Farklı Beden Kütle İndeksine Sahip Ergenlerde Akran Zorbalığı

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 159 - 174, 26.07.2022

Arzu Akcan , Neşe Odabaş

https://doi.org/10.54061/jphn.1101055

Öz

Amaç: Bu araştırmada, farklı beden kütle indeksine sahip ergenlerde akran zorbalığının incelenmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışma, bir ilin oranlı küme örnekleme yöntemi ile belirlenen dört ortaokulunda altıncı, yedinci ve sekizinci sınıflarına kayıtlı 794 ergen ile gerçekleştirilmiştir. Veriler Kişisel Bilgi Formu ve Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeği Ergen Formu ile toplanmıştır. Çalışmanın yapılabilmesi için etik kurul ve kurum izinleri alınmıştır. Verilerin analizinde Mann-Whitney U Testi ve Kruskal Wallis Testi kullanılmıştır.
Bulgular: Ergenlerin yaş ortalaması 12.29±1.07 olup %51.6’sı erkek, %15.4’ü fazla kilolu, %14.2’si obezdir. Öğrencilerin Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeği Ergen Formu zorbalık toplam puanı 62.29±16.66, kurban olma toplam puanı 74.65±24.72 olarak bulunmuştur. Erkek olmanın, okulu sevmemenin, okula gelmek istememenin Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeği Ergen Formunun birçok faktöründe yüksek puan farkı yarattığı görülmüştür (p<0.05). Beden kütle indeksine göre izolasyon kurban puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı (p<0.05) bir fark olduğu görülmüştür. Normal beden kütle indeksine sahip olanların izolasyon kurban puanı obez olanlardan daha düşüktür.
Sonuç ve Öneriler: Sonuç olarak ergenlerde akran zorbalığı ve kurban olma davranışı görüldüğü; obez ergenlerin izolasyon kurban puanının daha yüksek olduğu görülmüştür. Ergenlerin sağlıklı beden kütle indeksine sahip olabilmeleri için girişimsel çalışmaların ve farklı disiplinlerle zorbalığı önleme çalışmalarının yapılması önerilebilir

Anahtar Kelimeler

Beden kitle indeksi, ergen, kurban, obezite, zorba

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

-

Teşekkür

Çalışmaya katılan tüm öğrencilere teşekkür ediyoruz.

Peer Bullying in Adolescents with Different Body Mass Index

Öz

Objective: In this study, it was aimed to examine peer bullying in adolescents with different body mass index. Material and Method: The study was carried out with 794 adolescents enrolled in sixth seventh and eighth grades in four secondary schools determined by the proportional cluster sampling method in a province. Data were collected with Personal Information Form and Peer Bullying Scale Adolescent Form. Ethics committee and institutional permissions were obtained to conduct the study. Mann-Whitney U Test and Kruskal Wallis were used to analyze the data. Results: The mean age of the adolescents was 12.29±1.07, 51.6% were male, 15.4% were overweight, and 14.2% were obese. The students' total score of Peer Bullying Scale Adolescent Form bully was 62.29±16.66, and the total score of being a victim was 74.65±24.72. It was observed that being a man, not liking school, not wanting to come to school creates a high score difference in many factors of Peer Bullying Scale Adolescent Form (p<0.05). It was observed that there was a statistically significant (p<0.05) difference between the mean scores of isolation victims according to body mass index. Those with normal body mass index had isolation victims a lower score than those who were obese. Conclusion: As a result, it was observed that peer bullying and victimization behavior were observed in adolescents, and the isolation victim score of obese adolescents was higher. The interventional studies and the bullying prevention studies with different disciplines can be recommended for adolescents to have a healthy body mass index.

