Safranbolu Simidi: Karabük Gastronomisinin Coğrafi İşaret Alma Potansiyeli Olan Ürünü

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 2, 365 - 375, 25.12.2025

Nadire Nur Altınok , Ümit Sormaz

Öz

Coğrafi işaret sistemi, ürünlerin kökeninin ve özelliklerinin belirli bir bölgeyle olan ilişkisini hukuki olarak güvence altına almakta ve üreticilerin ürettikleri ürünlerin ekonomik değerini artırırken, tüketicilere de kalite ve özgünlük güvencesi sunmaktadır. Son yıllarda, turizm sektörü açısından destinasyon pazarlama unsuru olarakta kullanılan bu sistem üzerine, özellikle gastronomik ürünlerin coğrafi işaret alması için çalışmalar yapmaktadır. Karabük ve Safranbolu ilçesi, sahip olduğu özgün mutfak kültürü ve yöresel ürün çeşitliliği ile bu bağlamda önemli bir potansiyel barındırmaktadır. Safranbolu simidi hem yöresel kültürel değerleri yansıtan hem de coğrafi işaret tescili açısından incelenmeye değer bir ürün olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışma, Karabük iline ait gastronomik ürünlerden coğrafi işaret alma potansiyeli olan Safranbolu simidinin özelliklerinin ön plana çıkarılması, klasik tarifinin yazılı kaynaklara geçmesi ile unutulmasının önlenmesi ve sürdürülebilir turizm kapsamında tanıtımının yapılması, yerel yönetimlerin ilgisinin çekilmesini sağlayarak coğrafi işaret alması için gerekli çalışmaların başlatılması amacıyla yürütülmüş bir derleme çalışmasıdır. Çalışma kapsamında, Safranbolu simidinin tarihsel, kültürel ve üretim özellikleri bağlamında değerlendirilmesini hedeflenmiştir. Böylece, yerel gastronomik mirasın korunması ve tescil sürecine ilişkin farkındalığın arttırılması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

turizm , Gastronomi , Sürdürülebilirlik , Coğrafi İşaret , Safranbolu Simidi

Etik Beyan

''Safranbolu Simidi: Karabük Gastronomisinin Coğrafi İşaret Alma Potansiyeli Olan Ürünü'' başlıklı sunulan makalenin yazar(lar)ının orijinal çalışması olduğunu ve etik kurallara uygun olarak hazırlandığını, makalenin tamamının yada bir kısmının başka bir yerde basılmadığını veya basılmak için sunulmadığını; sunulan makale üzerindeki mali haklarını, özellikle işletme, çoğaltma, temsil , basımdayım,dağıtım ve internet yoluyla iletim de dahil olmak üzere her türlü umuma iletim haklarını Journal Of Turkic Civilization Studies yetikili makamlarınca sınırsız olarak kullanılmak üzere Journal of Turkic Civilization Studies Dergisi için devretmeyi kabul ve taahhüt ederim.

Proje Numarası

ISSN:1694-5409

Safranbolu Simit: A Potential Geographical Indication Product of Karabük Gastronomy

Öz

The geographical indication system legally secures the relationship between a product’s origin and its distinctive characteristics associated with a specific region. While enhancing the economic value of the products for producers, it also provides consumers with assurance of quality and authenticity. In recent years, this system has also been utilized as an element of destination marketing in the tourism sector, and various efforts have been made to obtain geographical indication status particularly for gastronomic products. Karabük and its district Safranbolu possess significant potential in this regard due to their unique culinary culture and variety of local products. Safranbolu simit stands out as a product that reflects local cultural values and deserves to be examined in terms of its potential for geographical indication registration. This study is a review conducted with the aim of highlighting the characteristics of Safranbolu simit, one of the gastronomic products of Karabük with potential for geographical indication, documenting its traditional recipe to prevent it from being forgotten, promoting it within the framework of sustainable tourism, and attracting the attention of local authorities to initiate the necessary processes for its registration. Within the scope of the study, Safranbolu simit is evaluated in terms of its historical, cultural, and production-related features. Thus, it is expected to contribute to the preservation of local gastronomic heritage and to raise awareness regarding the geographical indication registration process.

