Genel Lise 9. Sınıf Öğrencilerinin Bazı Değişkenlere ve Sürekli Kaygı Düzeylerine Göre Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2012, Cilt: 11 Sayı: 3, 835 - 853, 01.12.2012

Erdal Kılınç , Mehmet Murat

Öz

Bu çalışmada öğrencilerin sürekli kaygı, cinsiyet, hatalı davranışlarına annebabalarının verdikleri tepkiler, anne-babaların öğrencinin okul yaşantısını takip sıklığı ve sosyal-kültürel faaliyetlere katılma sıklığı değişkenlerine göre saldırganlık düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla 2010-2011 eğitim öğretim yılında genel liselerde okuyan 479 lise 9. sınıf öğrencisine ulaşılmıştır. Araştırmada betimsel yöntem kullanılmıştır. Araştırma verileri; Buss ve Perry tarafından geliştirilen ve Can (2002) tarafından Türkçeye uyarlanan ‘Saldırganlık Ölçeği’ ve Spilberger, Gorsuch ve Laushene tarafından geliştirilen, 1985 yılında Öner ve Le Compte tarafından Türkçeye uyarlanan Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri’nin ‘Sürekli Kaygı Ölçeği’ ile toplanmıştır. Araştırma bulgularına göre; öğrencilerin saldırganlık ile sürekli kaygı düzeyleri arasında orta düzeyde pozitif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Erkek öğrencilerin saldırganlık düzeyleri kızlardan anlamlı düzeyde yüksek çıkmıştır. Öğrencilerin, anne-babalarının hatalı davranışlarına verdikleri tepkiler ve okul yaşantısını takip sıklıkları ile onların saldırganlık düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Hatalı davranışı hem anne hem de babaları tarafından konuşarak çözülmeye çalışılan öğrencilerin saldırganlık düzeyi, azarlanarak veya döverek cezalandırılan öğrencilerin saldırganlık düzeyine göre daha düşüktür. Ayrıca anne babaların öğrencinin okul yaşantısını takip etmek amacıyla öğretmenleri ile iletişime geçme ve öğrencilerin sosyal-kültürel faaliyetlere katılma sıklığı arttıkça öğrencilerin saldırganlık düzeylerinin düştüğü gözlenmiştir. Elde edilen bulgulara dayalı öneriler geliştirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Saldırganlık düzeyi, sürekli kaygı düzeyi, lise 9. sınıf öğrencileri

An Investigation of Aggression Levels of 9th Grade Students Studying at General High Schools with Regard to Some Variables and Continuous Anxiety Levels

Öz

The purpose of the present study is to determine aggression levels of the students according to such variables as continuous anxiety, parents’ responses to unacceptable behaviors of the students, frequency of parents’ following students’ school experiences and frequency of students’ participation in socio-cultural activities. To this end, the researchers administered the scales to 479 students studying at 9th grade of general high schools in the 2010-2011 education year. Descriptive method was used in the research. Data were collected using ‘Aggression Questionnaire’ developed by Buss and Perry and adapted in Turkish culture by Can (2002), and using ‘Continuous Anxiety Scale’ of the ‘The State-Trait Anxiety Inventory’ which was developed by Spilberger, Gorsuch and Laushene and translated into Turkish by Öner and Le Compte (1985). Findings of the research indicated a positive and significant association between
aggression and continuous anxiety levels of the students at moderate level.
Aggression levels of male students significantly differed from the female students’
and were higher. A statistically significant difference was found between parents’
responses to unacceptable behaviors of the students, frequency of their following
students’ school experiences and students’ level of aggression. Aggression levels of
the students whose parents sought to solve the problems with their unacceptable
behaviors by speaking to their children were lower than those whose parents
punished and fought them to solve the said behavioral problems. In addition,
findings revealed that the more parents communicated with the teachers in order to
follow their children’s school experiences and the students participated in sociocultural
activities, the less their levels of aggression were. Implications based on the
findings of the current study are discussed.

