Performance review of container terminals in Turkey and performance improvement recommendations for Mersin Port

Yıl 2023, , 1531 - 1549, 30.06.2023

Yeliz Çelik , Murat Yorulmaz

https://doi.org/10.56554/jtom.1256388

Öz

With the increase in world trade volume, the evaluation of the performance of ports and terminals serving internationally has become a more important issue with each passing day. In this context, the aim of the study is to determine the most used criteria in the performance evaluation of container terminals and to measure the performance of the selected container terminals according to these criteria. Entropy and TOPSIS, which are multi-criteria decision-making methods, were used together in the study, and the performance of 13 container terminals was evaluated with the determined criteria. Research data, The criteria weights were calculated using the Entropy method from the websites of the Ministry of Transport and Infrastructure, Republic of Turkey, Port Operators Association of Turkey and container ports. Although all criteria are important for the container terminal performance evaluation, it has been concluded that the port (terminal) area is the most important criterion affecting the performance as a result of the study. The criterion with the least importance was determined as the maximum depth of the quay. Then, using the weights obtained by the Entropy method, 13 terminals were ranked with the TOPSIS method. In the study, the performance values of the container terminals are respectively; Mersin Port is designated as Terminal E, Terminal C, Terminal F, Terminal A, Terminal B, Terminal D, Terminal L, Terminal G, Terminal H, Terminal I, Terminal J, Terminal K. According to the findings, it was observed that the terminals with high performance were more active than the others. As a result of the evaluations, the place of Mersin Port among the container terminals has been seen and it has been determined whether it can provide competition or not. The low performance criterion value at the terminal was determined, and suggestions were made to improve the terminal's position among the
world's container terminals. When the literature is examined, no study has been found in which the criteria discussed in this study and Entropy and TOPSIS methods are used together for container terminal performance evaluation. It is foreseen that this deficiency will be eliminated with the study.

Anahtar Kelimeler

Entropy, Container Terminal, Port Performance, Performance, TOPSIS

Türkiye’deki konteyner terminallerinin performans incelemesi ve Mersin Limanı için performans gelişim önerileri

Öz

Dünya ticaret hacminin artmasıyla uluslararası alanda hizmet veren liman ve terminallerin performansının değerlendirilmesi de her geçen gün daha önemli bir konu haline gelmiştir. Bu kapsamda çalışmanın amacı, konteyner terminallerinin performans değerlendirmesinde en çok kullanılan kriterlerin belirlenmesi ve bu kriterlere göre seçilmiş konteyner terminallerinin performanslarının ölçülmesidir. Çalışmada çok kriterli karar verme yöntemlerinden olan Entropi ve TOPSIS birlikte kullanılarak, 13 konteyner terminalinin performansı, belirlenen kriterler ile değerlendirilmiştir. Araştırma verileri T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Türkiye Liman İşletmecileri Derneği ve konteyner limanlarının internet sitelerinden alınmış olup Entropi yöntemi ile kriter ağırlıkları hesaplanmıştır. Tüm kriterler konteyner terminal performans değerlendirmesi için önem arz etse de çalışma sonucunda liman (terminal) sahasının performansı etkileyen en önemli kriter olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Önemi en az olan kriter ise rıhtım maksimum derinliği olarak belirlenmiştir. Daha sonra, Entropi yöntemiyle elde edilen ağırlıklar kullanılarak TOPSIS yöntemiyle de 13 terminal sıralanmıştır. Çalışmada konteyner terminallerinin performans değerleri sırasıyla; Mersin Limanı, Terminal E, Terminal C, Terminal F, Terminal A, Terminal B, Terminal D, Terminal L, Terminal G, Terminal H, Terminal I, Terminal J, Terminal K olarak belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, performansı yüksek çıkan terminallerin diğerlerinden daha aktif olduğu gözlemlenmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, Mersin Limanı’nın konteyner terminalleri arasındaki yeri görülmüş, rekabeti sağlayıp sağlayamadığı belirlenmiştir. Terminalde düşük olan performans kriter değeri saptanmış, terminalin dünya konteyner terminalleri arasında da daha iyi bir konuma gelebilmesi için öneriler sunulmuştur. Literatür incelendiğinde, konteyner konteyner terminali performans değerlendirmesi için bu çalışmada ele alınan kriterler ile Entropi ve TOPSIS yönteminin birlikte kullanıldığı bir çalışmaya rastlanmamıştır. Yapılan çalışmayla bu eksikliğin giderileceği öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Entropi, Konteyner Terminali, Liman Performansı, TOPSIS