Anahtar Kelimeler

Body mass index, adolescent, victim, obesity, bully

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Albayrak, S., Yıldız, A., & Erol, S. (2016). Assessing the effect of school bullying prevention programs on reducing bullying. Children and Youth Services Review, 63, 1-9. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2016.02.005
• Albdour, M.M, El-Masri, M., & Hong, J.S. (2020). A descriptive study of bullying victimization among Arab American adolescents in Southeast Michigan middle and high schools. Journal of Pediatric Nursing, 55: 232-238. https://doi.org/10.1016/j.pedn.2020.09.003
• Ay Akdoğan, S., Mercan Başpınar, M., & Basat, O. (2021). Okul çağı çocuklarında obezite, hipertansiyon ve anemi sıklığı: Bir aile sağlığı merkezinden retrospektif kesitsel bir çalışma. Türk Aile Hekimliği Dergisi, 25(3), 69-75. https://doi.org/10.5222/tahd.2021.63935
• Ayas, T. & Pişkin, M. (2015). Akran zorbalığı belirleme ölçeği ergen formu. Akademik Bakış Dergisi, 50, 316-324
• Ceylan, S. (2019). Ortaokul adolesan öğrencilerde obezite prevalansı ve risk faktörlerinin belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Ana Bilim Dalı, Karaman.
• Coşkun, S. & Bebiş, H. (2014). Şiddetin okul sağlığına etkisi ve hemşirelik. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 3(1), 15-23.
• Çatalçam, S. & Seval, M. (2021). 10-14 yaş grubu çocukların empati kurma ve hoşgörülü olma becerilerinin obez akranlarına karşı tutumlarına etkisi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 272-281. https://doi.org/10.26453/otjhs.887602
• Dikbıyık, C. & Yımaz, E. (2016). Tekirdağ ölçeğinde akran zorbalığı araştırması ve bulguların değerlendirmesi. HUMANITAS Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 4(7), 127-139.
• Dolgun, G. (2018). Akran zorbalığını önlemede hemşirenin rolü. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 5(1), 95-101 https://doi.org/10.17681/hsp.335312
• Fowler, L.A., Kracht, C.L., Denstel, K.D., Stewart, T.M., & Staiano, A.E. (2021). Bullying experiences, body esteem, body dissatisfaction, and the moderating role of weight status among adolescents. Journal of Adolescence, 91, 59-70 https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2021.07.006
• Gökkaya, F. & Tekinsav Sütcü, S. (2020). Akran zorbalığının ortaokul öğrencileri arasındaki yaygınlığının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 40-54. https://doi.org/10.16986/HUJE.2018042225
• Guerra, L.A. (2021). Eating disorders and obesity. in J. Loschiavo (Ed.), School Nursing: The Essantial Reference (pp. 283-300). Springer Publishing, New York.
• Gürhan, N. (2017). Her yönü ile akran zorbalığı. Turkiye Klinikleri Psikiyatri Hemşireliği-Özel Konular, 3(2), 175-81
• Jennings, W.G., Song, H., Kim, J., Fenimore, D.M., & Piquero, A.R. (2019). An Examination of bullying and physical health problems in adolescence among south korean youth. Journal of Child & Family Studies, 28, 2510–2521 https://doi.org/10.1007/s10826-017-0885-3
• Kahle, L. & Peguero, A.A. (2017). Bodies and bullying: The interaction of gender, race, ethnicity, weight, and inequality with school victimization, Victims & Offenders, 12, 323-345, https://doi.org/10.1080/15564886.2015.1117551
• Kılınç, M. & Uzun, K. (2020). Ergenlerin öznel iyi oluşlarının yordayıcıları olarak akran zorbalığı ve akran mağduriyeti. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 1400-1439.
• Lee, K., Dale, J., Guy, A., & Wolke, D. (2018)a. Bullying and negative appearance feedback among adolescents: Is it objective or misperceived weight that matters? Jornal of Adolescence, 2018, 63, 118-128 https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2017.12.008
• Lee, B., Jeong S., & Roh, M. (2018)b. Association between body mass index and health outcomes among adolescents: the mediating role of traditional and cyber bullying victimization. BMC Public Health, 18, 674 https://doi.org/10.1186/s12889-018-5390-0
• Marshall, B., & Roberts, K.J. (2021). Bullying in the school setting. in J. Loschiavo (Ed.), School Nursing: The Essantial Reference (pp. 301-314). Springer Publishing, New York.
