İSLAMİ SANAL KAMUSAL ALANDA KOLLEKTİF KİMLİK: İSLAMİ EVLİLİK SİTELERİ İÇİNDEN KOLLEKTİF KİMLİĞİ OKUMAK

Yıl 2010, Cilt: 5 Sayı: 19, 3237 - 3263, 01.06.2010

Dr. Serhat Kaymas

Öz

Anahtar Kelimeler

-

İslami Sanal Kamusal Alanda Kolektif Kimlik: İslami Evlilik Siteleri İçinden Kolektif Kimliği Okumak

Öz

Bu çalışma, İslami evlilik siteleri ve kullanım pratikleri içerisinden bakarak, kolektif kimlik, aidiyet ve temsil politikalarına yeniden bir değer biçmeyi amaçlamıştır. Çalışma, kolektif kimliğin yalın bir biçimde psikolojik bir kategori olmadığını vurgulamaktadır. Çalışmanın temel varsayımı, kolektif kimliklerin toplumsal ağ üzerindeki denetimin sonucunda oluşan anlatısal inşalar olduğudur. Yaklaşım, Türkiye’de İslami evlilik sitelerine uygulanmıştır. Araştırma boyunca, İslami evlilik siteleri ve kullanıcı pratikleri sorgulanmış ve internet kullanım örüntülerine dair aşağıdaki sorular sorulmuştur. Dinsel bir kimlik üzerinden, kolektif kimliklendirme süreci nasıl işlemektedir? Bu pratikte, ideolojinin kimlik ve temsilin inşasındaki işlevi nedir? Topluluk üyelerinin gündelik yaşam pratiklerinde kimlik ve aidiyet pratikleri nasıl kurulmaktadır? İslami evlilik sitelerinin, kolektif kimlik – aidiyet ve temsil pratikleri nasıl işlemektedir? Çalışma; dinsel eğilimler ile kolektif kimlik arasında yakın bir ilişki olduğunu saptamıştır.

Anahtar Kelimeler

Kolektif Kimlik, Aidiyet, Temsil Politikaları, Kamusal Alan, Karşıt Kamusal Alan, İslam