Kaynakça

• Abdullah L. & Otheman A. (2013). A new weight for sub-criteria in ınterval type-2 fuzzy TOPSIS and its application. I. J. Intelligent Systems and Applications, 02, 25-33. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/276231334_A_New_Entropy_Weight_for_Sub-Criteria_in_Interval_Type-2_Fuzzy_TOPSIS_and_Its_Application
• Acer, A. (2016). Liman konteyner terminal etkinliklerinin veri zarflama analizi ile belirlenmesi (Doktora Tezi). Erişim adresi: http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/55097.pdf
• Acer, A. ve Kalender, S. (2020). Antrepoların performansının entropi ve TOPSIS yöntemiyle değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 65, 1-20. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/dpusbe/issue/56154/653910
• Akandere, G. (2021). Yeşil sertifikalı limanların performansının entegre entropi-TOPSIS yöntemleri ile değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 39(4), 515-535. doi: https://doi.org/10.17065/huniibf.888903
• Al-Eraqi, A. S., Mustafa, A., Khader, A. T. & Barros, C. P. (2008). Efficiency of middle eastern and east african seaports: application of DEA Using Window Analysis. European Journal of Scientific Research, 23(4), 597-612. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/230554337_Efficiency_of_Middle_Eastern_and_East_African_Seaports_Application_of_DEA_Using_Window_Analysis
• Almawsheki, E. S. & Shah, M. Z. (2015). Technical efficiency analysis of container terminals in the middle eastern region. The Asian Journal of Shipping and Logistics, 31(4), 477-486. doi: https://doi.org/10.1016/j.ajsl.2016.01.006
• Bakırcı, F., Shiraz S. & Sattary A. (2014). BIST’da demir, çelik metal ana sanayii sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin finansal performans analizi: VZA süper etkinlik ve TOPSIS uygulaması. Ege Akademik Bakış, 14(1), 9-19. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/560021
• Bayram, G. (2019). Turist rehberlerinde duygusal zekâ, motivasyon, performans ilişkisi. Turizm Akademik Dergisi, 6(2), 43-59. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/touraj/issue/50389/553724
• Bichou, K. (2013). An empirical study of the ımpacts of operating and market conditions on container-port efficiency and benchmarking. Research in Transportation Economics, 42(1), 28-37. doi: https://doi.org/10.1016/j.retrec.2012.11.009
• Birafane, M. & El Abdi, M. (2019). Efficiency of Moroccan seaports: application of DEA using window analysis. Engineering, 11(02), 107-118. doi: https://doi.org/10.4236/eng.2019.112009
• Ceyhan, İ. F. ve Demirci, F. (2017). MULTIMOORA yöntemiyle finansal performans ölçümü: leasing şirketlerinde bir uygulama. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(15), 277-296. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/bartiniibf/issue/30498/329992
• Chen, F., Wang, J. & Deng, Y. (2015). Road safety risk evaluation by means of improved entropy TOPSIS-SR. Safety Science, 79, 39-54. Retrieved from https://www.academia.edu/42895311/Road_safety_risk_evalu%20ation_by_means_of_improved_entropy_TOPSIS_RSR
• Cheon, S., Dowall, D. E. & Song, D. W. (2009). Typology of long term port efficiency improvement paths: malmquist total factor productivity for world container ports. Journal of Infrastructure Systems, 15(4), 340-350. doi: http://dx.doi.org/10.1061/(ASCE)1076-0342(2009)15:4(340)
• Cullinane, K., Song, D. W. & Gray, R. (2002). A stochastic frontier model of the efficiency of major container terminals in Asia: assessing the influence of administrative and ownership structures. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 36(8), 743-762. doi: https://doi.org/10.1016/S0965-8564(01)00035-0 Cullinane, K. & Wang, T. (2010). The efficiency analysis of container port production using dea panel data approaches. OR Spectrum, 32(3), 717-738. doi: https://doi.org/10.1007/s00291-010-0202-7
