Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının 21. Yüzyıl Becerileri Yeterlilik Algılarının İncelenmesi: (Nevşehir İli Örneği)

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 2, 44 - 61, 31.12.2020

Muhammed Hasan Dede Bakar Barış Çiftçi

Öz

Bu çalışmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerileri yeterlilik algıları çeşitli değişkenler açısından incelenmiştir. 21. yüzyıl becerileri temelde üç beceri alanından meydana gelmektedir. Bunlar; Öğrenme ve yenilenme becerileri, bilgi, medya ve teknoloji becerileri, yaşam ve kariyer becerileridir. Sosyal bilgiler öğretim programında yer alan; Eleştirel düşünme, karar verme, problem çözme, iletişim, girişimcilik, araştırma, yenilikçi düşünme, dijital okuryazarlık, medya okuryazarlığı gibi becerilerin 21. yüzyıl becerileri ile ortak olduğu görülmektedir. Bu nedenle sosyal bilgiler öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerileri yeterlik algıları oldukça önem arz etmektedir. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. “21. Yüzyıl Becerileri Yeterlilik Algıları Ölçeği” Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesinde 2018-2019 yılında öğrenim görmekte olan Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarına uygulanmıştır. Veriler analiz programına girilmiştir.
Sosyal bilgiler öğretmen adayları cinsiyet, sınıf düzeyi, yaş, anne eğitim düzeyleri ve baba eğitim düzeyleri açısından incelenmiştir. Uygulanan ölçeklerden elde edilen puanlara öncelikle normallik testi uygulanmıştır. Daha sonra puanların cinsiyet değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için bağımsız örneklemler t testi, sınıf düzeyi ve baba eğitim düzeyi değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için tek yönlü varyans analizi (ANOVA), yaş düzeyi ve anne eğitim düzeyi değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için Kruscal Wallis-H testi yapılmıştır. Kruscal Wallis testinde gruplar arasında fark bulunmuş, farklılığın kaynağını belirlemek amacıyla non-parametrik testlerden Mann Whitney-U testi yapılmıştır.
Yapılan analizler sonucunda sosyal bilgiler öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerinin cinsiyet, yaş düzeyi ve baba eğitim düzeyine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği, sınıf düzeyi ve anne eğitim düzeyine göre istatistiksel olarak farklılık göstermediği sonucu elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, Öğretmen Adayı, 21. Yüzyıl Becerileri.

