Sleeve Gastrektomi Operasyonu Geçirmiş Hastaların Yeme Tutum ve Davranışlarını ile Beden Kütle İndeksi Değişiminin Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 2, 136 - 144, 01.08.2020

Şükran Yıldız Emel Alphan Nazlı Batar

Öz

Amaç: Bu araştırma Sleeve Gastrektomi operasyonundan sonra beden kütle indeksi (BKİ) değişimi, görülebilen ağırlık geri kazanımının yeme tutum ve davranışlarla olan ilişkisini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.
Materyal ve Metot: Bu araştırma Haziran 2018 – Eylül 2018 tarihleri arasında Liv Hospital Ulus Hastanesi’nde Sleeve Gastrektomi operasyonu olmuş ve operasyon öncesinde yeme tutum ölçeği olan Yeme Tutum Testi 26 (EAT 26) ölçeğini doldurmuş randomize olarak seçilen 200 obez ve morbid obez olgu üzerinde retrospektif klinik çalışma olarak yürütülmüştür.
Bulgular: Belirtilen tarihler arasında Sleeve Gastrektomi operasyonu olan 200 hastanın ameliyat sonrası 1., 2., 3., 4. yılındaki ağırlık kayıpları istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,01). Hastaların yıllara göre Yeme Tutum Testi 26 (EAT 26) ölçek puanları arasında anlamlı farklılık saptanmıştır (p<0,01). Yeme Tutum Testi 26 (EAT 26) ölçek puanlarında ameliyat sonrası 3. yıl ve 4. yıllarda anlamlı fark saptanmazken (p>0,05); 1. yıl ve 2. yıllar arasında görülen azalma anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Hastaların vücut ağırlık değişim yüzdeleri ile Yeme Tutum Testi 26 (EAT 26) ölçek puanları arasında anlamlı ilişki saptanmamıştır (p>0,05). Yıllara göre 1. yılında olan hastaların operasyon sonrası Yeme Tutum Testi 26 (EAT 26) puanları ile 1 yıllık BKİ değişim değerleri arasında pozitif yönde 0,287 (zayıf) düzeyde istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu saptanmışken (r=0,287, p=0,043), diğer yıllar için anlamlı bir ilişki saptanamamıştır.
Sonuç: Bariatrik cerrahi planlanan her hasta operasyon öncesi ve sonrası diyetisyen ve psikiyatristin de içinde bulunduğu multidispliner bir ekip tarafından değerlendirilmeli, bu yaklaşımın istenen yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarının değişmesinde önemli olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

bariatrik cerrahi, yeme bozukluğu, sleeve gastrektomi, obezite, EAT 26 yeme tutum testi