Anahtar Kelimeler

tourism , gastronomy , Sustainability , Geographical Indication , Safranbolu simit

Proje Numarası

ISSN:1694-5409

Kaynakça

• Ahmad, A., Jamaludin, A., Zuraimi, N.S.M. ve Valeri, M. (2021). Visit intention and destination image in post-Covid-19 crisis recovery. Current Issues in Tourism, 24(17), 2392-2397. https://doi.org/10.1080/13683500.2020.1842342
• AAT (2025). Safranbolu, Karabük. All About Türkiye. Erişim Adresi: https://www.allabouturkiye.com/listing/safranbolu-karabuk/?utm
• Arion, O. V. (2024). Geographical indications and traditional products as the basis of enogastronomic tourism: Significance for the development of rural communities (on the example of Italy). Journal of Geology, Geography and Geoecology, 33(1), 3-13. https://doi.org/10.15421/112401
• Arslan, F. (2022). Gastronomi ve turizm alanında coğrafi işaret konulu çalışmaların bibliyometrik analizi. Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Dergisi, 5(11), 1544-1556. https://doi.org/10.26677/TR1010.2022.1115
• Baslar, M., Ozcelik, G. N. ve Kiziltepe, E. (2023). A comprehensive review on simit, a Turkish traditional food. International Journal of Gastronomy Research, 2(1), 19-30.
• Belletti, G., Marescotti, A. ve Touzard, J.-M. (2017). Geographical ındications, public goods, and sustainable development: The roles of actors’ strategies and public policies. World Development, 98, 45–57.
• Bowen, S. ve Zapata, A. V. (2009). Geographical ındications, terroir, and socioeconomic and ecological sustainability: The case of tequila. Journal of Rural Studies, 25(1), 108–119.
• Cohen, E. (1988). Authenticity and commoditization in tourism. Annals of Tourism Research, 15(3), 371–386.
• Crescenzi, R., De Filippis, F., Giua, M. ve Vaquero-Piñeiro, C. (2022). Geographical Indications and local development: the strength of territorial embeddedness. Regional Studies, 56(3), 381-393. DOI: 10.1080/00343404.2021.1946499
• Demirci, L. ve Bozkurt, A. G. (2024). Ardahan ilinin coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi. Alpha Journal of Engineering and Applied Sciences, 2(3), 43-56. https://doi.org/10.70988/ajeas.1511931
• Denk, E. ve Bilici, N. S. (2021). Erzurum ilinin coğrafi işaret (Cİ) almış ürünlerinin gastronomi turizmi kapsamında değerlendirilmesi. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 5(1), 102-122. https://doi.org/10.32958/gastoria.891744
• Denk, E. (2024). Challenges and opportunities in geographical indication registered gastronomic products: Erzurum Rosette. Frontiers in Sustainable Food Systems, 8, 1460663. https://doi.org/10.3389/fsufs.2024.1460663
• Doğanlı, B. (2020). Geographical indication, branding and rural tourism relations. İnsan ve Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 525-541.
• Ellis, A., Park, E., Kim, S. ve Yeoman, I. (2018). What is food tourism? Tourism Management, 68, 250–263.
• Henderson, J. C. (2009). Food tourism reviewed. British Food Journal, 111(4), 317–326.
• Ilbery, B. ve Maye, D. (2005). Alternative (shorter) food supply chains and specialist livestock products in the Scottish–English borders. Environment and Planning A, 37(5), 823-844. https://doi.org/10.1068/a3717
• İçli, G. E. ve Anıl, N. K. (2022). Coğrafi işaretler ve Kırklareli beyaz peyniri. Balkan & Near Eastern Journal of Social Sciences (BNEJSS), 8(4), 101-107.
