Kokulu Ardıç (Juniperus foetidissima Wild.) Fidanlarında Su Potansiyeli Bileşenlerinde Oluşan Dönemsel Değişimler

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 1, 0 - 0, 02.06.2016

Ayse Deligoz , İbrahim Arslan

https://doi.org/10.17475/kujff.12869

Öz

Bu çalışmada, 1+0 yaşındaki çıplak köklü kokulu ardıç (Juniperus foetidissima Wild.) fidanlarında su potansiyeli bileşenlerinde meydana gelen dönemsel değişimler incelenmiştir. Ekim 2011 tarihinden Nisan 2012 tarihine kadar dört haftalık aralıklarla fidanlıktan fidan sökümü gerçekleştirilmiştir. Her bir ölçüm döneminde basınç-hacim eğrisi tekniği yardımıyla su potansiyeli bileşenleri ölçülmüş ve solma noktasındaki osmotik potansiyeli (ψ_πTLP), doygun haldeki osmotik potansiyeli (ψ_π100), solma noktasındaki serbest su içeriği (FWC_TLP), solma noktasındaki nispi su içeriği (RWC_TLP), birim kuru ağırlık başına düşen simplastik su miktarı (V₀/DW), apoplastik su fraksiyonu (V_a/V_T) ve kuru ağırlık oranı (DWF) belirlenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre sadece solma noktasındaki osmotik potansiyelinde mevsimsel bir değişim görülmüştür. Solma noktasındaki osmotik potansiyel ekim ayından itibaren yavaş yavaş azalmış ve en düşük değerlere aralık ayında ulaştıktan sonra tekrar artarak nisan ayında yüksek değerler almıştır. Diğer su potansiyeli bileşenlerinde (ψ_π100, FWC_TLP, RWC_TLP, V₀/DW, V_a/V_T and DWF) ölçüm dönemleri arasında önemli bir farklılık belirlenmemiştir. Aralık, ocak ve şubat döneminde sökülen fidanların stres dayanıklılığı, ekim, kasım, mart veya nisan ayında sökülen fidanlardan daha yüksektir. Eğirdir Orman Fidanlığı koşullarında güvenli söküm dönemi aralık sonu -  şubat sonu dönem olarak tespit edilmesine karşın, söküm veya dikim için hava koşulları uygun değil ise, söküm zamanı kasım sonuna kadar öne veya mart sonuna kadar ileriye çekilebilir.

