Kent Kimliği İnşasında Girişimci Kent Yönetimleri: Gaziantep Örneği

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 1, 1 - 11, 27.01.2023

Ayşen Utanır Karaduman

https://doi.org/10.21547/jss.1212689

Cited By: 2

Öz

This study examines the prominent factors in the construction of the urban identity of Gaziantep. For this purpose, in the study, firstly, what the concept of urban identity means and what factors are effective in the construction of urban identity are revealed. It is known that with the 1970s, American and European cities reconstructed their urban identities by incorporating the cultural elements of the cities. In the 2000s, with the effect of globalization, the process of incorporating cultural elements into the urban identity began for Turkish cities as well. While Gaziantep's urban identity is expressed with concepts such as ghazi city and industrial city; in recent years, the urban identity has been reconstructed. Gaziantep city was included in UNESCO's "Creative Cities Network" in the field of gastronomy in 2015. With the effect of this development, the identity of the city has entered the process of reconstructing with gastronomy and food culture components. One of the primary aims of the study is to explain and analyze which components come to the fore in the construction of the urban identity that emerged especially with the protection of the cuisine in Gaziantep. In the article, the relationship between the identity of the gastronomy city and the concept of the culture industry and its effect on the image of the city are discussed. Another aim of the study is to analyze the effect of the urban governance on this identity construction and its entrepreneurial character. The concept of urban entrepreneurship was developed by David Harvey to reveal the change in the way cities are managed, especially after the 1970s. According to this, the aim of becoming a center of attraction by highlighting the attractive elements of the cities is the common goal of the entrepreneurial city governance. In Gaziantep, policies and projects are carried out with the aim of being an attractive center for tourists by using cuisine and food culture. This article explains the entrepreneurial character of the city governance and its role in the reconstruction of the urban identity with examples.

Anahtar Kelimeler

Urban identity, Culture industry, Entrepreneur cities

Kent Kimliği İnşasında Girişimci Kent Yönetimleri: Gaziantep Örneği

Öz

Bu çalışma, Gaziantep kentinin kent kimliği inşasında öne çıkan faktörleri incelemektedir. Bu amaçla, çalışmada öncelikle kent kimliği kavramının ne anlama geldiği ve kent kimliği inşasında etkili faktörlerin neler olduğu ortaya konmuştur. 1970’li yıllarla beraber Amerika ve Avrupa kentlerinin kültürel unsurlarını kentlerin kimliklerine dahil ederek kent kimliklerini yeniden inşa ettiği bilinmektedir. 2000’li yıllara gelindiğinde küreselleşmenin de etkisiyle Türkiye kentleri için de kültürel unsurları kent kimliğine dahil etme süreci başlamıştır. Gaziantep kent kimliği gazi kent, sanayi kenti gibi kavramlarla ifade edilirken son yıllarda kent kimliğinin yeniden inşası söz konusu olmuştur. Gaziantep kenti 2015 yılında gastronomi alanında UNESCO’nun “Yaratıcı Şehirler Ağı”na dahil edilmiştir. Bu gelişmenin etkisiyle beraber kent kimliği gastronomi ve yemek kültürü bileşenleriyle yeniden inşa sürecine girmiştir. Gaziantep’te özellikle mutfağın koruma altına alınmasıyla ortaya çıkan kent kimliği inşasında hangi bileşenlerin öne çıktığını açıklayarak çözümlemek, çalışmanın öncelikli amaçlarından birini oluşturmaktadır. Çalışmada, gastronomi kenti kimliğinin kültür endüstrisi kavramıyla ilişkisi ve kentin imajına etkisi ele alınmaktadır. Kent yönetiminin bu kimlik inşasındaki etkisi ve girişimci niteliğini çözümlemek çalışmanın bir diğer amacıdır. Kent girişimciliği kavramı David Harvey tarafından özellikle 1970’li yıllar sonrasında kentlerin yönetilme biçimlerindeki değişimi ortaya koymak için geliştirilmiştir. Buna göre kentlerin ilgi çekici unsurlarını öne çıkararak bir cazibe merkezi hâline gelme amacı girişimci kent yönetimlerinin ortak amacıdır. Çalışmaya konu olan Gaziantep kentinde mutfak ve yemek kültürü kullanılarak özellikle turistler için ilgi çekici bir merkez olabilme amacına yönelik politika ve projeler yürütülmektedir. Bu makale, kent yönetiminin girişimci niteliğini ve kent kimliğinin yeniden inşasında oynadığı rolü örneklerle açıklamaktadır.

