Assessing the Livelihood Effect of Agricultural Enterprises to Climate Change in Terms of Assets: The Case of Grape Producers in Turkey

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 5, 1112 - 1129

Betül Bahadır , Şener Uysal

https://doi.org/10.33462/jotaf.1375013

Öz

In Turkey, grape cultivation is directly affected by the adverse effects of climate change. Viticulture has an important for the Turkish economy with a production of approximately 4.2 million tons. However, the viticulture sector is facing climate-related risks, including drought, which threaten the livelihoods’ producers. Additionally, there is a lack of information regarding the extent to which livelihoods ’producers, both in general agricultural enterprises and specifically grape producers, are vulnerable to climate change and how this vulnerability varies among regions. This study aims to fill this gap. There has been no prior study that measures livelihood vulnerability to climate change in Turkey, neither in general for agricultural enterprises nor specifically for grape producers. The primary data for this study were collected through face-to-face interviews with 466 grape producers who operate in 35 districts of 8 provinces, which are among the major grape producers in 6 regions of Turkey. The Livelihood Effect Index (LEI) was used to calculate livelihood vulnerability. In the calculation of the LEI index, the capital elements possessed by enterprises were evaluated under separate headings, such as human capital, social capital, natural capital, financial capital, and physical capital. In addition, the exposure levels of enterprises to climate change were also assessed. As a result of the study, among the climate events faced by enterprises, extreme drought (2.25) and temperature increases (2.01) were found to be above the moderate level, while other climate events faced by enterprises included delayed rainfall season (1.94), frost events (1.77), shortened rainfall season (1.70), and hail events (1.68). Additionally, the Livelihood Effect Index (LEI) value for grape producers was calculated as 0.44, indicating that producers have a moderate susceptibility to the effects of shocks such as climate change on their livelihoods. It was observed that physical capital element constituted the most vulnerable capital element (0.790) for enterprises when faced with disasters such as climate change. Financial capital (0.582) and natural capital (0.436) had a moderate impact on the vulnerability of livelihoods. In provinces with higher livelihood vulnerability, such as Malatya (0.495), Adıyaman (0.490), and Elazığ (0.475), there is a need for activities to increase adaptation levels. The results may guide relevant stakeholders and policymakers in developing adaptation strategies, considering the different sensitivity levels of enterprise structures and the varying dimensions of exposure of climate change.

Anahtar Kelimeler

Viticulture, Climate change, Sustainable livelihoods, Adaptation capacity, Vulnerability

Etik Beyan

In order to collect the research material, the ethics committee approval decision of Niğde Ömer Halisdemir University Ethics Committee dated 22.11.2021 and numbered 2021/17-09 was taken.

Destekleyen Kurum

REPUBLIC OF TÜRKİYE MINISTRY OF AGRICULTURE AND FORESTRY GENERAL DIRECTORATE OF AGRICULTURAL RESEARCH AND POLICIES

Proje Numarası

TAGEM/TEPAD/Ü/20/A8/P1/1588

Teşekkür

We would like to thank TAGEM managers, project team, and the managers and staff of the Provincial/District Agriculture and Forestry Directorates within the scope of the research for their support to the work carried out within the scope of the project.

İklim Değişikliğine Karşı Tarım İşletmelerinin Geçim Kaynakları Etkilenebilirliğinin Sermaye Unsurları Açısından Değerlendirilmesi: Türkiye’de Üzüm Üreticileri Örneği

