إن إمتلاك العقل وحرية الإختيار هما الميزة الأهم في تمييز الإنسان عن بقية المخلوقات. وعلى إمتداد التاريخ الإنساني استمر الجدال حول حرية الإنسان وحدود هذه الحرية وماهيتها. بشكل عام هناك نهجين في طرح موضوع الحرية الإنسانية. أولهما النهج الذي جاء به الفلاسفة والآخر النهج الذي جاءت به الأديان. إن مصطلح الحرية ليس مصطلحا يمكن حصره بسهولة في حد أو قالب تعريفي. ولذلك لم تعرف تعريفا جامعا مانعاـ حسب إصطلاح أهل المنطق. وعليه فقد سعى الفلاسفة والعلماء الى وضع أسس مفهوم الحرية وفق الثقافة السائدة والتراكمات الفكرية في عهدهم. كما أشير إليه أعلاه فإن حل مسألة الحرية موضوع صعب. ولهذا السبب فإننا في بحثنا هذا سوف نقوم بشرح المعنى اللغوي لمصطلح الحرية ومن ثم سوف نقوم بدراسة طريقة تعاطي علماء العقيدة الماتريدية لمسألة الحرية ومقترحاتهم لحلها وكيفية تعريفهم للحرية. وحينما نقول علماء العقيدة الماتريدية فإننا في الحقيقة نقصد به الإمام أبو المعين النسفي الذي لازم الإمام الماتريدي بقوة. حيث سنبحث أشكال الحل الذي قدمه الإمام النسفي عند بيان رأيه في مشكلة الحرية.
The most important feature that distinguishes human beings from other beings is that they have consciousness (intelligence) and freedom of choice. Throughout the history of mankind, human freedom, the limits and nature of this freedom have come to question.There are usually two approaches to human freedom: The first of these is the approach that the philosophers adopt, and the other is the approach that religions bring.The concept of freedom is not a concept that can easily fit into a fixed definition pattern. A complete and total definition could not be made, which the logicians described as "including what is necessary while excluding those that are unnecessary". Therefore, philosophers and scholars have tried to base their concept of freedom on the basis of intellectual accumulation and the environment of thought of their own age. As mentioned above, the issue of freedom is a difficult subject to solve. For this reason, in this study, we try to evaluate the approaches of Mâturîdite kalam thinkers to the freedom problem, their solution offers and definitions after first analyzing the concept of freedom from an etymological point of view and defining it. In this study, the types of solutions offered by Imam Mâturîdi and his most powerful follower Ebü’l-Muîn an-Nasafî, two of the Mâturîdite kalam thinkers, will be emphasized.
İnsanı diğer varlıklardan ayıran en önemli özelliği bilinç (akıl) sahibi ve seçme hürriyetine sahip olmasıdır. İnsanlık tarihi boyunca insanın hürriyeti, bu hürriyetin sınırları, mahiyeti sorgulana gelmiştir. İnsan özgürlüğü konusunda genellikle iki çeşit yaklaşım söz konusudur: Bunlardan birincisi filozofların getirmiş oldukları yaklaşım diğeri ise dinlerin getirmiş oldukları yaklaşımdır. Hürriyet kavramı katı bir tarif/tanımlama kalıbına kolayca sığabilen bir kavram değildir. Mantıkçıların “ağyârını mâni‘ efrâdını câmi‘” diye nitelendirdikleri tam ve tümel bir tanım yapılamamıştır. Dolayısıyla filozoflar, bilginler kendi çağlarının düşünce ortamına, entelektüel birikime göre hürriyet kavramını temellendirmeye çalışmışlardır. Yukarıda da ifade edildiği gibi hürriyet meselesi çözümü zor bir konudur. Bu nedenden dolayı bu çalışmamızda öncelikle hürriyet kavramının etimolojik tahlilini, tanımını yaptıktan sonra Mâtürîdî kelâm düşünürlerinin hürriyet problemine yaklaşım tarzları, çözüm önerileri ve tanımlama biçimleri değerlendirilmeye çalışılacaktır. Mâtürîdî kelâm düşünürleri derken kastımız spesifik anlamda İmam Mâtürîdî ve onun en güçlü takipçisi olan Ebü’l-Muîn en-Nesefî’nin çözüm şekilleri üzerinde durulacaktır.
Birincil Dil | Arapça |
---|---|
Konular | Din Araştırmaları |
Bölüm | MAKALELER |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2019 |
Gönderilme Tarihi | 9 Nisan 2019 |
Kabul Tarihi | 27 Haziran 2019 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 |
Kader Creative Commons Atıf-Gayriticari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.