• Cullinane, K., Wang, T. F., Song, D. W. & Ji, P. (2006). The technical efficiency of container ports: comparing data envelopment analysis and stochastic frontier analysis. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 40(4), 354-374. Retrieved from https://www.academia.edu/51806499/The_technical_efficiency_%20of%20_container_ports_Comparing_data_envelopment_analysis_and_stochastic_frontier_analysis
• Çetin, O. (2009). Denizcilik sektöründe mukayeseli bir model. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 5(10), 30-55. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/guvenlikstrtj/issue/7533/99198
• Demirci, F. (2017). Entropi tabanlı TOPSIS yöntemiyle Borsa İstanbul'da uygulama gören futbol kulüplerinin sportif, itibar ve değeri fair play performanslarının karşılaştırmalı analizi (Yüksek Lisans Tezi). Erişim adresi: https://acikerisim.bartin.edu.tr/handle/11772/331?show=full
• Dumanoğlu, S. ve Ergül, N. (2010). İMKB’de işlem gören teknoloji şirketlerinin mali performans ölçümü. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 48, 101-111. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/mufad/issue/35627/396007
• Ece, N. (2019). Holding şirketlerinin finansal performans sıralamasının entropi tabanlı TOPSIS yöntemleri ile incelenmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 63-73. doi: https://doi.org/10.29106/fesa.522709
• Ecer, F. (2020). Çok kriterli karar verme geçmişten günümüze kapsamlı bir yaklaşım. Seçkin Yayıncılık.
• Ekin, E. ve Cesur, İ. G. (2022). Entropi tabanlı TOPSIS ve VIKOR yöntemleri ile bankaların finansal performanslarının değerlendirilmesine ilişkin bir uygulama. Journal of Turkish Operations Management, 6(2), 1327-1344. doi: https://doi.org/10.56554/jtom.1038025
• Emecen, G., E. (2004). Marmara Bölgesi limanlarının çok kanallı kuyruk teorisiyle talep ve işletme yönetim modelinin geliştirilmesi (Doktora Tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=ripouKv7MSfSJIZvTKNogw&no=6Xx1-tVndvmqBGBdnqRARQ
• Erdoğan, B. (2022). BİST'e Kayıtlı Bankaların Finansal Performansının AHP-SD Tabanlı PIV Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Pamukkale Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 52, 93-109. Erişim adresi: https://doi.org/10.30794/pausbed.1059473
• Eren, K. ve Soba, M. (2011). TOPSIS yöntemini kullanarak finansal ve finansal olmayan oranlara göre performans değerlendirilmesi, şehirlerarası otobüs sektöründe bir uygulama. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11(21), 23-40. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/susead/issue/28414/302372
• Erkayman, B., Kocadağıstan, M. ve Albayrak, Ö. (2020). Belediyelerde performans ölçümü için D-ANP temelli bir kurumsal performans kartı uygulaması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(4), 1491-1511. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1181674
• Ersoy, N. (2018). Entropy tabanlı bütünleşik ÇKKV yaklaşımı ile kurumsal sürdürülebilirlik performans ölçümü. Ege Akademik Bakış Dergisi, 18(3), 367-385. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/eab/issue/41358/499959
• Esmer, S. ve Çetin, Ç. K. (2013). Liman işletme yönetimi. Cerit, A. G., Deveci, A., Esmer, S. (Ed.), Denizcilik işletmeleri yönetimi (379-415), Beta Yayınları.
• Estache, A., Gonzalez, M. & Trujıllo, L. (2002), Efficiency gains from port reform and the potential for yardstick competition: lessons from Mexico. World Development, 30(4), 545-560. doi: https://doi.org/10.1016/S0305-750X(01)00129-2
• Gezen, A. (2019). Türkiye’de faaliyet gösteren katılım bankalarının entropi ve WASPAS yöntemleri ile performans analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 84, 213-232. doi: https://doi.org/10.25095/mufad.625812
• Han, C. H. (2018). Assessing The impacts of port supply chain integration on port performance. The Asian Journal of Shipping and Logistics, 34(2), 129-135. doi: https://doi.org/10.1016/j.ajsl.2018.06.009
