BibTex RIS Kaynak Göster

TÜRKİYE’DE SOSYOLOJİ DERS KİTAPLARINA ÖNCÜ BİR ÖRNEK: AHMED MİDHAT VE İLM-İ İÇTİMAYA AİT TAKRİRLER

Yıl 2019, Sayı: 3, 117 - 125, 01.06.2019

Öz

Türkiye’de Sosyoloji’nin üniversite düzeyinde bir ders olarak okutulmasının başlangıcı Ziya Gökalp tarafından açılan dersin okutulduğu 1913 yılı olarak kabul edilmektedir. Bunun sonucu olarak Sosyoloji alanında da çeşitli kitaplar ve ders kitapları da yayımlanmaya başlamıştır. Bu kitaplardan biri 1917 yılında faaliyete geçen Medreset’ü’l-Mütehassisin Felsefe Şubesi’nde okutulmak üzere Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Şubesi müdürü Ahmed Midhat tarafından kaleme alınan İlm-i İçtima adlı eserdir. Meşrutiyet döneminde yazılan ilk telif ders kitaplarından biri olan İlm-i İçtima öğrencilere yönelik anlatımıyla dikkat çeker. Sosyoloji’nin geçirdiği aşamalar anlatıldıktan sonra sağlıklı bir bölümlemeyle Sosyoloji’nin alt başlıklarını ele alır. Başta Durkheim olmak üzere Tarde ya da Montesqiueu gibi Ondokuzuncu yüzyılın önde gelen sosyal bilimcilerinden alıntılar yapan Ahmed Midhat değişik Fransızca kaynakları da kullanarak Sosyoloji alanına öncü bir katkı yapmıştır. Kitap ayrıca Sosyoloji terminolojisinin Türkçeleştirilmesinde de kayda değer bir yere sahiptir

Kaynakça

  • Ahmed Midhat.(1331). Medreset’ül- Mütehassısîn Felsefe Şubesi’nde Tedris Olunan İlm-i İçtimaa Ait Takrirler. İstanbul: Matbaa-i Âmire.
  • Kütükoğlu, M.(1993). “Darü'l-Hilafeti'l-Aliyye” Türkiye Diyanet Vakfı İstanbul Ansiklopedisi. Cilt:8. İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları.
  • Özege, S.(1973). Eski Harflerle Basılmış Türkçe Eserler Kataloğu, Cilt: 2, İstanbul.
  • Tuna, K.(2005). “Sosyolojinin Türkiye Gelişinin Yüzüncü Yılı Üzerine”, Sosyoloji Konferansları, Sayı:52, 2015/2.

A PİONEER OF SOCİOLOGY TEXTBOOK İN TURKİSH SOCİOLOGY: AHMED MİDHAT AND İLM-İ İÇTİMAYA AİT TAKRİRLER

Yıl 2019, Sayı: 3, 117 - 125, 01.06.2019

Öz

The beginning of a lesson taught in sociology at the university level in Turkey is considered as 1913. As a result, various books and textbooks were also published in the field of Sociology. One of these books is the book called İlm-i İçtima, which was written by Ahmed Midhat, the director of the Foreigners Department of the Police Department, to be taught at the Department of Philosophy of Medreset. İlm-i İçtima, one of the first copyright textbooks written during the Constitutional Monarchy period, draws attention with its narration directed to students. After explaining the stages of Sociology, it discusses the subheadings of Sociology with a healthy division. Ahmed Midhat, who quoted from the leading nineteenth century social scientists, especially Durkheim, made a pioneering contribution to the field of Sociology by using various French sources. The book also has a significant place in the Turkishization of sociological terminology

