The Worldviews of Theology Students in Higher Education

Yıl 2025, Cilt: 24 Sayı: 4, 1761 - 1784, 30.10.2025

Mustafa Cabir Altıntaş

https://doi.org/10.21547/jss.1661491

Öz

In the 21st century, concepts such as postmodernism, globalisation, pluralism and individualism have come to the fore and the worldviews formed by these concepts have deeply affected the religious lives of the youth. While dealing with the uncertainties of the world, many young people have turned life into an individual project and a matter of personal choice in search of meaning according to their own eclectic tastes and needs, and have turned to questioning and exploring their beliefs from a range of religious traditions and spiritual practices. In this context, the study will examine the attitudes of a group of theology students towards religion and social changes in the context of religious education, their worldviews, the religious dimension of the reality they live in, and their attitudes and thoughts towards Islam as a religious-based value system that shapes their identities. Worldviews should be critically evaluated in the strategy of religious education. For this purpose, it is envisaged to conduct a study that examines the worldviews of theology students in order to discover themselves in their religious and cultural environments and to develop a critical approach and a new understanding. The data of the study were collected through a questionnaire survey conducted with 254 students of the Faculty of Theology in the sample of Şırnak University. The findings revealed that worldviews are not fixed or unchanging, but rather fluid, temporal and constantly evolving. Furthermore, a typology of worldviews was created by analysing the place and role of worldviews in the lives of young people in higher education. It is thought that the research will contribute to researchers, teachers, counsellors, educators, as well as policy makers, educational authorities and curriculum developers.

Anahtar Kelimeler

Religious Education , Higher Education , Theological Youth , Worldview Concept , Secular and Religious Worldviews

Yükseköğretimde İlahiyat Öğrencilerinin Dünya Görüşleri

Öz

21. yüzyılda postmodernizm, küreselleşme, çoğulculuk ve bireycilik gibi kavramlar öne çıkmış ve bu kavramların oluşturduğu dünya görüşleri gençliğin dini hayatlarını derinden etkilemiştir. Birçok genç, dünyanın belirsizlikleriyle uğraşırken, kendi eklektik zevklerine ve ihtiyaçlarına göre bir anlam arayışı içerisinde hayatı bireysel bir projeye ve kişisel bir seçim meselesine dönüştürmüşler, bir dizi dini gelenek ve manevi uygulamadan gelen inançlarını sorgulamaya ve keşfetmeye yönelmişlerdir. Bu bağlamda çalışma, belirli bir grup ilahiyat öğrencisinin din eğitimi ekseninde dine ve sosyal değişimlere karşı tutumlarını, dünya görüşlerini, yaşadıkları gerçekliğin dini boyutunu, kimliklerini şekillendiren dini temelli bir değer sistemi olan İslam’a karşı tutumlarını ele almaktadır. Dünya görüşleri din eğitimi ve öğretimi stratejisinde eleştirel bir boyutta değerlendirilmelidir. Bu amaçla, ilahiyat öğrencilerinin dini ve kültürel ortamları içinde kendilerini keşfedecek, eleştirel bir yaklaşım ve yeni bir anlayış geliştirmek için dünya görüşlerini inceleyecek bir çalışma yapılması öngörülmüştür. Araştırma verileri nicel yöntemlerden anket tekniği ile Şırnak Üniversitesi örnekleminde 254 İlahiyat Fakültesi öğrencisi ile yapılan çalışmayla toplanmıştır. Bulgularda, dünya görüşünün sabit ya da değişmez olmadığı, daha ziyade akışkan, zamansal ve sürekli gelişen oldukları ortaya konmuştur. Ayrıca, yükseköğretimde gençlerin hayatlarında dünya görüşlerinin yeri ve rolü analiz edilerek dünya görüşleri tipolojisi oluşturulmuştur. Araştırmanın araştırmacılara, öğretmenlere, danışmanlara, eğitimcilere yanı sıra politika yapıcılarına, eğitim yetkililerine ve müfredat geliştiricilerine katkı sunacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi , Yüksek Öğretim , İlahiyat Gençliği , Dünya Görüşü Kavramı , Seküler ve Dini Dünya Görüşleri

