Yeni Sosyal Hareketler İçinde Sınıfın Yeri

Yıl 2011, Cilt: 10 Sayı: 4, 1493 - 1514, 01.12.2011

Devrim Ertürk

Öz

Yeni sosyal hareketler, bir önceki dönemin sınıf üzerinden işleyen örgütlenmeleri yerine kültür üzerinden yükselen kimlik ve farklılık temelli örgütlenmeler temelinde ortaya çıkmıştır. Bu değişime bağlı olarak da sınıfın etkisini kaybettiği, ortadan kalkmaya başladığı yönünde teoriler ortaya atılmıştır. Endüstri toplumunda yaygın olarak kullanılan toplumsal sınıf kavramının yerine “farklı yaşam tarzını seçenler”, “bireysel yaşam tarzları”, “tanınma talebinde bulunan gruplar” gibi ifadeler kullanılmaya başlanmıştır. Siyaset üretimi, toplumsal sınıflara yönelik olmaktan ziyade, daha parçalı düzlemde gerçekleşmeye başlamıştır. Bu makalede sınıf olgusunun toplumsal hareketler içerisindeki yeri ele alınacak ve yeni sosyal hareketler içerisinde sınıfın neden etkisini kaybettiğini üzerinde durulacaktır

Anahtar Kelimeler

Sosyal Hareketler, Sınıf, Yeni Sosyal Hareketler, Refah Devleti, Neo-Liberalizm, Yaşam Tarzı.

The Meaning of Class in New Social Movements

Öz

New social movements rising out of the cultural identity and diversity based organizations has emerged as, which has been different organizations operating out of a class instead of the previous period. Depending on this change, some theories has been put forward claiming that impact of the class had lost and began to disappear. In industrial society, instead of the concept “social class”, “individual life style”, “people choosing different life styles” or “groups asking for recognition” have been ratherly used. Politics production instead of being towards social classes, started to occur in a more fragmented ground. This essay, will focus on the phenomenon of class in social movements and reasons of the class losing impact on new social movements

Anahtar Kelimeler

Social Movements, Class, New Social Movements, Welfare State, Neo-liberalism, Life-Style

