ANNELERİN KENDİ KİLO ALGILARI ÇOCUKLARININ BEDEN KİTLE İNDEKSLERİNİ ETKİLER Mİ?

Yıl 2020, , 152 - 156, 30.12.2020

Esra Tural Büyük , Nermin Esra Afacan

https://doi.org/10.47115/jshs.759085

Öz

Amaç: Araştırma annelerin kendi kilo algılarının çocukların beden kitle indeksleri üzerine etkisini belirlemek amacıyla tanımlayıcı bir araştırma olarak yapılmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan bu çalışma, bir il merkezine bağlı üç ilkokulda öğrenim gören 1,2,3,ve 4. sınıf öğrencilerinin anneleri ile gerçekleştirilmiştir (n:320). Araştırma verileri, öz bildirim formu kullanarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler ve ki kare testi kullanılmıştır.
Bulgular: Annelerin beden kitle endeksi (BKİ), %46.3’ü normal, % 50..9’u kilolu ve şişman olarak sınıflandırılmış olup, %71.3’ü kendini kilolu bulmadığını belirtilmiştir. Çocukların ise %31.3’ü 8 ve 9 yaşında, % 50.3’ü ise erkek çocuk olduğu ve %38.7’sinin kilolu ve şişman olduğu saptanmıştır. Annelerin %70’inin 25-39 yaş grubunda ve %34.4’ünün üniversite mezunu olduğu bulunmuştur. Annelerin %50.9’unun kilolu ve şişman BKİ değerinde olduğu belirlenmişken, çocukların %47.5’i normal BKİ değerine sahip olduğu bulunmuştur. Annelerin %71.3’ünün kendini kilolu bulmadığı belirlenmiştir. Kilolu olan annelerin % 60.3’ü ve şişman olan annelerin % 23’ü kendini kilolu olarak algılamadıkları ve bu durumun istatiksel olarak anlamlı bir fark oluşturduğu görülmüştür (p<0.000). Buna rağmen annelerin kendi kilo algıları ile çocuklarının BKİ değerleri arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadığı belirlenmiştir (p>0.05).
Sonuç: Çalışmada BKİ değeri olarak kilolu ve şişman olan annelerin, kendilerini normal olarak algıladıkları görülmüştür. Ayrıca araştırmada annelerin kendi kilo algılarının çocukların BKİ değerlerini etkilemediği saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

anne, algı, çocuk, beslenme

Do Mothers’ Own Weight Perceptions Affect Their Children’s Body Mass Index?

Öz

Aim: The study was conducted as a descriptive study to determine the effects of mothers’ perceptions of their own weight on their children’s body mass index.
Method: This descriptive study was conducted with the mothers (n:320) of 1st, 2nd, 3rd and 4th graders studying in three primary schools of a city centre. Study data were collected by using a self-report form. Descriptive statistics and chi square test were used in the assessment of data.
Results: Body mass index (BMI) of the mothers was classified as normal in 46.3%, as overweight and obese in 50.9% and it was found that 71.3% of the mothers did not consider themselves as overweight. It was found that 31.3% of the children were 8 and 9 years old, 38.7% were overweight and obese, and 50.3% were boys. It was found that 70% of the mothers were between 25 and 39 years old and 34.4% were university graduates. It was found that 50.9% of the mothers had overweight and obese BMI values, while 47.5% of the children were found to have normal BMI value. It was found that 71.3% of the mothers did not consider themselves as overweight. It was found that 60.3% of the overweight mothers and 23% of the obese mothers did not consider themselves as overweight and this result was found to cause a statistically significant difference (p<0.000). However, it was found that there were no statistically significant differences between mothers’ own weight perception and their children’s BMI values (p>0.05).
Conclusion: In the study, it was found that mothers with overweight and obese BMI values considered themselves as normal. It was also found that mothers’ own weight perception did not affect their children’s BMI values.