Öz

Türkiye’de iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinden, tarımın diğer üretim biçimlerinde olduğu gibi, üzüm yetiştiriciliği de doğrudan etkilenmektedir. Türkiye’de 4,2 milyon ton üzüm üretimi ile bağcılık Türkiye ekonomisi için önem arz etmektedir. Ancak Türkiye’de bağcılık sektörü, üreticilerin geçim kaynaklarını tehdit eden kuraklık da dahil olmak üzere iklim kaynaklı risklerle karşı karşıyadır. Bununla birlikte, üreticilerin hanehalkı geçim kaynaklarının iklim değişikliği karşısında ne düzeyde kırılgan (savunmasız) olduğu ve bu kırılganlığın bölgeler arasında ne düzeyde farklılaştığı konusunda bilgi eksikliği vardır. Bu çalışma ile bu boşluğun doldurulması amaçlanmıştır. Türkiye’de gerek genel olarak tarım işletmelerinin gerekse üzüm üreticileri özelinde iklim değişikliğine karşı geçim kaynakları kırılganlığını ölçmeye yönelik yapılmış çalışmaya rastlanılmamış olması çalışmayı özgün kılmaktadır. Çalışmanın birincil verileri, Türkiye’nin önemli üzüm üreticisi 6 bölgedeki 8 ilde 35 ilçede üretim yapan 466 üzüm üreticisi ile yüz yüze görüşülerek anket formları aracılığıyla toplanmıştır. Geçim kaynakları kırılganlıklarının hesaplanmasında LEI (Livelihood Effect Index) indekslerinden faydalanılmıştır. LEI indeksinin hesaplanmasında işletmelerin sahip oldukları sermaye unsurları insan sermayesi, sosyal sermaye, doğal sermaye, finansal sermaye ve fiziksel sermaye unsurları açısından ayrı başlıklar altında değerlendirilmiştir. Bununla birlikte işletmelerin iklim değişliğine maruziyet düzeyleri de değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda, işletmelerin karşılaştıkları iklim olayları arasında en fazla aşırı kuraklık (2.25) ve sıcaklık artışları (2.01) orta düzeyin üzerinde gerçekleşirken, yağmur sezonunda gecikme (1.94), don olayları (1.77) ve yağmur sezonunda kısalma (1.70) ve dolu olayları (1.68) işletmelerin karşılaştıkları diğer iklim olayları arasında yer aldığı görülmüştür. Bununla birlikte, üzüm üreticilerinin iklim değişikliğine karşı geçim kaynakları kırılganlığı (LEI) değeri 0.44 olarak hesaplanmış ve bu sonuç üreticilerin iklim değişikliği gibi şoklar karşısında geçim kaynaklarının orta düzeyde bir etkilenebilirliğe sahip olduğunu göstermektedir. İşletmelerin iklim değişikliği gibi afetler karşısında en fazla kırılgan sermaye unsurunu fiziksel sermayeleri oluşturduğu görülmüştür (0.790). İşletmelerin sahip oldukları finansal sermaye (0.582) ve doğal sermaye unsurları (0.436) ise geçim kaynakları etkilenebilirlik düzeyi üzerinde orta düzeyde etkilemektedir. Geçim kaynakları kırılganlığı fazla olan Malatya (0.495), Adıyaman (0.490) ve Elazığ (0.475) illerinde uyum düzeylerini artırıcı faaliyetlere ihtiyaç vardır. Çalışmadan elde edilen sonuçlar ile tarım sektöründe bölgesel farklılıklar dikkate alınarak iklim değişikliğinin yaratmış olduğu farklı boyutlardaki maruziyetler ve işletme yapılarının farklı hassasiyet düzeyleri göz önüne alınarak işletmelerde hangi alanların güçlendirilmesi gerektiği konusunda ilgili paydaşlara ve politika yapıcılara uyum stratejilerinin geliştirilmesinde yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bağcılık, İklim Değişikliği, Maruziyet, Sürdürülebilir Geçim Kaynakları, Uyum Kapasitesi, Kırılganlık

Etik Beyan

Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Etik Kurulunun 22.11.2021 gün ve 2021/17-09 sayılı etik kurul onayı