Kaynakça

• BAUMAN, Zymunt, (1999), Siyaset Arayışı, (çev.), Tuncay Birkan, İstanbul: Metis Yayınevi.
• ________________, (2005), Bireyselleşmiş Toplum, (çev.), Yavuz Alogan, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• BERGER, Mark. T., (2001), “The Nation State and The Challenge of Global http://www.informaworld.com/smpp/title~content=t713448481, 25/05/2010. Third World Quarterly,
• BOTTOMORE, Tom, (1987), Siyaset Sosyolojisi, (çev.), Erol Mutlu, Ankara: Teori Yayınları.
• COLLINICOS, Alex ve CHRİS Harman, (2006), Neo-liberalizm ve Sınıf İşçi Sınıfı Değişti mi?, (çev.), Osman Akınhay, İstanbul: Salyangoz Yayınları.
• CLARK, T. Nicholls-LİPSET, S. Martin, (2007), “Toplumsal Sınıflar Ölüyor mu?”, (çev.), Hayriye Erbaş, Fark/Kimlik Sınıf, ss., 73-86, Der. Hayriye Erbaş, Ankara: Eos Yayınları.
• ÇAHA, Ömer, (1998-1999), “İdeolojik Kamusallığın Sivil Kamusallığa Dönüşümü”, Doğu Batı, Sayı:5, ss., 73-96.
• DEKKER Paul and ESTER Peter, (1990), “The Political Distinctiveness of Young Professionals: ‘Yuppies’ or ‘New Class’?” Political Psychology, Vol. 11, No. 2 (Jun., 1990), pp. 309-330, http://www.jstor.org/stable/3791692 15/02/2010.
• ERAYDIN, Ayda, (1992), Post-Fordizm ve Mekansal Öncelikler, Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Yayınları.
• ERBAŞ, Hayriye-COŞKUN, M. Kemal, (2007), “Sınıf Kimliğinden Kültürel Kimliğe: Fark/Kimlik Politikalarının Yükselişi”, Fark/Kimlik Sınıf, ss., 3- 31, Der. Hayriye Erbaş, Ankara: Eos Yayınları.
• FUREDİ, Frank, (2001), Korku Kültürü, Çev., Barış Yıldırım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• HABERMAS, Jurgen, (1997), Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, çev., Mitat Sancar-Tanıl Bora, İstanbul: İletişim Yayınları.
• HARVEY, David., Postmodernliğin Durumu, çev., Sungur Savran, Metis Yayınları, İstanbul, 1999.
• HAYEK, Friedrich August, (1999), Kölelik Yolu, çev., Turhan Feyzioğlu, Ankara: Liberte Yayınları.
• İNSEL, Ahmet, (2008), “Sosyal Sınıflar Tarihe mi Karıştı?” Toplum ve Bilim, Sayı: 113, ss., 21-28.
• JAMESON, Fredric, (1994), “Postmodernizm ya da Geç Kapitalizmin Küresel Mantığı”, Postmodernizm, (haz.), Necmi. Zeka, (çev.), Deniz Erksan, İstanbul: Kıyı Yayınları.
• KALDOR, Mary, (1991), “Yeni Dünya Düzeni İmgelemin Savaşı”, Birikim, Sayı:27, ss., 30-44.
• KAYA, İbrahim, “Kimlik Politikaları: Tanınma mı Yoksa Hegemonya mı?” Sosyoloji Araştırmaları Dergisi/Journal of Sociological Research 2007 / 1, http://74.125.155.132/scholar?q=cache:1Ht0m39V9ZYJ:scholar.google.com/+tan% C4%B1nma+m%C4%B1+hegemonya+m%C4%B1&hl=tr&as_sdt=2000 20/04/2010.
• KAYA, İbrahim ve ŞAHİN KAYA, Şehriban, (2006), “Kimlikler Çağında Toplumsal Sınıf”, Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, Yıl 2006, Sayı: 2, ss., 29-50.
• KYMLICKA, Will, (2004), Çağdaş Siyaset Felsefesine Giriş, (çev.), Ebru Kılıç, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• LIPIETZ, Alain, “Fordizm and Postfordizm”, (1993), The Blackwell Dictionary of Twentieth Century Social Thought, (edts.), W. Outwhite ve T. Bottomore, Oxford.
• MCCHESNEY, Robert, vd., (ed.), (2003), Kapitalizm ve Enformasyon Çağı, (çev.), Nil Senem Çınga, vd., Erhan Baltacı ve Özge Yalçın (çev.), Ankara: Epos Yayınları.
• MELUCCİ, Alberto, (1999), “Çağdaş Hareketlerin Sembolik Meydan Okuması”, Yeni Sosyal Hareketler, ss., 81-104, (Yay. Haz., Kenan Çayır), İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• MORIN, Edgar, (1998), “Bir Uygarlık Bunalımı”, Cogito, sayı:14, ss., 102–117.
• NALÇAOĞLU, Halil, (1990), “Sosyalist Eleştiri ve Yeni Toplumsal Hareketler”, Birikim, Sayı: 15, ss., 65–67.
• NEGRI Antonio ve HARDT Micahel, (2004), Çokluk, (çev.), Barış Yıldırım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• ÖNDER, Tuncay, (2003), Ekoloji Toplum ve Siyaset, Ankara: Odak Yayınları.
• ÖNGEN, Tülin, (1996), Prometheus’un Sönmeyen Ateşi –Günümüzde İşçi Sınıfı, İstanbul: Alan Yayıncılık.
• PAKULSKI, Jan, (2007), “Toplumsal Hareketler ve Sınıf: Marksist Paradigmanın Çöküşü”, (çev.), M. Kemal Coşkun, Fark/Kimlik Sınıf, ss., 31-71, Der. Hayriye Erbaş, Ankara: Eos Yayınları.
• PORTA, Donatella Della ve DİANİ, Mario, (1999), Social Movements An Introduction, Oxford: Blackwell Pub.
• SHAUN, Best, (2002), Introduction to Politics and Society, London: Sage Publications.
• TEZCAN, Levent, (1998), “Modern Devlet ve Yönetim”, Birikim, Sayı: 107.
• TOURAINE, Alaine, (1999), “Toplumdan Toplumsal Harekete”. Yeni Sosyal hareketler, ss., 35-47, Kenan Çayır (der.), İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• _________________, (2002), Modernliğin Eleştirisi, (çev.), Hülya Tufan, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• WAGNER, Peter, (1999), Modernliğin Sosyolojisi: Özgürlük ve Cezalandırma, (çev.), Mehmet Küçük, İstanbul: Sarmal Yayınları.
• WOOD, Ellen Meiksins, (2003), Kapitalizm Demokrasiye Karşı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• YILMAZ, Aytekin, (2001), Çağdaş Siyasi Akımlar, Ankara: Vadi Yayınları.
• The Meaning of Class in New Social Movements
• The relation between class and new social movements after 1980 started to dissolve. Arguments on the new social movements are based on identity based culture and difference and theories started to deny the class affect. As a result of that, interpretations like disappearance of the need for leftist defense of working class and no need for social policy because of the growing service sector have defended in line with the neo-liberal politics. Based on these arguments, the development of new social movement based on not class has been defended.
• The changes of production from fordist to post-fordist type have transformed structure of social classes. Individual values have changed with communal values. Individuality being a priority in both production and consumption has also changed the representative of politics that turns to individual representation because this diverse structure of society has influenced politics.
• Individualization has promoted with global capitalism and neo-liberalism, fragmentation of both social relations and community has turned citizen into consumer. During this transition, politics once communities interested in, has lost its meaning for individual. More comprehensive and united understanding of politics in previous period has turned more diversified politics. Politics has turned to produce policy on this diversification. Culture based movements called new social movements has become a part of this diversified politics on this emerging new structure.