Economic and Structural Development of Turkey's Tourism within Development Plans During a Century of The Republican Era

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: Cumhuriyet'in 100. Yılı, 355 - 372, 28.10.2023

Halil İbrahim Karakan

https://doi.org/10.21547/jss.1360178

Öz

This study provides a comprehensive analysis of the impact of the five-year development plans implemented during the republican period on the tourism sector in Turkey. Although tourism revenues and the number of tourists in the five-year development plans implemented during the Republican Era have been in a continuous upward trend, Turkey has not fully achieved the targets set in the five-year development plans. The main purpose of this article is to analyze the development plans of Turkey during the Republican Era and to identify the frequently emphasized and under-emphasized targets. A mixed methodology was used in this study. Within the scope of the research, secondary data were collected from official institutions. These data were subjected to trend analysis, and the average number of tourists and tourism revenues were calculated for each five-year development plan period. In the second stage of the research, the development plans were analyzed through content analysis, and themes were identified. Create network maps and word clouds created. Finally, Chat GPT, an artificial intelligence modeling system, was asked questions about the future of the tourism sector in the Republic of Turkey. As a result, it was found that Turkey emphasizes “sustainability” the most in its five-year development plans. In addition, infrastructure, transportation and diversification of tourism opportunities are other themes emphasized in five-year development plans. However, it has been determined that targets such as technology, digitalization and artificial intelligence should be sufficiently emphasized.

Anahtar Kelimeler

Republican era, Tourism, Five-year development plans, Tourism strategy

Etik Beyan

Etik kurul izni gerektirmez, ikincil veriler kullanılmıştır

Economic and Structural Development of Turkey's Tourism within Development Plans During a Century of The Republican Era

Öz

Bu çalışma, Cumhuriyet Dönemi’nde uygulanan beş yıllık kalkınma planlarının Türkiye'deki turizm sektörü üzerindeki etkisinin kapsamlı bir analizini sunmaktadır. Cumhuriyet Dönemi’nde uygulanan beş yıllık kalkınma planlarında turizm gelirleri ve turist sayısı sürekli bir artış eğiliminde olmasına rağmen, Türkiye beş yıllık kalkınma planlarında belirlenen hedeflere tam olarak ulaşamamıştır. Bu makalenin temel amacı, Türkiye'nin Cumhuriyet Dönemi kalkınma planlarını analiz etmek ve sıklıkla vurgulanan ve yeterince vurgulanmayan hedefleri belirlemektir. Bu çalışmada karma bir metodoloji kullanılmıştır. Araştırma kapsamında resmî kurumlardan ikincil veriler toplanmıştır. Bu veriler trend analizine tabi tutularak her beş yıllık kalkınma planı dönemi için ortalama turist sayısı ve turizm gelirleri hesaplanmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında kalkınma planları içerik analizi ile incelenmiş ve temalar belirlenmiştir. Bu kapsamda ağ haritası ve kelime bulutu oluşturulmuştur. Sonuç olarak, Türkiye'nin beş yıllık kalkınma planlarında en çok "sürdürülebilirlik" konusuna vurgu yaptığı ortaya çıkmıştır. Bunun yanı sıra altyapı, ulaşım ve turizm olanaklarının çeşitlendirilmesi beş yıllık kalkınma planlarında vurgulanan diğer temalar olarak tespit edilmiştir. Son olarak, bir yapay zekâ modelleme sistemi olan Chat GPT'ye Türkiye Cumhuriyeti'nde turizm sektörünün geleceği hakkında bir soru sorulmuştur. Elde edilen sonuçlar teknoloji, dijitalleşme, yapay zekâ, istatistik, veri toplama, bilimsel çalışmalar, iklim değişikliği, sürdürülebilirlik, istihdam, eğitim ve kriz yönetimi gibi konulara kalkınma planlarında daha çok vurgu yapılması gerektiği tespit edildi.

