Covıd-19 Pandemi Süreci İçin Üretilen Çalışmaların Görsel Algıya Etkisinin Kavramsal Tasarım Yaklaşımıyla Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 4, 1156 - 1174, 20.10.2023

Emel Birol

https://doi.org/10.21547/jss.1265299

Öz

Covid-19 pandemi sürecinde, ülkeler, toplumu bilgilendirmek ve onları önlemler konusunda bilinçlendirmek için her alanda önemli sorumluluklar üstlenmiştir. Bu süreçte, yayınlanan fotoğraflar, videolar, sosyal medya postları, afişler, infografikler vb. görsel odaklı çalışmaların önemi daha fazla ön plana çıkmıştır. Bahsedilen bu görsel çalışmalardan özellikle kavramsal tasarım yaklaşımının ele alındığı çalışmaların, bilginin kolay öğrenilebilir olmasında etken bir rol oynadığı söylenebilir. Kavramsal tasarımlar, bir olay, düşünce veya durumu simgeleyen görsellerdir. Bu kapsamda, kavramsal tasarım yaklaşımı ile Covid-19 pandemi süreci için alanında uzman kişiler tarafından tasarım çalışmaları hazırlanmıştır. Hazırlanan tasarımların izleyicilerde, farkındalık yaratma ve görsel algı üzerindeki etkilerini sosyo-demografik değişkenler açısından araştırmak amacıyla 422 katılımcı ile bir anket çalışması yürütülmüştür. Anket çalışması için İstanbul Gedik Üniversitesi Etik Kurulundan 09.11.2022 tarih ve E-56365223-050.01.04-2022.137548.13-387 sayısıyla gerekli izin alınmıştır. Ana kütlesi, İstanbul’daki üniversitelerde çalışan idari ve akademik personel ile eğitim gören öğrenciler olan çalışmaya, yargısal örnekleme yöntemi ile seçilen İstanbul Anadolu yakasındaki vakıf üniversitelerinde çalışan idari ve akademik personel ile öğrenciler dâhil edilmiştir. Çalışmada betimsel ve bağıntısal tarama yöntemi kullanılmış ve çalışmanın verileri, alanında uzman kişiler tarafından Covid-19 salgını için kavramsal tasarım yaklaşımı ile oluşturulmuş tasarımlar üzerinden görsel tasarım ilkeleri ve görsel tasarım elemanları bağlamında iki boyutta toplanmıştır. Her iki boyuta ait verilerin analizleri, SPSS yazılımında “t testi” ve “ANOVA” testleri ile yapılmıştır. Analizler sonucunda her iki boyuta ait istatiksel değerlerde katılımcıların sosyo-demografik özellikleri ile görsel algılarının etkilendiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19 pandemi, Görsel iletişim tasarımı, Kavramsal tasarım, Görsel algı.

Evaluation of the Effect of Works Production for the Covid-19 Pandemic Process on Visual Perception with the Conceptual Design Approach

Öz

During the Covid-19 pandemic process, countries have undertaken important responsibilities in all areas to inform the public and raise awareness of the measures. In this process, published photos, videos, social media posts, posters, infographics, etc. the importance of visually oriented informative communication tools has come to the fore even more. It can be said that among these visual studies mentioned, especially those that deal with the conceptual design approach, play an active role in making the information easy to learn. Conceptual designs are images that represent an event, thought, or situation. In this context, visuals were designed by experts in the field for the Covid-19 outbreak with a conceptual design approach. A survey study was conducted with 422 participants in order to investigate the effects of the designs on the audience, on raising awareness and on visual perception in terms of socio-demographic variables. For the survey, the necessary permission was obtained from the Ethics Committee of Istanbul Gedik University with the date 09.11.2022 and the number E-56365223-050.01.04-2022.137548.13-387. Administrative and academic staff and students working at foundation universities on the Anatolian side of Istanbul, selected by the judicial sampling method, were included in the study, the main mass of which was the administrative and academic staff working at universities in Istanbul and students studying. Descriptive and relational scanning methods were used in the study. The data of the study were collected in two dimensions in the context of visual design principles and visual design elements through the designs created with the conceptual design approach for the Covid-19 epidemic by experts in the field. The analyzes of the data belonging to both dimensions were made with the "t test" and "ANOVA" tests in SPSS software. As a result of the analyzes, it was determined that the socio-demographic characteristics and visual perceptions of the participants were affected in the statistical values of both dimensions.

Anahtar Kelimeler

Covid-19 pandemic, Visual communication design, Conceptual design, Visual perception.

