Üçüncü Yol Olarak Habermas’ın Müzakereci Demokrasi Modeli

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 1, 42 - 50, 16.04.2017

Erhan Atagül

Öz

Müzakereci
demokrasi modeli, Habermas’ın Franfurt ekolünden kısmen uzaklaştığı ve Kantçı
temellere yaklaştığı ikinci dönemi diyebileceğimiz bir zamana tekabül eder.
Genel çerçevesi itibariyle cumhuriyetçilik ile liberal model arasında üçüncü
bir yol bulmak ve de cumhuriyetçi doktrinin aşırı etik boyutlarıya, liberal doktrinin
çatışmacı yaklaşımını eleştirerek, iletişime dayalı ve daha iyi savın
geçerliliğine dayanan bir demokrasi modeli sunmaktadır.

Habermas’ın
ortaya koymuş olduğu bu model,çağdaş siyaset felsefesi tartışmaları içerisinde
birkaç bakımdan önemli bir yer teşkil eder. İlk olarak Habermas, cumhuriyetçi
ve liberal doktrinler arasında sıkışıp kalmış olan demokrasi tartışmalarına
yeni bir yön vermiştir. İkinci olarak, söz konusu model Kantçı bir yapı üzerine
inşa edilmiş olsa da diyaloga verdiği önem dolayısıyla Kant felsefesinin
monografik yapısını diyaloga dayanan çoğulcu bir temele taşır. Böylece tartışma,
iyinin bilgisine salt akıldan değil pratik akıldan ulaşılacağı noktasına varır.
Ben bu yazıda, öncelikle cumhuriyetçi ve liberal doktrinleri, genel bir
çerçevede değerlendirerek müzakereci demokrasi modelinin ortaya çıkış zeminini
belirlemek amacındayım. Ardından modelin kendisi üzerine açıklamalar getirmeye
çalışacağım ve son olarak ise modelin genel bir eleştirisini yapacağım. 

Anahtar Kelimeler

Habermas, Müzakereci Demokrasi, Cumhuriyetçi Doktrin, Liberal Doktrin, demokrasi

Kaynakça

• Bayram, Ahmet Kemal. (2011). “Topluluk, İktidar İlişkileri, Birey ve Müzakereci Demokrasi” Liberal Düşünce, Yıl 16, Sayı 61-62, Kış-Bahar 2011, s. 111 – 120.
• Barber, Benjamin R. (2003). Strong Democracy: Participatory Politics for a New Age, University of California Press, London.
• Debray, Regis, (1995) “Cumhuriyetçi misiniz, Demokrat mı?”, Çev. Ahmet Arslan, 24.12.2015 tarihinde http://emreyildirim.me/wp-content/uploads/2013/12/regisdebray.pdf adresinden erişildi.
• Habermas, Jurgen. (1999) “Demokrasinin Üç Normatif Modeli”, içinde Demokrasi ve Farklılık: Siyasal Düzenin Sınırlarının Tartışmaya Açılmas), Yay. Haz. Seyla Benhabib, Çev. Zeynep Gürata, Cem Gürsel, Demokrasi Kitaplığı, İstanbul.
• Montesquieu. (1998). Kanunların Ruhu Üzerine, Çev. Fehmi Baldaş, Toplumsal Dönüşüm Yayınları, İstanbul.
• Sandel, Michael. (1996). “Democrasy’s Discontent: America in Search of Public Philosophy, Harward University Press.
• Şahin, Bican. (2008) Liberal Demokrasinin Temelleri: Güncel Demokrasi Tartışmaları ed. Bican Şahin, Oreon Yayınları, Ankara.
• Yazıcı, Sedat. (2003) “Atina, Isparta ya da Liberal Cumhuriyetçilik”, Liberal Düşünce, Kış.
• Young, Iris Marion. (1999) “İletişim ve Öteki: Müzakereci Demokrasinin Ötesinde”, içinde Demokrasi ve Farklılık: Siyasal Düzenin Sınırlarının Tartışmaya Açılması,Yay. Haz. Seyla Benhabib, Çev. Zeynep Gürata, Cem Gürsel, Demokrasi Kitaplığı, İstanbul.