Uzaktan Çalışma Modelleri Bağlamında Denizcilik Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Öncelik Analizi

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 1, 78 - 95, 01.07.2025

Faruk Köseoğlu , Kenan Tok , Umur Bucak

https://doi.org/10.56554/jtom.1520729

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada, uzaktan çalışma modelleri bağlamında denizcilik sektörü çalışanlarına yönelik algısal bir analiz yapılmıştır. Araştırmada literatürden faydalanılarak uzaktan çalışma modelleri ile ilgili genel bilgilere yer verilmiş olup alanında uzman otuz denizcilik sektörü çalışanına anket uygulanarak veriler toplanmış ve Çok Kriterli Karar Verme yöntemlerinden Bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci yöntemi kullanılarak elde edilen veriler analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre uzaktan çalışma uygulamalarının bireysel avantajlarına daha odaklanıldığı görülmüştür. Uzaktan çalışanların aile bireylerine daha esnek vakit ayırmalarını uzaktan çalışma modelinin en önemli avantajı olduğunu savundukları tespit edilmiştir. Çalışma kapsamında ayrıca farklı uzaktan çalışma modelleri (tamamen, kısmen, hibrit) altında çalışan bireylerin farklı öncelik algıları karşılaştırılarak analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan çalışma , Denizcilik sektörü , Çok kriterli karar verme , Algısal analiz , İstatistik

A Priority Analysis of Maritime Sector Employees in the Context of Remote Working Models

Öz

In this study, a perceptual analysis was made for maritime sector employees in the context of teleworking models. In the study, general information about teleworking models is given by making use of the literature and data were collected by applying a questionnaire to thirty maritime sector employees who are experts in their fields and the data obtained by using the Fuzzy Analytical Hierarchy Process method, one of the Multi-Criteria Decision Making methods, were analysed. According to the findings of the study, it was observed that the individual advantages of teleworking practices were more focussed. It was determined that teleworkers argued that the most important advantage of the teleworking model is that they allocate more flexible time to their family members. Within the scope of the study, the different priority perceptions of individuals working under different teleworking models (full, partial, hybrid) were compared and analysed.

Anahtar Kelimeler

Remote working , Maritime sector , Multi-criteria decision making , Perceptual analysis , Statistics

