EVELUATİON ON SPIRITUAL COUNSELING AND GUIDANCE SERVICES CARRIED OUT IN HEALTH FACILITIES

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 16, 556 - 580, 11.07.2021

Adem Ertunç

https://doi.org/10.17050/kafkasilahiyat.898315

Cited By: 2

Öz

A service area that the Presidency of Religious Affairs, which has been expanding its field of activity day by day, has recently turned and attaches great importance is spiritual counseling and guidance in health services, namely hospitals. In this context, a protocol has been signed between the Presidency of Religious Affairs and the Ministry of Health. Unfortunately, it is a fact that we are late in this regard because these studies in various countries have started much earlier. In our country, we can say that it is more recent to be implemented in a serious sense. While the practice of spiritual counseling in hospitals, which started in pilot cities in 2015, was limited to 6 cities this year, this number was increased to 14 in 2016, 38 in 2019 and finally 76 in 2021. It is a fact that religion has a positive effect on human body and mental health. Therefore, the interest in this field in our country increases positively every day, both institutionally and academically. In this research, we will try to explain to what extent the service cooperation protocol signed by the Presidency of Religious Affairs and the Ministry of Health in health services is implemented in our country and what it includes, what spiritual counseling and spiritual counseling mean.

Anahtar Kelimeler

Health Instıtutiuns, Spiritual Counseling, Directorate Of Religious Affairs, Spiritual Counseling In Hospitals.

Sağlık Tesislerinde Yürütülen Manevi Danışmanlık ve Rehberlik Hizmetleri Üzerine Bir Değerlendirme

Öz

Her geçen gün faaliyet sahasını genişleten Diyanet İşleri Başkanlığı’nın son zamanlarda yöneldiği ve çok önem verdiği bir hizmet sahası da sağlık hizmetlerinde yani hastanelerde manevi danışmanlık ve rehberliktir. Bu kapsamda Diyanet İşleri Başkanlığı ve Sağlık Bakanlığı arasında bir protokol imzalanmıştır. Bu konuda ne yazık ki geç kalındığımız bir gerçektir çünkü çeşitli ülkelerde bu çalışmalar çok daha önce başlamıştır. Bizim ülkemizde ise ciddi manada uygulanmaya başlanması daha yenidir diyebiliriz. 2015 senesinde pilot şehirlerde başlanan hastanelerde manevi danışmanlık uygulaması bu senede 6 şehirle sınırlıyken bu sayı 2016 senesinde 14’e 2019 senesinde 38’e ve son olarak ise 2021 senesinde 76 şehre çıkarılmıştır. Dinin insanın beden ve ruh sağlığı üzerinde olumlu bir etkisinin olduğu bir gerçektir. Bu yüzdende ülkemizde bu alana olan ilgi gerek kurumsal gerek akademiksel olarak her geçen gün olumlu yönde artış göstermektedir. Biz de bu araştırmamızda sağlık hizmetlerinde Diyanet İşleri Başkanlığı’nın ve Sağlık Bakanlığının imzaladığı hizmet işbirliği protokolünün ülkemizde ne derece uygulandığı ve neleri içerdiği, manevi danışmanlığın ve manevi danışmanın neyi ifade ettiğini ele alarak açıklamaya çalışacağız.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Kuruluşları, Manevi Danışmanlık, Diyanet İşleri Başkanlığı, Hastanelerde Manevi Danışmanlık