• Hlali, A. (2018). Efficiency analysis with different models: the case of container ports. Journal of Marine Science: Research & Development, 8(2), 250. doi: https://doi.org/10.4172/2155-9910.1000250
• Hung, S. W., Lu, W. M. & Wang, T. P. (2010). Benchmarking the operating efficiency of Asia container ports. European Journal of Operational Research, 203(3), 706-713. doi: https://doi.org/10.1016/j.ejor.2009.09.005
• Itoh, H. (2002). Efficiency changes at major container ports in Japan: a window application of data envelopment analysis. Review of Urban & Regional Development Studies, 14(2), 133-152. doi: https://doi.org/10.1111/1467-940X.00052
• Kalgora, B., Goli, S. Y., Damigou, B., Abdoulkarim, H. T. & Amponsem, K. K. (2019). Measuring West-Africa ports efficiency using data envelopment analysis. Journal of Transportation Technologies, 9(3), 287-308. doi: https://www.scirp.org/journal/paperinformation.aspx?paperid=92775
• Kallo, Z. (2015). Katılım bankalarının performanslarının değerlendirilmesi: TOPSIS ve PROMETHEE yöntemi ile uluslararası karşılaştırma (Yüksek Lisans Tezi). Erişim adresi: https://avesis.deu.edu.tr/yonetilen-tez/d071a1db-d3d2-474e-a0a7-fdebf60834ea/katilim-bankalarinin-performanslarinin-degerlendirilmesi-topsi%20s-ve-promethee-yontemi-ile-uluslararasi-karsilastirma
• Kammoun, R. (2018). The technical efficiency of Tunisian Ports: Comparing data envelopment analysis and stochastic frontier analysis scores. Logistics & Sustainable Transport, 9(2), 73-84. doi: https://doi.org/10.2478/jlst-2018-0011
• Karaoğlan, S. (2016). BİST kimya petrol plastik endeksi’ndeki (XKMYA) işletmelerinin finansal performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri ile ölçümü (Yüksek Lisans Tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=w6rBDWh4Ns3LxW3bbkLy8w&no=ysMfuSvFxrRbEQfW63fD3A
• Kiracı, K. ve Asker, V. (2019). Hava aracı leasing şirketlerinin performans analizi: entropi temelli TOPSIS uygulaması. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 24, 17-28. doi: https://doi.org/10.18092/ulikidince.580420
• Kısa, A. C., Çelik, P. ve Peker, İ. (2022). Entropi tabanlı TOPSIS ve aras yaklaşımı ile özelleştirilmiş limanların performans değerlendirmesi. Benchmarking: An International Journal, 29(1), 118-135.
• Kumru, M. (2012). kurumsal performans değerlendirmenin önemi, gelişimi ve uygulama örnekleri. Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği 32. Ulusal Kongresi-YAEM, İstanbul, Türkiye, 20-22 Haziran 2012. Erişim adresi: https://kutuphane.dogus.edu.tr/mvt/pdf.php?pdf=0014788&lng=0
• Kutin, N., Nguyen, T. T. & Vallee, T. (2017). Relative efficiencies of ASEAN container ports based on data envelopment analysis. The Asian Journal of Shipping and Logistics, 33(2), 67-77. doi: https://doi.org/10.1016/j.ajsl.2017.06.004
• Martinez-Budria, E., Diaz-Armas, R., Navvaro-Ibanez, M. & Ravelo-Mesa, T. (1999). A study of the efficiency of Spanish port authorities using data envelopment analysis. International Journal of Transport Economics, 26(2), 237-253. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/276204733_A_Study_of_the_Efficiency_of_Spanish_Port_Authorities_Using_Data_Envelopment_Analysis
• Metin, S., Yaman, S. ve Korkmaz, T. (2017). Finansal performansın TOPSIS ve MOORA yöntemleri ile belirlenmesi: BİST enerji firmaları üzerine karşılaştırmalı bir uygulama. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 371-394. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ksusbd/issue/31599/319321
• Musso, E. & Sciomachen, A. (2020). Impact of megaships on the performance of port container terminals. Maritime Economics & Logistics, 22, 432-445. doi: https://link.springer.com/article/10.1057/s41278-019-00120-y
• Notteboom, T., Coeck, C. & Van Den Broeck, J. (2000). Measuring and explaining the relative efficiency of container terminals by means of bayesian stochastic frontier models. International Journal of Maritime Economics, 2(2), 83-106. doi: https://link.springer.com/article/10.1057/ijme.2000.9
