DÖRT VE BEŞ YILDIZLI OTEL İŞLETMELERINDE ÇALIŞAN PERSONELIN ÖRGÜTSEL STRES VE ÖRGÜTSEL TÜKENMIŞLIK DÜZEYLERI ARASINDAKI İLIŞKILERIN DEMOGRAFIK DEĞIŞKENLER BAZINDA İNCELENMESI / EXAMINATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN ORGANIZATIONAL STRESS AND ORGANIZATIONAL BURNOUT LEVELS OF MID LEVEL MANAGERS WORKING IN FOUR AND FIVE STAR HOTEL BUSINESSES BASED ON DEMOGRAPHIC VARIABLES
Öz
The present study emphasizes the concepts of stress and organizational stress which are the main concepts constituting theoretical foundation of the research; evaluates influences of stress on organization; discusses the concept of organizational burnout as well as its subdimensions; and analyses organizational stress and burnout levels of mid level managers based on demographic variables. The purpose of this study is to examine the relationship between organizational stress and organizational burnout levels of mid level managers of four and five star hotel businesses based on demographic variables. Survey has been conducted on 445 employees of four and five star hotels operating in Alanya. Frequency distributions have been examined in order to determine personal characteristics of mid level managers of four and five star hotels within the scope of evaluation of data. The descriptive statistics of total points obtained from the scales have been analyzed in order to determine organizational stress and burnout levels and correspondence of total points to normal distribution has been analyzed byKolmogorov-Smirnov. In our study, a high level relationship between organizational stress and emotional exhaustion and also organizational stress and cynicism has been observed in the age group of 34-41 of mid level managers. Mid level managers who worked in the sector for more than 13 years have been observed to have high levels of organizational stress, emotional exhaustion and cynicism
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aktaş, A.M., Aktaş, R. 1992. “İş Stresi”, Verimlilik Dergisi, Milli Prodüktivite Yayınları 2(1), ss.153–170.
- Aydın, Ş. 2004. “Örgütsel Stres Yönetimi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3), ss.49-74.
- Aydoğan, O. 2008. “İş Stresinin Tükenmişlik Ve Örgütsel Bağlılıkla İlişkisi Kamu Sektöründe Bir Uygulama”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Basım, H.N., & Şeşen, H. 2006. “Mesleki Tükenmişlikte Bazı Demografik Değişkenlerin Etkisi: Kamu’da Bir Araştırma”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 6(2), ss. 15-23.
- Barutçu, E., & Serinkan, C. 2008. “Günümüzün Önemli Sorunlarından Biri Olarak Tükenmişlik Sendromu ve Denizli’de Yapılan Bir Araştırma”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 8(2), ss. 541-561.
- Davis, K. 1982. “İşletmelerde İnsan Davranışı, Çev: Kemal Tosun vd., İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları, No:199, İstanbul.
- Davis, K., & Newstroom, J.W. 1993. Organizational Behavior: Human Behavior at Work, Ninth Edition, McGrow Hill Inc., North America.
- Dolunay, A., & Piyal B. 2003.“Öğretmenlerde Bazı Mesleki Özellikler ve Tükenmişlik”, Kriz Dergisi, 11(1), ss. 35-48.
- Erdoğan, İ. 1991. İşletmelerde Personel Seçimi ve Başarı Değerleme Teknikleri, İstanbul: İşletme Fakültesi, İşletme İktisadi Enstitüsü.
- Eren E. 2000. Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, 6. Baskı,İstanbul: Beta Yayınları.
- Ertekin Y. 1993. Stres ve Yönetim, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü, Ankara.
- Gezer, E. 2008. Stres Veren Yaşam Olayları’nın, Öğretim Elemanlarının, Depresyon Ve Tükenmişlik Düzeylerine Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Gümüştekin, G.E., & Öztemiz, A.B. 2004. “Örgütsel Stres Yönetimi ve Uçucu Personel Üzerinde Bir Uygulama” Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 23, Temmuz-Aralık, ss. 61-85.
- Kreitner, R., & Kinicki, A. 1989. Organizational Behavior, Homewood, IL: Irwin.
- Leck, J.D., & Saunders, D.M. 1992. “Hirschman's Loyalty: Attitude or Behavior”, Employee Responsibilities and Rights Journal (5):3, ss. 219-230.
- Luthans, F. 1994. Organizational Behaviour, İstanbul: Literatür Yayıncılık.
- Maslach, C., & Jackson, S.E. 1981. “The Measurement of Experienced Burnout”, Journal of Occupational Behaviour, 2(2), ss.99-113.
- McGrant, J.E. 1976. Stres and Behavior in Organizations, M.D. Dunnette (Ed). Handbook of Industrial and Organizational Psychology.
- Onay, M., & Kılcı, S. 2011. “İş Stresi ve Tükenmişlik Duygusunun İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkileri: Garsonlar ve Aşçılar”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), ss. 363-372.
