ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE SELFİTİS, NARSİSİZM, DİNİ DAVRANIŞ VE DİNİ İBADET İLİŞKİSİ

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 1089 - 1119, 31.12.2020

Sezai Korkmaz

https://doi.org/10.46353/k7auifd.725660

Cited By: 3

Öz

Son yıllarda internet ve sosyal medya kullanımı hem dünyada hem de ülkemizde sürekli artış göstermektedir. İnternet ve buna bağlı araçlar (örneğin selfie, sosyal medya vs.) bireylerin hayatını belli düzeyde etkilemektedir. Bu etki sosyal medya hesaplarında, toplumsal ve bireysel hayatta görülmektedir. Örneğin daha önceki dönemlerde mahrem olarak görülen fotoğraflar, günümüzde sosyal medya hesaplarında paylaşılmaktadır. İnternet ve çeşitli sosyal medya araçlarında paylaşılan fotoğraflar içinde selfie (özçekim) de belli bir yer kaplamaktadır. Özçekimlerin en çok paylaşıldığı sanal alan ise sosyal medya hesapları olmaktadır. Ülkemizde sosyal medya kullanımının oldukça yaygın olduğu göz önüne alındığında selfie paylaşımının da fazla olacağı değerlendirilmelidir. Selfie davranışlarını değerlendiren çalışmalara bakıldığında insanların hayatlarını farklı şekillerde etkilediği ifade edilmektedir. Dahası selfie davranışlarının cenaze töreni gibi dini içerikli olgularda dahi değişimlere neden olduğu aktarılmaktadır. Literatüre bakıldığında selfie davranışları ile narsisizm arasında ise pozitif yönde ilişki olduğunu bulgulayan birçok çalışma bulunmaktadır. Ayrıca selfie ve narsisizm gibi değişkenlerin dindarlıkla da ilişkili olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada Selfitis Ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması amaçlanmıştır. Selfitis Ölçeğinin güvenirlik ve geçerlilik analizinden sonra çalışmanın temel değişkenleri olan dindarlık, selfitis ve narsisizm arasındaki ilişkilerin ortaya koyulması amaçlanmıştır. Bu ilişkilerin belirlenmesinde korelasyon, regresyon ve aracı değişken analizlerine başvurulmuştur.
Selfitis kavramı, Vincent tarafından The Adobo Chronicles adlı sitede şaka ve parodi olarak ortaya atılmış ve tanımlanmıştır. Vincent, bu sitede selfitis kavramını, kişinin sosyal ve bireysel ilişkilerindeki boşluğu doldurmak ve öz-güven eksikliğini izole etmek için takıntılı ve aşırı bir biçimde (obsesif-kompulsif) kendi fotoğrafını çekme ve sosyal medya gibi mecralarda paylaşma arzusu olarak tanımlamıştır. Araştırmanın bir diğer temel değişkeni olan narsisizm ise bireyin kendini aşırı derecede sevmesi sonucunda benmerkezci ve bencil davranışlar sergilemesidir. Psikanalist yaklaşıma göre ise kişinin kendi egosunu veya bedensel cinselliğini öncelemesi ve libidoya aşırı yoğunlaşması sonucunda, ilişkiler araması olarak tanımlanmıştır. Bu çalışmada dindarlık değişkeni ise boyutsal olarak ele alınmıştır. Dindarlık, davranış ve ibadet boyutu olarak iki alt boyutta incelenmiştir. Dini davranış, kişinin sosyal ve bireysel yaşamda dini içerikli davranışlara yönelmesini ve dini davranışın sosyal, ilişkisel ve psikolojik etkilerinin hayata yansımasını içermektedir. Dini ibadet ise kişinin namaz kılması, oruç tutması, dua etmesi ve Arapça ya da Türkçe Kuran-ı Kerim okumasını kapsamaktadır.
Araştırmada; “dindarlık ile selfitis ve narsisizm arasında negatif yönde anlamlı düzeyde ilişki vardır,” “dini davranış ve dini ibadet ile selfitis ve narsisizm arasında negatif yönde anlamlı ilişki vardır,” ”dindarlık, dini davranış ve dini ibadet selfitis değişkenini yordamaktadır”, “dindarlık, dini davranış ve dini ibadet narsisizm değişkenini yordamaktadır”, “narsisizm selfitis değişkenini yordamaktadır”, “dindarlık, dini davranış ve dini ibadet, narsisizm ile selfitis arasındaki ilişkide aracı değişken görevi görmektedir” hipotezleri test edilmiştir. Bu araştırmada model olarak alan yazın incelenmesi konusunda dokümantasyon yöntemi ve nicel verilerin analizinde tarama yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada üç ayrı temel değişken olduğundan tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli esas alınmıştır. Çalışmanın örneklemine farklı sınıflardan 200 üniversite öğrencisi katılmıştır. Örnekleme dâhil olan öğrencilerin yaşları 17 ile 42 arasında değişmektedir ve örneklemin yaş ortalaması 20.93’tür. Veriler, Balakrishnan ve Griffiths tarafından geliştirilmiş olan Selfitis Ölçeği, Leckelt ve diğerleri tarafından geliştirilip, Demirci ve Ekşi tarafından Türkçe’ye uyarlanmış olan Narsistik Hayranlık ve Rekabet Ölçeği, Ayten tarafından geliştirilen Dindarlık Ölçeği ve araştırmacı tarafından oluşturulmuş kişisel bilgi formu aracılığıyla toplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din Psikolojisi, Selfitis, Narsizim, Dini Davranış, Dini İbadet

