ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE DİNDARLIK VE PSİKOLOJİK İYİ OLUŞ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 327 - 353, 30.06.2022

İlyas Pür

https://doi.org/10.46353/k7auifd.1090203

Cited By: 1

Öz

İnsanoğlu var olduğu andan itibaren öğrenen ve öğrendikçe değişen ve gelişen çok boyutlu bir yapıya sahiptir. Teknolojik ve bilimsel alandaki ilerlemeler sayesinde dünya değişerek küreselleşmekte ve bu da bireyleri ve toplumları etkilemektedir. Bu etki sebebiyle insanların yaşam biçimleri ve kültürel değerleri de değişmektedir. Psikolojik süreçler de bu değişimlerden birisidir. Bu durum hem psikolojinin önemini artırmakta hem de değerlerin ve reel bir gerçeklik olan din ve dindarlığa olan ihtiyacı arttırmaktadır. Çünkü kişinin davranışsal, duygusal ve bilişsel değişiminin en büyük fonksiyonu dindir. Zira dinin ilke ve prensipleri, bireyin karakter ve değerlerinin oluşmasında etkilidir. Nitekim bireyler, inançlarından ve kişisel tecrübelerinden hareketle hem bilişsel hemde davranışsal olarak huzur bozucu olaylarla karşılaşabilmektedirler. Dinin bireyin hayatına anlam ve güven sunması dinin bireye sağladığı destek ve yaşanan bireysel dinî tecrübelerin sağladığı pozitif duygu sayesinde birey bu olaylarla başa çıkabilmek için Tanrı ile manevi bir bağ kurar. Kişi bu bağ sayesinde kendini mutlu hissederek psikolojik iyi oluş düzeyini artırır. Ayrıca kişi dinin sağladığı sosyal destek sayesinde de yalnız olmadığını ve hayatında birilerinin var olduğunu bilir. Bu ise bireyin psikolojik iyi oluş seviyesinin artmasını sağlar. Hayatının bir anlam ve amacının olduğunun bilinmesi bireye geleceğe yönelik iyimser bir bakış açısı kazandırır. Bu da onun yaşadığı hayat memnuniyetini yükseltir. Dinin davranışsal ve duygusal boyutlarını tecrübe eden birey, hayatına özgüven, mutluluk ve psikolojik iyi oluş gibi pozitif duygular katarak bunlar sayesinde hayatta karşılaşılan negatif duygularla başa çıkabilmektedir. Dinin psikolojik iyi oluşu nasıl etkilediği sorusu ise din psikolojisinin incelediği temel konulardan birisidir. Bu araştırmanın temel problemi ise “Üniversite öğrencilerinin dinî yaşayış düzeyleri ile psikolojik iyi oluşları arasında nasıl bir ilişki olduğu” dur. Özellikle Batı dünyasında dindarlık ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkiler hem teorik hem de empirik yöntemlerle incelenmektedir. Dindarlık ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkinin nasıl ve ne yönde olduğunu sorgulayan literatür içerisinde birbiriyle uyuşan ve uyuşmayan bilgi ve bulgulara rastlamak mümkündür. Zira dinin psikolojik iyi oluş üzerindeki tek yönlü ve indirgemeci yaklaşımlarından kaçınmak gerekir. Çünkü dindarlığın bazı şekilleri psikolojik iyi oluş üzerinde negatif, bazıları ise pozitif yönde etkide bulunabilir. Bu bireyin dini nasıl algıladığı ve onu nasıl anlamlandırdığı ile ilgili bir durumdur.