Kaynakça

• 1. Çelebi F. Kalsiyum ve ağırlık kontrolü. J Hum Sci 2011;8(2):644–50.
• 2. Morseth MS, Hanvold SER, Risstad H, Mala T, Benth JŠ, Henjum S. Self-reported eating disorder symptoms before andafter gastric bypass and duodenal switch for super obesity a 5-year follow-up study. Obesity Surg 2016;26(3):588–94.
• 3. Pekcan G, Alphan E, Köksal E, Küçükerdönmez Ö, Bayrak M, Kızıltan G. Yetişkinlerde Ağırlık Yönetimi 1 Baskı. İstanbul: Ekspress Baskı, 2008:124–9.
• 4. Jastrzębska-Mierzyńska M, Ostrowska L, Hady HR, Dadan J, Konarzewska-Duchnowska E. The impact of bariatric surgery on nutritional status of patients. Wideochir Inne Tech Maloinwazyjne 2015;10(1):115.
• 5. Wolfe BM, Kvach E, Eckel RH. Treatment of obesity: weight loss and bariatric surgery. Circ Res 2016:118(11):1844–55.
• 6. Banlı O, Altun H, Karakoyun R, Özdoğan H, Kahveci K, Çakmak B. Obezite tedavisinde laparoskopik gastrik bant yerleştirilmesi sonuçları: İlk 100 olgu. Ulusal Cerrahi Dergisi 2009;25(1):11–4.
• 7. Atila K. Morbid obezitenin cerrahi tedavisi. Arch Clin Toxicol 2014;1:723.
• 8. Menenakos E, Stamou K, Albanopoulos K, Papailiou J, Theodorou D, Leandros E. Laparoscopic sleeve gastrectomy performed with intent to treat morbid obesity: A prospective single-center study of 261 patients with a median follow-up of 1 Year. Obesity Surg 2010;20(3):276–82.
• 9. Michelle L, Jeffrey A, Norton R, Randal B. Essential practice of surgery: basic science and clinical evidence 1st ed. New York: Springer Books, 2003. p.185–97
• 10. Harrington L. Post operative care of patients under going bariatric surgery. Med Surg Nurs 2006;15(6):357–63.
• 11. American Society for Metabolic and Bariatric Surgery Public Professional Education Committee. Bariatric Surg: Post Operative Concerns; 2008. p.2–4.
• 12. Sarwer DB, Cohn NI, Gibbons LM, Magee L, Crerand C, Raper S, Wadden T. Psychiatric diagnoses and psychiatric treatment among bariatric surgery candidates. Obesity Surg 2004;14(9):1148–56.
• 13. Lauti M, Kularatna M, Hill A. G, Cormick AD. Weight regain following sleeve gastrectomy - a systematic review. Obesity Surg 2016;1–9.
• 14. Geraci AA. The impact of psychosocial outcomes in long-term barıatrıc patıents, North Dakota State University. Bariatric Nurs Surg Patient Care 2015;78–90.
• 15. Odom J, Zalesin KC, Washington TL, Miller WW, Hakmeh B, Zaremba DL, McCullough PA. Behavioral predictors of weight regain after bariatric surgery, Obesity Surg 2010;20(3):349–56.
• 16. Vella A, Service FJ. Incretin hypersecretion in post-gastric bypass hypoglycemia: primary problem or redherring. JCEM 2007;92:4563–5.
• 17. Niego SH, Kofman MD, Weiss JJ, Geliebter A. Binge eating in the bariatric surgery population: a review of the literature. Int J Eat Disord 2007;40:349–59.
• 18. Sevinçer G, Coşkun H, Konuk N, Bozkurt S. Bariatrik cerrahinin psikiyatrik ve psikososyal yönleri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2014;6(1):32–44.
• 19. Bastos ECL, Barbosa EMWG, Soriano GMS, Vasconcelos SML, Santos EA. Determinants of weight regain after bariatric surgery. Arq Bras Cir Dig 2013;1:26–32.
• 20. Chang SH, Stoll CR, Song J, Varela E, Eagon CJ, Colditz G. Bariatric surgery: an updated systematic review and meta analysis. JAMA Surgery 2014;149(3):275–87.
• 21. Krabbenborg MAM, Danner UN, Larsen JK, Veer N, Elburg AA, Ridder DTD, et al. The Eating Disorder Diagnostic Scale:Psychometric Features Within a Clinical Population and a Cut-off Point to Differentiate Clinical Patients from Healthy Controls. Eur Eating Disord Rev 2011;20(4):315–20.
• 22. Savaşır I., Erol N. Yeme Tutum Testi: Anoreksi Nervoza Belirtileri İndeksi. Psikoloji Derg 1989;7(23):19–25.
