Panel Data Causality Analysis in the European Union and Turkey Between Foreign Direct Investments and Gross Domestic Product

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 30 - 45, 31.12.2024

Turgut Ün , Özlem Taşseven , Dilek Altaş Karaca

Öz

This study analyzed the causal relationship between Foreign Direct Investments (FDI) and Gross Domestic Product (GDP) on panel data for the period 2010-2022 covering the European Union (EU) countries and Turkey. The main purpose of the study is to examine the relationship between FDI and GDP in depth in the context of both regional and economic differences and to reveal the dynamics of the causal relationships between these two variables. In the study, countries were divided into clusters according to the similarities in their economic structures and the analyses were carried out within the framework of these clusters. Clustering aimed to obtain meaningful and specific results. As a result of the similarity analysis of the slopes within the clusters, it was concluded that the clusters had homogeneous slopes. Conducting the study on a cluster basis was a factor that increased the robustness of the results. The analyses carried out to determine the causal relationships revealed striking differences between the two groups. This suggests that the growth-oriented policies of the first cluster countries are more effective in attracting foreign investors. On the other hand, the analyses conducted in the second cluster show that foreign direct investments encourage economic growth and growth is also a factor that increases foreign investments. The findings of the study offer important implications for policy makers. It is emphasized that policies to encourage foreign investments should be designed by taking into account the specific economic characteristics and dynamics of each country. This study aims to provide methodological guidance for future studies by shedding light on regional differences in the relationships between variables.

Anahtar Kelimeler

Foreign Direct Investment, Gross Domestic Product, Panel Data Analysis, Panel Causality

Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ile Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Arasındaki Panel Veri Nedensellik Analizi

Öz

Bu çalışma, Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlar (FDI) ile Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GDP) arasındaki nedensellik ilişkisini, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ve Türkiye’yi kapsayan 2010-2022 dönemine ait panel veriler üzerinde analiz etmiştir. Çalışmanın temel amacı, FDI ve GDP arasındaki ilişkiyi hem bölgesel hem de ekonomik farklılıklar bağlamında derinlemesine incelemek ve bu iki değişken arasındaki nedensellik ilişkilerinin dinamiklerini ortaya koymaktır. Çalışmada, ekonomik yapılarındaki benzerliklere göre ülkeler kümelere ayrılmış ve analizler bu kümeler çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Kümeleme anlamlı ve spesifik sonuçlar elde etmeyi hedeflemiştir. Kümeler içindeki eğimlerin benzerliği analizi sonucu kümelerin homojen eğimlere sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın küme bazında gerçekleştirilmesi sonuçların sağlamlığını artıran bir faktör olmuştur. Nedensellik ilişkilerinin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilen analizler, iki grup arasında çarpıcı farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur. Bu durum, birinci küme ülkelerinin ekonomik büyüklüğü artırma odaklı politikalarının, yabancı yatırımcıları çekme konusunda daha etkili olduğunu düşündürmektedir. Öte yandan, ikinci kümede yapılan analizlerde doğrudan yabancı yatırımların ekonomik büyüklüğü artırıcı yönünde etkilediği teşvik ettiği gibi ekonomik büyüklüğün de yabancı yatırımları artıran bir faktör olduğunu göstermektedir. Çalışmanın bulguları, politika yapıcılar için önemli çıkarımlar sunmaktadır. Yabancı yatırımları teşvik etmeye yönelik politikaların, her ülkenin kendine özgü ekonomik özellikleri ve dinamikleri dikkate alınarak tasarlanması gerektiği vurgulanmaktadır. Bu çalışma, değişkenler arasındaki ilişkilerin bölgesel farklılıklarına ışık tutarak, gelecekte yapılacak çalışmalara metodolojik bir rehberlik sağlamayı hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla İlişkisi, Panel Veri Analizi, Panel Nedensellik.