• Öztel, A. ve Yavuz, H. (2019). Entropi tabanlı TOPSIS yöntemi ile finansal performans analizi: mobilya ve ağaç işleri sektörlerinde bir uygulama. 5. Uluslararası Ekonomi Yönetimi ve Pazar Araştırmaları Kongresi, 175-182, İstanbul.
• Park, R. K. & De, P. (2015). An alternative approach to efficiency measurement of seaports. in port management. Maritime Economics & Logistics, 6(1), 273-292. doi: https://link.springer.com/article/10.1057/palgrave.mel.9100094
• Rajasekar, T. & Deo, M. (2014). Does size influence the operational efficiency of the major ports of India?-a study. IUP Journal of Operations Management, 13(1), 20-39.
• Rios, L. R. & Maçada, A. C. G. (2006). Analysing the relative efficiency of container terminals of mercosur using DEA. Maritime Economics & Logistics, 8(4), 331-346. Erişim adresi: https://www.scirp.org/(S(351jmbntvnsjt1aadkozje))/reference/referencespapers.aspx?referenceid=2460521 Roll, Y. & Hayuth, Y. (1993). Port performance comparison applying data envelopment analysis (DEA). Maritime Policy and Management, 20(2), 153-161. doi: https://doi.org/10.1080/03088839300000025
• Santos, B. M., Godoy, L. P. & Campos, L. M. S. (2019). Performance Evaluation of Green Suppliers Using Entropy-TOPSIS-F. Journal of Cleaner Production, 207, 498-509.
• Schøyen, H. & Odeck, J. (2013). The technical efficiency of Norwegian container ports: a comparison to some Nordic and UK container ports using data envelopment analysis (DEA). Maritime Economics & Logistics, 15(2), 197-221. doi: https://link.springer.com/article/10.1057/mel.2013.3
• Şen, E., Tama, Ö. (2015). The Effect of Communication Centers on Efficiency in Local Governance: The Case Study of Municipality of Başakşehir. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 1-41. Erişim adresi: https://doi.org/10.17336/igusbd.41127
• Shannon, C. E. (1948). A mathematical theory of communication. Bell System Technical Journal, 27(3), 379-423. doi: https://doi.org/10.1002/j.1538-7305.1948.tb01338.x
• Song, B. & Cui, Y. (2014). productivity changes in Chinese container terminals 2006–2011. Transport Policy, 35, 377-384. doi: https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2014.04.011
• Song, D-W. & Han, C-H. (2004). An Econometric approach to performance determinants of Asian Container Terminals. International Journal of Transport Economics, 31(1), 39-53. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/267752735_An_Econometric_Approach_to_Performance_Determinants_of_Asian_Container_Terminals
• Suárez-Alemán, A., Sarriera, J. M., Serebrisky, T. & Trujillo, L. (2016). When it comes to container port efficiency, are all developing regions equal?. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 86, 56-77. doi: https://doi.org/10.1016/j.tra.2016.01.018
• Sun, F. & Yu, J. (2021). Improved energy performance evaluating and ranking approach for office buildings using simple-normalization, entropy-based topsıs and k-means method. Energy Reports, 7, 1560-1570. doi: https://doi.org/10.1016/j.egyr.2021.03.007
• Süral, S. (2016). The opinions of primary teacher candidates towards evaluation performances of instructors. International Journal of Assessment Tools in Education, 3(1), 23-39. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ijate/issue/22371/239556
• Şahin, İ. E. ve Karacan, K. B. (2019). BİST’DA işlem gören inşaat işletmelerinin çok kriterli karar verme yöntemleri ile finansal performans ölçümü. International Journal of Multidisciplinary Studies and Innovative Technologies, 3(2), 162-172. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijmsit/issue/50263/654582
• Temür, A. (2022). Borsa İstanbul Turizm Endeksi (XTRZM) Firmalarının entropi temelli ARAS, COPRAS ve TOPSIS yöntemleri ile finansal performans analizi. Journal of Productivity, 2, 183-212. doi: https://doi.org/10.51551/verimlilik.907897
• Tongzon, J. (2001). Efficiency measurement of selected Australian and other international ports using data envelopment analysis. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 35(2), 107-122. doi: https://doi.org/10.1016/S0965-8564(99)00049-X
