An Evaluation of Individuals in the Process of Divorce Based on Social Assesment Reports: The Case of Adana Family Court

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 67 - 83, 30.03.2022

İrem Bülbül , Serhat Kaygusuz

Öz

The aim of this research is to evaluate the social assessment reports prepared on the children’s custody whose parents are in the divorce process. In the reports, there are professional individual interviews with the parents, who are the parties to the divorce, particular child, family members of the parents, and the professional opinions and evaluations of the justice assistance specialist, who prepares the report. In this research, which was designed with the qualitative research method within the framework of the document analysis model, 89 social assessment reports prepared with individual interviews with 295 people have been reviewed. According to the findings of the study, 76.61% of the children was able to define divorce and 73.39% of them was able to define what custody means in accordance with their age and developmental level. The reason for divorce for 56.74% of the parents is domestic violence. According to the evaluation of the mothers, 71.62% of the fathers inflict violence on the child, while according to the evaluation of the fathers, only 10.45% of the mothers inflict violence on the child. In 67.41% of the reports, custody was given to the mother and 21.35% to the father.

Anahtar Kelimeler

Divorce, custody, child, social work, social assessment report

Sosyal İnceleme Raporları Üzerinden Boşanma Sürecindeki Bireylere İlişkin Bir Değerlendirme: Adana Aile Mahkemesi Örneği

Öz

Bu çalışmanın amacı; boşanma sürecinde olan ebeveynlerin çocuklarının velayetine ilişkin hazırlanmış sosyal inceleme raporlarının değerlendirmesini yapmaktır. Raporlarda velayete ilişkin boşanmaya taraf ebeveynler, müşterek çocuklar, taraf ebeveynlerin aileleri ile yapılan mesleki bireysel görüşmeler ve raporu hazırlayan adli destek uzmanının mesleki görüş ve değerlendirmeleri yer almaktadır. Doküman analizi çerçevesinde nitel araştırma yöntemi ile tasarlanan araştırmada 295 kişiyle yapılmış bireysel görüşmeler ile hazırlanmış 89 sosyal inceleme raporu taranmıştır. Çalışmanın bulgularına göre çocukların %76,61’i boşanmayı, %73,39’u velayeti ne anlama geldiğini yaşı ve gelişim seviyesine uygun olarak tanımlayabilmiştir. Ebeveynlerin %40,43’ünün evliliklerinin görücü usulüyle yapmıştır. Ebeveynlerin %56,74 için boşanma nedeni aile içi şiddettir. Annelerin değerlendirmesine göre babaların %71,62’si çocuğa veya çocuklara şiddet uygularken babaların değerlendirmesine göre annelerin sadece %10,45’i çocuğa şiddet uygulamaktadır. Ebeveynlerin %89,36’sı çocuklarının velayetlerini almak istemiştir. Çocukların %24,20’sinin annesinden %77,42’sinin ise babasından şiddet gördüğünü ifade etmiştir. Raporların %67,41’inde velayetin anneye, %21,35’inde babaya verilmesi uygun görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

