Ekonomik Kalkınmanın Sürdürülebilirliğinde Liberal Dış Ticaret: 1980 Sonrası Türkiye Örneği

Yıl 2015, , 39 - 64, 01.06.2015

Nurdan Kuşat

https://doi.org/10.21547/jss.256777

Öz

Yeni ekonomik düzen, gelişmiş ülkelerin gelişmekte olan ülke piyasalarına girerek rahatça mal satabilme şanslarını büyük ölçüde kısıtlamaktadır. Ayrıca bu ülkelerin yüksek teknolojili üretim yapabilmeleri için gereken hammadde teminini de gittikçe zorlaştırmaktadır. Bu durum uluslararası ticaret açısından önemli bir gelişmedir. Nihayetinde uluslararası ticaretteki bu gelişmeler, ülkelerin mevcut önem düzeylerini de büyük ölçüde değiştirmektedir. Fakat nedense pek çok az gelişmiş ve gelişmekte olan ülke, gelişmiş ülkelerin ekonomik sürdürülebilirliğinin kendi ihracat ve ithalat kapasitelerinin büyüklüğüne bağlı olduğunu fark edememektedir. Hatta bu ülkeler, gelişmiş ülkelerin gelişmekte olan ülke ekonomilerinde uygulanması için belirlediği dış ticaret politikalarını, bu ülkelere olan ekonomik bağımlılıkları nedeniyle sorgulamadan kabul edip uygulamak zorunda kalmaktadır. Bu çalışma ile liberal dış ticaret politikalarının dünya ticareti üzerindeki etkinliği incelendikten sonra, Türkiye dış ticaretinin 1980 sonrasına ait görünümü değerlendirilmektedir

Anahtar Kelimeler

Liberalizm, Dış Ticaret, Sürdürülebilirlik, Ekonomik Kalkınma, Türkiye

Liberal Foreign Trade in the Sustainability of Economic Development: The Case of the Post-1980 Turkey

Öz

The new economic order substantially constrains the ability of developed countries to penetrate into developing markets and to easily sell commodities. Besides, it makes it increasingly more difficult for these countries to acquire raw materials necessary for manufacturing high technology products. This is an important development for international trade. In the end, these developments in international trade significantly alter countries’ existing levels of importance. However, oddly, many underdeveloped and developing countries fail to realize the fact that the economic sustainability of developed countries depends on the size of their import and export capacities. Moreover, due to their economic dependence on developed countries, these countries feel obliged to implement the foreign trade regulations imposed on them by developed countries without any questioning. In this study, after examining the impact of liberal international trade policies upon global trade, Turkey’s foreign trade in the post-1980 had been addressed

