Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

HİZMETKAR LİDERLİK ALGISININ LİDER-ÜYE ETKİLEŞİMİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: KAMU SEKTÖRÜ ÇALIŞANLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 14, 645 - 661, 07.07.2017

Öz

Bu
çalışmada çalışanların lider-üye etkileşimi (LMX) algısı ile hizmetkar liderlik
algısı arasındaki birlikte değişim ve nedensel 
ilişki incelenmiştir. Bu kapsamda araştırmanın amacı, kamu sektöründeki
izleyicilerin hizmetkar liderlik algısı ile LMX arasında öngörülen ilişkileri
test ederek ilgili alanyazındaki boşluğu doldurmaktır. Çalışmanın temel
araştırma sorusu, çalışanların hizmetkar liderlik algısı lider-üye
etkileşiminin istatistiksel açıdan anlamlı bir yordayıcısı mıdır? şeklindedir.
Araştırmanın örneklemini 2016 yılı Şubat-Mart ayları arasında kolayda örnekleme
yöntemi ile ulaşılan yönetici olmayan 200 kamu çalışanı oluşturmaktadır.
Araştırmada veri toplamak amacıyla anket tekniğinden yararlanılmıştır.
Araştırmadan elde edilen veriler SPSS programı kullanılarak analiz edilmiştir.
Araştırma bulguları göstermektedir ki, lider-üye etkileşimi ve hizmetkar
liderlik algısı arasında pozitif ve istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki
vardır.  Dahası hizmetkar liderliğin alt
boyutlarından güçlendirme, hesap verebilirlik ve tevazu alt boyutları lider-üye
etkileşiminin istatistiksel açıdan anlamlı ve pozitif yordayıcılarıdır.
Araştırma sonucunda yönetici ve uygulayıcılar için çeşitli öneriler
sunulmuştur.