• Nabors, L., Odar Stough, C., Garr, K., & Merianos, A. (2019). Predictors of victimization among youth who are overweight in a national sample. Pediatric Obesity. 14, e12516 https://doi.org/10.1111/ijpo.12516
• National Association of School Nurses (2016). The Role of the 21st Century School Nurse. https://www.nasn.org/advocacy/professional-practice-documents/position-statements/ps-role ET: 15.11.2018
• Neyzi, O., Günöz, H., Furman, A., Bundak, R., Gökçay, G., Darendeliler, F., & Baş, F.(2008). Türk çocuklarında vücut ağırlığı, boy uzunluğu, baş çevresi ve vücut kitle indeksi referans değerleri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 51, 1-14
• Patte, K.A., Livermore, M., Qian, W., & Leatherdale, T. (2021). Do weight perception and bullying victimization account for links between weight status and mental health among adolescents? BMC Public Health, 21, 1062 https://doi.org/10.1186/s12889-021-11037-8
• Pengpid, S. & Peltzer, K. (2019). Bullying victimization and externalizing and internalizing symptoms among in-school adolescents from five ASEAN countries. Children and Youth Services Review, 106, 104473 https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2019.104473
• Polat Külcü, D. & Çetin, H. (2021). Examination of Peer Victimization and Self-Esteem in Children. Journal of Adnan Menderes University Health Sciences Faculty, 5(2): 261-274 https://doi.org/10.46237/amusbfd.767706
• Polit, D. & Beck, C. (2017). Nursing research generating and assessing evidence for nursing practice (10 th ed.) (pp. 380, 563-564). Lippincott Williams Wilkins.
• Rajan, T.M. & Menon, V. (2017). Psychiatric disorders and obesity: A review of association studies. Journal of Postgraduate Medicine, 63(3), 182-190 https://doi.org/10.4103/jpgm.JPGM_712_16
• Tural Hesapçıoğlu, S. & Yeşilova, H. (2015). Lise öğrencilerinin zorbalığa ve zorbalara ilişkin duyguları, düşünceleri ve tutumları. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 16, 284-293.
• Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (2019). Obezite Tanı ve Tedavi Kılavuzu. Miki Matbaacılık, Ankara. https://file.temd.org.tr/Uploads/publications/guides/documents/20190506163904-2019tbl_kilavuz5ccdcb9e5d.pdf?a=1 ET. 22.12.2021
• Türkiye İstatistik Kurumu (2021). İstatistiklerle Gençlik, 2020. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni. Sayı: 37242 https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Genclik-2020-37242 ET. 22.03.2022
• van Geel, M., Vedder, P., & Tanilon, J. (2014). Are overweight and obese youths more often bullied by their peers? A meta-analysis on the relation between weight status and bullying. International Journal of Obesity, 38, 1263–1267 https://doi.org/10.1038/ijo.2014.117
• van Vuuren, C.L., Wachter, G.G., Veenstra, R., Rijnhart, J.J.M., van der Wal, M.F., Chinapaw, M.J.M., & Busch, V. (2019). Associations between overweight and mental health problems among adolescents, and the mediating role of victimization. BMC Public Health, 19(1), 612. https://doi.org/10.1186/s12889-019-6832-z
• Waasdorp, T.E., Mehari, K.R., Milam, A.J., & Bradshaw, C.P. (2019). Health-related risks for involvement in bullying among middle and high school youth. Journal of Child and Family Studies, 28(9), 2606–2617. https://doi.org/10.1007/s10826-018-1260-8
• World Health Organization (2019). New handbook promotes schools as an ideal setting for violence prevention. https://www.who.int/news/item/24-06-2019-new-handbook-promotes-schools-as-an-ideal-setting-for-violence-prevention ET: 05.04.2022
• World Health Organization (2020). Children: new threats to health. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/children-new-threats-to-health ET: 05.04.2022
• Yılmaz, M., Ağartıoğlu Kundakçı, G., Dereli, F., Ozguven Oztornacı, B., & Egelioğlu Cetişli, N. (2019). İlköğretim öğrencilerinde yaş ve cinsiyete göre obezite ve ilişkili özellikler. Güncel Pediatri, 17(1), 127-140. https://doi.org/10.4274/jcp.2019.0011