Kaynakça

• Alp, S. & Gündoğdu, C.E. (2012). Kuruluş yeri seçiminde analitik hiyerarşi prosesi ve bulanık analitik hiyerarşi prosesi uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. S.14(1), ss.07-25. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/deusosbil/issue/4627/63111
• Baycık, G.& Doğan, S. Vd. (2021). Covid 19 pandemisinde uzaktan çalışma: Tespit ve öneriler. ss.1683-1728. https://doi.org/10.54752/ct.1155067
• Bilginoğlu, E. (2020). Covid 19 Pandemisi sırasında uzaktan çalışmanın artan önemi: bilinen yanlışlar ve doğruları. ss.1099-1146. https://doi.org/10.54752/ct.1155105
• Chang, D.Y. (1996), “Applications of the extent analysis method on fuzzy ahp, “European Journal of Operational Research, S.95(3), ss.649-655. https://doi.org/10.1016/0377-2217(95)00300-2
• Çakmak, F.A. & Büyükyılmaz, O. (2021). Uzaktan Çalışmada Yönetsel Konular, Ankara: Gazi Kitabevi. Dalbudak, E. & Rençber Ö.F. (2022). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri Üzerine Literatür İncelemesi. GAUNIIBFD, S.4(1), ss.1-16. https://doi.org/10.55769/gauniibf.1068692
• Gupta, A., Singh, R. K., & Gupta, S. (2022). Developing human resource for the digitization of logistics operations: readiness index framework. International Journal of Manpower, 43(2), 355-379. https://doi.org/10.1108/IJM-03- 2021-0175
• Günden, C. & Miran B., (2008), Bulanık analitik hiyerarşi süreci kullanarak çiftçi kararlarının analizi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, S.45(3), ss.195-204. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/zfdergi/issue/5092/69562
• Güngör, İ. & İşler Büyüker D. (2005). Analitik hiyerarşik yaklaşım ile otomobil seçimi. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, S.1(2), ss.21-33. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/ijmeb/issue/54839/750850
• Güzel, D. & Aydın, G. (2021). Covid 19 döneminde uzaktan çalışma sisteminde iş performansını etkileyen faktörler: banka çalışanları üzerine bir uygulama. Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. S.3(2), ss.128-133. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/aruiibfdergisi/issue/66112/991171
• Hilbrecht, M., Shaw, S.M., Johnson, L.C. & Andrey, J. (2013). Remixing work, family and leisure: teleworkers' experiences of everyday life. New Technology, Work and Employment, S.28(2), ss.130-144. https://doi.org/10.1111/ntwe.12010
• Jo, S., D’agostini, E., & Kang, J. (2020). From seafarers to E-farers: Maritime cadets’ perceptions towards seafaring jobs in the industry 4.0. Sustainability, 12(19), 8077. https://doi.org/10.3390/su12198077
• Juchnowicz, M., & Kinowska, H. (2021). Employee well-being and digital work during the COVID-19 pandemic. Information, 12(8), 293. https://doi.org/10.3390/info12080293
• Kahraman, C. (2008). FuzzyMulti-Criteria Decision Making: Theory and Applications with Recent Developments, Springer, S.16. Erişim Adresi: https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=s2GOmBVdXYoC&oi=fnd&pg=PR5&dq=FuzzyMulti- Criteria+Decision+Making:+Theoryand+Applications+with+Recent+Developments&ots=cOJgmLyyIb&sig=9i XfVXlxpbIoYG5BOHY1GFC6nEI&redir_esc=y#v=onepage&q=FuzzyMulti- Criteria%20Decision%20Making%3A%20Theoryand%20Applications%20with%20Recent%20Developments& f=false
• Kaplan, S. (2007). Hava savunma sektörü tezgâh yatırım projelerinin bulanık AHP ile değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara. Erişim Adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Kaptan, M. (2022). Future Requests of Maritime Labour and Solution Suggestions: Human Resources Practices. In Handbook of Research on the Future of the Maritime Industry (pp. 212-231). IGI Global. https://doi.org/10.4018/978-1-7998-9039-3.ch012
• Kutlutürk, S. & Yıkılmaz, İ. (2021). Covid 19 pandemisi uzaktan çalışma sürecinde akademisyenlerin iş stresi, tükenmişlik algısı, fiziksel aktivite ve kas iskelet sistemi ağrılarının incelenmesi. H.Ü. Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, S(2), ss.297-313. https://doi.org/10.21020/husbfd.877088
• Li, X., Seah, R., Wang, X., & Yuen, K. F. (2022). Investigating the role of sociotechnical factors on seafarers’ psychological capital and mental well-being. Technology in Society, 71, 102138. https://doi.org/10.1016/j.techsoc.2022.102138
• Mazeas, D., Erkoyuncu, J. A., & Noël, F. (2023, March). Telexistence-based remote maintenance for marine engineers. In 2023 IEEE Conference on Virtual Reality and 3D User Interfaces Abstracts and Workshops (VRW) (pp. 407-413). IEEE. https://doi.org/10.1109/VRW58643.2023.00089
• Mükellef, Ü. (2022). Uzaktan çalışmada verimlilik: Zonguldak devlet okullarında bir araştırma. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak. Erişim Adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Mükellef, Ü. & Çakmak, A.F. (2023). Uzaktan Çalışmada Verimlilik, Ankara: Gazi Kitabevi. Pöyhönen, M., Hamalainen, R.P. & Salo, A. (1997). An experiment on the numerical modeling of verbal ratio statements. Journal of Multi-Criteria Decision Analysis, S.6, ss.1-10. https://doi.org/10.1002/(SICI)1099- 1360(199701)6:1%3C1::AID-MCDA111%3E3.0.CO;2-W
• Przybyłowski, A., Suchanek, M., & Miszewski, P. (2022). COVID-19 Pandemic Impact on a Global Liner Shipping Company Employee Work Digitalization. TransNav, S.16(4). http://dx.doi.org/10.12716/1001.16.04.18
• Saaty, T.L. & Vargas, G.L. (2001). Model, methods,concepts & applications of the analytic hierarcy process, First Edition, Denmark: Kluwer’s International Series. http://dx.doi.org/10.1007/978-1-4615-1665-1
• Saaty, T.L., & Vargas, G.L. (2006). Decision making with the analytic network process. Springer’s International Series, S.3. https://doi.org/10.1007/978-1-4614-7279-7
• Söyler, H., & Yaraş, E. (2016). Küresel pazara giriş kararının bulanık ahp ve bulanık topsis yaklaşımıyla analizi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.5(4), ss.77-96. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/mjss/issue/40507/485473
• Sütlü, U. & K. Tayir, N. (2022). Uzaktan çalışma sürecinin takım olabilme üzerine etkileri. International Journal of Social Sciences, S(3), ss. 230-257. https://doi.org/10.31454/troyacademy.1132673
• Şengül, Ü., Eren, M. & Shiraz, S. (2012). Bulanık ahp ile belediyelerin toplu taşıma araç seçimi. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, S.40, ss.143-165. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/erciyesiibd/issue/5897/78018
• Taştan, K. (2021). Uzaktan çalışma örgütlenmesi. Ankara: Gazi kitabevi.
• Theotokas, I. N., Lagoudis, I. N., & Raftopoulou, K. (2024). Challenges of maritime human resource management for the transition to shipping digitalization. Journal of Shipping and Trade, 9(1), 6. https://doi.org/10.1186/s41072-024-00165-0
• Turan, G. (2018). Çok kriterli karar verme. B.F. Yıldırım, & E. Önder içinde, Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri (s.15-20). Bursa: Dora Basım Yayınları. Uzaktan Çalışma Yönetmeliği. (2021, 5 Mayıs). Resmî Gazete (Sayı: 31419). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/03/20210310-2.htm
• Vargas, G.L. (1990). An overview of the analytic hierarchy process and its applications. European Journal of Operational Research, S.48(1), ss.2-8. https://doi.org/10.1016/0377-2217(90)90056-H
• Yiğit, B. (2021). Pandemi döneminde uzaktan ve evden çalışma. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, S.8(4), ss.313-319. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/asead/issue/65626/1002680
• Yiğit, S. (2022). Uzaktan yönetme ve çalışma zorlukları. Uzaktan çalışmada yönetsel konular, Ankara: Gazi Kitabevi. https://doi.org/10.5281/zenodo.7482203.