Kaynakça

  • BARBUTO, J. E. ve WHEELER, D. W. (2006). Scale development and construct clarification of servant leadership. Group & Organization Management, 31(3), 300-326. http://dx.doi.org/10.1177/1059601106287091.
  • BARBUTO, J. E. ve HAYDEN, R. W. (2011). Testing relationships between servant leadership dimensions and leader member exchange (LMX). Journal of Leadership Education, 10(2), 22-37.
  • BLAU, P. M. (1964). Exchange and power in social life. Transaction Publishers.
  • BREUKELEN, W., SCHYNS, B. ve BLANC, P.L. (2006). Leader-Member Exchange Theory and Research: Accomplishments and Future Challenges. Leadership, 2(3): 295-316.
  • BROWER, H. H., SCHOORMAN, F. D., ve TAN, H. H. (2000). A model of relational leadership: The integration of trust and leader–member exchange. The Leadership Quarterly, 11(2), 227-250. http://dx.doi.org/10.1016/S1048-9843(00)00040-0
  • CECİL, J. H. (2004) Principles of Servant Leadership can Address Today's Workplace Challenges. Night Ridder Tribune News Service, Washington, Jul 22.
  • CRONBACH, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16(3), 297-334.
  • DAL, L. ve ÇORBACIOĞLU, S. (2014). Hizmetkar liderlik davranışları ve lider-üye etkileşimci ilişkisi: Bir devlet üniversitesi üzerine araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(4), 287-310.
  • DANNHAUSER, Z. (2007). Can the positive impact of servant leaders be associated with behaviors paralleling followers’ success?, Retrieved November 24, 2015 from, https://www.regent.edu/acad/global/publications/sl_proceedings/2007/dannhauser.pdf
  • DANSEREAU, F., GRAEN, G.B. ve HAGA, W. (1975). A Vertical Dyad Linkage Approach to Leadership in Formal Organizations. Organizational Behavior and Human Performance, 13: 46-78.
  • DELUGA, R. J. (1994). Supervisor trust building, leader-member exchange and organizational citizenship behaviour. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 67(4), 315-326. http://dx.doi.org/10.1111/j.2044-8325.1994.tb00570.x
  • DEMİREL, E. T., YATKIN, A., DÜŞÜKCAN, M., DERİN, N., ÇAKINBERK, A. ve GÜVEN, M. (2013). Vatandaşların belediye hizmet kalitesi algılamaları üzerinde belediye başkanlarının liderlik (hükümdar/hizmetkâr) özelliklerinin belirleyiciliği: TRB–I Bölgesi örneği. Çağdaş Yönetimler Dergisi, 22(2), 45-81.
  • DİENESCH, R. M. ve LİDEN, R. C. (1986). Leader-member exchange model of leadership: A critique and further development. Academy of Management Review, 11(3), 618-634. http://dx.doi.org/10.5465/AMJ.2005.17407908
  • EİNSENBERGER, R., CUMMİNGS, J., AEMELİ, S. ve LYNCH, P. (1997). Perceived organizational support, discretionary treatment, and job satisfaction. Journal of Applied Psychology, 82(5), 812-820.
  • EİSENBERGER, R., HUNTİNGTON, R., HUTCHİSON, S. ve SOWA, D. (1986). Perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 71, 500–507.
  • GRAEN, G. B. ve UHL-BİEN, M. (1995). Relationship-based approach to leadership: Development of leader-member exchange (LMX) theory of leadership over 25 years: Applying a multi-level multi-domain perspective. The Leadership Quarterly, 6(2), 219-247. http://dx.doi.org/10.1016/1048-9843(95)90036-5
  • GREENLEAF, R. K. (1970). The servant as a leader. Indianapolis, IN: Greenleaf Center.
  • GREENLEAF, R. K. (1996). On becoming a servant leader. San Francisco: Jossey-Bass.
  • GREENLEAF, R. K. (2015). What is servant leadership? Retrieved November 24, 2015 from, https://greenleaf.org/what-is-servant-leadership/
  • GREENLEAF, R.K. (1977). Servant leadership: A journey into the nature of legitimate power and greatness, New York, Paulist Press.
  • GREENLEAF, R.K. (2002). Servant leadership: A journey into the legitimate power and greatness, 25th Anniversary Edition, New York, Paulist Press.
  • GREENLEAF, R. K., ve SPEARS, L. C. (2002). Servant leadership: A journey into the nature of legitimate power and greatness. Paulist Press.
  • GREGORY STONE, A., RUSSELL, R. F. ve PATTERSON, K. (2004). Transformational versus servant leadership: A difference in leader focus. Leadership & Organization Development Journal, 25(4), 349-361.
  • HAN, R. (2014). Hotel employees’ perceptions of supervisors’ servant leadership behaviors, and relationships with employees’ affective commitment (Unpublished master thesis). Iowa State University, USA.
  • HUNT, T. J. (2014). Leader-member exchange relationships in health information management. Perspectives in Health Information Management (Spring), 1-8.
  • HUNTER, E. M., NEUBERT, M. J., PERRY, S. J., WİTT, L. A., PENNEY, L. M. ve WEİNBERGER, E. (2013). Servant leaders inspire servant follower: Antecedents and outcomes for employees and the organization. The Leadership Quarterly, 24(2), 316-331. http://dx.doi.org/10.1016/j.leaqua.2012.12.001
  • KALAY, F. (2016a). İşletmelerde Örgütsel Adaletin İşgören Performansı Üzerindeki Etkisi: Teorik Bir İnceleme. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Ocak, 11, 147-158.
  • KALAY, F. (2016b). The Impact of Organizational Justice on Employee Performance: A Survey in Turkey and Turkish Context. International Journal of Human Resource Studies, 6(1), 1-20.
  • KALAY, F. ve OZTURK, T. (2016). The Impact of Transformational Leadership on Management Innovation: An Empirical Research in Turkey. Research Journal of Business and Management, 3(1), 97-106.