Kaynakça

  • Ahmed Midhat.(1331). Medreset’ül- Mütehassısîn Felsefe Şubesi’nde Tedris Olunan İlm-i İçtimaa Ait Takrirler. İstanbul: Matbaa-i Âmire.
  • Kütükoğlu, M.(1993). “Darü'l-Hilafeti'l-Aliyye” Türkiye Diyanet Vakfı İstanbul Ansiklopedisi. Cilt:8. İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları.
  • Özege, S.(1973). Eski Harflerle Basılmış Türkçe Eserler Kataloğu, Cilt: 2, İstanbul.
  • Tuna, K.(2005). “Sosyolojinin Türkiye Gelişinin Yüzüncü Yılı Üzerine”, Sosyoloji Konferansları, Sayı:52, 2015/2.
Toplam 4 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Research Article
Yazarlar

Yeliz Okay

Yayımlanma Tarihi 1 Haziran 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Okay, Y. (2019). TÜRKİYE’DE SOSYOLOJİ DERS KİTAPLARINA ÖNCÜ BİR ÖRNEK: AHMED MİDHAT VE İLM-İ İÇTİMAYA AİT TAKRİRLER. Toplum Ve Kültür Araştırmaları Dergisi(3), 117-125.

“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” (J-SCS) sosyal ve beşeri bilimler alanında yapılan özgün çalışmalara zemin hazırlamayı esas alan disiplinler arası bir akademik dergidir. Sosyal ve beşeri bilimler alanında farklı disiplinlerdeki bağımsız bilim insanlarının birlikteliğiyle 2018 Yılında kurulmuş olan derginin bütün sayılarının elektronik formda yayımlanması kararlaştırılmıştır. Derginin resmi ya da resmi olmayan herhangi bir kurum, kuruluş veya grupla bağı yoktur. Derginin yayımlanması için fikirleri ve emekleriyle destek veren bütün bilim insanlarının ortak maksadı sosyal ve beşeri bilimler sahasında çalışanların akademik gelişimlerine katkıda bulunmakla beraber sosyal ve beşeri bilimlerin topluma daha fazla fayda sağlamaları için yeni imkanlar aramaktır.

“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi”nin (J-SCS) yayın dili Türkçe ve İngilizce’dir.

“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” (J-SCS) sadece elektronik ortamda www.toplumvekultur.com ve dergipark.org.tr üzerinden yayımlanır, açık erişim politikasını benimser. Dergi Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere yılda iki kez çıkar.

Yayınlar için eser sahiplerinden herhangi bir ücret alınmaz, editörlere, yayın kuruluna ve hakemlere ve eser sahiplerine herhangi bir ücret ödenmez. Dergide yayımlanması için iletişim adresine makale gönderen yazarların telif hakkı ile ilgili bu açıklamayı okuyup onayladığı kabul edilir.

“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” birinci yazarı “doktor” veya “doktora öğrencisi” unvanına sahip bütün araştırmacıların çalışmalarına açıktır. Birinci yazarı “doktor” veya “doktora öğrencisi” olan makalelerin ikinci, üçüncü ve dördüncü yazarlarının “doktor” veya “doktora öğrencisi” unvanına sahip olması zorunlu değildir. Bir makalede en fazla dört yazar ismi bulunabilir. Yazım kurallarına uygun olarak hazırlanmış olan makaleler editör incelemesinden geçtikten sonra hakem incelemesine sunulur. Hakemler makalede düzeltme isteyebilir, doğrudan ret veya kabul edebilir. Hakem değerlendirmesi sonu ret edilen makaleler için yazarı tarafından üçüncü bir hakem değerlendirmesi istenebilir, editör bu talebi uygun görürse makale üçüncü bir hakeme gönderilir. İki hakemden birinin kabul, diğerinin ret verdiği durumlarda ise editör makaleyi kabul ya da ret edebilir yahut üçüncü bir hakemden değerlendirme isteyebilir.

Daha önce başka bir yazılı kaynakta yayımlanmış veya değerlendirme aşamasında olan eserler “Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” yayın sürecine kabul edilmezler. Yayımlanan yazılar ile ilgili bütün etik ve yasal sorumluluk yazarlarına aittir.