COVID 19’LA MÜCADELE SÜRECİNDE ULUS DEVLETLERİ BAŞARILI KILACAK TEMEL FAKTÖRLER ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2022, Cilt: 21 Sayı: 2, 855 - 867, 30.04.2022

Akif Çarkçı

https://doi.org/10.21547/jss.1023236

Öz

Yaklaşık üç yıldır bütün dünyanın gündemini meşgul eden COVID 19 salgını sürecinde ulus devletler salgınla mücadele konusunda çeşitli pozisyonlar almışlar, salgınla başa çıkabilmek için çeşitli refleksler geliştirmişlerdir. Küresel düzeyde ortaya çıkan ve etkileri halen devam eden bir pandemi karşısında ulusal devletler ulusal ya da yerel düzeyde mücadele etmek durumunda kalmışlar, devletlerin krizle mücadele kapasiteleri sorgulanmaya başlanmış ve salgınla mücadelede altyapılarının yeteri kadar güçlü olup olmadığı tartışmaya açılmıştır.
Ulus devletlerin sağlıktan eğitime, bilimsel altyapıdan siyasi güven unsuruna kadar pek çok noktada hangi durumda oldukları ve küresel pandemi karşısında yeteri kadar dirençli olup olmadıkları ulusal siyasetlerin ana gündemini oluşturmaktadır. Bu süreçte ideolojik anlamda devletin hangi kimliğe sahip olduğundan çok krizle yeterince başedip edemediği, başedebiliyorsa hangi noktalarda başarılı oldukları, başedemiyorlarsa bunun nedenleri ve başarılı olmaları için gerekli kriterlerin neler olduğu daha çok önem kazanmıştır.
Ulus devletlerin küreselleşme süreci karşısında etkisinin azaldığı ve egemenlik sınırlarının tartışmaya açıldığı bir dönemde ortaya çıkan pandemi ulus devletin yeniden eski pozisyonuna dönüp dönmeyeceği sorusunu da doğal olarak akla getirmektedir. Dünya Sağlık Örgütü gibi küresel kuruluşların pandemi sürecinde ulus devletlere ne denli yardımcı olabildiği sorusu henüz net olarak cevaplanamamışken ulus devletlerin kendi kaderleri ile başbaşa kalmaları ve güçlü devlet kapasiteleri oranında salgınla mücadele edebilecekleri bir başka tartışma konusu olarak akademik çevreleri meşgul etmektedir.
Bu çalışmada ulus devletlerin küresel pandemiyle mücadele noktasında hangi refleksleri geliştirdikleri ve devlet kapasitelerine olan ihtiyacın ne oranda ortaya çıktığı incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