Anahtar Kelimeler

Liberalism, Foreign Trade, Sustainability, Economic Development, Turkey

Kaynakça

• Aktaş, C. (2009). Türkiye’nin İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik Analizi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (18), 2, ss. 35-47.
• Baştav, L. (2012). Dışa Açık Büyüme Modelinde Sanayi Politikalarının Gelişimi: Türk İmalat Sanayiinin Yapısı ve Rekabet Gücü (1980-2011). ODTÜ Gelişme Dergisi, 39 (Aralık), ss. 303-322.
• Bilgin, C. ve Şahbaz, A. (2009). Türkiye’de Büyüme ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8(1), ss. 177-198.
• Chang, H. J. (2013). Merdiveni Tekmelemek: Tarihi Bir Perspektif İçinde İyi Politikalar ve İyi Kurumlar. Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma-Seçme Yazılar. Derleyen Fikret Şenses. (Çev. Nil Demet Güngör). İletişim Yayınları, İstanbul, ss. 89-122.
• Chang, H. J. & Grabel, I. (2005). Kalkınma Yeniden- Alternatif İktisat Politikaları El Kitabı. Çev. Emre Özçelik. I. Basım, İmge Yayınevi, Ankara.
• Deardoff, A. V. (2008), Dünya Ekonomisi ve Dünya Ticaret Sistemi Nereye Gidiyor?. Uluslararası Ekonomi ve Dış Ticaret Politikaları Dergisi. 3(1-2), s. 7-24.
• Edwards, S. (1993). Openness Trade Liberalization and Growth in Developing Countries. Journal Of Economic Literature. 31, pp. 1358-1396.
• Egeli, H. A. (2001). Dış Ticaret Açısından Sanayileşme Stratejileri ve Türkiye Uygulaması. Manas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi. 3(7), ss.149- 161.
• Genç, Ö.; Eşiyok, B. A.; Karaca, M. E. ve Küçükkiremitçi, O. (2008) Türkiye’nin Dış Ticareti ve İmalat Sanayinin Mekansal ve Yapısal Durumuna İlişkin Değerlendirmeler. TKB AŞ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü. (GA/01-05-10).
• Hayırsever Topçu, F. (2008) Küreselleşme ve Uluslararası Çevre Politikaları- Yönetimden “Yönetişim”e Geçiş Sorunu. Turhan Kitabevi, Ankara.
• İspir, M. S.; Açıkgöz Ersoy, B. ve Yılmazer, M. (2009). Türkiye’nin Büyüme Dinamiğinde İhracat mı İthalat mı Daha Etkin?. Dokuz Eylül Üniversitesi, İİBF Dergisi, C.24, S.1, ss.59-72.
• Kösekahyaoğlu, L. (2012). Dış Ticaret ve Rekabet Gücü – 1923-2011. Alter Yayıncılık, Ankara.
• Lal, S. (2013) Sanayileşme Stratejisini Yeniden Düşünmek: Küreselleşme çağında Devletin Rolü. Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma-Seçme Yazılar. Derleyen Fikret Şenses. (Çev. Tevfik Koldaş). İletişim Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, ss. 459-508.
• Öniş, Z. ve Şenses, F. (2013). Gelişen ‘Post-Washington Mutabakatı’ nı (PWM) Yeniden Düşünmek. Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma-Seçme Yazılar. Derleyen Fikret Şenses. (Çev. Emre Özçelik). İletişim Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, ss. 347-385.
• Özer, M. ve Erdoğan, L. (2006). Türkiye’de İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkilerin Zaman Serisi Analizi. Ekonomik Yaklaşım, C.17, S.60-61, ss.93-110.
• Panas, E. & Vamuokuas, G. (2002). Further Evidence on the Expert-Led Growth Hypothesis. Applied Economic Letters. Vol.9, pp.731-735. Saraç, T. B. (2013). İhracat ve İthalatın Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Ege Akademik Bakış, C.13, S.2, Nisan, ss. 181-194.
• Seyidoğlu, H. ve Altınay, G. (2010). Küresel Mali Kriz ve Türkiye: Alınabilecek Dersler. Küresel Kriz Sonrası Ekonominin Yeniden Yapılandırılması Uluslararası Sempozyumu. Mayıs, Erdek, Türkiye.
• Shafaeddin, S. M. (2013). Dış Ticaret ve Sanayi Politikalarında Alternatif Bir Yaklaşıma Doğru. Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma-Seçme Yazılar. Derleyen Fikret Şenses. (Çev. Ünal Töngür). İletişim Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, ss. 431-458
• Stiglitz, J. E. (2013). Küreselleşen Dünyada Kalkınma Politikaları. Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma-Seçme Yazılar. Derleyen Fikret Şenses. (Çev. Elif Öznur Kan). İletişim Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, ss.281-306.
• Soyyiğit, S. (2010). Türkiye’de İhracata Dayalı Sanayileşme Stratejisi Uygulamaları ve İmalat Sanayii Üzerindeki Etkinliği: Nedensellik Analizi (1980-2008). İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası. 60(2), ss. 135-156.
• Şahin, Ç. (2009). Çevresel Kapitalizm ve Kriz. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi. No:41, ss. 139-159.
• Şenses, F. (2013). Neoliberal Küreselleşme Kalkınma İçin Bir Fırsat mı, Engel mi?. Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma-Seçme Yazılar. Derleyen Fikret Şenses. İletişim Yayınları, İstanbul, ss. 235-280.
• Şimşek, M. ve Kadılar, C. (2010). Türkiye’de Beşeri Sermaye, İhracat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Nedensellik Analizi. Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Dergisi. 11(1), ss. 115-140.
• Taban, S. ve Aktar, İ. (2008). An Empirical Examination of the Exporth-led Growth Hypothesis in Turkey. Yaşar Üniversitesi Dergisi-Journal of Yaşar (JOY), 3(11), ss. 1535-1551.
• Takım, A. (2010). Türkiye’de GSYİH ile İhracat Arasındaki İlişki: Granger Nedensellik Testi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 14(2), ss.1-16.
• Türel, O. (2010). Geç Barbarlık Çağı I – Dünya ve Türkiye. Yordam Kitap, İstanbul.
• Wade, R. H. (2013). Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Bugün Hangi Stratejiler Uygulanabilir? Dünya Ticaret Örgütü ve ‘Kalkınma Alanı’nın Daraltılması. Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma-Seçme Yazılar. Derleyen Fikret Şenses. (Çev. Burcu Dıraor). İletişim Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, ss. 509-543.
• Yapar Saçık, S. (2009). Dış Ticaret Politikası ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Teorik Açıdan Bir İnceleme. KMU İİBF Dergisi. Yıl:11, Sayı: 16, Haziran, ss. 162-171.
• Yapraklı, S. (2007). İhracat ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik: Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. ODTÜ Gelişme Dergisi. 34 (Haziran), ss. 97-112.