Anahtar Kelimeler

Cumhuriyet dönemi, Turizm, Beş yıllık kalkınma planları, Turizm stratejisi

Kaynakça

• Akın, A., Şimşek, M. Y., & Akın, A. (2012). Turizm sektörünün ekonomideki yeri ve önemi. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 4(7), 63-81.
• Batuhan, T. (2020). On birinci kalkınma planında turizm politikaları. Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 77-84. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijgtr/issue/59452/816534
• Brenner, L. (2005). State-planned tourism destinations: The case of Huatulco, Mexico. Tourism Geographies, 7(2), 138-164.
• Buzcu, Z., & Birdir, K. (2019). Türkiye’de medikal turizm incelemesi: Özel hastanelerde bir çalışma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(1), 311-327.
• Büyükşalvarci, A., Şapçılar, M. C., & Bayrakçı, S. (2016). Kalkinma planları kapsamında turizm endüstrisinin değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, (11), 186-201.
• Çavuş, Ş., Ege Z., & Çolakoğlu, E. O. (2009). Türk turizm tarihi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Emir, G. (2012). Türk turizminin tarihsel gelişimi. In Ş. Esen, G. Emir, & H. Uyar (Eds.), Cumhuriyetten günümüze hükümet programlarında turizm (1923-2012), (pp. 1-22). Detay Yayıncılık.
• Giritlioğlu, İ., & Karakan, H. İ. (2019). Turizmin yapısal ve tarihsel gelişimi. In Zeynep Aslan (Ed.), Genel Turizm. Grafiker Yayıncılık.
• Hazar, A. (2010). Genel turizm. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Jenkins, C. L. (1980). Tourism policies in developing countries: a critique. International Journal of Tourism Management, 1(1), 22-29.
• Karakan, H. İ. (2019). Türkiye'yi ziyaret etme niyeti olmayan turistlerin seyahat motivasyonlarının ve algıladıkları risk faktörlerinin belirlenmesi (Doktora tezi). Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı.
• Kozak, N., Kozak, M. A., & Kozak, M. (2008). Genel turizm ilkeler-kavramlar. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Usta, Ö. (2008). Turizm genel ve yapısal yaklaşım. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2021). [https://yigm.ktb.gov.tr/TR-9851/turizmistatistikleri.html]. (Erişim Tarihi: 30.10.2021).
• Mete, M., & Bozgeyik, Y. (2017). An empirical investigation on determinants of foreign trade in Turkey. Expert Journal of Economics, 5(1), 27-37.
• Metin, O., & Ünal, Ş. (2022). İçerik Analizi tekniği: İletişim bilimlerinde ve sosyolojide doktora tezlerinde kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 273-294.
• Presidency of the Republic of Turkey Strategy and Budget Presidency. (2019). Eleventh Development Plan 2019-2023.
• Şahin, B. E. (2018). Türkiye'de turizm gelirleri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki (1980-2016). Journal of Management and Economics Research, 16(3), 239-253.
• T.C. Prime Ministry State Planning Organisation (SPO). (1968). Second Five Year Development Plan 1968-1972.
• T.C. Prime Ministry State Planning Organisation (SPO). (1972). Third Five-Year Development Plan 1973-1977.
• T.C. Prime Ministry State Planning Organisation (SPO). (1979). Fourth Five-Year Development Plan 1979-1983.
• T.C. Prime Ministry State Planning Organisation (SPO). (1984). Fifth Five-Year Development Plan 1985-1989.
• T.C. Prime Ministry State Planning Organisation (SPO). (1989). Sixth Five-Year Development Plan 1990-1994.
• T.C. Prime Ministry State Planning Organisation (SPO). (1995). Seventh Five-Year Development Plan 1996-2000.
• T.C. Prime Ministry State Planning Organisation (SPO). (2000). Long Term Strategy and Eighth Five Year Development Plan 2001-2005.
• T.C. Prime Ministry State Planning Organisation (SPO). (2006). Ninth Development Plan 2007-2013.
• The Ministry of Tourism of Turkey. (2023). Tourism Statistics. [https://www.ktb.gov.tr/EN-249283/tourism-statistics.html]. (Erişim Tarihi: 05.09.2023).
• Tuncel, V. (2019). Kalkınma planlarının turizm politikaları perspektifinde değerlendirilmesi. Tourism and Recreation, 1(2), 58-66.
• TÜRSAB (Association of Turkish Travel Agencies). (2023). Statistics. [https://www.tursab.org.tr/statistics]. (Erişim Tarihi: 05.09.2023)
• TURKSTAT (Turkish Statistical Institute). (2023). Tourism Statistics. [https://officialstatistics.gov.tr/en/detail/institution/ministry-culture-and-tourism-ktb/]. (Erişim Tarihi: 05.09.2023)
• Wang, D., & Ap, J. (2013). Factors affecting tourism policy implementation: A conceptual framework and a case study in China. Tourism Management, 36, 221-233.