Destekleyen Kurum

Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü

Proje Numarası

TAGEM/TEPAD/Ü/20/A8/P1/1588

Teşekkür

Proje kapsamında yürütülen çalışmalara verdikleri destekten dolayı TAGEM yöneticilerine, proje ekibine, araştırma kapsamındaki İl/İlçe Tarım Orman Müdürlükleri yönetici ve personeline teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Abid, M., Schilling, J., Scheffran, J. and Zulfiqar, F. (2016). Climate change vulnerability, adaptation and risk perceptions at farm level in Punjab, Pakistan. Science of The Total Environment, 547:447–460. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2015.11.125
• Alpas, H., Saçlı, Y. ve Kıymaz, T. (2018). İklim Değişikliğinin Tarımsal Üretim ve Gıda Fiyatları Üzerine Etkisi, İklim Değişikliği ve Kalkınma, İzzet Arı, Editör, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Ankara.
• Arbuckle, J .G., Morton, L. W. and Hobbs, J. (2013). Farmers beliefs and concerns about climate change and attitudes towards adaption and mitigation: Evidence from Iowa. Climate Change, 118: 551-563.
• Aribi, F. and Sghaier, M. (2021). Livelihood vulnerability assessment to climate change and variability: the case of farm households in South-East Tunisia. Environment, Development and Sustainability, 23:12631–12658. https://doi.org/10.1007/s10668-020-01172-4
• Aryal, S., Cockfield, G. and Maraseni, T. N. (2014). Vulnerability of Himalayan transhumant communities to climate change. Climatic Change, 125(2): 193–208. https://doi.org/10.1007/s10584-014-1157-5
• Asrat, P. and Simane, B. (2017). Characterizing vulnerability of crop-based rural systems to climate change and variability: Agro-ecology specific empirical evidence from the Dabus Watershed, North-West Ethiopia. American Journal of Climate Change, 6(4): 643-667.
• Chambers, R. and Conway, G. (1992). Sustainable Rural Livelihoods: Practical Concepts for the 21st Century, IDS Discussion Paper 296, Brighton: IDS
• Çolak, Y.B., Yazar, A., Tangolar, S., Duraktekin, G. ve Gönen, E. (2019). Çukurova koşullarında kısıntılı sulama uygulamalarının royal sofralık üzüm çeşidinin su-verim ilişkileri üzerine etkileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 24: 163-171.
• ÇŞB (2012). Türkiye’de İklim Değişikliğinin Tarım ve Gıda Güvencesine Etkileri. Türkiye’nin İklim Değişikliği II. Ulusal Bildiriminin Hazırlanması Projesi Yayını. Hazırlayan: Prof. Dr. İlkay Dellal. 34 sf. 1st edn.: T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, UNDP, Ankara.
• Dellal, İ. ve McCarl, B. (2007). İklim Değişikliği ve Tarım: Türkiye için Öngörüler, Uluslararası Küresel Iklim Değişikliği ve Çevresel Etkileri Konferansı, 18-20 Ekim 2007, KOSKİ Yayınları, Konya, Türkiye.
• Dellal, İ., McCarl, B. A. and Butt, T. (2011). The economic assessment of climate change on Turkish agriculture. Journal of Environmental Protection and Ecology. 12(1): 376-385.
• DFID (Department for International Development). (2001). Sustainable Livelihoods Guidance Sheets. London. www.livelihoods.org/info/info_guidanceSheets.html#6 DFID.
• Dudu, H. and Çakmak, E. (2013). Economic Impact of Climate Change on the Turkish Economy: Selected Results from CGE Applications. EY International Congress on Economics I (EYC2013). October 24-25, 2013, No 310, Ekonomik Yaklasim Association, Ankara, Turkey.
• Durgut, M. R. ve Arın, S. (2005). Trakya yöresi bağcılığının mekanizasyon düzeyi ve sorunları. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2 (3):287-297.
• Eriksen, S. and Kelly, P. M. (2006). Developing credible vulnerability indicators for policy assessment. Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change, Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change, 12(4): 495-524.
• Erkuş, A., Bülbül, M., Kıral, T., Açıl, A.F. ve Demirci, R. (1995). Tarım Ekonomisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, No: 5, Ankara.
• Fahad, S., Hossain, M. S., Huong, N. T. L., Nassani, A. A., Haffar, M. and Naeemet, M. R. (2023). An assessment of rural household vulnerability and resilience in natural hazards: evidence from flood prone areas. Environment, Development and Sustainability: A Multidisciplinary Approach to the Theory and Practice of Sustainable Development, 25(6):5561-5577. https://doi.org/10.1007/s10668-022-02280-z