Anahtar Kelimeler

Din Psikolojisi, Din, Dindarlık, Psikoloji, iyi oluş

AN INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN PIETY AND PSYCHOLOGICAL WELL-BEING IN UNIVERSITY STUDENTS

Öz

within university students". The relations between piety and psychological well-being are examined with both theoretical and empirical methods especially in the Western world. It is possible to come across compatible as well as incompatible information and findings in the literature questioning how the relationship between piety and psychological well-being is structured and the direction of this relationship. This is a matter of how the individual perceives religion and makes sense of it. The relationships between piety and psychological well-being are investigated not specifically by psychologists of religion but also by psychologists in general and sociologists. One of the basic criteria used to define psychological health is the extend in which an individual is happy with their life. In other words, people who are happy and peaceful in their life are considered to have good psychological health. The formation and content of the events experienced in life affect the inner peace, psychological well-being, and balance of the individual. In this regard, various forms of religious explanation can be a source for psychological well-being and happiness in many cases. It is because, religions potentially affect individuals' perceptions and perspectives on life while making their lives easier. The aim of this research is to determine the relationship between religiosity and psychological well-being. The sample of the study consists of 382 people studying at different departments at Mersin University. In this study, Personal Information Form, Religious Life Scale, and Psychological Well-Being Scale were used as measurement tools. At first, the relationship between some demographic variables as well as psychological well-being and religious life were examined, and then the