• Kaya, H. ve Kurt, H. (2011). Contribution of concrete cultural constituents to the tourism potential of Safranbolu. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 19, 225-230.
• Kivela, J. ve Crotts, J. C. (2006). Tourism and gastronomy: Gastronomy’s influence on how tourists experience a destination. Journal of Hospitality & Tourism Research, 30(3), 354–377.
• MacCannell, D. (1973). Staged authenticity: Arrangements of social space in tourist settings. American Journal of Sociology, 79(3), 589–603.
• ONUCED (2015). Branding strategies using Geographical Indications can help farmers in the poorest countries. ONU Commerce et Developpement. Erişim Adresi: https://unctad.org/fr/node/1168?utm
• Özbay, G. (2020). Ulusal ve uluslararası platformda gastronomik kimlik unsuru olarak simit. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 8(1), 670-683.
• Özgüdenli, O. ve Uzunağaç, Ö. (2014). Selçuklu Anadolusu’nda ekmek. Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1(1), 43-72.
• Özmen, N. ve Eren, M. (2020). Safranbolu’da gastronomi turizminin geliştirilmesine yönelik bir araştırma. Econder International Academic Journal, 4(1), 142-168. https://doi.org/10.35342/econder.698626
• Pamukçu, H., Saraç, Ö., Aytuğar, S. ve Sandıkçı, M. (2021). The effects of local food and local products with geographical indication on the development of tourism gastronomy. Sustainability, 13(12), 6692. https://doi.org/10.3390/su13126692
• Sarıtaş, S. (2023). Coğrafi işaretleri açısından Balıkesir ili üzerine bir değerlendirme. Kültür Araştırmaları Dergisi, (19), 308-325. https://doi.org/10.46250/kulturder.1363899
• Saygılı, D., Demirci, H. ve Samav, U. (2020). Coğrafi işaretli Türkiye peynirleri. Aydın Gastronomy, 4(1), 11-21. Sims, R. (2009). Food, place and authenticity: Local food and the sustainable tourism experience. Journal of Sustainable Tourism, 17(3), 321–336.
• Şahin, R. ve Dinçer, A. E. (2024). Evaluating the Design Principles of Traditional Safranbolu Houses. Buildings, 14(8), 2553. https://doi.org/10.3390/buildings14082553
• Tapan, İ. (2023). Malatya ilindeki coğrafi işaretli ürünlerin değerlendirmesi. Fikriyat, 3(1), 41-64.
• Tekelioğlu, Y. (2019). Coğrafi işaretler ve Türkiye uygulamaları. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 47-75.
• Tregear, A., Arfini, F., Belletti, G. ve Marescotti, A. (2007). Regional foods and rural development: The Role of geographical ındications. Sociologia Ruralis, 47(2), 93–113.
• TPMK (2025). Türkiye’nin Coğrafi İşaretleri, Türk Patent ve Marka Kurumu. Erişim Adresi: https://ci.turkpatent.gov.tr/
• UNESCO (2025). City of Safranbolu. UNESCO World Heritage Convention. Erişim Adresi: https://whc.unesco.org/en/list/614/?utm
• VK (2025). Why Karabük in tourism. Visit Karabük. Erişim Adresi: https://visitkarabuk.com/en/karabuk/why-karabuk-in-tourism?utm
• Yurt, İ. ve Dinvar, Ş. (2024). Sürdürülebilir gastronomi turizmi kapsamında coğrafi işaret tescili alabilecek ürünlerin değerlendirilmesi: Safranbolu örneği. Aydın Gastronomy, 8(2), 413-425.
• Zararsız, H. F., Ayyıldız, S. ve Kırmacı, H. A. (2024). Gastronomide Safranbolu Safranı’nın yeri ve önemi; Yiyecek içecek işletmelerinde bir araştırma. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 12(3), 1947-1965. https://doi.org/10.21325/jotags.2024.1470
• Zografos, D. (2008). Geographical indications and socio-economic development. IQsensato Working Paper No. 3. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1628534