Öz
Etik ve etik kod kavramı son yıllarda sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde bilimsel çalışma etiği ve bilim etiği üzerine birçok çalışma yapılmışken, akademisyenlik mesleğine yönelik hazırlanmış etik kod oluşturma çabalarının sınırlı kaldığı görülmektedir. Geleceğin iş görenlerini ve girişimcilerini iş dünyasına hazırlayacak olan akademisyenlerin davranışları ve tutumlarıyla çevrelerine ve özellikle öğrencilerine örnek olmaları beklenmektedir. Bu nedenle akademisyenlik mesleğinde, etik kodlar ile belli bir standart sağlanması hedeflenmektedir. Akademisyenlik mesleğinde etik kodların geliştirmesi ile akademisyenlerin güvene ve dürüstlüğe dayalı değerler çerçevesinde çalışacağı bir ortam yaratılarak, bu değerlerin yazılı hale getirilmesi ve geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Böylece hem yetiştirdikleri öğrencilere örnek olma hem öğrencilerin doğru ve tarafsız bilgiye ulaşmalarını sağlama hem de kendi meslek hayatlarında ahlaki değer ve tutum içerisinde çalışmalarına ortam oluşturma imkânı bulacaklardır. Bu noktadan hareketle çalışmada akademisyenlik mesleğinde etik kodların ve önem derecelerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma yapılmıştır. Araştırma sırasında yöneltilen sorular belirli başlıklar altında toplanmıştır. Akademisyenlerin öğrencilerine, mesleğe, meslektaşlarına, topluma ve bilime karşı sorumlulukları başlıkların belirlenmesinde etkili olmuştur. Belirlenen başlıkları kapsayan sorular çalışma dahilinde uygulanan anket ile Türkiye’deki çeşitli üniversitelerde görev yapan akademisyenler arasından rastgele seçilen 2288 akademisyene e-mail yolu ile ulaştırılarak görüşleri alınmış ve cevaplar istatistiksel olarak incelenmiştir. Gönderilen anketlerden ancak 172 tanesine kullanılabilir şekilde dönüş alınmıştır. Kullanılabilir durumdaki anketlerden elde edilen veriler doğrultusunda akademisyenlerin öğrencilerine, mesleklerine, meslektaşlarına, topluma ve bilime karşı sorumluluklarına yönelik etik kodlar geliştirilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- • Atayman, V., “Etik”, Donkişot Temel Düşünce Dizisi, İstanbul, 2005.
- • Baumhart, R., “Ethics in Business”, Holt, Rinehart and Winston, New York, 1968.
- • Harlak, H., “Temel İletişim Becerileri”, ADÜ Yayınları, Aydın, 2003.
- • Johnson, A. O., Reath, A., “Ethics: Selection From Classic and Contemprary Writers”, Belmont, CA., Thomson/ Wadsworth, 2004.
- • Kant, I., “Ethica, Etik Üzerine Dersler”, Çeviren Oğuz Özügül, Pencere Yayınları, İstanbul, 2003.
- • Kuçuradi, İ., “Etik” Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara, 2006.
- • Kuçuradi, İ., “Etik ve Etikler”, Türkiye Mühendislik Haberleri, Sayı 423 2003/1 s.7-11
- • Ortaş, İ., “Öğretim Üyesi ya da Bilim Adamı Kimdir”, Pivolka, 3:12, s.11-16. 2004.
- • Öztürk, N. K., “Kamu ve Özel Yönetim Etiği: Benzerlikler ve Farklılıklar”, Amme İdare Dergisi, 34:1. 2001.
- • Pater, A., Gils, A. V., “Stimulating Ethical Decision- Making in a Business Context: Effects of Ethical and Professional Codes”, European Management Journal, 21: 6, 2003.
- • Plant, J. F., “Codes of Ethics, Handbook of Administrative Ethics”, Editor: Terry L. Cooper, Dekker, New York, 2000.
- • Preston, N., “Understanding Ethichs”, Federation Pres, Sidney, 1996.
- • Russ- Eft, D., ve Hatcher, T., “The Issues of International Value and Believes: The Debate For A Global Hard Code of Ethics”, Advances in Developing Human Resources, 5:3, s.304. 2003
- • Svensson, G., Wood, G., “Codes of Ethics Best Practice in The Swedish Public Sector: A Pubsec – Scale”, The International Journal of Public Sector Management, 17:2, s.180. 2004.