Kaynakça

• Adams, S. (2009). Foreign Direct Investment, Domestic Investment, and Economic Growth in Sub-Saharan Africa. Journal of Policy Modeling, 31(6), 939-949.
• Alfaro, L., Chanda, A., Kalemli-Ozcan, S., & Sayek, S. (2004). FDI and Economic Growth: The Role of Local Financial Markets. Journal of International Economics, 64(1), 89-112.
• Asghar, N., & Hussain, Z. (2014). Financial Development, Trade Openness and Economic Growth in Developing Countries: Recent Evidence from Panel Data. Pakistan Economic and Social Review, 52, 99-126.
• Aydemir, O., & Genç, E. (2015). Uluslararası Sermaye Hareketlerinin Belirleyicileri, Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kapsamında Bir Analiz, Türkiye Örneği. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 17-41. https://doi.org/10.17541/oeybd.54709
• Aydemir, O., & Genç, İ. (2015). Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlara Etki Eden Faktörlerin Analizi: Çoklu Eşbütünleşme Yaklaşımı.
• Barrell, R., & Pain, IN. (1997). The Growth of Foreign Direct Investment in Europe. Economic Journal, 107 (445), 1770-1786.
• Batmaz, N., & Tunca, H. (2007). Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Bölgesel Belirleyicileri Üzerine Bir Eş Bütünleşme Analizi (1992–2003), Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(1),199-224.
• Batmaz, T., & Yürük, B. (2023). Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımların Belirleyicileri Üzerine Ampirik Bir Analiz: ARDL Sınır Testi (1990-2020). Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 10(1), 99-124.
• Beşoluk, E., & Keskin, A. (2023). Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımların Belirleyicileri: Hacker ve Hatemi-J Nedensellik Analizi. JOEEP: Journal of Emerging Economies and Policy, 8(1), 266-284.
• Bevan, A. A., & Estrin, S. (2004). The Determinants of Foreign Direct Investment into European Transition Economies. Journal of Comparative Economics, 32(4), 775–787.
• Bilgili, F., Tülüce, N. S. H., & Doğan, İ. (2012). The Determinants of FDI in Turkey: A Markov Regime-switching Approach Economic Modelling, 29(4), 1161-1169.
• Blomström, M., & Kokko, A. (1998). Multinational Corporations and Spillovers. Journal of Economic Surveys, 12(3), 247-277.
• Borensztein, E., De Gregorio, J., & Lee, J. W. (1998). How Does Foreign Direct Investment Affect Economic Growth? Journal of International Economics, 45(1), 115-135.
• Bozdağlıoğlu, E. Y., & Özpınar, Ö. (2011). Türkiye’ye Gelen Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye’nin İhracat Performansına Etkilerinin VAR Yöntemi ile Tahmini. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,13(3),39-63.
• Campos, N. F., & Kinoshita, Y. (2003). Why Does FDI Go Where It Goes? New Evidence from the Transition Economies. IMF Working Paper, No. 2003/228.
• Carkovic, M., & Levine, R. (2005). Does Foreign Direct Investment Accelerate Economic Growth? In Does FDI Promote Development? (195-220). Institute for International Economics.
• Çeştepe, H., & Çapcı, T. (2021). Türkiye’de DYY ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Dinamik İlişki: Eşbütünleşme Analizi.
• Çetin, R. (2024). Analysis of Foreign Direct Investment Policies and of the Performance of FDI Flows into Türkiye. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 118-127. https://doi.org/10.33437/ksusbd.1401753
• Demir, A., et al. (2021). Türkiye’de Makroekonomik Göstergeler ve DYY Arasındaki Nedensellik İlişkisi: VAR Analizi.
• Demirel, O., (2006). Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Ekonomik Büyümeye Etkileri ve Türkiye Uygulaması, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Dumitrescu, E. I., & Hurlin, C. (2012). Testing for Granger non-causality in heterogeneous panels. Economic Modelling, 29(4), 1450-1460. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2012.02.014
• Dumludag D. (2009). An Analysis of the Determinants of Foreign Direct Investment in Turkey: The Role of the Institutional Context, Journal of Business Economics and Management, 10(1), 15-30.
• Dunning, J. H. (1988). Explaining International Production. London: Unwin Hyman.
• Esiyok, B. (2011). Determinants of Foreign Direct Investment in Turkey: a Panel Study Approach. MPRA Paper No. 36568.
• Grubaugh, S. (2013). Determinants of Foreign Direct Investment and Its Effect on Economic Growth. Applied Economics, 45(18), 2519-2528.
• Herzer, D., Klasen, S., & Nowak-Lehmann, F. D. (2008). In Search of FDI-led Growth in Developing Countries: The way forward." Economic Modelling, 25(5), 793-810. https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators)
• İşcanoğlu Çekiç, A. & Gültekin, H. (2019). R Uygulamalı Panel Veri Analizi ve Ampirik Bir Uygulama, Ekin Basım Yayın.
• Joel Deichmann & Socrates Karidis & Selin Sayek, 2003. Foreign Direct Investment in Turkey: Regional Determinants, Applied Economics, Taylor & Francis Journals, 35(16), 1767-1778.
• Kalyoncu, H., Tuluce, N., & Yaprak, Z. (2015). Determinants of Foreign Direct Investment: An Empirical Analysis for Turkey. Journal of Economic and Social Studies, 5(2).
• Kar, M., & Tatlısöz, D. (2008). Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımların Belirleyicileri: EKK ve VAR Analizleri.
• Özen, A., & Kıdemli, M. (2020). Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlarının Belirleyicileri Üzerine Ekonometrik bir Analiz. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 5(3), 643-666.
• Moudatsou, A., & Kyrkilis, D. (2011). FDI and Economic Growth: Causality for the EU and ASEAN. Journal of Economic Integration, 26(3), 554–577. http://www.jstor.org/stable/41348800
• Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. *CESifo Working Paper Series No. 1229*. https://ssrn.com/abstract=572504
• Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence. *Journal of Applied Econometrics, 22*(2), 265-312. https://doi.org/10.1002/jae.951
• Pesaran, M. H. (2015). Testing weak cross-sectional dependence in large panels. *Econometric Reviews, 34*(6-10), 1089-1117. https://doi.org/10.1080/07474938.2014.956623
• Pesaran, M. H., & Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. *Journal of Econometrics, 142*(1), 50-93. https://doi.org/10.1016/j.jeconom.2007.05.010
• Ranjan, V., & Agrawal, G. (2011). FDI and Economic Growth in BRICS Economies: A Panel Data Analysis. International Business Research, 4(3), 203-210.
• Sarafidis, V., & Weber, E. (2015). A critical review of panel data models with cross-sectional dependence. *Journal of Applied Econometrics, 30*(4), 429-456. https://doi.org/10.1002/jae.2372
• Swamy, P. A. V. B. (1970). Efficient inference in a random coefficient regression model. Econometrica, 38(2), 311–323. https://doi.org/10.2307/1913012
• Yapraklı, S. (2006). Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımların ekonomik belirleyicileri üzerine ekonometrik bir analiz. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 21(2), 23-48.