REFLECTIONS OF THE UNICITY MODEL ON THE METROPOLITAN SUB-PROVINCE MUNICIPALITY ELECTIONS IN TRABZON: AN ANALYSIS OF THE 2014, 2019, AND 2024 ELECTIONS

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 22, 327 - 353, 05.12.2024

Çağrı Çolak , Abdulgazi Yıkıcı

https://doi.org/10.31765/karen.1525707

Öz

The “unicity” model introduced by Law No. 6360 in metropolitan cities represents a key reform initiative in the Turkish local government system. This law, which paves the way for a comprehensive administrative and financial transformation in terms of authority sharing and resource allocation, has also altered the service boundaries of local governments by incorpo-rating town municipalities and villages whose legal entities were dissolved into metropolitan and metropolitan sub-province municipalities. This situation, which mediates changes in electoral districts and voter structures, has the potential to affect local election results. Based on this premise, the aim of this study is to determine whether the unicity model has influenced election results, using the example of metropolitan sub-provinces in Trabzon. In this context, the first step was to identify the electoral districts before the unicity model, based on the boundaries of metropolitan sub-province municipalities before the enactment of Law No. 6360. Subsequently, the votes obtained in these boundaries during the last three local elections were accessed through the institutional website of the Supreme Election Council. Finally, the data obtained from the old electoral districts were compared with the current results, and evaluations were made on the impact of the unicity model on metropolitan sub-province election results.

Anahtar Kelimeler

The Law no. 6360, Unicity, Metropolitan Sub-Province Municipalities, Local Elections, Trabzon

BÜTÜNŞEHİR MODELİNİN TRABZON’DAKİ BÜYÜKŞEHİR İLÇE BELEDİYE BAŞKANLIĞI SEÇİMLERİNE YANSIMALARI: 2014, 2019 VE 2024 SEÇİMLERİNE İLİŞKİN BİR ANALİZ

Öz

6360 sayılı Kanun’un büyükşehirlerde ortaya çıkardığı bütünşehir modeli, Türk yerel yönetim sistematiği açısından kilit bir reform hamlesidir. Yetki paylaşımı ve kaynak dağılımı gibi konularda idari ve mali açıdan kapsamlı bir dönüşüme zemin hazırlayan bu kanun, aynı zamanda tüzel kişiliği sonlandırılan belde belediyeleri ve köylerin büyükşehir ve büyükşehir ilçe beledi-yelerinin sınırlarına dâhil edilmesiyle yerel yönetimlerin hizmet sınırlarında da değişikliğe yol açmıştır. Nitekim seçim çevreleri ve seçmen yapılarının değişmesine aracılık eden bu durum, yerel seçim sonuçlarını da etkileme potansiyeli taşımaktadır. Buradan hareketle çalışmanın amacı, bütünşehir modelinin seçim sonuçlarını etkileyip etkilemediğini Trabzon büyükşehir ilçeleri örneğinde ortaya koymaktır. Bu çerçevede ilk olarak büyükşehir ilçe belediyelerinin 6360 sayılı Kanun’dan önceki sınırları baz alınarak bütünşehir modeli öncesindeki seçim çevreleri tespit edilmiştir. Ardından Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) kurumsal internet sayfası üzerinden son üç yerel seçimde bu sınırlarda alınan oylara ulaşılmıştır. Son olarak eski seçim çevrelerinden elde edilen veriler ile mevcut sonuçlar karşılaştırılmış ve bütünşehir modelinin büyükşehir ilçe belediye başkanlığı seçim sonuçlarına etkisi üzerine değerlendirmelerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

6360 Sayılı Kanun, Bütünşehir, Büyükşehir İlçe Belediyeleri, Yerel Seçimler, Trabzon

Kaynakça

• 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu. Resmî Gazete, Tarih: 23.07.2004, Sayı: 25531.
• 6360 Sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Resmî Gazete, Tarih: 06.12.2012, Sayı: 28489.
• Adıgüzel, Şenol (2018), “Avrupa Konseyi Yerel Yönetimler Özerklik Şartı Çerçevesinde Büyükşehir-Bütünşehir Düzenlemeleri”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 27/4, 1-28.
• Adıgüzel, Şenol (2021), “Hatay’da Büyükşehir Belediyesi Kurulması Sonrasında Yerel Siyaset: 2014 ve 2019 Yerel Seçim Sonuçları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme”, Journal of Politics Economy and Management, 4/2, 87-109.
• Adıgüzel, Şenol ve Karakaya, Sedat (2017), “Yerel Siyasete Etkileri Açısından 6360 Sayılı Yasa: Hatay Örneği”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14/39, 31-56.
• Apan, Ahmet (2016), “Bütünşehir Modeli ve Taşra Yönetimine Etkileri”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 25/1, 1-24.
• Arıkboğa, Erbay (2018), “Büyükşehir Sistemi: Büyükşehir ve İlçe Belediyeleri”, Yerel Yönetimler, (Eds. Kemal Görmez – Hasan Yaylı), Ankara: Orion Kitabevi, 367-409.