Etik Beyan

Çalışmada etik dışı bir husus bulunmadığını, araştırma ve yayın etiğine özenle uyulduğunu beyan ederim. Bu çalışma için Şırnak Üniversitesi, Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu'ndan 27/04/2022 tarih ve E-74546226-050.03-35619 sayılı kararı ile etik kurul onayı alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Şırnak Üniversitesi Etik Kurulu

Kaynakça

• Åhs, V., Saila P., Arto, K. (2016). Encountering worldviews: pupil perspectives on ıntegrative worldview education in a finnish secondary school context. Religion Education, (43), 208–29.
• Altıntaş, M. C. (2021). The role of religious education in the 21st century: Worldviews and identity discernment of Muslim youth. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Altıntaş, M. C. (2021). Worldview theory and its relation to Islam and Muslim identity. ULUM, 4(1), 133–158.
• Altıntaş, M. C. (2022). Çokkültürlülük ve kültürlerarasılık ekseninde din eğitimi. In A. Eraslan et al. (Eds.), Teoloji ve antropoloji perspektifinden din ve kültür ilişkisi –I (125–175 ss.). Ankara: Eski Yeni Yayınları.
• Altıntaş, M. C. (2023). Change of ıdentities and religiosities of Muslim young people across time and space: Resilient youth. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (31), 22-46.
• Aybey, S. (2018). Türkiye’deki din eğitimi çalışmaları bağlamında ‘Uluslararası Yüksek Din Öğretimi Kongresi’ (2017) üzerine bibliyometrik analizler. Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6(10), 415–430.
• Biesta, G. (2020). Chapter 1: Education, education, education. In G. Biesta et al. (Eds.), Religion and education (9–18 ss.). Leiden: Brill.
• Bryman, A. (2016). Social research methods. Oxford: Oxford University Press.
• Bulut, R. (2017). Türkiye’de İslami kimliğin oluşumu ve değişimini edebi metinlerden okumak. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(48), 395–401.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Commission on Religious Education (CoRE). (2018). Religion and worldviews: The way forward. A national plan for RE (final report). London: Religious Education Council of England & Wales.
• Commission on Religious Education: Final report. Retrieved March 25, 2025, from https://religiouseducationcouncil.org.uk/resource/commission-on-religious-education-final-report/
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. CA: SAGE Publications.
• Day, A. (2011). Belief and social identity in the modern world: Believing in belonging. Oxford: Oxford University Press.
• Diyanet İşleri Başkanlığı. (2014). Türkiye’de dini hayat araştırması. Ankara: DİB Yayınları.
• Everington, J. (2019). Including nonreligious worldviews in religious education: The views and experiences of English secondary school teachers. British Journal of Religious Education, 41(1), 14–26.
• Freathy, R., & John, H. C. (2019). Worldviews and big ideas: A way forward for religious education? Nordidactica, (1), 1–27.
• Goldsworthy, G. (2000). Preaching the whole Bible as Christian scripture. Grand Rapids, MI: W.B. Eerdmans.
• Hayes, A. F. (2013). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regression-based approach. Guilford Press.
• Holloway, I., & Galvin, K. (2016). Qualitative research in nursing and healthcare. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
• Jackson, R. (2016). Inclusive study of religions and world views in schools: Signposts from the Council of Europe. Strasbourg: Council of Europe.
• Johnson, K. A., et al. (2011). Integrating the study of culture and religion: Toward a psychology of worldview. Social and Personality Psychology Compass, 5, 137–152.
• Kasaba, R. (2008). Turkey in the modern world. Cambridge: Cambridge University Press.
• Kavonius, M., et al. (2015). Pupils’ perceptions of worldview diversity and religious education in the Finnish comprehensive school. Journal of Intercultural Studies, 36(3), 320–337.