• Hahn, M. B., Riederer, A. M. and Foster, S. O. (2009). The Livelihood Vulnerability Index: A pragmatic approach to assessing risks from climate variability and change: a case study in Mozambique. Global Environmental Change, (19): 74–88. https//doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2008.11.002
• He, Y. and Ahmed, T. (2022). Farmers’ livelihood capital and its impact on sustainable livelihood strategies: evidence from the poverty-stricken areas of southwest China. Sustainability. 14(9):4955. https//doi.org/10.3390/su14094955
• Hinkel, J. (2011). Indicators of vulnerability and adaptive capacity: Towards a clarification of the science–policy interface. Global Environmental Change, 21(1): 198–208.
• Karki, S., Burton, P. and Mackey, B. (2020). the experiences and perceptions of farmers about the impacts of climate change and variability on crop production: a review. Climate and Development, 12(1):80–95. https//doi.org/10.1080/17565529.2019.16
• Khan, N. A., Qijie, G., Ali, S., Shahbaz, B. and Shah, A. A. (2019). Farmers’ use of mobile phone for accessing agricultural information in Pakistan: a case of Punjab province. Ciencia Rural, 49(10): e20181016. https//doi.org/10.1590/0103-8478cr20181016
• Khan, N. A., Gao, Q., Iqbal, M. A. and Abid, M. (2020). Modeling food growers’ perceptions and behavior towards environmental changes and its induced risks: evidence from Pakistan. Environmental Science and Pollution Research, 27:20292–20308. https://doi.org/10.1007/s11356-020-08341-y
• Khan, N.A., Gao, Q, Abid, M. and Shah, A.A., (2021). Mapping farmers’ vulnerability to climate change and its induced hazards: evidence from the rice-growing zones of Punjab, Pakistan. Environmental Science and Pollution Research. 28(4):4229-4244. https://doi.org/10.1007/s11356-020-10758-4
• Kimenju, S. and David T. (2008). Agriculture and Livelihood Diversification in Kenyan Rural Households. Working Paper No. 29. Tegemeo Institute, Nairobi, Kenya. 47pp.
• Konukcu, F., Deveci, H. ve Altürk, B. (2020). Trakya Bölgesi’nde iklim değişikliğinin buğday verimine etkisinin AquaCrop ve WOFOST modeller ile tahmin edilmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 17 (1): 77-96. https://doi.org/10.33462/jotaf.593883
• IPCC (Intergovermantal Panel on Climate Change). (2022). Climate Change 2022: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Contribution of Working Group II to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [H.-O. Pörtner, D.C. Roberts, M.Tignor, E.S. Poloczanska, K. Mintenbeck, A. Alegría, M. Craig, S. Langsdorf, S. Löschke, V. Möller, A. Okem, B. Rama (eds.)]. Cambridge University Press, Cambridge, UK and New York, NY, USA, 3056 pp. https://doi.org/10.1017/9781009325844
• Mabe, F. N., Sienso, G. and Donkoh, S. A. (2014). Determinants of choice of climate change adaptation strategies in northern Ghana. Research in Applied Economics, 6 (4): 75-94 https://doi.org/10.5296/rae.v6i4.6121
• McCarthy, J. J., Canziani, O. F., Leary, N. A., Dokken, D. J. and White, K. S. (2001). Climate Change 2001: Impacts, Adaptation, and Vulnerability: Contribution of Working Group II to the Third Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change Cambridge University Press.
• Moser, S. C. and Luers, A. L. (2008). Managing climate risks in California: the need to engage resource managers for successful adaptation to change. Climate Change, 87: 309–322. https://doi.org/10.1007/s10584-007-9384-7
• Mugari, E., Masundire, H. and Bolaane, M. (2020). Adapting to climate change in semi-arid rural areas: A case of the Limpopo basin part of Botswana. Sustainability, 12(20): 8292. https://doi.org/10.3390/su12208292
• Mugari, E., Vambe, A. T., Tatsvarei, S., Nethengwe, N. S. and Mutambara, J. (2023). Factors influencing smallholder farmers’ climate change risk perceptions: A behavioral approach in semi-arid regions of Zimbabwe. Environmental Research Communications, 6: 065007 https://doi.org/10.1088/2515-7620/ad54a1
• Newbold, P. (1995). Statistics for Business and Economics. Prentice-Hall International, 867 p. New Jersey. Odabaşıoğlu, M., İşlek, F. ve Çakır, A. (2021). Küresel İklim Değişikliği ve Türkiye Bağcılığının Geleceğine Muhtemel Etkileri. Tarım Uygulamalarında Yenilikçi Yaklaşımlar. IKSAD Publishing House, 11. Bölüm, s:257-294. ISBN: 978-625-8007-32-9, Ankara.
