Bana Okurunu Söyle, Sana Manşetini Söyleyeyim: Gazete Web Sitelerinde İçerik Hiyerarşisini ve Gündemi Belirlemede Okurun Değişen Rolü

Yıl 2018, Cilt: 17 Sayı: 3, 915 - 940, 11.07.2018

Şadiye Deniz , Elif Korap Özel

https://doi.org/10.21547/jss.400156

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma dijitalleşen gazetecilikte
okurun, editörün (eşik bekçisinin) rolüne nasıl etki ettiğini ortaya koymayı
amaçlamıştır. Bu kapsamda Türkiye’de en fazla ziyaret edilen ana akım gazete
web siteleri www.hurriyet.com.tr, www.sabah.com.tr ve www.milliyet.com.tr’de
görev yapmakta olan yönetici ve internet editörlerinden oluşan 15 gazeteci ile 15-20
Ocak 2018 tarihleri arasında İstanbul’da derinlemesine görüşmeler
gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılan gazetecilere göre,
okurun haber üretim sürecine kesin bir etkisi bulunmaktadır. Bunun nedeni
geleneksel basından farklı olarak dijital ortamda okurun davranışlarının
gözlenebilir ve ölçülebilir olmasıdır. Araştırmaya katılan gazeteciler
haberlerle ilgili kararları alırken, okunma oranı (tıklanma), okurların Google’da
yaptığı aramalar, haberin okurlar tarafından paylaşılma oranı, okurun sosyal
medya hesaplarında paylaştığı konular, haberde askıda kalma süresi ve okur
yorumlarının yönlendirici olduğunu belirtmektedir. Gazetecilere göre okurun bu eylemleri,
haber üretim sürecinde eşik bekçisinin rolünde dört temel etkiye yol açmaktadır:
Bunlar okurun içerik hiyerarşisinin belirlenmesine etkisi, okurun gündemin
belirlenmesine etkisi, okurun haberin çerçevelenmesine etkisi ve yazı işlerinin
organizasyon yapısında değişikliktir. Çalışmaya katılan gazetecilere göre
günümüzde internet editörleri hangi haberleri yayına sokacakları ve haberi
hangi sırada sunacakları konusunda karar verirken, en fazla tıklanma rakamları,
Google arama sonuçları ve sosyal medya gündemi tarafından yönlendirilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Eşik bekçisi, dijital gazetecilik, okur ölçümleri, tıklanma

Tell Me the Reader and I’ll Tell You the Headline: The Changing Role of the Reader in Determining Content Hierarchy and the Agenda Setting in Newspaper Websites

Öz

The aim of this study was to show how the
reader affected the role of editor or gate-keeper in digitalized journalism. To
this end, in-depth interviews were conducted in Istanbul between 15 and 20
January 2018 with 15 journalists, employed as managers and internet editors on
Turkey’s most visited mainstream newspaper websites of www.hürriyet.com.tr,
www.sabah.com.tr and www.milliyet.com.tr. According to the journalists who took
part in the study, the reader has a definite effect in the news production
process. The reason for this is that in the digital environment, different from
the traditional press, reader behaviour is visible and measurable. The
journalists said that when they were making decisions on the news, the number
of readings (clicks), the Google searches made by readers, the rate of readers
shared the news item, topics which readers shared in their social media
accounts, the length of time the news item was kept, and readers’ comments
served as a guide. According to the journalists, these actions by the reader
had four basic effects on the process of news production and the role of
gate-keeper: The effect of the reader determining the content hierarchy, the
effect of the reader determining the agenda setting, the effect of the reader
on framing the news and change in editorial organizational structure. According
to the journalists who took part in the study, when today’s internet editors
make decisions on which news items to publish, and in which order to present
them, they are guided most by click numbers, by Google search results and by
the social media agenda.

Anahtar Kelimeler

Gatekeeper, digital journalism, audience metrics, clicks

Kaynakça

• Alver, F. (2009). Kültürel çalışmalarda medya metinlerinin okunması sürecinde izleyicinin konumlandırılması. Terör ve haber söylemi (Ed. Mustafa Şeker, Tülay Şeker), 27-60: İstanbul: Literatürk Yayınları.
• Alver, F. (2011). Gazetecilik bilimi ve kuramları: Gazetecilik kuram tasarımlarını Türkiye’deki gazetecilik sistemi ve uygulamalarıyla sınama denemesi. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Anderson, CW. (2011). Between creative and quantified audiences: Web metrics and changing patterns of newswork in local US newsrooms. Journalism 12, 5, 550-566.
• Dick, Murray (2011). Search Engine Optimisation in UK News Production, Journalism Practice, 5, 4, 462-477.
• Dönmez, İ. H. (2010). İnternet haberciliğinde tıklanma kaygısı ve kapan manşetler. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 14, 105-128.
• Edson C. Tandoc Jr. (2015). Why web analytics click, Journalism Studies, 16, 6, 782-799.
• Edson C. Tandoc. Jr. (2014). Journalism is twerking? How web analytics is changing the process of gatekeeping, New Media and Society, 16, 4, 559-575.
• Edson C. Tandoc Jr. ve Ryan J. T. (2015). The Ethics of Web Analytics: Implications of using audience metrics in news construction. Journal of Digital Journalism, 3,2, 243-258.
• Herman E. S. & Chomsky N. (2012). Rızanın imalatı: Kitle medyasının ekonomi politiği (Çev: Ender Abadoğlu), İstanbul: Bgst Yayınları.
• Işık, U. & Koz K. (2014). Çöp yığınlarında haber aramak: İnternet gazeteciliği üzerine bir çalışma. Humanities Sciences, 9, 2, 27-43.
• İrvan, S. (2014). Medya, kültür, siyaset, Ankara: Pharmakon Yayınları.
• Kormelink, T. G. & Meijer, I. C. (2017). What clicks actually mean: Exproling digital news user practices, Journalism, 1-16.
• Küçüközyiğit, U. (2014). Haber üretim sürecinde “haber kararı” ve karar aşamasında öne çıkan faktörler, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi.
• Lee, A. M., Lewis, S. C. ve Powers, M. (2014). Audience clicks and news placement: A study of time-lagged influence in online journalism. Communication Research 41,4, 505–530.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için rehber (Çev. Selahattin Turan). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Özyal, B. (2016). Tık Odaklı Habercilik: Tık Odaklı Haberciliğin Türk Dijital Gazetelerindeki Kullanım Biçimleri. Global Media Journal TR Edition, 6, 12, 273-301.
• Reese S. D. (2017). Journalism Research And The Hierarchy of Influences Model: A Global Perspective, Brazilian Journalism Research, 3, 2.
• Shoemaker, P. J. & Reese S. D. (1991). Ideology. Mediating the Message: Theories of Influences on Mass Media Content. 183-2017. New York: Longman.
• Shoemaker, P. J. (1991). Gatekeeping, Communication concepts 3. Newbury Park, CA: Sage.
• Vu, H. T. (2014). The online audience as gatekeeper: The influence of reader metrics on news editorial selection, Journalism, 15, 8, 1094 –1110.
• Welbers, K. & Atteveldt, W. V. & Kleinnijenhuis, J. & Ruigrok, N. & Schaper, J. (2016). News selection criteria in the digital age: Professional norms versus online audience metrics, Journalism, 17,8, 1037 –1053.
• White, D. M. (1950) The ‘gate keeper’: A case study in the selection of news, Journalism Quarterly, 27, 383-390.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
• www.alexa.com, (Erişim: 07.02.2018).