- • Tepe, H., “Etik ve Meta-etik: 20. yy. Etiğinde Normatiflik Tartışması”, Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara, 1992.
- • Tevruz, S., “Etik Yaklaşımlar ve İş Ahlakı, İş Hayatında Etik”, Editör: Suna Tevruz, Beta Yayınları, İstanbul, 2007.
- • TÜSİAD, Devlette Etikten Etik Devlete: Kamu Yönetiminde Etik Kavramsal Çerçeve yayın no: 1, Yayın No. TÜSİAD-T/2005 – 11/412, İstanbul, 2005.
- • Yılmaz, G., “Akademisyenlik Mesleğine Yönelik Etik Kodların Geliştirilmesine İlişkin Görgül Bir Araştırma”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim dalı Yönetim ve Organizasyon Programı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Manisa, 2007.
- • http://www.tedmer.org.tr/pps/etikbarometre.pps erişim tarihi 23.05.2007
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Aralık 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 23 Eylül 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Sayı: 6 |
Cited By
Etik Kodların Performans Denetimi
Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.52791/aksarayiibd.1237466
- Makale Dosyaları
“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” (J-SCS) sosyal ve beşeri bilimler alanında yapılan özgün çalışmalara zemin hazırlamayı esas alan disiplinler arası bir akademik dergidir. Sosyal ve beşeri bilimler alanında farklı disiplinlerdeki bağımsız bilim insanlarının birlikteliğiyle 2018 Yılında kurulmuş olan derginin bütün sayılarının elektronik formda yayımlanması kararlaştırılmıştır. Derginin resmi ya da resmi olmayan herhangi bir kurum, kuruluş veya grupla bağı yoktur. Derginin yayımlanması için fikirleri ve emekleriyle destek veren bütün bilim insanlarının ortak maksadı sosyal ve beşeri bilimler sahasında çalışanların akademik gelişimlerine katkıda bulunmakla beraber sosyal ve beşeri bilimlerin topluma daha fazla fayda sağlamaları için yeni imkanlar aramaktır.
“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi”nin (J-SCS) yayın dili Türkçe ve İngilizce’dir.
“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” (J-SCS) sadece elektronik ortamda www.toplumvekultur.com ve dergipark.org.tr üzerinden yayımlanır, açık erişim politikasını benimser. Dergi Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere yılda iki kez çıkar.
Yayınlar için eser sahiplerinden herhangi bir ücret alınmaz, editörlere, yayın kuruluna ve hakemlere ve eser sahiplerine herhangi bir ücret ödenmez. Dergide yayımlanması için iletişim adresine makale gönderen yazarların telif hakkı ile ilgili bu açıklamayı okuyup onayladığı kabul edilir.
“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” birinci yazarı “doktor” veya “doktora öğrencisi” unvanına sahip bütün araştırmacıların çalışmalarına açıktır. Birinci yazarı “doktor” veya “doktora öğrencisi” olan makalelerin ikinci, üçüncü ve dördüncü yazarlarının “doktor” veya “doktora öğrencisi” unvanına sahip olması zorunlu değildir. Bir makalede en fazla dört yazar ismi bulunabilir. Yazım kurallarına uygun olarak hazırlanmış olan makaleler editör incelemesinden geçtikten sonra hakem incelemesine sunulur. Hakemler makalede düzeltme isteyebilir, doğrudan ret veya kabul edebilir. Hakem değerlendirmesi sonu ret edilen makaleler için yazarı tarafından üçüncü bir hakem değerlendirmesi istenebilir, editör bu talebi uygun görürse makale üçüncü bir hakeme gönderilir. İki hakemden birinin kabul, diğerinin ret verdiği durumlarda ise editör makaleyi kabul ya da ret edebilir yahut üçüncü bir hakemden değerlendirme isteyebilir.
Daha önce başka bir yazılı kaynakta yayımlanmış veya değerlendirme aşamasında olan eserler “Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” yayın sürecine kabul edilmezler. Yayımlanan yazılar ile ilgili bütün etik ve yasal sorumluluk yazarlarına aittir.