• 23. Pallant J. Spss Survival Manual: A step by step guide to data analysis using SPSS, Newyork: Open University Press; 2016. p.115–30.
• 24. Özdamar K. SPSS ile Biyoistatistik, Eskişehir: Kaan Kitabevi; 2003. p.20–35.
• 25. Pallant J. Spss Survival Manual: A step by step guide to data analysis using SPSS. New York: Open University Press; 2016.
• 26. Baysal A. Diyet El Kitabı. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi, 2011. p.21–45.
• 27. Barbiero G, Romanucci G, Ortu V, Zuliani M, Miotto D. Relationship between gastric pouch and weight loss after laparoscopic sleeve gastrectomy. Surg Endosc 2015;30(4):1559–63.
• 28. Kırım S. Obez hastalarda diyet, egzersiz ve ilaç tedavisinin homosistein düzeylerine etkisi (Tez). Çukurova Üniversitesi Tıpta Uzmanlık Tezi; 2005. 29. Himpens J, Dapri G, Cadiere GB. A prospective randomized study between laparoscopic gastric banding and laparoscopic isolates sleeve gastrectomy: results after 1 and 3 years. Obesity Surg 2006;16(11):1450–6.
• 30. Mengel MB, Schwiebert LP. Lange Aile Hekimliği Ayaktan Tedavi ve Korunma. Ankara: Güneş Tıp Kitapevleri; 2013. p.573–4.
• 31. Baştürk S. Sleeve Gastrektomi’nin orta ve uzun dönem sonuçları, obeziteye eşlik eden komorbiditelere etkileri (Tez). Pamukkale Üniversitesi Tıpta Uzmanlık Tezi; 2015.
• 32. Balcıoğlu İ, Başer SZ. Obezitenin Psikiyatrik Yönü. İ. Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 2008;62:341–8.
• 33. Hill AJ. Obesity and eating disorders. Obesity 2007;15(5):1061–7.
• 34. Van Hout GCM, Jakimowicz JJ, Fortuin FAM, Pelle AJM, van Heck GL. Weight loss and eating behavior following vertical banded gastroplasty. Obesity Surg 2007;17(9):1226–34.
• 35. Dymek MP, le Grange D, Neven K, Alverdy J. Quality of life and psychosocial adjustment in patients after Roux-en-Y gastric bypass: a brief report. Obesity Surg 2001;11:32–9
• 36. Zwaan M, Lancaster KL, Mitchell JE, Howell LM, Monson N, Roerig JL. Health-relates quality of life in morbidly obese patients: effect of gastric by pass surgery. Obesity Surg 2002;12:773–80.
• 37. Kofman MD, Lent MR, Swencionis C. Maladaptive eating patterns, quality of life, and weight outcomes following gastric bypass: results of an internet survey. Obesity (Silver Spring) 2010;18:1938–43.
• 38. White MA, Kalarchian MA, Masheb RM, Marcus MD, Grilo CM. Loss of control over eating predicts outcomes in bariatric surgery patients: a prospective, 24-month follow-up study. J Clin Psychiatry 2010;71:175–84.
• 39. Zunker C, Karr T, Saunders R, Mitchell JE. Eating behaviors post-bariatric surgery: a qualitative study of grazing. Obesity Surg 2012;22(8):1225–31.
• 40. Zwaan M, Hilbert A, Swan-Kremeier L, Simonich H, Lancaster K, Howell LM. Comprehensive interview assessment of eating behavior 18–35 months after gastric bypass surgery for morbid obesity. Surg Obes Relat Dis 2010;6:79–85.
• 41. Courcoulas AP, Christian NJ, Belle SH, Berk PD, Flum DR, Garcia L. Longitudinal Assessment of Bariatric Surgery (LABS) Consortium. Weight change and health outcomes at 3 years after bariatric surgery among individuals with severe obesity. JAMA 2013;310:2416–25.
• 42. Herpertz S, Kielmann R, Wolf AM, Langkafel M, Senf W, Hebebrand J. Does obesity surgery improve psychosocial functioning? A systematc review. Int J Obes Relat Metab Disord 2003;2:1300–14.
• 43. Sjöström L, Lindroos AK, Peltonen M, Torgerson J, Bouchard C, Carlsson B. Swedish Obese Subjects Study Scientific Group Life-style, diabetes and cardiovascular risk factors 10 years after bariatric surgery. N Engl J Med 2004;351:2683–93.
• 44. Sarwer DB, Wadden TA, Moore RH, Eisenberg MH, Raper SE, Williams NN. Changes in quality of life and body image after gastric bypass surgery. Surg Obes Relat Dis 2010;6:608–14.