THE RELATIONSHIP AMONG THE SELFITIS, NARCISISM, RELIGIOUS BEHAVIOR AND RELIGIOUS PRACTICES IN COLLEGE STUDENTS

Öz

Vincent described the concept of selfitis in adobo chronicles, the parody and joke site as follows; “the disorder is called selfitis, and is defined as the obsessive compulsive desire to take photos of one’s self and post them on social media as a way to make up for the lack of self-esteem and to fill a gap in intimacy.” Selfitis has borderline, acute, and chronic aspects. Later, Balakrishnan and Griffiths conducted an academic research on the concept of selfitis. They also found that the concept of selfitis, like Vincent, has borderline, acute, and chronic aspects. Another essential variable of the study is narcissism. Narcissism is self-centered and selfish. According to the psychoanalytic approach, it is defined as pursuing relationships as a result of prioritizing one's own ego or physical sexuality and excessive concentration on libido. In the current study, religiousness is investigated dimensionally. Religiousness has been studied as dimensions of behavior and worship. Religious behavior contains the person's orientation towards religious behaviors in social and individual life and the reflection of the social, relational, and psychological effects of religious behavior in life. Religious worship includes the person praying, fasting, and reading the Quran in Arabic or Turkish.
The behavior of taking a selfie has been discussed in various forms in academic studies in recent years. There are those who risk their lives while taking selfies, take selfies at funeral rites, this is also valid in islamic funeral rites and ceramonies and take selfies to share on social media. This situation attracts the attention of both media, including social media and academic researchers. In the current study, the relationship between selfie-taking behavior, narcissism, and religiosity are discussed. This study aimed to adapt the selfitis scale to Turkish and to investigated the relationships between selfitis, narcissism, and religiousness. The sample size of study consists of 200 university students, 81 (40,5%) males and 119 (59,5%) females, ages ranged from 17 to 42, with mean age of 20,93. Documentation and relational survey method were used as a model in the research. Personal information form, selfitis scale, narcissistic admiration and competition scale, and religiousness scale were used to gather data.
Hypotheses of the current study; "There is a negative relationship between religiousness and selfitis and narcissism," "there is a negative relationship between religious behavior and religious worship and selfitis and narcissism." religious behavior and religious worship predicts the narcissism variable ”,“ narcissism predicts the selfitis variable ”,“ religiosity, religious behavior, and religious worship, the relationship between narcissism and selfitis also acts as a mediator variable ”have been tested.

