LİMİTED ŞİRKET ESAS SÖZLEŞME VE İÇ YÖNERGELERİNDEKİ TAHKİM ŞARTI

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 14, 50 - 61, 03.05.2024

Cansu Kahraman Mehmet Fahrettin Önder

Öz

Bu çalışma ile limited şirket esas sözleşmesine veya iç yönergesine tahkim şartı yazılabilir mi, yazılırsa hangi usul ve kaideler çerçevesinde yazılır soruları irdelenmiştir. Öncelikle esas sözleşme kavramı, limited şirkette ortaklar arası ilişkileri düzenleyen, ortakların şirket tüzel kişiliği ile ilişkilerini ve şirketin iç işleyişine ilişkin düzenlemeleri içeren metinlerdir. İç yönerge ise esas sözleşme ile düzenlenmemiş fakat şirketin işleyişine hizmet edecek kaidelerin yer aldığı, şirketin iç hukukunu ilgilendiren ve düzenlendiği zaman şirket mensuplarının uymakla mükellef olduğu metinlerdir. Bununla birlikte ortakların kendi aralarında yaptıkları ve yalnızca sözleşmenin taraflarını bağlayan sözleşmelere ise “ortaklık sözleşmesi” denilmektedir. Şirket esas sözleşmesine, iç yönergeye ve ortaklık sözleşmesine, tahkime elverişli olmayan konular haricinde(HMK md.408), tahkim kaydı yazılabilmektedir. Taraflar aralarında çıkabilecek muhtemel uyuşmazlıkların çözümü için, ortak irade ile hakem/hakemler kurulunu yahut bir tahkim kurumunu yetkilendirerek, uyuşmazlığın tahkim yolu ile çözülmesini kararlaştırabilmektedir. Kurucu ortaklar tahkime elverişlilik esası çerçevesinde, esas sözleşmeye tahkim kaydı yazabilmektedir. Esas sözleşme yapıldıktan sonra kararlaştırılacak olan tahkim kaydı için esas sözleşme değişikliğine gidilebilmekte; yahut bir iç yönerge hazırlanarak tahkim anlaşması yapılabilmektedir. Esas sözleşmeye yazılacak tahkim kaydının hüküm ve sonuç doğurması için oybirliği; iç yönergeyle yapılacak bir tahkim anlaşmasının hüküm ve sonuç doğurması için ise tüm ortakların onay ve imzası gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

limited şirket, tahkim, şirket sözleşmesi, iç yönerge, limited şirket uyuşmazlıkları, tahkime elverişlilik

Kaynakça

• Akdağ Güney, N. (2016). Anonim Şirket Yönetim Kurulu (2. Baskı). Vedat Yayıncılık: İstanbul.
• Akıncı, Z., & Tepetaş, C.,(2018), Şirketler Hukuku Uyuşmazlıkları ve Tahkim, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul.
• Altaş, S.,(2017), Türk Ticaret Kanuna Göre Limited Şirketler, Seçkin Kitapevi, Ankara.
• Bahtiyar, M.,(2022), Ortaklıklar Hukuku, Beta Yayınevi, İstanbul.
• Balsever, S.,(2017), Limited Şirket Sözleşmesi(İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Başaran, Ş., & Aydın,F.,(2011), Yeni Türk Ticaret Kanunu Çerçevesinde Tüm Yönleri İle Limited Şirketler, Bilge Basım Yayın, Ankara.
• Batıgün, E.,(2021), Alman Hukukunda Milletlerarası Ticari Tahkimin Kanunlar İhtilafı Boyutu. Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 3(2), s. 384-457.
• Bozkurt, E., & Dost, S.(2005), Devletlerin Yabancı Yatırımcıların Mülkiyet Hakkına Müdahalesine İlişkin
• Buluttekin, D. (2022). Hukuk Muhakemeleri Kanununa Göre Tahkimin Değerlendirilmesi (HMK m. 407-444). Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 27(46), 251-294.
• Cengil, M.F.,(2022), Limited Şirket Sözleşmesinde Zorunlu Kayıtların Düzenlenmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(1), 302-325.
• Çapar, A.,(2020), Limited Şirkette Denetim(Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Develi Ayverdi, E. (2022). Limited Şirket Esas Sermaye Payının Devrine İlişkin Genel Kurul Kararı ve İptal Edilebilirliği. İstanbul Hukuk Mecmuası, 80(1), 81-116.
• Dost, S.,(2006), Yabancı Yatırım Uyuşmazlıkları ve ICSID Tahkimi, Asil Yayınları, Ankara.
• Ertabak,Ü.,(2009), Tahkim Sözleşmesi ile İlgili İhtilaflar, Legal Yayıncılık, İstanbul. Hukuk ve Politika Dergisi, 1(1), s.1-18.
• Karaköse, O.,(2022), Limited Şirketlerde Yan Edim Yükümlülükleri, Seçkin Yayınevi, Ankara.
• Karslıoğlu, H.,(2022), Anonim Şirketlerde İç Yönerge ve İç Yönergenin Yönetim Kurulunun Sorumluluğuna Etkisi. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 8(1), s. 37-53.
• Koç, H.,(2017), Anonim Şirketlerde İç Yönerge ve İç Yönergenin Benzer Hukuki Kurumlarla Olan İlişkisi. Medeniyet ve Toplum, 1(2), s.163-186.
• Mekengeç, M.,(2019), Türk Şirketler Hukukundaki Bazı Durumlarda Tahkim Anlaşmasının Üçüncü Kişilere Teşmili Sorunu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 68(1), s.1-38. Olarak ICSID Tahkim Uygulamasında Ortaya Çıkan Genel Prensipler Ve Sonuçları.
• Pulaşlı, H.,(2022), Şirketler Hukuku Şerhi, Adalet Yayınevi, Ankara.
• Pulaşlı, H.,(2017), Şirketler Hukuku Genel Esaslar, Adalet Yayınevi, Ankara.
• Karasu,R.,(2015), Anonim Şirketlerde Emredici Hükümler İlkesi, Yetkin Yayınevi, Ankara.
• Sulu, M. (2022). Pay Sahipleri Sözleşmelerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıkların Çözümünde Arabuluculuk Ve Tahkim. Ticaret Ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, 8(2), 511-528.
• Şahin Altıntaş, M. (2023). Şirketler Hukukunda Tahkim. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(48), 1287-1284.
• Şanlı, C., & Esen, E., & Figanmeşe, İ.,(2018), Milletlerarası Özel Hukuk, Vedat Kitapçılık, İstanbul.
• Şanlı, C.,(2016), Uluslararası Ticari Akitlerin Hazırlanması ve Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları, Beta Kitabevi, İstanbul.
• Yıldırım, B.,(2012), Anonim Ortaklıklarda Şirket İçi Uyuşmazlıkların Milletlerarası Tahkim Yoluyla Çözümlenmesi(Galatasaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).