Kaynakça

• Ağılkaya Şahin, Zuhal. Federal Almanya Cumhuriyet’inde Dini Danışmanlık: Teori-Eğitim-Uygulama, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, 2014.
• Altıntaş, Muhammed. "Hastanelerde Gerçekleştirilen Manevi Danışmanlık ve Rehberlik Hizmetleri Üzerine Nitel Bir Araştırma (Kayseri Örneği)," Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.7, 221-256, 2018. Altaş, Nurullah. “Hastanelerde Dinî Danışmanlık Hizmetleri (Türkiye Uygulaması Üzerine Deneysel Bir Araştırma”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy. 1 (1999): ss. 599-659.
• ----------------, Hastanelerde Dini Danışmanlık Uygulamalarında Amaç Belirleme, Diyanet İlmi Dergi, sy. 1, 2017, ss. 11-42.
• Ataseven, Asaf. “Tıbb-ı Nebevî,” Diyanet Aylık Dergi, s. 95, c. 25.
• Aydın Garip. “Hadislerde Hastalara Yönelik Manevi Destekler” (Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi), İsparta 2015, s. 249-279.
• Başar, Serpil. “Hastanelerde Din Hizmetlerinin Eğitim Boyutu”, Yaygın Din Eğitimi Sempozyumu II, DİB Yayınları, Ankara 2013, ss. 620-646.
• Bülbül, Mustafa. “Almanya’da Hastanelerde Yapılan Manevi Bakım (Din) hizmeti”, Vaaz ve Vaizlik Sempozyumu, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 2013.
• Canan, İbrahim. Kütüb-ü Sitte Muhtasarı Tercüme ve Şerhi, C. 11, Akçağ Yayınları, Ankara 2014.
• Clinebell, Howard. Basic Types of Pastoral Care & Counseling: Resources for The Ministry of Healing and Growth, Edition (Nashville: Abingdon Press, 2011.
• Cobb, Mark. The Hospital Chaplain’s Handbook: A Guide for Good Practice, Canterbury Press, Norwich 2005.
• Doğan, Mebrure. "Hastane Örneği Üzerinden Manevî Danışmanlık ve Rehberlik Hizmetlerine Genel Bir Bakış". Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 21 (2017 ): 1267-1304.
• Easton, Kristen L.; Andrews, Jonathan. “The Roles of the Pastor in the Interdisciplinary Rehabilitation Team”, Rehabilitation Nursing, C. 25, sy. 1, 2000.
• Ege, Remziye, “Dini Danışmanlık ve Rehberliğin Bir Bilim Dalı Olarak Gelişmesinin Gerekliliği Üzerine Bazı Düşünceler”, Dini Araştırmalar 14/39, 2011.
• Ergül, Şafak; Bayık, Ayla. “Hemşirelik ve Mânevî Bakım”, Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2004.
• Karagül, Arslan. “Manevi Bakım: Anlamı, Önemi, Yöntemi ve Eğitimi (Hollanda Örneği)”, Dinî Araştırmalar, 2012, c. 15, sy. 40, s. 5-27.
• Karaman, Hayrettin. Laik Düzende Dini Yaşamak, İz Yayıncılık, 5. Baskı, İstanbul 2002.
• Kavas, Erkan ve Kavas, Nurgül. “Manevi Destek Algısı Ölçeği (MDA): Geliştirilmesi, Geçerliği ve Güvenirliği” Turkish Studies 9, sy. 2, 2014.
• Koç, Mustafa, “Manevi-Psikolojik Çalışmalarla İlgili Batı’da Yapılan Bilimsel Çalışmaların Tarihi ve Literatürü”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12/2 (2012).
• Korkmaz, Arif, Hastanede Dini Hayat, Çizgi Yayınları, 1. Baskı, Konya 2011.
• Kostak, Melahat. “Hemşirelik Bakımının Mânevî Boyutu”, Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2007, c. 2, sy. 6, 105-115.
• Lake, Frank. Clinical Theology: A Theological and Psychiatric Basis to Clinical Pastoral Care, Darton, Longman ve Todd, London 1994.
• Lyall, David. Integrity of Pastoral Care, SPCK-Library of Ministry, London 2001, ss. 49-63.
• Mollaoğlu, Hasan, “Hastane Hizmetleri Bağlamında Manevi Bakım ve New York Healthcare Chaplaincy Örneği” Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2013.
• Ok, Üzeyir. “İnanç Bakım ve Danışmanlığı: Bir Model Geliştirme Denemesi”, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2015.
• Patton, John. Pastoral Care İn Connext: An Introduction To Pastoral Care Kentucky: Westminster Jhon Knox Press, 2005.
• Seyyar, Ali. “Bakıma muhtaç Özürlülere Dönük Manevi Bakım Uygulamaları”, I. Din Hizmetleri Sempozyumu (3-4 Kasım 2007), Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 2008.
• Shansranske, Edward. “The Psychology of Religion in Clinical and Counseling Psychology”, Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality, ed. R. F. Paloutzian ve C. L. Park, (ss. 496-514), The Guilford Press, New York – London 2005.
• Söylev, Ömer Faruk. “Psikolojik Yardım Hizmetleri Bağlamında Türkiye’de Dinî Danışma Ve Rehberlik”, İslâm Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, C. I, sy. 2, 287-308, Kütahya 2015. Sözgün, Zenal. Dini Danışma ve Hayatımızda ki Önemi, Yakın Doğu Üniversitesi İslam tetkikleri Merkezi Dergisi,, C. 3, sy. 1, 2017, ss. 207-220.
• Tan, Hasan. Psikolojik Danışma ve Rehberlik, Teori ve Uygulama, MEB Yayınları, İstanbul 2000.
• Topuz, İlhan. Din Görevlilerinin Mânevî Danışmanlık Yeterlilikleri, Manas Yay., İsparta 2014.
• Uğurlu Bakar, Sinem. “Dinî Danışmanlık Eğitimi: AAPC Akreditasyon Kriterlerinin Türkiye Açısında Değerlendirilmesi”, Manevi Danışmanlık ve Rehberlik içinde, ed. Ali Ayten, Dem Yayınları, İstanbul 2016.