Anahtar Kelimeler

Psychology of Religion, Narcissism, Selfitis, Religious Behavior, Religious Practice

Kaynakça

• Adıgüzel, Orhan - Batur, H. Zeynep - Ekşili, Nisa. “Kuşakların Değişen Yüzü Ve Y Kuşağı İle Ortaya Çıkan Yeni Çalışma Tarzı: Mobil Yakalılar.” Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1/19 (2014): 165–182.
• Akkaş, Cemil - Bakırtaş, Hülya - Çiftçi, Sakine. “‘Narsistagram’: Instagram Kullanımında Narsisizm.” Selçuk İletişim 13/1 (January 27, 2020): 130–157. https://doi.org/10.18094/JOSC.609111.
• Altın, Burcu - Alsancak-Akbulut, Cansu. “Kişilik Bozukluklarında Şema Terapi Etkililik Çalışmalarının Gözden Geçirilmesi.” Türk Psikoloji Yazıları 2/42 (2018): 76–84. https://doi.org/10.31828/tpy.13019961.2018.42.02.07.
• Ayten, Ali. “Kimlik ve Din: İngiltere’deki Türk Gençleri Üzerine Bir Araştırma.” Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD) 12/2 (June 1, 2012): 101–119. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cuilah/issue/4183/54922.
• Bach, Sheldon. “On the Narcissistic State of Consciousness.” International Journal of Psycho-Analysis 58 (1977): 209–233.
• Balakrishnan, Janarthanan - Griffiths, Mark D. “An Exploratory Study of ‘Selfitis’ and the Development of the Selfitis Behavior Scale.” International Journal of Mental Health and Addiction 16/3 (June 1, 2018): 722–736. https://doi.org/10.1007/s11469-017-9844-x.
• Bodur, Hüsnü - Korkmaz, Sezai. “İlahiyat Öğrencilerinde Sosyal Medya Kullanımı ve Dindarlık İlişkisi.” Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 30 (2017): 329–351.
• Byrne, B. M. Multivariate Applications Series. Structural Equation Modeling with AMOS: Basic Concepts, Applications, and Programming (2nd Ed.). New York: Routledge/Taylor & Francis Group, 2010.
• Charoensukmongkol, Peerayuth. “Exploring Personal Characteristics Associated with Selfie-Liking.” Cyberpsychology 10/2 (July 1, 2016): 7. https://doi.org/10.5817/CP2016-2-7.
• Demirci, İbrahim - Ekşi, Füsun. “Büyüklenmeci Narsisizmin İki Farklı Yüzü: Narsistik Hayranlık ve Rekabetin Mutlulukla İlişkisi.” Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 46/1 (June 1, 2017): 37–58. https://doi.org/10.15285/maruaebd.330008.
• Erkuş, Adnan. “Ölçek Geliştirme ve Uyarlama Çalışmalarında Karşılaşılan Sorunlar.” Türk Psikoloji Bülteni 13/40 (2007): 17–26.
• Freud, Sigmund. “On Narcissism: An Introduction.” In The Standard Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud, Volume XIV (1914-1916): On the History of the Psycho-Analytic Movement, Papers on Metapsychology and Other Works 14/1 (1914): 67–102.
• Gibbs, Martin - Carter, Marcus - Arnold, Michael - Nansen, Bjorn - Kohn, Tamara - Meese, James - Gibbs Marcus Carter Michael Arnold Bjorn Nansen Tamara Kohn, Martin. “Selfies at Funerals: Mourning and Presencing on Social Media Platforms.” International Journal of Communication. 2015. http://ijoc.org.
• Griffiths, Mark D. “‘Behavioural Addiction’ and ‘Selfitis’ as Constructs – The Truth Is out There! A Reply to Starcevic et Al. (2018).” Australian and New Zealand Journal of Psychiatry. SAGE Publications Inc., August 1, 2018. https://doi.org/10.1177/0004867418782423.
• Gupta, Aman - Khan, AmirMaroof - Rajoura, OP - Srivastava, Shruti. “Internet Addiction and Its Mental Health Correlates among Undergraduate College Students of a University in North India.” Journal of Family Medicine and Primary Care 7/4 (2018): 721. https://doi.org/10.4103/jfmpc.jfmpc_266_17.