• Ozturk, T., Ceber, Z. P., Turkes, M. and Kurnaz, M. L. (2015). Projections of climate change in the Mediterranean Basin by using downscaled global climate model outputs. International Journal of Climatology, 35(14): 4276–4292. https://doi.org/10.1002/joc.4285
• Pandey, R., Jha, S. K., Alatalo, J. M., Archie, K. M. and Gupta, A. K. (2017). Sustainable livelihood framework-based indicators for assessing climate change vulnerability and adaptation for Himalayan communities, Ecological Indicators, 79:338-346. https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2017.03.047
• Pekmezci, A. F.ve Dardeniz, A. (2020). Yalova çekirdeksiz üzüm çeşidinde bendüşme döneminden itibaren yapılan farklı düzeylerdeki sulama uygulamalarının üzüm verim ve kalitesi üzerine etkileri. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(2): 409-417.
• Polsky, C., Neff, R. and Yarnal, B. (2007) Building comparable change vulnerability assessments: the vulnerability scoping diagram. Global Environmental Change, 17: 472–485. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2007.01.005
• Rai, P., Bajgai, Y., Rabgyal, J., Katwal, T. B. and Delmond, A. R. (2022). Empirical evidence of the livelihood vulnerability to climate change impacts: A case of potato-based mountain farming systems in Bhutan. Sustainability, 14 (4): 2339. https://doi.org10.3390/su14042339
• Selvaraju, R., Subbiah, A. R., Baas, S. and Juergens, I. (2006). Livelihood Adaptation To Climate Variability And Change In Drought-Prone Areas Of Bangladesh. Developing institutions and options, FAO, Rome.
• Sen, B., Topcu, S., Turkes, M. and Warner, J. F. (2012). Projecting climate change, drought conditions and crop productivity in Turkey. Climate Research, 52: 175–191. https://doi.org/10.3354/cr01074
• Semerci, A., Kızıltuğ, T., Çelik, A. ve Kiracı, M. (2015). Türkiye bağcılığının genel durumu. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2): 42-51.
• Sujakhu, N. M., Ranjitkar, S., Niraula, R. R., Salim, M. A., Nizami, A., Schmidt-Vogt, D. and Xu, J. (2018). Determinants of livelihood vulnerability in farming communities in two sites in the Asian Highlands, Water International, 43(2):165-182. https://doi.org/10.1080/02508060.2017.1416445
• Sujakhu, N. M., Ranjitkar, S., He, J., Schmidt-Vogt, D., Su, Y. and Xu, J. (2019). Assessing the Livelihood Vulnerability of Rural Indigenous Households to Climate Changes in Central Nepal, Himalaya. Sustainability, 11(10):2977. https://doi.org10.3390/su11102977
• Sullivan, C. A., Meigh, J. R. and Fediw, T. S. (2002). Derivation and testing of the water poverty index phase 1. Final Report. UK, Department for International Development.
• TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu), (2017). Bitkisel Ürünler Veri Tabanı, www.tuik.gov.tr
• Türkeş, M. (2019). İklim değişikliğinin fiziksel bilim temeli-1. İklim sistemi ve iklim değişikliği nedir? İklim değişikliğinin başlıca nedenleri nelerdir? Toplum ve Hekim Dergisi, 34(6): 457-475.
• Türkeş, M. T. (2020). İklim değişikliğinin tarımsal üretim ve gıda güvenliğine etkileri: Bilimsel bir değerlendirme. Ege Coğrafya Dergisi, 29(1): 125-149.
• Topuz, T. ve Dağdelen, N. (2017). Damla sulama ile sulanan bağda farklı sulama uygulamalarının verim ve bazı kalite özelliklerine etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14(1): 23-28.
• Urothody, A. A. ve Larsen, H. O. (2010). Measuring climate change vulnerability: A comparison of two indexes. Banko Janakari, 20(1): 9-16.
• Williams, P. A., Crespo, O. and Abu, M. (2018). Assessing vulnerability of horticultural smallholders to climate variability in Ghana: Applying the livelihood vulnerability approach. Environment, Development and Sustainability. 22:2321–2342.
• Xu, X., Wang, L., Sun, M., Fu, C., Bai, Y., Li, C. and Zhang, L. (2020). Climate change vulnerability assessment for smallholder farmers in China: An extended framework, Journal of Environmental Management, 276:111315. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2020.111315
• Yang, X, Guo, S., Deng, X. and Xu, D. (2021). Livelihood adaptation of rural households under livelihood stress: evidence from Sichuan Province, China. Agriculture. 11(6): 506. https://doi.org/10.3390/agriculture11060506