Kaynakça

• Akıncı Çötok N (2006) Sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçiş sürecinde eğitim olgusu, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı, Sakarya.
• Bakır K (2015) Demokratik Eğitim John Dewey'in Eğitim Felsefesi Üzerine. (Pegem Akademi, Ankara). Başar S (2018) Fen bilimleri öğretmen adaylarının fende matematiğin kullanımına yönelik öz yeterlik inançlarını, 21. yy becerileri ve aralarındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İ lköğretim Anabilim Dalı, Ankara.
• Beyoğlu A (2015) Sanat eğitiminde algı, görsel algı ve yanılsama: Victor Vasarely'nin çalışmaları üzerine bir inceleme. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1): 333-348.
• Can Ş, Kaymakçı G (2015) Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri. Education Sciences, 10(2): 66-83.
• Çapa Y, Çil N (2000) Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişlenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18: 69-73.
• Çetin B (2008) Marmara Üniversitesi sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayarla ilgili öz-yeterlilik algılarının incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11: 101-114.
• Çetin İ (2012). Algılar. https://www.tavsiyeediyorum.com/makale_9006.htm (24 Şubat 2020).
• Çetinkaya Z (2011) Türkçe öğretmen adaylarının iletişim becerilerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2): 567-576.
• Çevik D B (2011) Müzik öğretmeni adaylarının çeşitli değişkenlere göre problem çözme becerileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(3): 1003-1012.
• Çoklar A N (2008) Öğretmen adaylarının eğitim teknolojisi standartları ile ilgili öz yeterliklerinin belirlenmesi. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Eskişehir.
• Dağhan G, Nuhoğlu Kibar P, Menzi Çetin N, Telli E, Akkoyunlu B (2017) Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının bakış açısından 21.yüzyıl öğrenen ve öğretmen özellikleri. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 7(2): 215-235.
• Dilber F, Akhan O (2019) Öğretmen adaylarının iletişim becerileri düzeylerinin incelenmesi. AVRASYA Uluslararası AraĢtırmalar Dergisi, 7(17): 473-493.
• Doğanay A, Akbulut Taş M, Erden Ş (2007) Üniversite öğrencilerinin bir güncel tartışmalı konu bağlamında eleştirel düşünme becerilerinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 13(4): 511-546.
• Eryılmaz S (2018) Öğrencilerinin bilgi ve iletişim teknolojileri yeterliklerinin belirlenmesi: Gazi Üniversitesi Turizim Fakültesi örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(65): 37-49.
• Eryılmaz S, Uluyol Ç (2015) 21. Yüzyıl becerileri ışığında fatih projesi değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2): 209-229.
• Gültekin M (2009) Dünyada ve Türkiye'de ilköğretim programlarındaki yönelimler. VIII.Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu (s. 726-745). Elementary Education Online. Eskişehir, Mayıs 21-23.
• Gündoğdu K, Türkan D (2015) Öğrenci, öğretmen ve müze çalışanları görüşleri doğrultusunda çocuk müzesi kazanımlarının gerçekleşme düzeyleri: ankara çocuk müzesi örneği.
• A. Güvenç Saygın, & M. Saygın içinde, Eğitimde Gelecek Arayışları: Dünden Bugüne Türkiye'de Beceri, Ahlak ve Değerler Eğitimi Uluslararası Sempozyumu (s. 503-529).
• Türkiye Diyanet Vakfı Yayın Matbaacılık ve Tic. İşletmesi, Ankara , Nisan 16-18.
• Hoşgör K (2016) Algı problemi üzerine. Kilikya Felsefe Dergisi , 3(1): 11-29.
• İnel Ekinci D (2017) Ortaokul öğrencilerinin bilimsel sorgulama becerileri algılarını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(2): 497-516.
• Karakaş M M (2015) Ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinin fen bilimlerine yönelik 21. yüzyıl beceri düzeylerinin ölçülmesi. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Fen Bilgisi Eğitim Bilim Dalı, Eskişehir.
• Karatekin K, Merey Z, Keçe M (2015) Sosyal bilgilier öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1): 72-96.
• Kaylonen P C (2012) Measurement of 21 st century skills within the common core state standarts. Paper presented at the Invitational Research Symposium on Technology Enhanced Assessments, Mayıs 7-8. aktarılan bilginin orijinal eseri
• Kutlu M, Schreglmann S (2011) Üniversitelerde görev yapan akademisyenlerin eleştirel düşünme eğilimlerinin fakülte ve ünvanlarına göre incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(3): 116-121.
• MEB. (2011). MEB 21.yüzyıl öğrenci profili. 10.15.2019 tarihinde T.C Milli Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı (EARGED): https://meb.gov.tr/earged/earged/21.%20yy_og_pro.pdf adresinden alındı.
• Murat A (2018) Fen bilgisi öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerileri yeterlik algıları ile steam'e yönelik tutumlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı, Elazığ.
• Ocak G, Karakuş G (2019) Öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık öz-yeterlilik becerilerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1): 129-147.
• Orhan Göksun D (2016) Öğretmen adaylarının 21. yy. öğrenen becerileri ve 21. yy. öğreten becerileri arasındaki ilişki. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Eskişehir.
• Önür Z, Kozikoğlu İ (2019) Ortaokul öğrencilerinin 21. yüzyıl öğrenme becerileri. Trakya Eğitim Dergisi, 9(3): 627-648.
• Özgün A (2019) Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin demokratik tutumlarına etkisinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı, Nevşehir.
• Özkurt Sivrikaya S (2019) Lise öğrencilerinin stem’e yönelik tutumlarının incelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18): 914-934.
• Partnership for 21 st Century Learning (P21). (2007). Framework for 21 st century learning. https://www.p21.org/our-work/p21-framework adresinden 18.12.2019 tarihinde alındı.
• Peker B (2019) Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının 21. yüzyıl öğrenen becerilerini kullanım düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe ve Sosyal Bilimler Anabilim Dalı, Niğde
• Polat S (2018) Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. H. Şahin, A. Temizer, & M. Premović içinde, Eğitim Bilimlerinde Akademik Çalışmalar (s. 75-92). Cetinje, Montenegro: Ivpe.
• Şama E (2003) Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2): 99-110.
• Şen Ü (2009) Türkçe öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme tutumlarınınçeşitli değişkenler açısından değerlendirilimesi. Journal of word of Turks, 1(2): 69-89.
• Tepeköylü Ö, Soytürk M, Çamlıyer H (2009). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu (Besyo) öğrencilerinin iletişim becerisi algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(3): 115-124.
• Trilling B, Fadel C (2009) 21 st Century Skills Learning For Life İn Our Times. (Jossey-Bass, San Francisco).
• Turan R, Sünbül A M, Akdağ H (2009) Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar. (Pegem Akademi, Ankara).
• Yakut F (2004) Bilgi toplumu organizasyonlarında eğitimin stratejik boyutu ve Kocaeli işletmelerinde eğitim strateji etkileşiminin incelenmesine yönelik bir araştırma. Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Kocaeli.
• Yalçın S (2018) 21. Yüzyıl becerileri ve bu becerilerin ölçülmesinde kullanılan araçlar ve yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 51(1): 183-201