Kaynakça

• Arıkan, A. (2008). Grafik tasarımda görsel algı. Konya: Eğitim Kitabevi.
• Atakan, N. (2008). Sanatta alternatif arayışlar. İstanbul: Karakalem Kitabevi.
• Bademci, V. (2005). Testler güvenilir değildir: ölçüm güvenirliğine yeterli dikkat ve güvenirlik çalışmaları için örneklem büyüklüğü. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, (17), 33-45.
• Becer, E. (2009). İletişim ve grafik tasarım. Ankara: Dost Yayınevi.
• Baker, U. (2017). Beyin ekran. İstanbul: Birikim Yayınları.
• Bektaş, D. (1992). Çağdaş grafik tasarımın gelişimi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Büyükarman, M. (2018). Kavramsal sanatın tasarım alanına yansımaları. Uluslararası Sanat ve Sanat Eğitimi Dergisi, 1(1), 23-36.
• Eroğlu, Ö. (2020). Kavramsal sanat. İstanbul: Tekhne Yayınları.
• Gatto, J., Porter, A., Selleck, J. (2010). Exploring visual design: The elements and principles. Oxford University Press.
• Glass, G. V., Hopkins, K. D. ( 1996). Statistical methods in education and psychology. Boston: Allyn and Bacon.
• Graham, L. (2008). Gestalt theory in interactive media design. Journal of Humanities & Social Sciences, 2(1), 1-12. ISSN 1934-7227.
• Graham, L. (2012). The basics of design: Layout & Typography for beginners. Boston: Cengage.
• González-Padilla, DA., Tortolero-Blanco, L. (2020). Social media influence in the COVID-19 Pandemic. International braz j urol, 46(1), 120-124. DOI: 10.1590/S1677-5538.IBJU.2020.S121.
• Gümüş, Ç., Papağan, Ş.A. (2018). Sosyal sorumluluk projelerinde kavramsal sanatın yeri ve önemi. International Journal of Interdisciplinary and Intercultural Art. 3(6), 45-54. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijiia/issue/43126/522685.
• Gürsu, İ. (2020). Pandemi sürecinde bilgilendirme tasarımı. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 6 (1), 1-13.
• Haşıloğlu, S. B. , Baran, T. & Aydın, O. (2015). Pazarlama araştırmalarındaki potansiyel problemlere yönelik bir araştırma: kolayda örnekleme ve sıklık ifadeli ölçek maddeleri. Pamukkale İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi, (1), 19-28.
• Hembree, R. (2011). The complete graphic designer: A guide to understanding graphics and visual communication. USA: Rockport Publishers
• Jacobsen, N. E., Hertzum, M., Bonnie E. J. (1998). The evaluator effect in usability tests. New York: ACM Press.
• Josephson, S., Kelly, J., Smith, K. (2020). Handbook of visual communication: Theory, methods, and media. Londra: Routledge.
• Kırcaali-İftar, G. (1999). Bilim ve Araştırma. Bir, A. A. (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretmenliği: Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri içinde (9-16). Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Landa, R. (2018). Graphic design solutions. Boston: Cengage.
• Odabaşı, H.A. (2006). Grafikte temel tasarım. İstanbul: Yorum.
• Özderin, S. (2018). Grafik iletişimde kavramsal anlatım. The Journal of Academic Social Science, 6(78), 269-280. DOI: 10.16992/ASOS.14090
• Özsoy, V., Alakuş, A. O. (2009). Görsel sanatlar eğitiminde özel öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Özsoy V., Ayaydın A., (2016). Görsel tasarım öge ve ilkeleri. Anara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Pettersson, R. (2009). Visual literacy and message design. TechTrends. 53(2), 38-40.
• Popham, W. J. and Sirotnik, K. A. (1992). Understanding Statistics in Education. Itasca, Illinois: F. E. Peacock.
• Samara, T. (2008). Design evolution: A handbook of basic design principles applied in contemporary design. Beverly: Rockport Publishing.
• Sözen, M., Tanyeli, U. (2015). Sanat sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Uçar, T. F. (2019). Görsel iletişim ve grafik tasarım. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Uslu, Y. (2017). Grafik tasarımda mükemmellik kusurluluk afişler. İstanbul: Ekin Basım.
• Yaşin, B. (2014). Pazarlama araştırmaları. İstanbul: İ.Ü. Yayınları.
• Zhu, N., Zhang, D., Wang, W., Li, X., Yang, B., Song, J., & Niu, P. (2020). A novel coronavirus from patients with pneumonia in China, 2019. New England Journal of Medicine, 382(8), 727–733.
• Weill, A. (2004). Graphic design a history. New York: Abrams Books. İnternet Kaynakları
• Instagram (2022), covidesigners, https://www.instagram.com/covidesigners (Erişim Tarihi: 13 Mart 2022)
• Lewinski, J. (2020). Forbes: Holler explores visual message trends during Covid-19, https://www.forbes.com/sites/johnscottlewinski/2020/04/30/holler-explores-visual-message-trends-during-covid-19/ Erişim Tarihi: 02.05.2022.
• Sauro, J. (2016). Measuring Usability With The System Usability https://www.userfocus.co.uk/articles/measuring-usability-with-the-SUS.html Erişim Tarihi: 07.08.2022.
• Görsel Kaynaklar
• Şekil 1. A-B-C-D- https://www.behance.net/gallery/105054799/covidesigners (Erişim Tarihi: 25.09.2021) E- https://www.instagram.com/grafikret/ (Erişim Tarihi: 19.12.2021) F- http://www.ateliermat.com/shop/edition/keeping-yourself-safe-kendini-koru- (Erişim Tarihi: 04.01.2021) G- https://www.instagram.com/cemalettn_yildiz/ (Erişim Tarihi: 16.05.2022) H- https://www.instagram.com/gurbuz.de/ (Erişim Tarihi: 16.05.2022)