2013). Çocuk ve Reklam: Çocuklar Olması Gerekenden Erken Büyüyor. 1. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi. 14-15 Kasım, İstanbul, Türkiye. 1. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi Bildiriler Kitabı (1. Cilt), Çocuk Vakfı Yayınları:104, Yayın Dizisi: 5: 217-234.
• Ermiş, E., Doğan, E., Erilli, N. ve Satıcı, A. (2015). Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarının incelenmesi: Ondokuz Mayıs Üniversitesi örneği. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 6(1): 30-40.
• Filiz, K. ve Demir, M. (2004). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda Okuyan Öğrencilerin Barınma ve Beslenme Durumlarının Araştırılması .Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, 5(2):225-234.
• Gujarati, D. N. (1995). Basic Econometrics. 3rd Edition, McGraw - Hill, Inc., New York.
• Gündüz, O. ve Aydoğan, C. (2015). Önlisans öğrencilerinin gıda güvenliği bilinç düzeyleri üzerine bir araştırma. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 6(1): 34-44.
• Gündüz, O. ve Emir, M. (2010). Dondurulmuş gıda tüketimini etkileyen faktörlerin analizi: Samsun İli örneği. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 14(3): 15-24.
• Kennedy-Behr, A., Rodger, S. and Mickan, S. (2015). Play or hard work: Unpacking well-being at preschool. Research in developmental disabilities, 38:30-38.
• Kolodinsky, J., Green, J., Michahelles, M. and Harvey-Berino, J. R. (2008). The use of nutritional labels by college students in a food-court setting. Journal of American College of Health. 57(3):297-301.
• Köksal, G. ve Gökmen-Özel, H. (2012). Çocukluk ve Ergenlik Döneminde Obezite. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 729, Baskı : Reklam Kurdu Ajansı Org. Tan. Tas. Rek. San. Tic. Ltd. Şti. Ankara.
• Köse, N. ve Yaman, K. (2010). Tüketicilerin gıda maddelerinin son kullanma tarihine verdikleri önem üzerine bir araştırma: Kastamonu ili merkez ilçe örneği. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(1): 233-240.
• Mirer, T. W. (1995). Economic Statistics and Econometrics. 3 Edition, Prentice Hall, Inc., New Jersey, U.S.A. Oranusi, U. S. and Braide, W. (2012). A study of microbial safety of ready-to-eat foods vended on highways: Onitsha- Owerri, South East Nigeria. International Research Journal of Microbiology, 3(2): 66-71.
• Özdinç, İ. Y. (2004). Üniversite öğrencilerinin fast food tüketim alışkanlıkları ve tüketim noktası tercihlerini etkileyen faktörler. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 15(1): 71-79.
• Öztop N., Gülbandılar A., Okur M. ve Kolcu Y. (2016). Dumlupınar Üniversitesi Altıntaş Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Fast Food Tüketim Alışkanlıklarının Belirlenmesi. UMYOS 2016, 5th Internatıonal Vocatıonal Schools Symposıum Importance of Vocatıonal Educatıon ın World Prizen/ Kosova , 522-529.
• Öztürk, D. ve Onurlubaş, E. (2022). Üniversite öğrencilerinin fast-food tüketim alışkanlıklarının incelenmesi. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 11(3):221-232.
• Özütürker, S. ve Özer, B. K. (2016). Erzincan üniversitesi öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları ve antropometrik özelliklerinin değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2):63-74.
• Özyazıcıoğlu, N., Çınar, H. G., Buran, G. ve Ayverdi, D. (2009). Uludağ Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(2): 34-40.
• Quadır, S. E. ve Akaroğlu, G. (2009). Televizyon reklâmlarının çocuk tüketiciler üzerine görsel etkilerinin bir incelemesi. Selçuk İletişim, 6(1): 78-98.
• Stank, T. P., Goldsby, T. J. and Vickery, S.K. (1999). Effect of service supplier performance on satisfaction and loyalty of store managers in the fast food industry, Journal of Operations Management, 17: 429-447.
• Şenses-Ergül, Ş., Sarı, H., Ertaş, S., Berberoğlu, U., Cesaretli, Y. ve Irmak, H. (2015). Tüketime sunulan çeşitli hazır yemek ürünlerinin mikrobiyolojik kalitesinin belirlenmesi. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 72(3): 199-208.
• Tuğay, E. (2019). Üniversite öğrencilerinin yaşam kalitesi beden algısı ve beslenme durumunun saptanması. (Yüksek Lisans Tezi) Biruni Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
• Vançelik, S., Önal, S. ve Güraksın, A. (2006). Atatürk Üniversitesi öğrencilerinde beden ağırlığı durumu ve ilişkili bazı faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 5(2): 72-82.
• Yerlıkaya, E. ve Karagecılı, H. (2020). Siirt Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları, bilgi düzeyleri ve obezite risklerinin belirlenmesi. Euroasia Journal of Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences, 7(10): 131-136.
• Yılmaz, E. ve Özkan, S. (2007). Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2(6):87-104.
• Yılmaz, E., Oraman, Y. ve İnan, İ. H. (2009). Gıda ürünlerine ilişkin tüketici davranışı dinamiklerinin belirlenmesi: Trakya örneği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(1):1-10.
• Yüksel, F., Yavuz, B. ve Çimen, N. C. (2018). Gümüşhane Üniversitesi öğrencilerinin cips tüketim durumlarının belirlenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 2(1):17-36.