• Kaymakcan, R. (2021). Gençlerin dine bakışı ve okullarda din-değerler öğretimi. İstanbul: DEM Ensar Neşriyat.
• King, P. E., & Scales, J. K. (2011). The development of religious worldview. In M. J. Furlong, M. J. Furlong, M. J. Furlong, ... (Eds.), The handbook of spiritual development in childhood and adolescence. CA: SAGE Publications.
• Klapwijk, J. (1989). On worldviews and philosophy: A response to Wolters and Olthuis. In P. Marshall et al. (Eds.), Stained glass: Worldviews and social science (41–55 ss.). Lanham, MD: University Press of America.
• Larkin, S., et al. (2019). Metacognition, worldviews and religious education: A practical guide for teachers. London: Routledge.
• Naugle, D. (2002). Worldview: The history of a concept. Cambridge: Wm. B. Eerdmans Publishing.
• Ok, Ü. (2009). Dini şemalar ölçeğinden inanç veya dünya görüşü şemaları ölçeğine. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 35(2), 149–155.
• Putnam, R. D., & Campbell, D. E. (2010). American grace: How religion is reshaping our civic and political life. New York: Simon & Schuster.
• Ramadan, T. (2004). Western Muslims and the future of Islam. Oxford: Oxford University Press.
• Riegel, U., & Delling, S. (2019). Dealing with worldviews in religious education: Thematic analysis on the topical structure of German RE. Journal of Beliefs & Values, 40(4), 403–415. https://doi.org/10.1080/13617672.2019.1618150
• Safi, O., & Cornell, V. J. (2007). Voices of Islam, Volume V: Voices of change. Westport, CT: Praeger Publishing.
• Sandsmark, S. (2000). Is worldview neutral education possible and desirable? UK: Paternoster Press.
• Schultz, K., & Swezey, J. A. (2013). A three-dimensional concept of worldview. Journal of Research on Christian Education, 22(3), 227–243.
• Smart, N. (2000). Worldviews: Cross-cultural explorations of human beliefs. Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall.
• Taves, A. (2020). Mystical and other alterations in sense of self: An expanded framework for studying nonordinary experiences. Perspectives on Psychological Science, 15(3), 669–690.
• Tillich, P. (1957). Dynamics of faith. New York: Harper Colophon.
• Tosun, A. (2016). Din eğitiminde ötekini tanıma ve dünya görüşü yaklaşımı: Bir alan araştırması. Dinî Araştırmalar, 19(48), 53–76.
• Tosun, C. (2005). Din Eğitimi Bilimine Giriş. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Uçar, R., & Sayın, G. (2017). Türkiye’de laiklik tartışmaları çerçevesinde din kültürü ve ahlak bilgisi derslerinin zorunlu hale gelişi ve din eğitimi uygulamalarına yansıması. İ.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8(2), 262–291.
• Valk, J. (2012). Christianity (İslam) through a worldview lens. The Journal of Adult Theological Education, 9(2), 158–174.
• Valk, J., et al. (2017). An Islamic worldview from Turkey. Cham: Palgrave.
• Van der Kooij, J. C., et al. (2013). “Worldview”: The meaning of the concept and the impact on religious education. Religious Education, 108(2), 210–228.
• Voas, D. (2009). The rise and fall of fuzzy fidelity in Europe. European Sociological Review, 25(2), 155–168.
• Vroom, H. M. (2006). A spectrum of worldviews: An introduction to philosophy of religion in a pluralistic world. Amsterdam: Rodopi.
• Walsh, B. J., & Middleton, J. R. (1984). The transforming vision: Shaping a Christian worldview. Downers Grove, IL: InterVarsity Press.
• Watson, J. (2010). Including secular philosophies such as humanism in locally agreed syllabuses for religious education. British Journal of Religious Education, 32(1), 5–18.
• Yükseköğretim Kurulu. (2025). Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Lisans Programı. Retrieved March 25, 2025, from https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans.php?y=109310016
• Zavalsız, M. (2023). Gençlerin dine bakışı: Üniversite örneklemi üzerine bir saha araştırması. Türk Din Psikolojisi Dergisi, 8, 11–44.