Anahtar Kelimeler

psychology of religion, religion, psychology

Kaynakça

• Acar Çınar, Hatice. “Din Görevlilerinde Dindarlık Biçimleri ve Psikolojik İyilik Halleri: Sivas Örneği”. Journal of Turkish Studies 13/26 (2018): 1-18.
• Albayrak, Ahmet. “Ergenlerin Dinî Gelişiminde Sevgi ve Korku Motifinin Etkinliği: İmam-Hatip Lisesi Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma”. Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi içinde. ed. Hayati Hökelekli. 369-404. İstanbul: Dem Yayınları, 2015.
• Armaner, Neda. Din Psikolojisine Giriş. Ankara: Ayyıldız Matbaası, 1980.
• Ayhan, Hatice. Dinî Tutumun Adalete Duyarlılık, Ahlaki Yüreklilik ve Psikolojik İyi Oluş Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi, 2019.
• Ayten, Ali. “Din ve Sağlık: Bireysel Dindarlık, Sağlık Davranışları ve Hayat Memnuniyeti İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 13(2013): 7-31.
• Bahadır, Abdülkerim. “Ergen Kişiliği Bağlamında Din-Kişilik İlişkisi”. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 14 (2002): 111-123.
• Bahadır, Abdülkerim. “Ergenlik Döneminde Dinî Şüphe ve Tereddütler: Lise Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma”. Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi içinde. ed. Hayati
• Hökelekli. 369-404. İstanbul: Dem Yayınları, 2015.
• Balcı, Fatma. Psikolojik ve Öznel İyi Olma Hali ile Dinî İnançlar Arasındaki İlişki Üzerine Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, 2011.
• Bartels, Meike-Baselmans, Bart M. L. “Molecular genetics of psychological well-being”. Genetics of Psychological Well-Being. 163-176. Oxford: Oxford University Press, 2015.
• Baynal, Fatma. “Yetiskinlerde Dindarlık ve Ruh Sağlığı İlişkisinin Çesitli Degişkenlere Göre İncelenmesi”. İnsan ve Toplum Bilimleri Arastırmaları Dergisi, 4(1), (2015): 206- 231.
• Beyaz, Rafet - Kaldık, Behçet. “Üniversite Gençliğinde Dindarlık ve Mutluluk İlişkisi: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği”. Journal of International Social Research 11/60 (20 Aralık 2018): 622-632.
• Bradburn, Norman M. The structure of psychological well-being. Chicago: Aldine Publishing Company, 1969.
• Brunstein, Joachim C. “Personal Goals and Subjective Well-Being: A Longitudinal Study.” Journal of Personality and Social Psychology 65/5 (1993): 1061-1070.
• Cirhinlioğlu, Fatmagül ve Ok, “Kadınlar mı Yoksa Erkekler mi Daha Dindar?”, ZFWT: Zeitschrift für die Welt der Türken 3/1 (2011): 121-141.
• Diener, Ed. “Assessing Subjective Well-Being: Progress and Opportunities”. Social Indicators Research 31/2 (1994): 103-157.
• Diener, Ed - Oishi, Shigehiro - Lucas, Richard E. “Subjective Well-Being: The Science of Happiness and Life Satisfaction”. The Oxford Handbook of Positive Psychology. kitap editörü Ed Diener -Shigehiro Oishi - Richard E. Lucas. 186-194, ed. Shane J. Lopez -C.R. Snyder. Oxford University Press, 2009.
• Emmons, Robert A. “Personal Strivings: An Approach to Personality and Subjective Well-Being.” Journal of Personality and Social Psychology 51/5 (1986): 1058-1068.
• Eryücel, Sema. “Din Hizmetleri Çalısanlarında Dini Yönelim ve Psikolojik İyi Olma”. Journal of Turkish Studies, 12/10 (2017): 101-122.
• Freud, Sigmund. Civilization and its Discontents. New York: W. W. Norton Company, 1961.
• Fromm, Erich-Ingleby, David. The Sane Society. London, New York: Rutledge, 2008.
• Glatzer, Wolfgang. “Happiness: Classic Theory in the Light of Current Research”. Journal of Happiness Studies 1/4 (2000): 501-511.
• Göçen, Gülüşan. “Pozitif Psikoloji Düzleminde Psikolojik İyi Olma ve Dinî Yönelim İlişkisi: Yetişkinler Üzerine Bir Araştırma”. Toplum Bilimleri Dergisi, 7/13 (2013): 97-130.
• Gürsu, Orhan. Ergenlik Döneminde Psikolojik Sağlık ve Dindarlık İlişkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, 2011.
• Gürsu, Orhan. “Din, Manevi İyi Oluş ve Yaşlılık”. Journal of International Social Research 11/61 (2018): 1176-1190.
• Hökelekli, Hayati. Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2002.
• James, William. The Varieties of Religious Experience: A Study in Human Nature: Being the Gifford Lectures on Natural Religion Delivered at Edinburgh in 1901-1902.
• Mineola, N. Y: Dover Publications, 2002.
• Kahn. Jeffrey H – Hessling, Robert M – Russell, Daniel W. “Social Support, Health, and Well-Being among the Elderly: What is the Role of Negative Affectivity?” Personality and Individual Differences 35/1 (2003): 5/17.
• Karacoşkun, Mustafa Doğan. Din Psikolojisi El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları, 2013.
• Karslı, Necmi. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinde Psikolojik İyi Oluş ve Dindarlık”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 53 (2021): 165-194.
• Kaya, Mevlüt - Küçük, Nurettin. “İbadetler ile Hayatın Anlamı ve Psikolojik İyi Olma Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 42 (2017): 17-43.
• Kayıklık, Hasan. “Bireysel Dindarlığın Psikolojik Kaynakları”. Dinî Araştırmalar 5/13 (2002): 27-40.
• Kayıklık, Hasan(2003). Orta yaş ve yaşlılıkta Dinsel Eğimler. Adana:Baki Kitabevi, 2003.
• Kayıklık, Hasan. Din Psikolojisine Giriş. Adana: Karahan Yayınevi, 2011.
• Kayıklık, Hasan ve Kalgı, Mehmet Emin (2017). Dinsel Yaşayış Ölçeği: Geçerlik Güvenirlik Çalışması. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17 (1) (2017): 1-19.
• Kızılgeçit, Muhammed. Yalnızlık, Umutsuzluk ve Dindarlık Üzerine: Psiko-Sosyal bir Çalışma. Ankara: Gece Kitaplığı Yayınları, 2015.
• Kımter, Nurten. Benlik Saygısı ve Dindarlık İlişkisi. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, 2008.
• Köse, Ali-Ayten, Ali. Din Psikolojisi. İstanbul: Timaş Yayınları, 2015.
• Kula, Naci. “Gençlik Döneminde Kimlik ve Din”. Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi içinde. ed. Hayati Hökelekli. 33-81. İstanbul: Dem Yayınları, 2015.
• Maltby, John - Lewis, Christopher Alan - Day, Liza. “Religious Orientation and Psychological Well-Being: The Role of the Frequency of Personal Prayer”. British Journal of Health Psychology 4/4 (1999): 363-378.