  • KALAY, F., OĞRAK, A. ve NİŞANCI, Z. N. (2014). Mobbing, örgütsel sessizlik ve örgütsel sinizm ilişkisi: Örnek bir uygulama. Kastamonu University Journal of Economics & Administrative Sciences Faculty, 4(2), 127-143.
  • KANBUR, A. ve KANBUR, E. (2015). Lider – üye etkileşiminin örgütsel sinizme etkisi: algılanan içsellik statüsünün aracılık rolü. Zeitschrift für die Welt der, Türken Journal of World of Turks, 7(2), 193-216.
  • KANBUR, E. ve ÖZYER, K. (2016). Çalışanların bireysel yaratıcılık düzeylerinin iç girişimcilik performanslarına etkisi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(2), 264-275.
  • LİDEN, R. C., ve MASLYN, J. M. (1998). Multidimensionafity of leader-member exchange: An empirical assessment through scale development. Journal of Management, 24(1), 43-72. http://dx.doi.org/10.1177/014920639802400105
  • ORLAN, K. S. C. ve DİNATALE-SVETNİCKA, A. V. (2013). Relationships between servant leadership and conflict management style. Retrieved November 24, 2015 from https://kristaclementsorlan.wordpress.com/2013/07/22/relationships-between-servant-leadership-and-conflict-management-style
  • PAGE, D. ve WONG, T.P. (2000). A conceptual framework for measuring servant leadership, In Adjibolossoo, (Ed.), The human factor shaping the course of history and development, Lanham, American University Press.
  • PODSAKOFF, P. M. ve ORGAN, D. W. (1986). Self-reports in organizational research: Problems and prospects. Journal of Management, 12(4), 531-544.
  • RİMES, W. D. (2011). The relationship between servant leadership and organizational commitment (Unpublished Doctoral Thesis). Tennessee Temple University, USA.
  • RİVKİN, W., DİESTEL, S., ve SCHMİDT, K. H. (2014). The positive relationship between servant leadership and employees’ psychological health: A multi-method approach. Zeitschrift für Personalforschung, 28(1-2), 52-72.
  • SCHRİESHEİM, C. A., CASTRO, S. L., ve COGLİSER, C. C. (1999). Leader-member exchange (LMX) research: A comprehensive review of theory, measurement, and data-analytic practices. The Leadership Quarterly, 10(1), 63-113. http://dx.doi.org/10.1016/S1048-9843(99)80009-5
  • SPEARS, L. C. (1995). Reflections on leadership: How Robert K. Greenleaf’s theory of servant- leadership influenced today’s top management thinkers. New York: John Wiley.
  • TAYLOR, T. A. (2002). Examination of Leadership Practices of Principals Identified as Servant Leaders. Unpublished Doctoral Dissertation, The Faculty of the Graduate School University of Missouri-Columbia.
  • ÜRÜ SANI, O., ÇALIŞKAN, S. C., ATAN, Ö. ve YOZGAT, U. (2013). Öğretim üyelerinin hizmetkâr liderlik davranışları ve ardılları üzerine bir araştırma. Ege Academic Review, 13(1), 63-82.
  • VAN DİERENDONCK, D. ve NUİJTEN, I. (2011). The servant leadership survey: Development and validation of a multidimensional measure. Journal of Business and Psychology, 26(3), 249-267.
  • VAN DİERENDONCK, D. (2011). Servant leadership: A review and synthesis.Journal of management, 37(4), 1228-1261.
  • VONDEY, M. (2010). The relationships among servant leadership, organizational citizenship behavior, person-organization fit, and organizational identification. International Journal of Leadership Studies, 6(1), 3-27.
  • WASHİNGTON, R. R. (2007). Empirical relationships among servant, transformational, and transactional leadership: similarities, differences, and correlations with job satisfaction and organizational commitment (Unpublished Doctoral Thesis). Auburn University, USA.
  • WHİTENER, E. M., BRODT, S. E., KORSGAARD, M. A. ve WERNER, J. M. (1998). Managers as initiators of trust: An exchange relationship framework for understanding managerial trustworthy behavior. Academy of Management Review, 23(3), 513-530.
  • WU, C. C. ve LİU, N. T. (2014). Perceived organizational support, organizational commitment and service-oriented organizational citizenship behaviors. International Journal of Business and Information, 9(1).
  • YILDIZ, H. ve YILDIZ, B. (2016). The Effects of Ethical Leadership, Servant Leadership and Leader-Member Exchange on Compulsory Citizenship Behaviors. International Business Research, 9(2), 19-33.
  • YILDIZ, B. ve YILDIZ, H. (2015). The Effect of Servant Leadership on Psychological Ownership: The Moderator Role of Perceived Organizational Support. Journal of Global Strategic Management| Volume, 9(2). 65-77.
  • ZAND, D. (1972). Trust and managerial problem solving. Administrative Science Quarterly, 17(2), 229-239. http://dx.doi: 10.2307/2393957.
Toplam 51 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Bora Yıldız

Yayımlanma Tarihi 7 Temmuz 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016 Cilt: 7 Sayı: 14

Kaynak Göster

APA Yıldız, B. (2017). HİZMETKAR LİDERLİK ALGISININ LİDER-ÜYE ETKİLEŞİMİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: KAMU SEKTÖRÜ ÇALIŞANLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Kafkas Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(14), 645-661.

KAÜİİBFD, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergi Yayıncılığı'nın kurumsal dergisidir.

KAÜİİBFD 2022 yılından itibaren Web of Science'a dahil edilerek, Clarivate ürünü olan Emerging Sources Citation Index (ESCI) uluslararası alan endeksinde taranmaya başlamıştır. 

2025 Haziran sayısı makale kabul ve değerlendirmeleri devam etmektedir.