Anahtar Kelimeler

Level of aggression, level of continuous anxiety, 9th grade high school students

Kaynakça

• Amedahe, F. K. Owusu-Banahene, N. O. (2007). Sex differences in the forms of aggression among adolescent students in Ghana. Research in Education,78:54- 64.
• Archer, J., Haigh, A. (1997) Beiiefs About Aggression Among Maie And Femaie Prisoners. Aggressıve Behavıor, 23: 405-415.
• Avcı, A. (2010). Eğitimde Şiddet Olgusu Lise Öğrencilerinde Şiddet, Saldırganlık ve Ahlakî Tutum İlişkisi (Küçükçekmece İlçesi Örneği). Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Baron, R.A. ve Richardson, D.R. (1994). Human Aggression. 2. Baskı, Plenum, New York.
• Bjorkqvist, K., Lagerspetz, K., Kaukiainen, A. (1992). Do girls manipulate and boys fight? Developmental trends in regard to direct and indirect aggression. Aggressive Behavior, 18: 117-127.
• Budak, S. (2000). Psikoloji Sözlüğü. Bilim Sanat Yayınevi, Ankara.
• Can, S. (2002). Aggression Questionnare adlı ölçegin Türk popülasyonunda geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Uzmanlık Tezi, Genel Kurmay Başkanlığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Haydarpaşa Eğitim Hastanesi, İstanbul.
• Card,N.A., Stucky, B.D., Sawalani, G.M., Little, T.D., (2008) Direct and Indirect Aggression During Childhood and Adolescence: A Meta-Analytic Review of Gender Differences, Intercorrelations, and Relations to Maladjustment. Child Development, 79 (5): 1185–1229.
• Coles CJ, Greene AF, Braithwaite HO. (2002). The relationship between personality, anger expression, and perceived family control among in carcerated male juveniles. Adolescence. 37(146):395-409.
• Çayköyü, A., Kuloğlu, M. ve Aksu, H. (2006). Çocuk, suç ve şiddet. Çocuk ve Suç. Erçetin, Ş.Ş. (Ed.). Hegem Yayınları, Ankara.
• Çelik, H. (2006). Üniversite Birinci Sınıf Öğrencilerinin Saldırganlık Tepkileri, Bağlanma Tarzları ve Kişilerarası Semaların İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Doğan, B., Moralı, S., Kazak, Z., Tok, S. (2002). Bireylerin Spora Katılım, Cinsiyet ve Sürekli Kaygı Düzeylerine Göre Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi. Performans Dergisi, 8: 3-4.
• Dönmez, A. (2010). İlköğretim okul yöneticilerinin şiddet türlerine yönelik görüşleri ve şiddetle başa çıkma yöntemleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Duncan, R. (1999). Peer and sibling aggression. An investigation of intra and behaviours: Pieces os a puzzle. Preventing School Failure. 42(3): 135-142.
• Efilti, E. (2006). Orta Öğretim Kurumlarında Okuyan Öğrencilerin Saldırganlık, Denetim Odağı ve Kişilik Özelliklerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya
• Erdoğdu, M.Y. (2010), Öğrencilerin Saldırganlık Eğilimlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmeleri. International Conference on New Trends in Education and Their Implications 11-13 November, 2010 Antalya-Turkey
• Farrington, D.P. (1991) Childhood aggression and adult violence: Early precursors and later-life outcomes. In D.J. Pepler, & K. H. Rubin (Eds.). The Development And Treatment Of Childhood Aggression (5- 29).Hillsdale,NJ:Erlbaum.
• Filiz, A. (2009). Farklı Lise Türlerindeki Öğrencilerin Empatik Eğilimleri ve Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi (Kartal İlçesi Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Gümüş T. (2000). Kendini Kabul Düzeyleri Farklı Lise Öğrencilerinin Bazı Değişkenlere Göre Saldırganlık Düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Güney, K. (2008). Aileleri İstanbul Ümraniye İlçesine Göç Etmiş İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1999). İnsan ve İnsanlar: Sosyal Psikolojiye Giriş. Evrim Yayınları, İstanbul.
• Karabıyık, Ç. (2003). Üniversite Öğrencilerinde Saldırganlığı Yordayan Bazı Değişkenler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Koçöz, R. (2011). Şiddet üzerine. Ankara Barosu Dergisi, 69(1):243-252.
• Köknel, Ö. (1989). Genel ve Klinik Psikiyatri. Nobel Tıp Kitapevi, İstanbul.
• Köknel, Ö. (1999). Kişilik: Kaygıdan Mutluluğa. 13. Basım, Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul.
• Kurnaz, A. (2009). Saldırganlık ve Akran Mağduriyetinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kurtyılmaz, Y. (2005). Öğretmen Adaylarının Saldırganlık Düzeyleri ile Akademik Başarıları, İletişim ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkiler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Lerner, R.M., ve Steinberg, L. (2004). Hendbook Adolescent Psychology. 2. Edition, John Wiley&sons İnc., New Jersey.
• Masalcı, A.D. (2001). Aile içi etkileşimlerle çocuğun saldırganlık düzeyi ve uygu davranışlarının karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Morgan, J.C. (1999). Psikolojiye Giriş, Karataş, S. (Ed. ve Çev.), Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları, Ankara.
• Omay, H. (2008). İlköğretim Okulları Öğrencilerinin Okul İklimi Algıları İle Saldırganlık Ölçeği Puanları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Öner, N. (1997). Sürekli ve Durumluk Kaygı Ölçeği El Kitabı. Boğaziçi Üniversitesi yayınevi, İstanbul.
• Öğülmüş, S. (2006). Okullarda şiddet ve alınabilecek önlemler, Eğitime Bakış, 2(7):16-24.
• Özgüven, İ. E. (1994). Pisikolojik Testler. Yeni Doğuş Matbaası, Ankara.
• Rys, G. S., & Bear, G.G. ( 1997). Relational aggression and peer relations. MerrillPalmer Quarterly, 43(1): 87–106.
• Seyhan, K. ve Bahar, H.İ. (2006). Çocuk suçluluğu. Çocuk ve Suç. Erçetin, Ş.Ş. (Ed.). Hegem Yayınları, Ankara.
• Shaffer, D.R. (2009). Social And Personality Development. 6. Edition, Nelson Education Ltd, Kanada.
• Tezcan, M. (1995). Sosyolojiye Giriş. 4. Baskı, Ankara
• Vahip, I.(2002). Evdeki Şiddet ve Gelişimsel Boyutu: Farklı Bir Açıdan Bakış. Türk Psikiyatri Dergisi, 13(4):312-319
• Yeğen, B. (2008). Ortaöğretim Öğrencilerinin Sosyal Uyumları ile Saldırganlık Düzeyleri Arasındaki ilişkinin İncelenmesi (Kadıköy İlçesi Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.