ulus devlet, küresel pandemi, devlet kapasitesi

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Acemoğlu, D. (2020), The Post-COVID State. Project Syndicate, https://www.project-syndicate.org/onpoint/four-possible-trajectories-aftercovid19-daron-acemoglu-2020-06?barrier=accesspaylog, Erişim Tarihi: 20.10.2021.
• Aktel M. (2003). Küreselleşme ve Türk Kamu Yönetimi. Asil Yayınları.
• Balcı, A (2005), Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar ve Kamu Hizmet Sunumuna Etkileri, Kamu Yönetiminde ve Kamu Hizmetlerinde Kalite, (Der: Can Aktan ve Ulvi Saran), Hizmet İş Sendikası Yayınları.
• BBC. (2020), https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-56505586, Erişim Tarihi: 1.11.2021.
• Börzel, T. A. (2002), “Non-State Actors and the Provision of Common Goods. Compliance with International Institutions. (ed) Héritier, Adrienn, Common Goods: Reinveting European and International Governance, Lanham, MD, pp. 155-178.
• Börzel, T. A. (2006), “’Gutes Regieren’ ohne den Schatten der Hierarchie? Korruptionsbekaempfung im südlichen Kaukasus im Rahmen der EUNachbarschaftspolitik”, Teiprojekt B 2, www.sfbgovernanace.de/teilprojekte/.../index.htlm, Erişim Tarihi: 03.04.2021.
• Buck, T. (2020), Germany’s coronavirus anomaly: high infection rates but few deaths. Financial Times,
• https://www.ft.com/content/c0755b30-69bb-11ea-800d-da70cff6e4d3, Erişim Tarihi: 28.10.2021.
• Dinçer, Ö. Öner C (2003). Değişimin Yönetimi İçin Yönetimde Değişim. Başbakanlık Yayını.
• DPT. (2007). Kamuda İyi Yönetişim, DPT Yayınları.
• Dursun D. (1998). Küreselleşme/Yerelleşme Paradoksu ve Siyasal Değerlerin Yeniden İnşası. Siyasette ve Yönetimde Etik Sempozyumu. Sakarya Üniversitesi-İ.İ.B.F.-Adapazarı Ticaret ve Sanayi Odası.
• Erciyes Üniversitesi. (2021). https://www.erciyes.edu.tr/tr/detay/turkovac-2-doz-sinovac-asisi-olmus-gonullulere-3-doz-olarak-uygulanmaya-baslandi/e61000f5-ef2f-ec11-8cd0-0050569e5e21, Erişim Tarihi: 1.11.2021.
• Esgin, A. (2001). Ulus devlet ve küreselleşmeye ilişkin bazı tartışmalar. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 25 (2): 185-192.
• Fukuyama, F. (2005). Devlet İnşası. 21. Yüzyılda Dünya Düzeni ve Yönetişim, (Çev.) Devrim Çetinkasap, Remzi Kitabevi.
• Güder, S. (2020). Covıd-19’un Uluslararası Sistem ve Türkiye Siyasetine Yansımaları, https://cdn.istanbul.edu.tr/file/JTA6CLJ8T5/5C45F522F3784168ADCA825C6B4F349C, Erişim Tarihi: 28.10.2021 Hasanoğlu, M. (2002). Küreselleşmenin devlet yönetimine etkileri, Türk İdare Dergisi, Sayı: 434, 171-186.
• Heper, M. (2006). (Çev: Zeynep Mertoğlu) Türkiye Sözlüğü, Doğu Batı Yayınları. İmga, O&Ayhan U. (2020), Kovid-19 Salgını Sonrası Devlet, Demokrasi ve Güvenlik, Polis Akademisi Yayınları.
• MANN, M. (1984). The autonomous power of the state. UK: Blackwell Miş N. (2020). Covid 19’un Ulusal Siyasetlerin Geleceğine Etkisi, Kriter Dergisi, (Mayıs, 2020):41-43.
• Özdemir, S. (2004). Küreselleşme Sürecinde Refah Devleti. İTO Yayınları No: (2004-69).
• Palabıyık, H. (2004). “Kamu yönetimi: sorunlar ve yeniden yapılanma gereği,” Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(1-2): 37-50.
• Polat, D. Ş. (2019). Ulus-Devletin Değişen Doğası ve Ulusal Güvenliğin Dönüşümü, Tasam Yayınları.
• Popescu, N. (2020), How the coronavirus threatens a geopolitical Europe. European Council on Foreign Relations https://www.ecfr.eu/article/commentary_how_the_coronavirus_threatens_a _geopolitical_europe Haass, R.N.&Litan, R.N. (1998). “Globalization and Its Discontents”, Foreign Affairs, (May/June).
• Sağlık Bakanlığı. (2020). Amerika Birleşik Devletleri. https://www.seyahatsagligi.gov.tr/Site/SaglikBilgisi/USA (Erişim:15.06.2020)
• Sağlık Bakanlığı. (2020). Çin. https://www.seyahatsagligi.gov.tr/Site/SaglikBilgisi/CHI (Erişim: 15.06.2020)
• Saran, U. (2007). Küresel Değişim Dinamiklerinin Kamu Yönetimi Alanındaki Etkileri, www.canaktan.org, Erişim Tarihi: 17.10.2007.
• Stiglitz, J. (2020), Plagued by Trumpism, Social Europe. https://www.socialeurope.eu/plagued-by-trumpism, Erişim Tarihi: 25.10.2021.
• Tilly, C. (1992). Coercion, capital, and European states, AD 990-1992. UK: Blackwell.
• Uchoa, Pablo. (2021). Covid: Pandemiyle mücadelede neden bazı ülkeler başarılı, bazıları ise başarısız oldu? https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-55699746, Erişim: 04.11.2021.
• UNDP. (1997) Reconceptualising Governance. Discussion Paper 2, New York: Management Development and Governance Division.
• Valiyeva, K. (2020). Covıd-19 ile Ulus Devleti Yeniden Düşünmek. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Bahar (Covid19-Özel Ek): 390-403.
• VOA. (2021). “Salgın Avrupa'da Hükümetlere Güveni Azalttı”, https://www.amerikaninsesi.com/a/salgin-avrupada-hukumetlere-guveni-azaltti-pandemi-corona/5789655.html Yılmaz A.Y.&Mutlu, İ. S. (2020). Salgın sonrası dünyada, küreselleşme ve ulus devlet tartışmaları, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(3), 1965-1976.