• Gürsu, Orhan - Apaydın, Çiğdem. “Narsizm İle Özgüven Arasındaki İlişkide İslâmî Eğilimin Aracılık Rolü.” Ekev Akademi Dergisi 20/66 (2016): 551–562.
• Gürsu, Orhan - Önce Özokudan, Fatmana Semiha. “Ergenlerde Dindarlık, Narsizm ve Özgüven.” Turkish Academic Research Review - Türk Akademik Araştırmalar Dergisi [TARR] 4/4 (December 31, 2019): 439–454. https://doi.org/10.30622/tarr.648729.
• Halpern, Daniel - Valenzuela, Sebastián - Katz, James E. “‘Selfie-Ists’ or ‘Narci-Selfiers’?: A Cross-Lagged Panel Analysis of Selfie Taking and Narcissism.” Personality and Individual Differences 97 (July 1, 2016): 98–101. https://doi.org/10.1016/j.paid.2016.03.019.
• Howitt, D. - Cramer, D. Introduction to SPSS Statistics in Psychology: For Version 19 and Earlier. Harlow: Pearson Education Limited, 2011.
• Internet World Stats (IWS). “Europe Internet Stats - Population Statistics.” Accessed: April 17, 2020. https://www.internetworldstats.com/europa2.htm#tr. Kartopu, Saffet. “Narsisizmin Dindarlık Eğilimleriyle İlişkisi: Gümüşhane Üniversitesi Örneği.” The Journal of Academic Social Science Studies 6/6 (2013): 625–649.
• Kohut, H. “Thoughts on Narcissism and Narcissistic Rage.” Psychoanalytic Study of the Child VOL.27 (1972): 360–400. https://doi.org/10.1080/00797308.1972.11822721.
• Korkmaz, Sezai - Mehmedoğlu, Ali Ulvi. “Dindarlık, Siber Zorbalık ve Problemli İnternet Kullanımı İlişkisine Dair Nicel Bir Araştırma.” Dini Araştırmalar 21/53 (15-06-2018) (June 15, 2018): 35–54. https://doi.org/10.15745/da.433507.
• Leckelt, Marius - Wetzel, Eunike - Gerlach, Tanja M. - Ackerman, Robert A. - Miller, Joshua D. - Chopik, William J. - Penke, Lars et al. “Validation of the Narcissistic Admiration and Rivalry Questionnaire Short Scale (NARQ-S) in Convenience and Representative Samples.” Psychological Assessment 30/1 (January 1, 2016): 86–96. https://doi.org/10.1037/pas0000433.
• Lin, Chung Ying - Lin, Cheng Kuan - Imani, Vida - Griffiths, Mark D. - Pakpour, Amir H. “Evaluation of the Selfitis Behavior Scale Across Two Persian-Speaking Countries, Iran and Afghanistan: Advanced Psychometric Testing in a Large-Scale Sample.” International Journal of Mental Health and Addiction 18/1 (February 1, 2020): 222–235. https://doi.org/10.1007/s11469-019-00124-y.
• Łowicki, Paweł - Zajenkowski, Marcin. “No Empathy for People nor for God: The Relationship between the Dark Triad, Religiosity and Empathy.” Personality and Individual Differences 115/1 (September 1, 2017): 169–173. https://doi.org/10.1016/J.PAID.2016.02.012.
• Maddox, Jessica. “‘Guns Don’t Kill People … Selfies Do’: Rethinking Narcissism as Exhibitionism in Selfie-Related Deaths.” Critical Studies in Media Communication 34/3 (May 27, 2017): 193–205. https://doi.org/10.1080/15295036.2016.1268698.
• Mak, Kwok Kei - Lai, Ching Man - Watanabe, Hiroko - Kim, Dong Il - Bahar, Norharlina - Ramos, Milen - Young, Kimberly S. - Ho, Roger C.M. - Aum, Na Rae - Cheng, Cecilia. “Epidemiology of Internet Behaviors and Addiction among Adolescents in Six Asian Countries.” Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking 17/11 (November 1, 2014): 720–728. https://doi.org/10.1089/cyber.2014.0139.