Kaynakça

• ANDERSON, Benedict (1993). Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması. Çev: İskender Savaşır.
• İstanbul: Metis Yayınları. AZAK, Umut (2009). “İslami Radyolar ve Türbanlı Spikerler”. İslamın Yeni Kamusal Yüzleri: Bir Atölye Çalışması.
• Der: Nilüfer Göle. İstanbul: Metis Yayınları. 93 – 110. BAKARDJEVA, Maria (2003). “Virtual Togetherness: An Everyday – Life Perspective”. Media, Culture and Society. Vol: 25. London, Thousand Oaks ve New Delhi: Sage Publication. 291 – 313.
• CASTELLS, Manuel (2008). “The New Public Sphere: Global Civil Society, Communication Networks and Global
• Governance”. The Annals of the American Academy of Political and Social Science 616(68). İçinde. London, Thosand Oaks ve New Delhi: Sage Publications. 78 – 93. COULDRY, Nick ve DREHER, Tanja (2007). “Globalization and the Public Sphere: Exploring the Space of
• Community Media in Sydney”. Global Media and Communication. Vol3(1). 79 – 100. DURSUN, Çiler (2004). “İslamcı Basında Kemalizm Karşıtlığının Kurulması”. Haber, Hakikat ve İktidar İlişkisi içinde. Der: Çiler Dursun. Ankara: Elips Kitap. 183 – 225.
• EDER, Klaus (2009). “A Theory of Collective Identity: Making Sense of the Debate on a European Identity”.
• European Journal of Social Theory 12(4). 427 – 447. EL -NAWAWY, Mohammed ve KHAMIS, Sahar (2010). “Collective Identity in the Virtual Islamic Public Sphere:
• Contemporary Discourse in Two Islamic Web Sites”. The International Communication Gazette. Vol 72(3). 229 – 250. FRAZER, Nancy (1992). “Rethinking the Public Sphere”. Habermas and the Public Sphere içinde. Der: C.
• Calhoun. London, Chambridge: MIT Press. 109 – 141. FRAZER, Nancy (2004). “Kamusal Alanı Yeniden Düşünmek: Gerçekte Varolan Demokrasinin Eleştirisine Bir
• Katkı”. Kamusal Alan içinde. Çev: Meral Özbek, Cemal Balcı. Der: Meral Özbek. İstanbul: Hil Yayınları. 103 – GIDDENS, Anthony (1991). Modernity and Self – Identity. Stanford: Stanford University Press.
• GÖLE, Nilüfer (2000). Melez Desenler: İslam ve Modernlik Üzerine. İstanbul: Metis Yayınları.
• GÖLE, Nilüfer (2002). “Islam in Public: New Visibilities and New Imaginaries”. Public Culture 14(1). 173 – 190.
• GÖLE, Nilüfer (2009). “Giriş”. İslamın Yeni Kamusal Yüzleri: Bir Atölye Çalışması içinde. Der: Nilüfer Göle.
• İstanbul: Metis Yayınları. 7 – 19. GÖLE, Nilüfer (2009). “Modernist Kamusal Alan ve İslami Ahlak”. İslamın Yeni Kamusal Yüzleri: Bir Atölye
• Çalışması içinde. Der: Nilüfer Göle. İstanbul: Metis Yayınları. 19 – 41. GÖLE, Nilüfer (2009). İç İçe Girişler: İslam ve Avrupa. Çev: Ali Berktay. İstanbul: Metis Yayınları.
• GRAMSCI, Antonio (1984). Modern Prens. Çev: Pars Esin. Ankara: Bilim ve Toplum Yayınları.
• HALL, Stuart (1975). “Introduction”. Paper Voices: The Popular Press and Social Change 1935 – 1965. içinde.
• Ed: A.C.H Smith. London: Chatto and Windus Press. 11 – 24. HALL, Stuart (1996). “Introduction: Who Needs Identity ?”. Quesitions of Cultural Identity. Ed: Stuart Hall ve Paul du Gay. London: Sage Publications. 1 – 17.
• HO, S. Shirley, LEE, Waipeng ve HAMEED, Shahiraa Sahul (2008). “Muslim Surfers on the Internet: Using the Theory of Planned Behaviour to Examine the Factors Influencing Engagement in Online Religious Activities”.
• New Media and Society Vol 10(1). Los Angeles, London, New Delhi ve Singapore: Sage Publications. 93 – 113. http://www.gönüldensevenler.com http://www.islamievlilik.com. http://www.zevac.merihnet.com. İNALCIK, Halil (1969). “The Nature of Traditional Society”. Political Modernization in Japan and Turkey. İçinde.
• Ed: Robert Ward ve Dankward Rustow. Princeton: Princeton University Press. KAZGAN, Gülten (2002). Tanzimattan 21. Yüzyıla Türkiye Ekonomisi. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• KHATIB, Linda (2003). “Communicating Islamic Fundementalism as a Global Citizenship”. Journal of
• Communication Inquiry. 27(4). London, Thousand Oaks ve New Delhi: Sage Publications. 389 – 409. McKEE, Alan (2006). Textual Analysis: A Beginner’s Guide. London: Sage Publication.
• NEGHT, Oscar ve KLUGE, Alexander (1993). Public Sphere and Experience. Minneapolis: University of Minessota Press.
• NEGHT, Oscar ve KLUGE, Alexander (2004). “Kamusal Alan ve Tecrübe’ye Giriş”. Kamusal Alan içinde. Der:
• Meral Özbek. İstabul: Hil Yayınları. 133 – 141. RHEINGOLD, Howard (1993). The Virtual Community: Homestanding on the Electronic Frontiers. London: Minerva Press.
• SALVATORE, Armanda ve EICKELMAN, Dale F (2006). Public Islam and Common Good. Boston, MA: Brill Publication.
• SARIBAY, Ali Yaşar (1998). “Türkiye’de Demokrasi ve Sivil Toplum”. Küreselleşme, Sivil Toplum ve İslam içinde.
• Der: E. Fuat Keyman, Ali Yaşar Sarıbay. Ankara: Vadi Yayınları. 88 – 111. SELNOW, W. Gary (1998). Electronic Whistle – Stops: The Impact of the Internet on American Politics.
• Westport, CT: Preager Press. SENNETT, Richard (1996). Kamusal İnsanın Çöküşü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• SPLICHAL, Slavko (2009). “New Media Old Theories: Does the National Public Melt into the Air of Global
• Governance”. European Journal of Communication Vol24(4). 391 – 405. SUBAŞI, Necdet (2005). “İnternet ve Sanal Cemaat Tartışmaları”. İnternet, Toplum ve Kültür içinde. Ankara: Epos Yayınları. 106 – 118.
• SUMAN, Defne (2009). “Feminizm, İslam ve Kamusal Alan”. İslamın Yeni Kamusal Yüzleri: Bir Atölye Çalışması içinde. Der: Nilüfer Göle. İstanbul: Metis Yayınları. 68 -93.
• TAYLOR, Charles (1994). “The Politics of Recognition”. Multiculturism: Examining the Politics of Recognition içinde. Der: Amy Gutmann. New York: Princeton University Press. 36 – 48.
• TİMİSİ, Nilüfer (2005). “Sanallığın Gerçekliği İnternetin Toplum ve Kimlik Alanlarına Girişi”. İnternet, Toplum,
• Kültür içinde. Der: Mutlu Binark ve Barış Bora Kılıçbay. Ankara: Epos Yayıncılık. 89 – 106. TÜRKMEN, Buket (2009). “Laikliğin Dönüşümü: Liseli Gençler, Türban ve Atatürk Rozeti”. İslamın Yeni Kamusal
• Yüzleri: Bir Atölye Çalışması içinde. Der: Nilüfer Göle. İstanbul: Metis Yayınları. 110 -148. DAVID, Ohad ve Bar – Tal, Daniel (2009). “A Sociopsychological Conception of Collective Identity; The Case of National Identity as an
• Example”. Society for Personality and Social Pyschology 13(4). 354 – 379. TÜTÜNCÜ, Fatma (2007). “Güzel Ahlaklı Biriyle Hayırlı Bir İzdivaç için: İslami Evlilik Siteleri, Dönüşen
• Mahremiyetler ve Kadın Öznelliği”. Yeni Medya Çalışmaları içinde. Der: Mutlu Binark. Ankara: Dipnot Yayınları. WITTEBORN, Saskia (2007). “The Situated Expression of Arab Collective Identities in the United States”. Journal of Communication Studies 57(3). 556 – 573.