TÜRKİYE’DE SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİNDE YAŞLILIK SİGORTASININ YENİDEN GELİR DAĞILIMI AÇISINDAN ANALİZİ

Yıl 2020, Sayı: 4, 61 - 82, 30.11.2020

Bülent Okumuş , Mustafa Öztürk

https://doi.org/10.46236/jovosst.785981

Cited By: 1

Öz

Devletlerin sosyal güvenlik sistemleri aracılığı ile vatandaşlarına sağladığı güvencelerden belki de en önemlisi onlara yoksulluk sınırının üstünde bir yaşam sunabilmesidir. Devletlerin beklenen toplumsal refah seviyesini yakalayabilme yollarından bir tanesi de gelirin yeniden dağılım mekanizmasının o ülkede sağlıklı bir şekilde kurulabilmesi, işletilebilmesi ve sosyal güvenlik sistemleri ile entegre bir şekilde yürütülebilmesine bağlıdır.
Tarihsel süreçte gelir eşitsizliklerinin giderilerek yoksulluğun azaltılmasında sosyal güvenlik sistemlerinin gelirin yeniden dağılımının önemli bir aracı olma özelliğini sürdürmeleri bu bağlamda günümüz modern sosyal güvenlik sistemleri içerisinde yer alan yaşlılık sigortasının analiz edilmesi fikrini açığa çıkarmıştır.
Gerçekleştirilen bu çalışma ile Türk sosyal güvenlik sisteminde uzun vadeli sigorta kolları arasında sayılan yaşlılık sigortası aracılığı ile sigortalılara sunulan yaşlılık aylıklarının gelirin yeniden dağılımı ile olan ilişkisi incelenmekte ve elde edilen sonuçlar yoksulluk ve özellikle yaşlı yoksulluğu açısından değerlendirilmektedir. Araştırma da “hipotetik” bir yöntem kullanılarak Türkiye de yaşlılık sigortasının gelirin yeniden dağılımı açısından kuşaklararasında nasıl ve ne yönde bir etki oluşturduğunun analizi gerçekleştirilmekte elde edilen veriler geliştirilen hipotezler çerçevesinde değerlendirilmektedir. Sosyal güvenlik sistemlerinde yaşlılık sigortası ve gelirin yeniden dağılımı ilişkisine ışık tutabilecek bu çalışma benzer konulu yapılacak çalışmalar açısından da bir örnek teşkil edebilecektir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Güvenlik,, Yaşlılık Sigortası, Gelir Dağılımı, Gelirin Yeniden Dağılımı, Yaşlılık Aylığı

Kaynakça

• Açmaz, Ö. A. (2015), “Devlet Memurları İçin Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi Önerisi”, Sosyal Güvence Dergisi, 7, 7-34.
• Aliyev, P. Ve Hopoğlu, S., (2016). “Vergilerin Gelir Dağılımı Temelinde Verimliliği”, İktisadi Yenilik Dergisi, 3(2) , 27-45.
• Balseven, H. (2017). “Refah Devleti Ve Gelir Dağılımı: Karşılaştırmalı Bir Analiz”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(1), 87-107.
• Baş, K. (2009). “Küreselleşme ve Gelir Dağılımı Eşitsizliği”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (1), 49–70.
• Başterzi, F. (2006). “Yaşlılık Sigortası Bakımından Sosyal Güvenlik Normlarının Uyumlaştırılması”, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Brown, R. Ve Prus, G. S. (2004). “Social Transfers and Income Inequality in Old-age: A Multi national Perspective”, North American Actuarial Journal, 8(4), 2-9.
• Demiryürek Ürper, T. (2018). “Kamu Harcamalarının Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Doğan, C. Ve Tek M. (2007). “Türkiye’de Gelir Dağılımının Toplanma Oranı Yöntemiyle Analizi”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 93-119.
• Fuest, C. vd. (2009). “The Redistributive Effects of Tax Benefit Systems in the Enlarged EU”, Discussion Paper, 4520, 1-31.
• Immervoll, H. Ve Richardson, L. (2011). “Redistribution Policy and Inequality Reduction in OECD Countries: What Has Changed in Two Decades?”, IZA Discussion Paper, 6030, 1-89.
• Joumard, I. vd. (2012), “Tackling Income Inequality: the Role of Taxes and Transfers”, OECD Journal of Economic Studies, 2012, 1-34.
• Kenworthy, L. Ve Pontusson, J. (2005). “Rising inequality and the politics of redistribution in affluent countries”, Perspectives on Politics, 3, 449-471.
• Kubar, Y. (2009). “Bir İktisat Politikası Amacı Olarak Gelir Dağılımı: Türkiye Örneği (1994–2007) Analizi”, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Mast, D. ve Fullerton, B. (2005). Income Redistribution from Social Security, AEI Press, Washington D.C.
• Özdamar, M. ve Kuruca, M. (2013), Tüm Yönleri İle Emeklilik, İstanbul: Yaklaşım Yayıncılık.
• Şakar, M. (1993). Sosyal Sigortalarda Emekli Aylığı Miktarının Belirlenmesi ve Değişen Geçim Koşullarına Göre Ayarlanması, İstanbul: Kazancı Yayınevi.
• Şerbetçi, G. (2014). “Türkiye'de Uygulanan Finansal Politikaların Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkisi”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), 93-116.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı (2012). Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018), Özel İhtisas Komisyonları El Kitabı.
• Tatlı, H. ve Göçer, İ. (2015). “Türkiye’de Sosyal Güvenlik Politikalarının Sürdürülebilirliği: Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi”, Business and Economics Research Journal, 6(3), 87-111.
• Yelmen, Y. (2010). “Sosyal Güvenlik Sisteminde Sigortalılık Süresi Prim Ödeme Gün Sayısı Ve Yaş Unsurunun Önemi”, Mali Çözüm Dergisi, 253-265.
• Yılmaz, A. (2004). Tahsis Mevzuatı Ve İşlemleri, Ankara: SSK Yayınları.