THE PROBLEM OF THE EXCISTENCE POSSIBILITY OF DOUBT IN CASE OF POSSIBILITY OF COMPREHENSION OF GOD IN RELIGION

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 4, 13 - 41, 01.12.2016

Hasan Peker

Öz

Religion, on the bases of belief and with demand of faith, is a phenomenon which shows existence in the world of human. Religion is a human experience, either it is
divine of human, that addresses the owners of mind. It is possible to say that in this
case; belief is sine qua non for religion. The knowledge is inevitable for belief/faith.
Because, the most inevitable matter in religion is existence matter as in philosophy
and once saying the existence matter, it is the God in the faith principle that comes
to mind first. Because religion wants to have a faith based relationship with God.
The existence matter, in fact it is the epistemological matters of existence, there has
been a knowledge input, though it is at minimum level, about subjects related to
faith. Knowledge in the plain meaning is the mental awareness of knower about the
known things. In this study, we evaluate humans’ turning to God on the bases of
faith and knowledge, at this point, we study on doubt as a phenomenon related to
both knowledge and faith; Can doubt be coexist with knowledge and with faith as
well? Does the religion requiring ratification recognize the presence of doubt? If it
does, to what extend and at what conditions does it recognize? What is the relationship
of possibility of comprehension of God and the means of this possibility with
the doubt? Those kind of things consist the main theme of the investigation and the
evaluations of this paper.

Anahtar Kelimeler

Religion, God, Comprehension, Possibilty, Doubt

DİNDE TANRI’YI İDRAK İMKÂNI BAĞLAMINDA ŞÜPHENİN VARLIK İMKÂNI SORUNU

Öz

Din, inanç temelinde ve iman talebiyle insanlık dünyasında varlık gösteren bir olgudur.
Beşerî de olsa ilahî de olsa nihayetinde bir insan tecrübesidir ve ister istemez
akıl sahiplerini muhatap alır. Bu durumda şunu söylemek mümkündür: Din için
inanç/iman olmazsa olmaz, inanç/iman için bilgi kaçınılmazdır. Çünkü dinde en
temel ve vazgeçilmez mesele, felsefede olduğu gibi varlık meselesidir ve varlık meselesi
denilince de ilk akla gelen inanç/iman umdesi olan Tanrı’dır. Zira din, Tanrı
ile bir iman ilişkisi kurulmasını ister. Varlık meselesi, esasında varlığın bilgisi meselesi
olduğundan, imana konu olan hususlara dair asgari düzeyde de olsa bir bilgi
girdisi söz konusudur. En yalın anlamıyla bilgi, bilenin bilinen hakkındaki zihinsel
farkındalığıdır. Bu durumda, insanın Tanrı’ya yönelişini ve O’nu idrak imkânını
‘iman-bilgi ilişkisi’ üzerinden değerlendirmeye almakta, bu noktada, “şüphe”yi hem
bilgi hem de inanç/iman ile ilişkili bir olgu olarak çalışma konusu yapmaktayız;
şüphe, bilgi ile hakeza iman ile bir arada olabilir mi? Tasdik gerektiren din, şüpheye
varlık tanır mı? Eğer tanıyorsa hangi şartlarda ve nereye kadar tanır? Tanrı’yı idrak
imkânı ve bu imkânın vasıtalarının şüphe ile münasebetleri nedir? Bu gibi hususlar,
bu yazımızdaki inceleme ve değerlendirmelerimizin temasını oluşturmaktadır

Anahtar Kelimeler

Din, Tanrı, İdrak, İmkân, Şüphe