- Önder, H.H., & Kurt M. 1987. “İş Güvenliği Açısından Ergonominin Önemi”, Milli Prodüktivite Merkezi, I. Ulusal Ergonomi Kongresi, 23-24 Kasım, İstanbul.
- Özkan, A., & Özdevecioğlu, M. 2012. “The Effects Of Occupational Stress On burnout and Life Satisfaction: A Study in Accountants”, Springer Link, ss. 1-14.
- Özgen, I. 2007. “Yiyecek-İçecek İşletmeleri Çalışanlarında Tükenmişlik Sendromu: İzmir, Adnan Menderes Hava Limanı Örneği”, I. Ulusal Gastronomi Sempozyumu ve Sanatsal Etkinlikler, ss.116-124.
- Pehlivan, İ. 2002. İş Yaşamında Stres, Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Pelit, E., & Türkmen, F. 2008. “Otel İşletmeleri İş Görenlerinin Tükenmişlik Düzeyleri: Yerli ve Yabancı Zincir Otel İşletmeleri İş Görenleri Üzerinde Bir Araştırma”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), ss.117 – 139.
- Sandıkçı, E. 2010. Stresin Tükenmişlik Boyutları Üzerindeki Etkisi: Diyarbakır’da Öğretmenler Üzerinde Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
- Sökmen, A. 2005. “Konaklama İşletmelerinin Yöneticilerinin Stres Nedenlerinin Belirlenmesinde Cinsiyet Faktörü: Adana’da Ampirik Bir Araştırma”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Güz, 1, , ss.1-27.
- Sterrs, R.M. 1991. Introduction to Organizational Behavior, (4th ed.) NY: Harper Collins.
- Silah, M. 2005. Endüstride Çalışma Psikolojisi , 2.Baskı., Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Sürgevil, O. 2006. Çalışma Hayatında Tükenmişlik Sendromu Tükenmişlikle Mücadele Teknikleri, Ankara: Nobel Yayın.
- Topaloğlu, M., & Koç, H. 2007. “Öğretmenlerden Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Kamu-İş Dergisi, 9(3), ss.31-52.
- Tümkaya, S. 2000. “Akademik Tükenmişlik Ölçeğinin Geliştirilmesi”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi ,19, ss.128-133.
Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Çalışan Personelin Örgütsel Stres ve Örgütsel Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Demografik Değişkenler Bazında İncelenmesi
Öz
Bu çalışmada, araştırmanın teorik altyapısını oluşturan stres ve örgütsel stres kavramları üzerinde durulmuş, stres kaynakları, stresin
örgütler üzerindeki etkileri incelenmiş ve örgütsel tükenmişlik kavramına, tükenmişlik alt boyutlarına değinilmiş, çalışan personelin örgütsel
stres ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkiler demografik değişkenler bazında incelenmiştir.
Bu araştırmanın amacı, dört ve beş yıldızlı otel çalışanlarının örgütsel stresleri ile örgütsel tükenmişlikleri arasındaki ilişkinin demografik
değişkenler bazında incelenmesidir. Anketler Alanya’da faaliyet gösteren dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinde çalışan 445 personel
üzerinde uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesi amacıyla; Örneklemi oluşturan dört ve beş yıldızlı otel yöneticilerinin kişisel özelliklerini
belirlemek amacıyla frekans dağılımları incelenmiştir. Örgütsel stres ve tükenmişlik düzeylerini belirlemek amacı ile ölçeklerden elde edilen
toplam puanların tanımlayıcı istatistikleri incelenmiş ve toplam puanların normal dağılıma uygunluk gösterip göstermediği KolmogorovSmirnov
ile sınanmıştır. Çalışmamızda 34–41 yaş grubundaki çalışanlarda Örgütsel stres ile duygusal tükenme arasında ve örgütsel stres ile
duyarsızlaşma arasında yüksek düzeyde ilişki gözlenmiştir. Sektörde 13 yılın üzerinde çalışanlarda yüksek düzeyde örgütsel stres ile
duygusal tükenme ve işte duyarsızlaşmalar görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Otel Personeli Örgütsel Stres Örgütsel Tükenmişlik Demografik Değişkenler Turizm
Kaynakça
- Aktaş, A.M., Aktaş, R. 1992. “İş Stresi”, Verimlilik Dergisi, Milli Prodüktivite Yayınları 2(1), ss.153–170.
- Aydın, Ş. 2004. “Örgütsel Stres Yönetimi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3), ss.49-74.
- Aydoğan, O. 2008. “İş Stresinin Tükenmişlik Ve Örgütsel Bağlılıkla İlişkisi Kamu Sektöründe Bir Uygulama”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Basım, H.N., & Şeşen, H. 2006. “Mesleki Tükenmişlikte Bazı Demografik Değişkenlerin Etkisi: Kamu’da Bir Araştırma”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 6(2), ss. 15-23.