Anahtar Kelimeler

Mother, Perception of weight, Child, Body mass index

Kaynakça

• KAYNAKLAR: 1. Aktaş N., (2012). Okul Çağı Çocuklarının Beslenme Alışkanlıkları. N. Aral (Ed.). Ebeveyn ve Okulun Rolü (s.257-266). Ankara: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• 2. Aslan F & Ercan Şahin N. (2017). Ebeveynlerin çocuklarının beslenme ve kilo durumlarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(1), 20-28.
• 3. Birch LL, Fisher JO, Grimm-Thomas K, Markey CN, Sawyer R & Johnson SL. (2001). Confirmatory factor analysis of the Child Feeding Questionnaire: a measure of parental attitudes, beliefs and practices about child feeding and obesity proneness. Appetite, 36(3), 201-210.
• 4. Camcı N, Baş M & Büyükkaragöz AH. (2014). The psychometric properties of the child feding questionnaire (CFQ) in Turkey. Appetite, 78,49-54.
• 5. Erdem A. (2017). Farklı sosyoekonomik düzeye sahip çocuklarda ailenin beslenme tutum ve davranışlarının çocuğun beslenme durumuna etkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 45(1),3-11.
• 6. Esenay Işık F, Yiğit R & Erdogan S. (2010). Turkish mothers perceptions of their children’s weight. Journal for Specialists in Pediatric Nursing, 15(2), 144-154.
• 7. Gholamalizadeh M, Entezari M & Doaei S. (2014). The study of association between mother weight efficay life-style with feeding practices, food groups intake and body mass index in children aged 3-6 years. İnternational Journal of Preventive Medicine, 5(1),21-28.
• 8. Gönenir E, Önenir L, Akyüz M, Şahin İ, Evren B, Kayaalp C. & Karalıdağ R. (2018). Bariatrik cerrahi adayı morbid obezite hastalarının yaşam doyumunun beden algısı ve benlik saygısı ile ilişkisi. Fırat Tip Dergisi, 23 (1), 1-5.
• 9. Hamurcu P, Öner C, Telatar B & Yeşildağ Ş. (2015). Obezitenin benlik saygısı ve beden algısı üzerine etkisi. Türk Aile Hekimliği Dergisi, 19 (3), 122-128.
• 10. Horst K & Sleddens EFC. (2017). Parenting styles, feding styles and foodrelated parenting practices in relation to toddlers eating styles: A cluster – analytic approach. PLoS One, 12(5), e0178149.
• 11. Howe CJ, Alexander G. & Stevenson J. (2017). Parents’ underestimations of child weight: implications for obesity prevention, Journal of Pediatric Nursing, 37: 57-61
• 12. İnal S. & Canbulat N. (2013). Çocukluk çağı obezitesine genel bakış. Güncel Pediatri Dergisi, 11(1),27–30.
• 13. Jani R, Mallan KM & Daniels L. (2015). Association between Australian-Indian mothers' controlling feeding practices and children's appetite traits. Appetite, 84, 188–195.
• 14. Koç N, Bülbül FS, Akıncı N, Yıldız KC & Bölükbaş Ş. (2018). Obez çocukların anne/babalarının beden kütle indeksleri beden algılarını etkiler mi? Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, (2), 11-20
• 15. Lundahl A, Kidwell KM & Nelson TD. (2014). Parental underestimates of child weight: A meta-analysis. Pediatrics. 133(3),689- 703.
• 16. Nowicka P, Sorjonen K, Pietrobelli A, Flodmark CE & Faith MS. (2014). Parental feeding practices and associations with child weight status: Swedish validation of the child feeding questionnaire finds parents of 4-year-olds less restrictive. Appetite, 81, 232- 241.
• 17. Okumuşoğlu S. (2017). Diyet yapan kadınlarda beden algısı, benlik saygısı, yaş ve vücut kitle indeksi ilişkisinin araştırılması. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 5(13),1171- 1181.
• 18. Savashan Ç, Sarı O, Aydoğan Ü & Erdal M. (2015). İlkokul çağındaki çocuklarda obezite görülme sıklığı ve risk faktörleri. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 19(1),14-21.
• 19. Seburg EM, Kunin-Batson A, Senso MM, Crain AL, Langer SL, Levy RL & Sherwood, NE. (2014). Concern about child weight among parents of children at-risk for obesity. Health Behavior and Policy Review, 1(3), 197- 208.
• 20. TC Sağlık Bakanlığı. (2012). Türkiye Beden Algısı Ağırlığı Araştırması. Ankara. (https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/bedenagir_tr.pdf)
• 21. Uludağ A, Peker E, Şahin EM, Eşsizoğlu E, Ağaoğlu H, Topaloğlu N & Güngör S. (2014). Çocukların vücut ağırlığı ve görünümleri ile iştahları hakkındaki ebeveyn değerlendirmelerinin nesnel ölçütlerle ilişkisi? Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 18(3),142-148.
• 22. Yavuz HM. & Selçuk B. (2018). Predictors of obesity and overweight in preschoolers: The role of parenting styles and feeding practices. Appetite. 120,491-499.