• Tongzon, J. & Heng, W. (2005). Port privatization, efficiency and competitiveness: some empirical evidence from container ports (terminals). Transportation Research Part A: Policy and Practice, 39(5), 405-424. doi: https://doi.org/10.1016/j.tra.2005.02.001
• Toprak, M. S. ve Çanakçıoğlu, M. (2019). Banka performansının entropi ve copras yöntemi ile değerlendirilmesi: Türk bankacılık sektörü üzerine bir araştırma. Mali Çözüm Dergisi, 29(154), 107-132. Erişim adresi: http://academicrepository.khas.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12469/3206
• Tunca, M. Z., Ömürbek, N., Cömert, H. G. ve Aksoy, E. (2016). OPEC ülkelerinin performanslarının çok kriterli karar verme yöntemlerinden entropi ve MAUT ile değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi. 7(14), 1-12. doi: https://doi.org/10.21076/vizyoner.245987
• Tunç, S. (2020). Borsa İstanbul (BIST)'da işlem gören otomotiv şirketlerinin finansal performans analizi: entropi, TOPSIS ve gri metodları (Yüksek Lisans Tezi). Erişim adresi: https://acikerisim.gumushane.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12440/2537
• Tümiş, O. (2008). Konteyner limanı operasyon yönetimi, Erdal M. (Ed.) Konteyner deniz ve liman işletmeciliği (1st ed.) (96). Beta Basım Yayım A.Ş.
• TÜRKLİM. (2022). Türkiye limancılık sektörü 2022 raporu, Türkiye Liman İşletmecileri Derneği, 87-90. Erişim adresi: https://www.turklim.org/sektor-raporu-2022/
• Trujillo, L., González, M. M. & Jiménez, J. L. (2013). An overview on the reform process of African Ports. Utilities Policy, 25, 12-22. doi: https://doi.org/10.1016/j.jup.2013.01.002
• Wang, T. F., Song, D. W. & Cullınane, K. (2003). Container port production efficiency: a comparative study of DEA and FDH approaches. Journal of the Eastern Asia Society for Transportation Studies, 5(10), 698-713. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/255991329_Container_Port_Production_Efficiency_a_Comparative_Study_of_DEA_and_FDH_Approaches
• Wanke, P. F. (2013). Physical infrastructure and shipment consolidation efficiency drivers in Brazilian port a two-stage network- DEA approach. Transport Policy, 29, 145-153. doi: https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2013.05.004
• Wiegmans, B. W., Rietveld, P., Pels, E. & Van Woudenberg, S. (2004). Container terminals and utilisation of facilities. International Journal of Transport Economics, 31, 313–339. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/46670759_Container_terminals_and_utilisation_of_facilities
• Wu, J. & Goh, M. (2010). Container port efficiency in emerging and more advanced markets. doi: https://doi.org/10.1016/j.tre.2010.01.002
• Yılmaz, A. (2020). Borsa İstanbul (BIST)’da işlem gören gıda şirketlerinin finansal performans analizi: entropi, TOPSIS ve VIKOR metodları (Yüksek Lisans Tezi). Erişim adresi: https://acikerisim.gumushane.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12440/2537
• Yoon, K. P. & Hwang, C. L. (1995). Multiple attribute decision making: an introduction. doi: https://methods.sagepub.com/book/multiple-attribute-decision-making
• Yuen, A. C. L., Zhang, A. & Cheung, W. (2013). Foreign participation and competition: a way to ,mprove the container port efficiency in China?. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 49, 220-231. doi: https://doi.org/10.1016/j.tra.2013.01.026
• Yurdakul, M. ve İç, Y. (2013). Türk otomotiv firmalarının performans ölçümü ve analizine yönelik TOPSIS yöntemini kullanan bir örnek çalışma. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 18(1), 1-18. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/76376
• Zelvi, A. (2019). Türkiye’deki özel bankaların finansal performanslarının ölçümü: TOPSIS ve PROMETHEE yöntemleri ile bir uygulama (Yüksek Lisans Tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=c6nTNIJPP8SGDtHqQ_gtGg&no=GGpLQws9fGBcGbow0aVyRg