Anahtar Kelimeler

kültür endüstrisi, kent kimliği, girişimci kentler

Kaynakça

• Birecikligil, H. (2007). Beyaza leke düştü… Gaziantep Tarih Kültür Dergisi, 9, 52-55.
• Bourdieu, P. (2015). Ayrım. (D.Fırat Şannan, A. Günce Berkkurt, Çev.). Ankara: Heretik Yayıncılık.
• Brooks, A. C. ve Kushner, R. J. (2001). Cultural districts and urban development. International Journal of Arts Management, 3(2), 4-15.
• Genç, F., Keyder, Ç., Keyman, E. F., ve Köse Badur, A. (2021). Kentlerin Türkiyesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Gibson, C. (2002). Rural transformation and cultural industries: popular music on the new South Wales far north coast. Australian Geographical Studies, 40(3), 337-356.
• Göregenli, M. (2010). Çevre psikolojisinde temel konular. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Göregenli, M., Karakuş, P., Kösten, Y.Ö., Umuroğlu, G. İ. (2014). Mahalleye bağlılık düzeyinin yer kimliği ile ilişkisi içinde incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 29 (73), 73-85.
• Harvey, D. (1993). From space to place and back again: reflections on the condition of postmodernity. J.Bird, B.Curis, T.Putnam, G.Robertson ve L.Tickner (Ed.), Mapping the futures: local cultures, global change (ss. 3-29). Londra: Routledge.
• Harvey, D. (2006). Postmodernliğin durumu. (S.Savran, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Harvey, D. (2015). Sermayenin mekânları. (B. Kıcır, D. Koç, K. Tanrıyar ve S. Yüksel, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Harvey, D. (2016). Kent deneyimi. (E. Soğancılar, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Hopkins, N., Dixon, J. (2006). Space, place, and identity: Issues of political psychology. Political Psychology, 27, 173-185.
• Jager, M. (1986). Class definition and the aesthetics of gentrification: Victoriana in Melbourne. N. Smith ve P. Williams (Ed.) Gentrification of the city. London: Routledge.
• Jessop, B. ve Sum, N.-L. (2000). An entrepreneurial city in action: Hong Kong’s emerging strategies in and for (inter) urban competition. Urban Studies, 37(12), 2287-2313.
• Karakuş, P. (2014). Farklı kimlik gruplarında yer kimliği, yerin anlamları ve kültürlenme süreçleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Kirlin, J. & Marshall, D. (1988) Urban Governance: The new politics of entrepreneurship, Urban change and poverty içinde Der. M. McGeary, & L. Lynn. Washington, D.C.: National Academy Press.
• Lalli, M. (1988). Urban identity. in environmental social psychology. Dordrecht:Springer.
• Lalli, M. (1992). Urban-related identity: theory, measurement and emprical findings. Journal of Environmental Psychology, 12, 285-303.
• Lewicka, M. (2008). Place attachment, place identity, and place memory: restoring the forgotten city past. Journal of Environmental Psychology, 28, 209-231.
• Long, L. M. (2013). Food in tourism Studies. K. Albala (Ed.), International handbook of food studies. New York: Routledge.
• Örer, G. (1993). İstanbul’un kentsel kimliği ve değişimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Saban Ökesli, D., Gürçınar, Y. (2012). An investigation of urban image and identity. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 37-52.
• Santagata, W. (2002). Cultural districts, property rights and sustainable economic growth. International Journal of Urban and Regional Research, 26(1), 9-23.
• Scott, A. J. (1997). The cultural economy of cities. International Journal of Urban and Regional Research, 21(2), 323-339.
• Şengül, H. T. (2009). Kentsel çelişki ve siyaset. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Tomlinson, J. (2013). Küreselleşme ve kültür. (A. Eker, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Ünal, A. (2007). Anadolu’nun en eski yemekleri; Hititler ve çağdaşı toplumlarda mutfak kültürü. İstanbul: Homer Kitabevi.
• Ward, S. (1998). Selling places. London: Routledge.
• Ward, K. (2000) Front rentiers to rantiers: ‘active entrepreneurs’, ‘structural spectators’ and the politics of marketing the city. Urban Studies, 37(7), 1097-1107.
• Yang, M.-C. (2001). Kinmen: governing the culture industry city in the changing global context. Cities, 18(2), 77-85.
• Zukin, S. (2000). The cultures of cities. Massachusetts: Blackwell Publishers.
• Gaziantep’in dünyada rekabet edeceği alanların başında arkeoloji ve gastronomi geliyor. (2016, 14 Ocak). Erişim adresi: https://www.gaziantep.bel.tr/tr/haberler/sahin-gaziantepin-dunyada-rekabet-edecegi-alanlarin-basinda-arkeoloji-ve-gastronomi-geliyor
• Türsab gastronomi turizmi raporu. (2014). Erişim adresi: http://www.tursab.org.tr/dosya/12302/Tursab-Gastronomi-Turizmi-Raporu_12302_3531549.Pdf
• Şimdi Gaziantep’e gitme zamanı. (2016, 1 Ekim). Erişim adresi: https://www.tursab.org.tr/haberler/simdi-gaziantepe-gitme-zamani_15165