Öz
The Republic period in the cultural context is an important
stage in terms of change and transformation of Turkish society. While the
imperial institutions were gradually changing from the seventeenth century
onwards, it was replaced by a new political regime with the loss of power as a
result of wars and economic crises. The Republic is a period in which ambitious
breakthroughs are made in every field. In the origin of many innovations
brought by the Republic, it is possible to see the movements of innovation in
the last period of the Ottoman Empire. On the other hand, the transformation of
the Republican regime in the field of culture and art necessitates a separate
consideration from the previous period. Culture and art have been the most
important way for the regime to express itself. In this regard, while dealing
with the dominant concept of art, it has become important to discuss the
approaches, critiques and contributions of the prominent names of the Turkish
sociology community in the first half of the twentieth century. Considering
some of these names as an ideologist, supporter or critic of the new political
regime, examining the ideas that are compiled in the context of the sociology
of art enables us to learn more about that period.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akşin, S. (2002). Türkiye Tarihi 4 Çağdaş Türkiye (1908-1980). İstanbul: Cem Yayınevi.
- Baltacıoğlu, İ. H. (1934). Sanat. İstanbul: Semih Lütfi Sühulet Kütüphanesi.
- Baltacıoğlu, İ. H. (1941). Tiyatro. İstanbul: Sedat Basımevi.
- Baltacıoğlu, İ. H. (1971). Türk Plastik Sanatları. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
- Baltacıoğlu, İ. H. (1994). Türke Doğru (3. bs.). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Bozarslan, H. (2011). M. Ziya Gökalp. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Cumhuriyet’e Devreden Düşünce Mirası Tanzimat ve Meşrutiyet’in Birikimi içinde (9. bs., C. 1-9, C. 1, ss. 314-319). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Fındıkoğlu, Z. F. (1941). Halk Edebiyatının Milli Edebiyat Ve San’atın İnkişafına Tesiri. İş: Felsefe, Ahlak ve İçtimaiyat Mecmuası, (28), 174-190.
- Fındıkoğlu, Z. F. (2009). Estetik. Ankara: Yazar Yayınları.
- Gökalp, Z. (1968). Türkçülüğün Esasları (7. bs.). İstanbul: Varlık Yayınları.
- Gökalp, Z. (1977). Makaleler IV. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Güngör Ergan, N. (2008). Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu. M. Ç. Özdemir (Ed.), Türkiye’de Sosyoloji (İsimler-Eserler) içinde (ss. 629-681). Ankara: Phoenix Yayınevi.
- Kaçmazoğlu, H. B. (2002). Türk Sosyoloji Tarihi Üzerine Araştırmalar (2. bs.). İstanbul: Birey Yayıncılık.
- Karagöz, B. (2009). Devrimci Cumhuriyet’in Muhafazakâr Yeni Adam’ı: İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu. Düşünen Siyaset Dergisi, (25), 71-112.
- Kösemihal, N. Ş. (1954, 13 Mart). Sanatta Konu. Yeni İstanbul Gazetesi.
- Ongurlar, S. (1985). İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu’nun Tiyatro Görüşleri. Devlet Tiyatroları Yayınları.
Öz
Cumhuriyet dönemi Türk toplumu açısından kültürel
bağlamda önemli bir değişim ve dönüşüm evresidir. İmparatorluk kurumları
onyedinci yüzyıldan itibaren yavaş yavaş değişirken, savaşlar ve ekonomik
buhranlar sonucu iktidarın gücünü kaybetmesiyle yerini yeni bir siyasal rejime
bırakmıştır. Cumhuriyet her alanda iddialı atılımların yapıldığı bir dönemdir.
Cumhuriyetin getirdiği birçok yeniliğin kökeninde Osmanlı İmparatorluğu'nun son
dönemlerinde gerçekleştirilen yenilik hareketlerini görmek mümkündür. Buna
karşın Cumhuriyet rejiminin kültür ve sanat alanında gerçekleştirdiği dönüşüm
onu önceki dönemden ayrı ele almayı gerekli kılmaktadır. Kültür ve sanat
rejimin kendisini ifade edeceği en önemli yol olmuştur. Bu bakımdan, hâkim
sanat anlayışını ele alırken, yirminci yüzyılın ilk yarısında Türk sosyolojisi
camiasında öne çıkan isimlerinin yaklaşımlarını, eleştirilerini ve katkılarını
ortaya koymak önemli hale gelmiştir. Bu isimlerin bazılarının yeni siyasi
rejimin ideologu, destekleyicisi ya da eleştirmeni oldukları düşünüldüğünde,
sanat sosyolojisi bağlamında derlenen düşüncelerini incelemek o dönem hakkında
daha fazlasını öğrenmemizi sağlamaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akşin, S. (2002). Türkiye Tarihi 4 Çağdaş Türkiye (1908-1980). İstanbul: Cem Yayınevi.
- Baltacıoğlu, İ. H. (1934). Sanat. İstanbul: Semih Lütfi Sühulet Kütüphanesi.
- Baltacıoğlu, İ. H. (1941). Tiyatro. İstanbul: Sedat Basımevi.
- Baltacıoğlu, İ. H. (1971). Türk Plastik Sanatları. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
- Baltacıoğlu, İ. H. (1994). Türke Doğru (3. bs.). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Bozarslan, H. (2011). M. Ziya Gökalp. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Cumhuriyet’e Devreden Düşünce Mirası Tanzimat ve Meşrutiyet’in Birikimi içinde (9. bs., C. 1-9, C. 1, ss. 314-319). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Fındıkoğlu, Z. F. (1941). Halk Edebiyatının Milli Edebiyat Ve San’atın İnkişafına Tesiri. İş: Felsefe, Ahlak ve İçtimaiyat Mecmuası, (28), 174-190.
- Fındıkoğlu, Z. F. (2009). Estetik. Ankara: Yazar Yayınları.
- Gökalp, Z. (1968). Türkçülüğün Esasları (7. bs.). İstanbul: Varlık Yayınları.
- Gökalp, Z. (1977). Makaleler IV. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Güngör Ergan, N. (2008). Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu. M. Ç. Özdemir (Ed.), Türkiye’de Sosyoloji (İsimler-Eserler) içinde (ss. 629-681). Ankara: Phoenix Yayınevi.
- Kaçmazoğlu, H. B. (2002). Türk Sosyoloji Tarihi Üzerine Araştırmalar (2. bs.). İstanbul: Birey Yayıncılık.
- Karagöz, B. (2009). Devrimci Cumhuriyet’in Muhafazakâr Yeni Adam’ı: İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu. Düşünen Siyaset Dergisi, (25), 71-112.
- Kösemihal, N. Ş. (1954, 13 Mart). Sanatta Konu. Yeni İstanbul Gazetesi.
- Ongurlar, S. (1985). İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu’nun Tiyatro Görüşleri. Devlet Tiyatroları Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sosyoloji |
| Bölüm | Sosyoloji |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 2 Temmuz 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 10 Aralık 2018 |
| Kabul Tarihi | 19 Haziran 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 18 Sayı: 3 |