Ortaöğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Güven Algıları

Yıl 2012, Cilt: 11 Sayı: 2, 485 - 504, 01.12.2012

Çiğdem Öztürk Bahri Aydın

Öz

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel güven algılarını saptamaktır. Araştırmanın evrenini, 2008–2009 eğitim öğretim yılında Bolu il merkezindeki ortaöğretim okullarında görev yapan 662 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada evrenin tamamına ölçekler dağıtıldığı için örneklem alma yoluna gidilmemiştir. Dağıtılan ölçeklerin 390 tanesi geri dönmüş, geri dönen ölçeklerin 86 tanesinin geçersiz olduğu görülmüştür. 304 geçerli ölçek ile araştırma verilerine ulaşılmıştır. Alt problemlere bağlı olarak verilerin çözümlenmesinde, birinci alt probleme bağlı olarak öğretmenlerin örgütsel güven algıları; yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma işlemleri ile çözümlenmiştir. Araştırmada ikinci alt probleme bağlı olarak iki kategorili cinsiyet, sendika üyelik durumu, okul türü değişkenlerine yönelik ortalamalar arasında anlamlı bir fark olup olmadığını belirlemek için t-testi; ikiden fazla alt kategoriye sahip öğretmenlerin branş, kıdem, öğrenim durumu değişkenleri için ise tek yönlü varyans analizi (Anova) ve değişkenler arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığına bakmak için de veriler Tukey-b testi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre ortaöğretim okulu öğretmenleri kurumlarına üst düzeyde güven duymaktadırlar. Çalışanlara duyarlık alt boyutunda örgütsel güvenin diğer boyutlara göre düşük kaldığı görülmektedir. İletişim alt boyutunda ise güven en üst seviyededir. Cinsiyet değişkenine göre kadın öğretmenlerin erkek öğretmenlere göre örgütsel güven düzeyi daha yüksektir. Çalışanlara duyarlık boyutunda bu fark daha belirgindir. Branş değişkenine göre öğretmenlerin çalışanlara duyarlılık boyutuna ilişkin görüşleri arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Yöneticiye güven boyutunda sözel branş öğretmenleri ile meslek dersi öğretmenlerinin görüşleri arasında anlamlı fark mevcuttur. İletişim ortamı ve yeniliğe açıklık boyutlarına ilişkin görüşlerine bakıldığında meslek dersi öğretmenlerinin görüşleri ile sayısal ve sözel branş öğretmenlerinin görüşleri arasında anlamlı bir fark bulunmuştur

Anahtar Kelimeler

Güven, örgütsel güven, ortaöğretim, okul yöneticisi

High School Teachers’ Perceptions of Trust in Organization

Öz

The aim of this research is to determine the organizational trust level of the teachers working in the High School. Research’s universe includes 662 teachers who worked in the town of Bolu at high schools in education year 2008-2009. In the research no sampling was used because scales were distributed to all the teachers in town. 390 of the scales distributed were returned but 86 of them had insufficient data. The research data were extracted with 304 valid scales. In analyzing the data depending on the sub-problems, teachers’ organizational trust perceptions depending on the first sub-problem; percentage, frequency, arithmetic mean, standard deviation were used. In the research t-test was performed to determine whether there was significant difference between the scales depending on the second sub-problem factors like twocategory of gender, status of the union membership, kind of school. One-way analysis of variance (Anova) was used for the data of teachers, who have more than two sub-categories, namely branch, seniority, education status variations and data were analyzed with Tukey-b to determine the source of significant difference between the variations. Research results show high school teachers have a high level of trust in their institutions. It appeared that in the sub–dimension of sensitivity to employees, there is less trust when compared with other dimensions. In communication sub–dimension, trust is at the highest level. With respect to gender variable, women’s organizational trust is higher than men’s. In sensitivity to employees, this difference is more explicit. With respect to variable of branch, there isn’t significant difference in teachers’ views about the dimension of sensitivity to employees. In the dimension of trust to the manager, there is significant difference between social sciences branch teachers and vocational branches teachers. There is significant difference between views of vocational course teachers and numerical and social branch teachers in the dimensions of communication atmosphere and openness to innovation.

Anahtar Kelimeler

Trust, organizational trust, high school, school principal

Kaynakça

• Aydın, M. (2007). Eğitim yönetimi. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi. Büyüköztürk ve diğerleri (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi yayınları.
• Demircan, N. ve Ceylan, A. (2003). Örgütsel güven kavramı: Nedenleri ve sonuçları. Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 2, 139- 150.
• Demirel, Ö. (1999). Öğretme sanatı. Ankara: Pegem Yayınları.
• Hargreaves, A. (2002). Teaching and betrayal, Teachers And Teaching: Theory and Practice, 8, 393-407.
• Hosmer, L. T. (1995). Trust: The Connecting Link Between Organizational Theory And Philosphical Ethics, Academy of Management Review, 20, 379-403.
• Hoy, W. K., Tarter, C.J., Witkoskie, L. (1992). Faculty trust in colleagues: Linking the principal with school effectiveness. Journal of Research and Development in Education, 26 , 38–45.
• Korthuis, S. W. (2002). Organizational Trust: The İnfluence Of Contextual Veriables. Unpublished dissertation, Seattle: Seattle University.
• Lewick, R.J., McAllister D.J. Bles D.J., (1998). Trust and distrust, New Relationships and Realities, Academy of Management Rewiew, 23, 438- 458.
• Matthai, J. M. (1989). Employee Perceptions Of Trust, Satisfaction, And Commitment As Predictors Of Turnover Intentions In A Mental Health Setting. Doctoral Dissertation, Tennesse: Vanderbilt University.
• Meyerson, D ve diğerleri (1996). Swift trust and temporary groups, Trust in Organisations: Frontier of Theory and Research. London: Sage Publications.
• Mishra, A. K. (1996). Organizational responses to crisis: The centrality. Kramer, M. R., Tyler, T. R. (Eds.), Trust In Oganizations: Frontiers of Theory and Research. London: Sage Publications.
• Nielsen, B. B. (2004). The role of trust in collaborative relationships: A multidimensional approach. Evans, Martin. & Forgues, Bernard. (eds.), Management. 3, 239–256. Erişim Adresi: http://www.managementaims.com/PapersMgmt/73Nielsen.html Erişim Tarihi: 23.06.2009
• Özer, N., Demirtaş, H., Üstüner, M. ve Cömert, M. (2006). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel güven algıları. Ege Eğitim Dergisi, 7, 103-124.
• Samancı, S. (2006). Örgütsel İklim ve Örgütsel Vatandaşlık. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar: Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Shockley, Z., P., Kathleen, E. ve Winograd, G. (2000). Organizational trust: What it means, why it matters. Organizational Development Journal , 18, 35-47.
• Tarter, C.J., Sabo, D., & Hoy, W. K. (1995). Middle school climate, faculty trust and effectiveness: A path analysis. Journal of Research and Development in Education, 29 , 41-49.
• Taylor, R. G. (1989). The role of trust in labor-management relations. Organization Development Journal, 7, 85–89.
• Tschannen, M. M. ve Hoy, W. K. (2000). A multidisciplinary analysis of the nature, meaning and measurement of trust. Review of Educational Research, 70, 547-593.
• Yılmaz, E. (2005). Okullarda örgütsel güven ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 567–580.
• Yılmaz, E. (2006). Okullardaki Örgütsel Güven Düzeyinin Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Özellikleri Ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.