Kaynakça

• Abrams M. D., Kubiske M. E. 1994. Synchronous changes in tissue water parameters of mature foliage from well-watered and periodically droughted tree seedlings. Journal of Experimental Botany, 45, 171-177.
• Anonymus, 1987. Türkiye Orman Varlığı. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Muhtelif Yayınları, 4, 8s, Ankara.
• Anonymus, 2010. Eğirdir Orman Fidanlığı, 2010-2014 Yılları Fidan Üretim Planı.
• Anonymus, 2012. Meteoroloji Genel Müdürlüğü. 2011-2012 Yıllarına Ait Aylık Ortalama İklim Verileri.
• Colombo S.J. 1987. Changes in osmotic potential, cell elasticity, and turgor relationships of 2nd-year Black spruce container seedlings. Canadian Journal Forest Research, 17, 365-369.
• Corcuera L., Camarero J.J., Gil-Pelegrín E. 2002. Functional groups in quercus species derived from the analysis of pressure–volume curves. Trees, 16, 465–472.
• Deligöz A., 2007. Anadolu karaçamı [Pinus nigra Arn. Subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe] fidanlarına ait bazı temel morfolojik ve eko-fizyolojik özelliklerin dikim başarısına etkisi. Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 279s, Isparta.
• Deligöz A. 2011. Seasonal changes ın the physiological characteristics of Anatolian black pine and the effect on seedling quality. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 35(1), 23-30.
• Deligöz A. 2012. Morphological and physiological differences between bareroot and container Juniperus excelsa seedlings. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 35(5), 619-628.
• Dirik H. 1991. Kızılçam (Pinus brutia Ten.)’da bazı önemli fidan karakteristikleri ile dikim başarısı arasındaki ilişkiler. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 116s, İstanbul.
• Dirik H. 1993. Kızılçam (Pinus brutia Ten.)’da fidan morfolojisinin dikim başarısına etkisi. Kızılçam Sempozyumu, 23 Ekim, Marmaris, 348-355.
• Dirik H. 1999. Dikim mevsiminde karaçam (Pinus nigra Arn. ssp. pallasiana Lamb. Holmboe.) fidanlarındaki fizyolojik değişiklikler ve bunun dikim başarısı üzerindeki etkileri. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, 49A, 59-74.
• Dirik H. 2000. Farklı biyoiklim koşullarını temsil eden kızılçam (Pinus brutia ten.) orijinlerinin kurak dönemdeki su potansiyellerinin basınç-hacim (P-V) eğrisi ile analizi. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, 50A, 93-103.
• Doi K., Morikawa Y., Hinckley T.M. 1986. Seasonal trend of several water relation parameters in Cryptomeria japonica seedlings. Canadian Journal of Forest Research, 16(1), 74-77.
• Eler Ü., Çetin A. 1994. ardıç tohumunun çimlendirilme olanakları. Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü Teknik Rapor No:232, 25s
• .
• Genç M., 1992. Doğu ladini (Picea orientalis (L.) Link) fidanlarına ait bazı morfolojik ve fizyolojik özelliklerle dikim başarısı arasındaki ilişkiler. Doktora Tezi, KTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, 272s, Trabzon.
• Genç M., Yahyaoğlu Z., 2007. Üretme-Yetiştirme Koşulları ve Etkileri. (Editörler: YAHYAOĞLU, Z. ve M. GENÇ, Fidan Standardizasyonu: Standart Fidan Yetiştirmenin Biyolojik ve Teknik Esasları) Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 75, 37-215, Isparta.
• Gross K., Konh W. 1991. Water relations of Picea abies. I. Comparaison of water relations parameteres of spruce shoots ezamined at the end of the vegation period and in winter. Physiologia Plantarum, 83, 290-295.
• Gültekin H.C. 2007. Ardıç türlerimiz ve fidan üretim teknikleri. Çevre ve Orman Bakanlığı Yayınları, 44s, İstanbul.
• Gültekin H.C., Gültekin U.G. 2007. Türkiye’deki ardıç (Juniperus L.) türlerinin silvikültür teknikleri. Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, DOA Dergisi, 13, 69-111.
• Kubiske M.E., Abrams M.D. 1991. Seasonal, diurnal and rehydration induced varition of pressure-volume relationships in Pseudotsuga menziesii. Physiologia Plantarum, 83, 107-116.
• Parker W.C., Pallardy S.G., Hinckley T.M., Teskey R.O., 1982. Seasonal changes in tissue water relations of three woody species of the Quercus-carya forest type. Ecology, 63, 1259-1267.
• Ritchie G.A., Schula R.G., 1984. Seasonal changes of tissue-water relations in shoots and root systems of Douglas-fir seedlings. Forest Science, 30, 538-548.
• Semerci A. 1994. Doğu ladini (Picea orientalis L. Link.) fidanlarında su potansiyeli bileşenlerinde oluşan dönemsel değişimler. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 82s, Trabzon.
• Semerci A. 2002. Sedir (Cedrus libani A. Rich.) fidanlarına ait bazı morfolojik ve fizyolojik karakteristikler ile İç Anadolu’daki dikim başarısı arasındaki ilişkiler. İç Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, 142s, Ankara.
• Şimşek Y. 1987. Ağaçlandırmalarda kaliteli fidan kullanma sorunları. Orm. Art. Enst. Dergisi, 33(1), 7-29.
• Tetik M. 1995. Sarıkamış fidanlığında ekim sıklığının sarıçam (Pinus silvestris L.) fidanlarının kalitesine ve dikimdeki başarısına etkileri. Orm. Arş.Ents. Yayınları, Teknik Bülten No: 244, 28 s, Ankara.
• Tyree M.T., Cheung Y.N.S., MacGregor M.E., Talbot A.J-B., 1978. The characteristics of seasonal and ontogentic changes in the tissue-water relations of Acer, Populus, Tsuga and Picea. Canadian Journal Forest Research, 56, 635-647.
• Yahyaoğlu Z. 1987. orman ağacı fidanlarının kalite özellikleri, scholander tekniği yardımı ile su potansiyelinin ölçülmesi ve önemi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Dergisi. 10(1-2). 140-151.