sosyal inceleme raporu, Boşanma, velayet, çocuk, sosyal hizmet

Kaynakça

• Akıntürk, T., ve Ateş, D. (2013). Türk Medeni Hukuku. İstanbul: Beta Yayınları.
• Aral, N., ve Gürsoy, F. (2000). Boşanmış ve Boşanmamış Ebeveynlerin Çocuklarının Depresyon Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. Toplum ve Sosyal Hizmet, 12(1), 18-28.
• Aral, N., Sağlam, M. (2012). Ebeveynleri Boşanma Sürecinde Olan Çocuklar ile Ebeveynleri ile Birlikte Yaşayan Çocukların Duygularının Cinsiyete Göre İncelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 71-88. 25.08.2020, ResearchGate.
• Aydın, N. (2018). Nitel Araştırma Yöntemleri: Etnoloji. Uluslararası Beşeri ve Sosyal Bilimler İnceleme Dergisi, 2(2), 60-71.
• Aydın, O., ve Baran, G. (2012). Ebeveynleri boşanma sürecinde olan 9-12 yaş grubundaki çocukların boşanmaya uyum düzeylerinin incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 35-52.
• Bowen, G. (2009). Documanet Analysis as a Qualitative Research Method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
• Dural, M., Öğüz, T., ve Gümüş, M. A. (2019). Türk Özel Hukuku Cilt III: Aile Hukuku. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Emery, R. (2013). Evlilik, Boşanma ve Çocukların Uyumu. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür
• Kaba, G. K., ve Öztürk, E. (2018). Karara Bağlanan Boşanma Davalarının Retrospektif İncelenmesi: Gaziosmanpaşa Örneği. Turkiye Klinikleri, 15(2), 52-60.
• Karadağ, F., ve Özdemir, D. F. (2021). Çekişmeli boşanma/velayet sürecinde aile mahkemelerinden üniversite hastanesine gönderilen olguların değerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri, (24), 99-108.
• Karasar, N. (1984). Bilimsel Araştırma Yöntemi (2. Baskı). Ankara: Hacettepe Taş Kitapçılık.
• Kaslow, F. W. (1980). Stages of Divorce: A Psychological Perspective. Villanova Law Review, 4(25), 718-751.
• Köroğlu, T. (2013). Üniversite gençliğinin evlilik, aile ve boşanma konusundaki düşünce ve görüşleri üzerine sosyolojik bir araştırma: Karabük Üniversitesi örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karabük Üniversitesi, Karabük.
• Öngider, N. (2013). Boşanmanın Çocuk Üzerindeki Etkiler. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 5(2), 140-161.
• Polat, O., ve Güldoğan, E. (2015). Uzman Görüşünün Boşanma Davalarında Velayetin Saptanmasındaki Önemi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 28(118), 243-254.
• Sak, R., Sak, İ.T. Ş., Şendil, Ç. Ö., Nas, E. (2021). Bir Araştırma Yöntemi Olarak Doküman Analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi. 4(1). 227-250.
• TBMM (2009). Erken Yaşta Evlilikler Hakkında İnceleme Yapılmasına Dair Rapor.
• T.C. Adalet Bakanlığı Adli Sicil İstatistik Genel Müdürlüğü. (2019). Adli İstatistik 2018. T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Türkiye Aile Yapısı İleri İstatistik Analizi, 2018. (1. Baskı). Ankara: TDV Yayın Matbaacılık.
• T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2014). Türkiye Aile Yapısı Araştırması Tespitler Öneriler. (1. Baskı). Ankara: Çizge Tanıtım ve Kırtasiye.
• Türk İstatistik Kurumu. (2021). Evlenme ve Boşanma İstatistikleri, 2020. 01.01.2022 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Evlenme-ve-Bosanma-Istatistikleri-2020-37211 adresinden alındı
• Türk İstatistik Kurumu. (2017). Aile Yapısı Araştırması 2016. 23.08.2020 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Aile201624646#:~:text=Aile%20yap%C4%B1s%C4%B1%20ara%C5%9Ft%C4%B1rmas%C4%B1%2C%202016%20sonu%C3%A7lar%C4%B1na%20g%C3%B6re%3B%2015%20ve%20%C3%BCzeri%20ya%C5%9Fta,ile%20arkada%C5%9F%20(okul%20ve%20i%C5%9F adresinden alınmıştır.
• Türkarslan, N. (2007). Boşlanmanın Çocuklar Üzerine Olumsuz Etkileri ve Bunlarla Başetme Yolları. Aile ve Toplum, 3(11), 99-108.
• Ubaidi, B. (2017). The Psychological and Emotional Stages of Divorce. Journal of Family Medicine and Disease Prevention, 3(3), 1-4.
• Yıldırım, N. (2004). Türkiye’de Boşanma ve Sebepleri . Bilig, (28), 59-81.