• Morf, Carolyn C. - Rhodewalt, Frederick. “Unraveling the Paradoxes of Narcissism: A Dynamic Self-Regulatory Processing Model.” Psychological Inquiry 12/4 (2001): 177–196. https://doi.org/10.1207/S15327965PLI1204_1.
• Naz, Samreen - Sharma, Hariom. “Review on Internet-Addiction, Personality, Religion and Adjustment of Youth.” International Journal of Recent Scientific Research 9/1 (2018): 23535–23540. https://doi.org/10.24327/ijrsr.2018.0901.1487.
• Nelson, James M. Psychology, Religion and Spirituality. n.d.
• Ögel, Kültegin. İnternet Bağımlılığı. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2012.
• Oyman, Nihat. “Sosyal Medya Dindarlığı.” Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 28 (2016): 125–167.
• Özdemir, Zafer. “Sosyal Medyada Kimlik İnşasında Yeni Akım: Özçekim Kullanımı.” Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi 2/1 (2015): 112–131.
• Özel, İsa. “Dindarlarda Narsizm: Yüksek Din Eğitimi Alan Öğrenciler Üzerine Bir Araştırma.” Journal of International Social Research 7/32 (2014): 310–327.
• Peterson, Christopher - Seligman, Martin. Character Strengths and Virtues: A Handbook and Classification. New York: Oxford University Press, 2004.
• Simpson, Austin J. - Hermann, Anthony D. - Lehtman, Mark J. - Fuller, Robert C. “Interpersonal Transgressions and Interest in Spiritual Activities: The Role of Narcissism.” Current Psychology 35/2 (June 1, 2016): 195–206. https://doi.org/10.1007/s12144-015-9393-z.
• Sorokowski, P. - Sorokowska, A. - Oleszkiewicz, A. - Frackowiak, T. - Huk, A. - Pisanski, K. “Selfie Posting Behaviors Are Associated with Narcissism among Men.” Personality and Individual Differences 85 (October 1, 2015): 123–127. https://doi.org/10.1016/j.paid.2015.05.004.
• Starcevic, Vladan - Billieux, Joël - Schimmenti, Adriano. “Selfitis, Selfie Addiction, Twitteritis: Irresistible Appeal of Medical Terminology for Problematic Behaviours in the Digital Age.” Australian & New Zealand Journal of Psychiatry. 2018. https://doi.org/10.1177/0004867418763532.
• Starcevic, Vladan - Billieux, Joël - Schimmenti, Adriano. “Selfitis, Selfie Addiction, Twitteritis: Irresistible Appeal of Medical Terminology for Problematic Behaviours in the Digital Age.” Australian and New Zealand Journal of Psychiatry. SAGE Publications Inc., May 1, 2018. https://doi.org/10.1177/0004867418763532.
• Twenge, Jean M. İ-Nesli. Ed. Seda Darcan Çiftçi. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2018.
• Vandenbos, Gary R. APA Dictionary Of Psychology. Washington: American Psychological Association Inc., 2015.
• Vincent, James. “American Psychiatric Association Makes It Official: ‘Selfie’ a Mental Disorder.” 2014. https://adobochronicles.com/2014/03/31/american-psychiatric-association-makes-it-official-selfie-a-mental-disorder/.
• Watson, P. J. - Jones, Nathaniel D. - Morris, Ronald J. “Religious Orientation and Attitudes toward Money: Relationships with Narcissism and the Influence of Gender.” Mental Health, Religion & Culture 7/4 (December 2004): 277–288. https://doi.org/10.1080/13674670310001606478.
• Zondag, Hessel J. - Uden, Marinus H.F. Van. “I Just Believe in Me: Narcissism and Religious Coping.” Archive for the Psychology of Religion 32/1 (February 1, 2010): 69–85. https://doi.org/10.1163/008467210X12626615185702.