- Barutçu, E., & Serinkan, C. 2008. “Günümüzün Önemli Sorunlarından Biri Olarak Tükenmişlik Sendromu ve Denizli’de Yapılan Bir Araştırma”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 8(2), ss. 541-561.
- Davis, K. 1982. “İşletmelerde İnsan Davranışı, Çev: Kemal Tosun vd., İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları, No:199, İstanbul.
- Davis, K., & Newstroom, J.W. 1993. Organizational Behavior: Human Behavior at Work, Ninth Edition, McGrow Hill Inc., North America.
- Dolunay, A., & Piyal B. 2003.“Öğretmenlerde Bazı Mesleki Özellikler ve Tükenmişlik”, Kriz Dergisi, 11(1), ss. 35-48.
- Erdoğan, İ. 1991. İşletmelerde Personel Seçimi ve Başarı Değerleme Teknikleri, İstanbul: İşletme Fakültesi, İşletme İktisadi Enstitüsü.
- Eren E. 2000. Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, 6. Baskı,İstanbul: Beta Yayınları.
- Ertekin Y. 1993. Stres ve Yönetim, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü, Ankara.
- Gezer, E. 2008. Stres Veren Yaşam Olayları’nın, Öğretim Elemanlarının, Depresyon Ve Tükenmişlik Düzeylerine Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Gümüştekin, G.E., & Öztemiz, A.B. 2004. “Örgütsel Stres Yönetimi ve Uçucu Personel Üzerinde Bir Uygulama” Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 23, Temmuz-Aralık, ss. 61-85.
- Kreitner, R., & Kinicki, A. 1989. Organizational Behavior, Homewood, IL: Irwin.
- Leck, J.D., & Saunders, D.M. 1992. “Hirschman's Loyalty: Attitude or Behavior”, Employee Responsibilities and Rights Journal (5):3, ss. 219-230.
- Luthans, F. 1994. Organizational Behaviour, İstanbul: Literatür Yayıncılık.
- Maslach, C., & Jackson, S.E. 1981. “The Measurement of Experienced Burnout”, Journal of Occupational Behaviour, 2(2), ss.99-113.
- McGrant, J.E. 1976. Stres and Behavior in Organizations, M.D. Dunnette (Ed). Handbook of Industrial and Organizational Psychology.
- Onay, M., & Kılcı, S. 2011. “İş Stresi ve Tükenmişlik Duygusunun İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkileri: Garsonlar ve Aşçılar”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), ss. 363-372.
- Önder, H.H., & Kurt M. 1987. “İş Güvenliği Açısından Ergonominin Önemi”, Milli Prodüktivite Merkezi, I. Ulusal Ergonomi Kongresi, 23-24 Kasım, İstanbul.
- Özkan, A., & Özdevecioğlu, M. 2012. “The Effects Of Occupational Stress On burnout and Life Satisfaction: A Study in Accountants”, Springer Link, ss. 1-14.
- Özgen, I. 2007. “Yiyecek-İçecek İşletmeleri Çalışanlarında Tükenmişlik Sendromu: İzmir, Adnan Menderes Hava Limanı Örneği”, I. Ulusal Gastronomi Sempozyumu ve Sanatsal Etkinlikler, ss.116-124.
- Pehlivan, İ. 2002. İş Yaşamında Stres, Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Pelit, E., & Türkmen, F. 2008. “Otel İşletmeleri İş Görenlerinin Tükenmişlik Düzeyleri: Yerli ve Yabancı Zincir Otel İşletmeleri İş Görenleri Üzerinde Bir Araştırma”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), ss.117 – 139.
- Sandıkçı, E. 2010. Stresin Tükenmişlik Boyutları Üzerindeki Etkisi: Diyarbakır’da Öğretmenler Üzerinde Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
- Sökmen, A. 2005. “Konaklama İşletmelerinin Yöneticilerinin Stres Nedenlerinin Belirlenmesinde Cinsiyet Faktörü: Adana’da Ampirik Bir Araştırma”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Güz, 1, , ss.1-27.
- Sterrs, R.M. 1991. Introduction to Organizational Behavior, (4th ed.) NY: Harper Collins.
- Silah, M. 2005. Endüstride Çalışma Psikolojisi , 2.Baskı., Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Sürgevil, O. 2006. Çalışma Hayatında Tükenmişlik Sendromu Tükenmişlikle Mücadele Teknikleri, Ankara: Nobel Yayın.
- Topaloğlu, M., & Koç, H. 2007. “Öğretmenlerden Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Kamu-İş Dergisi, 9(3), ss.31-52.
- Tümkaya, S. 2000. “Akademik Tükenmişlik Ölçeğinin Geliştirilmesi”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi ,19, ss.128-133.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 9 Sayı: 35 |